تحفه خانی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'تاليف' به 'تألیف') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مقدمه نويس' به 'مقدمه‌نويس') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR12504J1.jpg | |||
| عنوان =تحفه خانی | |||
| عنوان‌های دیگر =کتاب تحفه خانی | |||
| پدیدآوران = | |||
[[احمد، میر طفیل]] (مصحح) | |||
| | |||
| | |||
[[محمد بن محمد عبدالله]] ( | [[محمد بن محمد عبدالله]] (نویسنده) | ||
[[اصفهانی، محمدمهدی]] ( | [[اصفهانی، محمدمهدی]] (مقدمه‌نويس) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =R 127/3 /م3ت3 | ||
| موضوع = | |||
بیماریها - تشخیص | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 | پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
| خط ۳۰: | خط ۱۹: | ||
پزشکی عملی | پزشکی عملی | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | دانشگاه علوم پزشکی ایران، مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | |||
| سال نشر = 1383 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12504AUTOMATIONCODE | |||
== | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =12504 | |||
| کتابخوان همراه نور =12504 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{اشتباه نشود| تاریخ خانی شامل حوادث چهل ساله گیلان}} | |||
'''تحفه خانى''' تنها اثر بازمانده از [[محمد بن محمد عبدالله|محمد بن عبدالله بن عبيدالله بن محمود]] است كه وى آن را پس از بازگشت از شيراز به هند تأليف نموده است. | |||
نثر مؤلف نيز نثرى گويا و روان است و استفاده آن را براى دانش‌پژوهان آسان مى‌سازد. | نثر مؤلف نيز نثرى گويا و روان است و استفاده آن را براى دانش‌پژوهان آسان مى‌سازد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
كتاب مشتمل است بر چهار باب و يك فصل به عنوان خاتمه است. هر باب نيز خود مشتمل بر چندين مقاله است. مباحث مطرح شده در ابواب كتاب به ترتيب به اين شرح است: | كتاب مشتمل است بر چهار باب و يك فصل به عنوان خاتمه است. هر باب نيز خود مشتمل بر چندين مقاله است. مباحث مطرح شده در ابواب كتاب به ترتيب به اين شرح است: | ||
# در بيان قسم علمى و عملى از اين فن. | |||
# در بيان امراض مختصه به اعضاى انسان. | |||
# در بيان امراض مختصه به مردان و زنان. | |||
# در بيان امراض عامه كه اختصاص به مرد و زن ندارد. | |||
خاتمه نيز در بيان پاره‌اى از ادويه مفرده و مركبه و خواص بعضى حيوانات و مضرات و درمان آن است. | خاتمه نيز در بيان پاره‌اى از ادويه مفرده و مركبه و خواص بعضى حيوانات و مضرات و درمان آن است. | ||
| خط ۷۱: | خط ۴۹: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
مؤلف در مقدمه كتاب پس از بيان مسافرتش به شيراز و تلمّذ نزد علامه دوانى و نيز آموختن دانش طب از حكيم عمادالدين محمود شيرازى، انگيزه‌اش از نگارش كتاب را تألیف نسخه فارسی در اين فن كه جامع طرفين علمى و عملى و امراض و اسباب و علامات و معالجات دانسته است.<ref>تحفه خانى، ص2و3</ref> | |||
كتاب به لحاظ جامعيت و تفصيل مى‌تواند به عنوان يك منبع و مأخذ مهم مورد توجه پزشکان قرار گيرد، خصوصاً اين‌كه اين نگاشته به زبان فارسی نگاشته شده و براى فارسی‌زبانان كه توانايى استفاده از متون عربى مثل قانون ابن سينا را ندارند، قابل استفاده است. | |||
خصوصيت ديگر اين اثر، پاى‌بندى مؤلف آن به مظاهر شرع است از اين‌رو از نگارش مباحثى كه با احكام اسلام منافات دارد اجتناب مى‌كند؛ به عنوان مثال از ذكر شراب (خمر) و گوشت خوك خودارى كرده است.<ref>تحفه خانى، ص42</ref> | |||
خصوصيت ديگر اين اثر، پاى‌بندى مؤلف آن به مظاهر شرع است از اين‌رو از نگارش مباحثى كه با احكام اسلام منافات دارد اجتناب مى‌كند؛ به عنوان مثال از ذكر شراب (خمر) و گوشت خوك خودارى كرده است. | |||
از خصائص و ويژگى‌هاى اين اثر عدم نقل قول مستقيم از اطباى ديگر است و اين باعث شده كه اولاً حجم كتاب كمتر شود و ثانياً متن اين كتاب متنى يك دست و مناسب براى آموزش باشد. | از خصائص و ويژگى‌هاى اين اثر عدم نقل قول مستقيم از اطباى ديگر است و اين باعث شده كه اولاً حجم كتاب كمتر شود و ثانياً متن اين كتاب متنى يك دست و مناسب براى آموزش باشد. | ||
==وضعيت كتاب== | ==وضعيت كتاب== | ||
كتاب تحفه خانى به تصحيح حكيم [[احمد، میر طفیل|مير طفيل احمد]] و به خط محمد يعقوب در سال 1959م در مدرس هندوستان منتشر شده است. [[احمد، میر طفیل|مير طفيل احمد]] علاوه بر تصحيح اين اثر گاه در پاورقى‌ها واژه‌اى را شرح و توضيح مى‌دهد كه البته تعداد اين پاورقى‌ها انگشت‌شمار است. | |||
نسخه چاپ شده اين اثر در موارد متعددى افتادگى دارد كه به نظر مى‌رسد اين افتادگى‌ها كه به وسيله نقطه‌چين مشخص شده به خاطر خط بر نسخه اصلى باشد. | |||
افست اين اثر را مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکى، طب اسلامى و مكمل دانشگاه علوم پزشکى ایران در تيرماه سال 1383ش با مقدمه‌اى كوتاه به قلم آقاى دكتر [[اصفهانی، محمدمهدی|محمد مهدى اصفهانى]] پيرامون مؤلف و كتاب منتشر كرده است. | |||
==پانویس== | |||
<references/> | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن كتاب | مقدمه و متن كتاب | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:علوم پزشکی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۰۲
| تحفه خانی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | احمد، میر طفیل (مصحح)
محمد بن محمد عبدالله (نویسنده) اصفهانی، محمدمهدی (مقدمه‌نويس) |
| عنوان‌های دیگر | کتاب تحفه خانی |
| ناشر | دانشگاه علوم پزشکی ایران، مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1383 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | بیماریها - تشخیص
پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 پزشکی باستانی پزشکی عملی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | R 127/3 /م3ت3 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تحفه خانى تنها اثر بازمانده از محمد بن عبدالله بن عبيدالله بن محمود است كه وى آن را پس از بازگشت از شيراز به هند تأليف نموده است.
نثر مؤلف نيز نثرى گويا و روان است و استفاده آن را براى دانش‌پژوهان آسان مى‌سازد.
ساختار
كتاب مشتمل است بر چهار باب و يك فصل به عنوان خاتمه است. هر باب نيز خود مشتمل بر چندين مقاله است. مباحث مطرح شده در ابواب كتاب به ترتيب به اين شرح است:
- در بيان قسم علمى و عملى از اين فن.
- در بيان امراض مختصه به اعضاى انسان.
- در بيان امراض مختصه به مردان و زنان.
- در بيان امراض عامه كه اختصاص به مرد و زن ندارد.
خاتمه نيز در بيان پاره‌اى از ادويه مفرده و مركبه و خواص بعضى حيوانات و مضرات و درمان آن است.
باب اول و دوم اين كتاب بيشترين حجم كتاب را به خود اختصاص داده به گونه‌اى كه مجموع حجم باب سوم و چهارم و نيز فصل خاتمه كتاب تقريباً به اندازه نيمى از حجم باب دوم است.
گزارش محتوا
مؤلف در مقدمه كتاب پس از بيان مسافرتش به شيراز و تلمّذ نزد علامه دوانى و نيز آموختن دانش طب از حكيم عمادالدين محمود شيرازى، انگيزه‌اش از نگارش كتاب را تألیف نسخه فارسی در اين فن كه جامع طرفين علمى و عملى و امراض و اسباب و علامات و معالجات دانسته است.[۱]
كتاب به لحاظ جامعيت و تفصيل مى‌تواند به عنوان يك منبع و مأخذ مهم مورد توجه پزشکان قرار گيرد، خصوصاً اين‌كه اين نگاشته به زبان فارسی نگاشته شده و براى فارسی‌زبانان كه توانايى استفاده از متون عربى مثل قانون ابن سينا را ندارند، قابل استفاده است.
خصوصيت ديگر اين اثر، پاى‌بندى مؤلف آن به مظاهر شرع است از اين‌رو از نگارش مباحثى كه با احكام اسلام منافات دارد اجتناب مى‌كند؛ به عنوان مثال از ذكر شراب (خمر) و گوشت خوك خودارى كرده است.[۲]
از خصائص و ويژگى‌هاى اين اثر عدم نقل قول مستقيم از اطباى ديگر است و اين باعث شده كه اولاً حجم كتاب كمتر شود و ثانياً متن اين كتاب متنى يك دست و مناسب براى آموزش باشد.
وضعيت كتاب
كتاب تحفه خانى به تصحيح حكيم مير طفيل احمد و به خط محمد يعقوب در سال 1959م در مدرس هندوستان منتشر شده است. مير طفيل احمد علاوه بر تصحيح اين اثر گاه در پاورقى‌ها واژه‌اى را شرح و توضيح مى‌دهد كه البته تعداد اين پاورقى‌ها انگشت‌شمار است.
نسخه چاپ شده اين اثر در موارد متعددى افتادگى دارد كه به نظر مى‌رسد اين افتادگى‌ها كه به وسيله نقطه‌چين مشخص شده به خاطر خط بر نسخه اصلى باشد.
افست اين اثر را مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکى، طب اسلامى و مكمل دانشگاه علوم پزشکى ایران در تيرماه سال 1383ش با مقدمه‌اى كوتاه به قلم آقاى دكتر محمد مهدى اصفهانى پيرامون مؤلف و كتاب منتشر كرده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب