المستملح من کتاب التکملة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'ابی ' به 'ابی') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ه ای ' به 'های ') |
||
| (۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR11719J1.jpg | |||
| عنوان =المستملح من کتاب التکملة | |||
| عنوان‌های دیگر = ساير عناوين:الصله. تکمله | |||
| | |||
ساير عناوين:التکمله للکتاب الصله. تلخيص | ساير عناوين:التکمله للکتاب الصله. تلخيص | ||
| | | پدیدآوران = | ||
[[ذهبی، محمد بن احمد]] (نویسنده) | |||
[[معروف، بشار عواد]] (محقق و معلق) | [[معروف، بشار عواد]] (محقق و معلق) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =DP 302 /آ43 الف2309524 | ||
| موضوع = | |||
1.اندلس - سرگذشت‌نامه | |||
|کد کنگره | 2.دانشمندان - اندلس - سرگذشت‌نامه | ||
3.مجتهدان و علما - اندلس - سرگذشت‌نامه | |||
| ناشر = | |||
|موضوع | دار الغرب الإسلامي | ||
| مکان نشر =تونس | |||
2.دانشمندان - اندلس - | | سال نشر =2008م , 1429ق | ||
3.مجتهدان و علما - اندلس - | |||
|ناشر | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11719AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11719 | |||
| کتابخوان همراه نور =11719 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''المستملح من کتاب التکملة'''، اثر [[ذهبی، محمد بن احمد|محمد بن احمد ذهبی]] (متوفی 748ق)، با تحقیق بشار عواد معروف، کتابی است در ترجمه و شرح حال برخی از بزرگان اندلس که به زبان عربی و در قرن هشتم هجری نوشته شده است. | |||
این کتاب، چکیده کتاب «[[الصلة مع التكملة و صلة الصلة|التکملة لکتاب الصلة]]» [[ابن ابار، محمد بن عبدالله|ابن ابار]] است؛ البته نویسنده افزون بر آنچه در کتاب [[ابن ابار، محمد بن عبدالله|ابن ابار]] آمده، خود نیز تراجمی را افزوده است. | |||
==ساختار== | |||
== ساختار == | |||
کتاب با مقدمه محقق آغاز شده و اسامی افراد، به ترتیب حروف الفبا، از حرف جیم آغاز و تا حرف یاء، ذکر شده است. در پایان کتاب نیز تراجم بانوان ذکر شده و مجموع شرح حال‌های کتاب، بالغ بر 933 نفر می‌باشد. | کتاب با مقدمه محقق آغاز شده و اسامی افراد، به ترتیب حروف الفبا، از حرف جیم آغاز و تا حرف یاء، ذکر شده است. در پایان کتاب نیز تراجم بانوان ذکر شده و مجموع شرح حال‌های کتاب، بالغ بر 933 نفر می‌باشد. | ||
== گزارش محتوا == | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه محقق، توضیح مختصری پیرامون کتاب و انتساب آن به ذهبی داده شده است<ref>مقدمه، ص5-10</ref> | در مقدمه محقق، توضیح مختصری پیرامون کتاب و انتساب آن به ذهبی داده شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/5 مقدمه، ص5-10]</ref> | ||
اثر حاضر، باآنکه در کتابخانه ملی الجزایر موجود بود، تا مدت‌ها از مفقودات تراث عربی محسوب می‌شد؛ چون گمان بر این بود که آنچه در کتابخانه مزبور وجود دارد | اثر حاضر، باآنکه در کتابخانه ملی الجزایر موجود بود، تا مدت‌ها از مفقودات تراث عربی محسوب می‌شد؛ چون گمان بر این بود که آنچه در کتابخانه مزبور وجود دارد قطعه‌ای از کتاب «التکملة» [[ابن ابار، محمد بن عبدالله|ابن ابار]] می‌باشد و حتی مستشرق معروف، کودیرا قسمت‌هایی از تراجم آن را برگرفته و به کتاب «التکملة» افزوده است. سپس در چاپی دیگر، بیست و سه ترجمه دیگر از این کتاب را که ذهبی خود بر کتاب [[ابن ابار، محمد بن عبدالله|ابن ابار]] افزوده، اقتباس نموده و به کتاب [[ابن ابار، محمد بن عبدالله|ابن ابار]] اضافه کرده است و تمام محققین و پژوهشگران، بر این باور بودند که این اثر قسمتی از کتاب «التکملة» [[ابن ابار، محمد بن عبدالله|ابن ابار]] پیرامون تراجم علمای اندلس می‌باشد و... اما سرانجام محقق این اثر، متوجه می‌شود که اثر یادشده تلخیصی است که ذهبی از کتاب [[ابن ابار، محمد بن عبدالله|ابن ابار]] به عمل آورده و آن را «المستملح من کتاب التکملة» نام نهاده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/5 ر.ک: همان، ص5-6]</ref> | ||
نویسنده در هر مورد، ابتدا نام و کنیه فرد را ذکر نموده و سپس به القاب وی، نام برخی از اساتید و شیوخ و تاریخ وفات او اشاره کرده است. در صورت صاحب تألیف بودن فرد، به برخی از آثار او نیز اشاره شده است.غ | نویسنده در هر مورد، ابتدا نام و کنیه فرد را ذکر نموده و سپس به القاب وی، نام برخی از اساتید و شیوخ و تاریخ وفات او اشاره کرده است. در صورت صاحب تألیف بودن فرد، به برخی از آثار او نیز اشاره شده است.غ | ||
اولین مرد معرفی شده در کتاب، جابر بن محمد بن نام حضرمی نحوی<ref>متن کتاب، ص15</ref> و آخرین فرد یسع بن عیسی بن حزم بن عبدالله بن یسع غافقی جیانی است<ref>همان، ص433</ref> | اولین مرد معرفی شده در کتاب، جابر بن محمد بن نام حضرمی نحوی.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/15 متن کتاب، ص15]</ref>و آخرین فرد یسع بن عیسی بن حزم بن عبدالله بن یسع غافقی جیانی است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/433 همان، ص433]</ref>اولین بانوی معرفی شده نیز «خله» کنیز معاویة بن صالح حضرمی قاضی اندلس.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/435 همان، ص435]</ref>و آخرین نفر «سیده» بنت عبدالغنی بن علی عبدریه غرناطیه است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/440 همان، ص440]</ref> | ||
بیشتر شرح حال‌های مذکور در کتاب، از لحاظ حجم و میزان مطالب، بسیار مختصر، کوتاه و در حد چند سطر می‌باشند؛ مانند شرح حال جبر بن محمد بن جبر بن هشام، جامع بن باقی تمیمی<ref>همان، ص16</ref>؛ محمد بن عبدالله بن عبدالرحمن حضرمی<ref>همان، ص76</ref>؛ محمد بن احمد بن طاهر انصاری نحوی<ref>همان، ص79</ref>؛ اما برخی، کمی مفصل تر می‌باشند، مانند شرح حال محمد بن خیر بن عمر بن خلیفه<ref>همان، ص75</ref>؛ محمد بن سعید بن احمد بن سعید بن عبدالبر بن مجاهد انصاری اشبیلی<ref>همان، ص82</ref> و... بااین حال، اختصار و ایجاز در مطالب، از | بیشتر شرح حال‌های مذکور در کتاب، از لحاظ حجم و میزان مطالب، بسیار مختصر، کوتاه و در حد چند سطر می‌باشند؛ مانند شرح حال جبر بن محمد بن جبر بن هشام، جامع بن باقی تمیمی.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/16 همان، ص16]</ref>؛ محمد بن عبدالله بن عبدالرحمن حضرمی.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/76 همان، ص76]</ref>؛ محمد بن احمد بن طاهر انصاری نحوی.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/79 همان، ص79]</ref>؛ اما برخی، کمی مفصل تر می‌باشند، مانند شرح حال محمد بن خیر بن عمر بن خلیفه.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/75 همان، ص75]</ref>؛ محمد بن سعید بن احمد بن سعید بن عبدالبر بن مجاهد انصاری اشبیلی.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/82 همان، ص82]</ref>و... بااین حال، اختصار و ایجاز در مطالب، از مهم‌ترین و بارزترین خصوصیات و ویژگی‌های اثر حاضر می‌باشد. | ||
== وضعیت کتاب == | == وضعیت کتاب == | ||
فهارس کتاب در انتهای آن آمده است که عبارتند از: فهرست مترجمین بر اساس حروف معجم؛ انساب، شهرت‌ها و القاب؛ مکان‌ها و مواضع؛ اشعار و کتب مذکور در متن، به همراه فهرست منابع و مصادر مورد استفاده محقق. | فهارس کتاب در انتهای آن آمده است که عبارتند از: فهرست مترجمین بر اساس حروف معجم؛ انساب، شهرت‌ها و القاب؛ مکان‌ها و مواضع؛ اشعار و کتب مذکور در متن، به همراه فهرست منابع و مصادر مورد استفاده محقق. | ||
در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص99</ref>، به توضیح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص101</ref> | در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/99 ر.ک: پاورقی، ص99]</ref>، به توضیح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7702/1/101 ر.ک: همان، ص101]</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
== منابع مقاله == | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[الصلة مع التكملة و صلة الصلة]] | |||
[ | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:تاریخ (عمومی)]] | [[رده: تاریخ (عمومی)]] | ||
[[رده:اسپانیا و پرتقال]] | [[رده:اسپانیا و پرتقال]] | ||
[[رده:تاریخ اسپانیا]] | [[رده: تاریخ اسپانیا]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۴۱
| المستملح من کتاب التکملة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ذهبی، محمد بن احمد (نویسنده) معروف، بشار عواد (محقق و معلق) |
| عنوان‌های دیگر | ساير عناوين:الصله. تکمله ساير عناوين:التکمله للکتاب الصله. تلخيص |
| ناشر | دار الغرب الإسلامي |
| مکان نشر | تونس |
| سال نشر | 2008م , 1429ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | 1.اندلس - سرگذشت‌نامه
2.دانشمندان - اندلس - سرگذشت‌نامه 3.مجتهدان و علما - اندلس - سرگذشت‌نامه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DP 302 /آ43 الف2309524 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
المستملح من کتاب التکملة، اثر محمد بن احمد ذهبی (متوفی 748ق)، با تحقیق بشار عواد معروف، کتابی است در ترجمه و شرح حال برخی از بزرگان اندلس که به زبان عربی و در قرن هشتم هجری نوشته شده است. این کتاب، چکیده کتاب «التکملة لکتاب الصلة» ابن ابار است؛ البته نویسنده افزون بر آنچه در کتاب ابن ابار آمده، خود نیز تراجمی را افزوده است.
ساختار
کتاب با مقدمه محقق آغاز شده و اسامی افراد، به ترتیب حروف الفبا، از حرف جیم آغاز و تا حرف یاء، ذکر شده است. در پایان کتاب نیز تراجم بانوان ذکر شده و مجموع شرح حال‌های کتاب، بالغ بر 933 نفر می‌باشد.
گزارش محتوا
در مقدمه محقق، توضیح مختصری پیرامون کتاب و انتساب آن به ذهبی داده شده است.[۱]
اثر حاضر، باآنکه در کتابخانه ملی الجزایر موجود بود، تا مدت‌ها از مفقودات تراث عربی محسوب می‌شد؛ چون گمان بر این بود که آنچه در کتابخانه مزبور وجود دارد قطعه‌ای از کتاب «التکملة» ابن ابار می‌باشد و حتی مستشرق معروف، کودیرا قسمت‌هایی از تراجم آن را برگرفته و به کتاب «التکملة» افزوده است. سپس در چاپی دیگر، بیست و سه ترجمه دیگر از این کتاب را که ذهبی خود بر کتاب ابن ابار افزوده، اقتباس نموده و به کتاب ابن ابار اضافه کرده است و تمام محققین و پژوهشگران، بر این باور بودند که این اثر قسمتی از کتاب «التکملة» ابن ابار پیرامون تراجم علمای اندلس می‌باشد و... اما سرانجام محقق این اثر، متوجه می‌شود که اثر یادشده تلخیصی است که ذهبی از کتاب ابن ابار به عمل آورده و آن را «المستملح من کتاب التکملة» نام نهاده است.[۲]
نویسنده در هر مورد، ابتدا نام و کنیه فرد را ذکر نموده و سپس به القاب وی، نام برخی از اساتید و شیوخ و تاریخ وفات او اشاره کرده است. در صورت صاحب تألیف بودن فرد، به برخی از آثار او نیز اشاره شده است.غ
اولین مرد معرفی شده در کتاب، جابر بن محمد بن نام حضرمی نحوی.[۳]و آخرین فرد یسع بن عیسی بن حزم بن عبدالله بن یسع غافقی جیانی است.[۴]اولین بانوی معرفی شده نیز «خله» کنیز معاویة بن صالح حضرمی قاضی اندلس.[۵]و آخرین نفر «سیده» بنت عبدالغنی بن علی عبدریه غرناطیه است.[۶]
بیشتر شرح حال‌های مذکور در کتاب، از لحاظ حجم و میزان مطالب، بسیار مختصر، کوتاه و در حد چند سطر می‌باشند؛ مانند شرح حال جبر بن محمد بن جبر بن هشام، جامع بن باقی تمیمی.[۷]؛ محمد بن عبدالله بن عبدالرحمن حضرمی.[۸]؛ محمد بن احمد بن طاهر انصاری نحوی.[۹]؛ اما برخی، کمی مفصل تر می‌باشند، مانند شرح حال محمد بن خیر بن عمر بن خلیفه.[۱۰]؛ محمد بن سعید بن احمد بن سعید بن عبدالبر بن مجاهد انصاری اشبیلی.[۱۱]و... بااین حال، اختصار و ایجاز در مطالب، از مهم‌ترین و بارزترین خصوصیات و ویژگی‌های اثر حاضر می‌باشد.
وضعیت کتاب
فهارس کتاب در انتهای آن آمده است که عبارتند از: فهرست مترجمین بر اساس حروف معجم؛ انساب، شهرت‌ها و القاب؛ مکان‌ها و مواضع؛ اشعار و کتب مذکور در متن، به همراه فهرست منابع و مصادر مورد استفاده محقق.
در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع.[۱۲]، به توضیح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است.[۱۳]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.