الأدارسة في المغرب الأقصی (172-375ق) حقائق جديدة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - 'نام ها' به 'نام‌ها')
جز (جایگزینی متن - '↵↵| ' به ' | ')
 
(۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR19085J1.jpg|بندانگشتی|الأدارسة في المغرب الأقصی (172-375ق) حقائق جديدة]]
| تصویر =NUR19085J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =الأدارسة في المغرب الأقصی (172-375ق) حقائق جديدة
|+ |
| عنوان‌های دیگر =
|-
| پدیدآوران =  
! نام کتاب!! data-type='bookName'|الأدارسة في المغرب الأقصی (172-375ق) حقائق جديدة
[[اسماعيل، محمود]] (نویسنده)
|-
| زبان =عربی
|نام‌های دیگر کتاب
| کد کنگره =‏DT‎‏ ‎‏173‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏5‎‏الف‎‏4  
|data-type='otherBookNames'|
| موضوع =
|-
ادريسيان - تاريخ  
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[اسماعيل، محمود]] (نويسنده)
|-
|زبان  
|data-type='language'|عربی
|-
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏DT‎‏ ‎‏173‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏5‎‏الف‎‏4  
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|ادريسيان - تاريخ  


زيديه - مغرب - تاريخ  
زيديه - مغرب - تاريخ  


علويان - مغرب - تاريخ  
علويان - مغرب - تاريخ  
|-
| ناشر =
|ناشر  
مکتبة الفلاح  
|data-type='publisher'|مکتبة الفلاح  
| مکان نشر =کويت - کويت  
|-
| سال نشر =مجلد1: 1989م , 1409ق
|مکان نشر  
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE19085AUTOMATIONCODE
|data-type='publishPlace'|کويت - کويت  
| چاپ =1
|-
| تعداد جلد =1
||سال نشر  
| کتابخانۀ دیجیتال نور =19085
|ata-type='publishYear'|مجلد1: 1989م , 1409ق
| کتابخوان همراه نور =19085
|-class='articleCode'
| کد پدیدآور =
 
| پس از =
|کد اتوماسیون
| پیش از =
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE19085AUTOMATIONCODE
}}
|}
'''الأدارسة في المغرب الأقصی (172-375ق) حقائق جديدة''' تألیف [[اسماعيل، محمود|محمود اسماعیل]]، پژوهشی است پیرامون چگونگی ظهور و افول دولت ادریسیان در کشور مراکش که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است.  
</div>
==معرفی اجمالی==
'''الأدارسة في المغرب الأقصی (172-375ق) حقائق جديدة''' تألیف محمود اسماعیل،
پژوهشی است پیرامون چگونگی ظهور و افول دولت ادریسیان در کشور مراکش که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۹: خط ۳۴:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه، به چگونگی تألیف کتاب و اهمیت موضوع آن، اشاره شده است<ref>مقدمه، ص9- 18</ref>
در مقدمه، به چگونگی تألیف کتاب و اهمیت موضوع آن، اشاره شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/9 مقدمه، ص9- 18]</ref>


در باب اول، در خلال چهار فصل، به بررسی چگونگی قیام و تشکیل دولت ادریسیان پرداخته شده است. به نظر نویسنده، قیام دولت ادریسیان در سال 172ق، از لحاظ فکری، دعوت و حرکت انقلابی، مرتبط با تشیع زیدیه بوده و این بدان معناست که خطوط اساسی و اصلی قیام این دولت علوی، از شرق سرچشمه می‌گیرد. ازاین‌رو در فصل نخست، به بحث پیرامون شیعه زیدیه در شرق اسلامی پرداخته شده است<ref>متن کتاب، ص21</ref>
در باب اول، در خلال چهار فصل، به بررسی چگونگی قیام و تشکیل دولت ادریسیان پرداخته شده است. به نظر نویسنده، قیام دولت ادریسیان در سال 172ق، از لحاظ فکری، دعوت و حرکت انقلابی، مرتبط با تشیع زیدیه بوده و این بدان معناست که خطوط اساسی و اصلی قیام این دولت علوی، از شرق سرچشمه می‌گیرد. ازاین‌رو در فصل نخست، به بحث پیرامون شیعه زیدیه در شرق اسلامی پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/21 متن کتاب، ص21]</ref>


به اعتقاد نویسنده، شناخت و آگاهی از عوامل مؤثر در جغرافیایی طبیعی و انسانی، اهمیت ویژه‌ای در فهم و شناخت تاریخ هر ملت و کشوری دارد، لذا در فصل دوم، به منظور دستیابی به عواملی که باعث پیروزی و موفقیت دعوت زیدیه در مراکش گردیده مورد بررسی قرار گرفته است. لذا شرایط اوضاع سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و دینی این کشور قبل از قیام و تأسیس دولت ادریسیان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است<ref>همان، ص37</ref>
به اعتقاد نویسنده، شناخت و آگاهی از عوامل مؤثر در جغرافیایی طبیعی و انسانی، اهمیت ویژه‌ای در فهم و شناخت تاریخ هر ملت و کشوری دارد، لذا در فصل دوم، به منظور دستیابی به عواملی که باعث پیروزی و موفقیت دعوت زیدیه در مراکش گردیده مورد بررسی قرار گرفته است. لذا شرایط اوضاع سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و دینی این کشور قبل از قیام و تأسیس دولت ادریسیان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/37 همان، ص37]</ref>


نویسنده در فصل سوم، به تشریح چگونگی آغاز دعوت زیدیه در مراکش و سری و مخفی بودن آن در ابتدا پرداخته است<ref>همان، ص49</ref>
نویسنده در فصل سوم، به تشریح چگونگی آغاز دعوت زیدیه در مراکش و سری و مخفی بودن آن در ابتدا پرداخته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/49 همان، ص49]</ref>


ایشان در فصل چهارم، چگونگی تأسیس دولت ادریسیان و اوضاع سیاسی و اجتماعی مراکش در آن دوران، مورد بررسی قرار داده است<ref>همان، ص59</ref>
ایشان در فصل چهارم، چگونگی تأسیس دولت ادریسیان و اوضاع سیاسی و اجتماعی مراکش در آن دوران، مورد بررسی قرار داده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/59 همان، ص59]</ref>


باب دوم، در دو فصل، به تشریح سیاست داخلی دولت ادریسیان اختصاص یافته است. در فصل نخست، به بررسی عوامل و مؤلفه‌هایی پرداخته شده است که در رونق و توسعه سیاسی و اقتصادی این دولت، نقش به سزایی داشتند که از جمله آن‌ها می‌توان از عوامل کشاورزی و زراعی، صنعت، وجود معادن مختلف از جمله مس، تجارت گسترده داخلی و خارجی، وجود عناصر و نیروی کار جدید و کارآمد از، استفاده از فنّاوری‌های جدید و... نام برد<ref>همان، ص77- 90</ref>
باب دوم، در دو فصل، به تشریح سیاست داخلی دولت ادریسیان اختصاص یافته است. در فصل نخست، به بررسی عوامل و مؤلفه‌هایی پرداخته شده است که در رونق و توسعه سیاسی و اقتصادی این دولت، نقش به سزایی داشتند که از جمله آن‌ها می‌توان از عوامل کشاورزی و زراعی، صنعت، وجود معادن مختلف از جمله مس، تجارت گسترده داخلی و خارجی، وجود عناصر و نیروی کار جدید و کارآمد از، استفاده از فنّاوری‌های جدید و... نام برد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/77 همان، ص77- 90]</ref>


در فصل دوم، عوامل داخلی که به انحطاط، زوال و سقوط دولت ادریسیان انجامید مورد بحث و بررسی قرار گرفته است<ref>همان</ref>
در فصل دوم، عوامل داخلی که به انحطاط، زوال و سقوط دولت ادریسیان انجامید مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/77 همان]</ref>


در باب سوم، در سه فصل، سیاست خارجی و نحوه ارتباط و تعامل دولت ادریسیان با سایر دول بررسی شده است. در فصل اول، ارتباط دولت ادریسیان با عباسیان و اغالبه (نام سلسله‌ای است که در تونس و الجزایر حکومت کردند) مورد مطالعه قرار گرفته است. سیاست آنان نسبت به یکدیگر سیاستی خصمانه و بر پایه تضاد و دشمنی بود که عوامل این خصومت را در دو محور اصلی می‌توان بررسی نمود، نخست جاه‌طلبی عباسیان برای سرکوبی تمامی مخالفان و تسلط بر جهان اسلام و تحقیق وحدت در اسلام (به نام وحدت دار الاسلام) به اعتبار اینکه آن‌ها خلفای شرعی می‌باشند و اینکه مفهوم خلافت از لحاظ فقهی، تجزیه ناپذیر است و دوم یکی از مهم‌ترین دلایل موفقیت و پیروزی ادریسیان، ادعای انتقام علویان از عباسیان بود<ref>همان، ص113-114</ref>
در باب سوم، در سه فصل، سیاست خارجی و نحوه ارتباط و تعامل دولت ادریسیان با سایر دول بررسی شده است. در فصل اول، ارتباط دولت ادریسیان با عباسیان و اغالبه (نام سلسله‌ای است که در تونس و الجزایر حکومت کردند) مورد مطالعه قرار گرفته است. سیاست آنان نسبت به یکدیگر سیاستی خصمانه و بر پایه تضاد و دشمنی بود که عوامل این خصومت را در دو محور اصلی می‌توان بررسی نمود، نخست جاه‌طلبی عباسیان برای سرکوبی تمامی مخالفان و تسلط بر جهان اسلام و تحقیق وحدت در اسلام (به نام وحدت دار الاسلام) به اعتبار اینکه آن‌ها خلفای شرعی می‌باشند و اینکه مفهوم خلافت از لحاظ فقهی، تجزیه ناپذیر است و دوم یکی از مهم‌ترین دلایل موفقیت و پیروزی ادریسیان، ادعای انتقام علویان از عباسیان بود<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/113 همان، ص113-114]</ref>


در فصل دوم، رابطه ادریسیان با خوارج مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نویسنده معتقد است این دو گروه به‌رغم اشتراک در شرایط ظهور- زیرا بنای هر دو، بر خرابه‌های خلافت شرقی استوار گردیده بود- با یکدیگر رابطه‌ای تاریک و خصمانه داشتند<ref>همان، ص141</ref>
در فصل دوم، رابطه ادریسیان با خوارج مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نویسنده معتقد است این دو گروه به‌رغم اشتراک در شرایط ظهور- زیرا بنای هر دو، بر خرابه‌های خلافت شرقی استوار گردیده بود- با یکدیگر رابطه‌ای تاریک و خصمانه داشتند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/141 همان، ص141]</ref>


در آخرین فصل، سیاست خارجی ادریسیان با امویان اندلس و فاطمیون مصر مورد مطالعه و بحث قرار گرفته است. نویسنده ارتباط ادریسیان با این دو قدرت را نیز خصمانه و بر پایه تنازع و رقابت ارزیابی کرده است<ref>همان، ص163- 188</ref>
در آخرین فصل، سیاست خارجی ادریسیان با امویان اندلس و فاطمیون مصر مورد مطالعه و بحث قرار گرفته است. نویسنده ارتباط ادریسیان با این دو قدرت را نیز خصمانه و بر پایه تنازع و رقابت ارزیابی کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/163 همان، ص163- 188]</ref>


در خاتمه، ضمن ارائه خلاصه‌ای از محتوای ابواب و فصول کتاب، به جمع‌بندی مطالب پرداخته شده است<ref>همان، ص189- 193</ref>
در خاتمه، ضمن ارائه خلاصه‌ای از محتوای ابواب و فصول کتاب، به جمع‌بندی مطالب پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/189 همان، ص189- 193]</ref>


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است.
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است.


در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص60</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص63</ref>
در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/60 ر.ک: پاورقی، ص60]</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17044/1/63 ر.ک: همان، ص63]</ref>


==پانویس ==
==پانویس==
<references />
<references />


==منابع==
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب.
مقدمه و متن کتاب.


== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
==پیوندها==
[[الإستقصا لأخبار دول المغرب الأقصی]]
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/17044 مطالعه کتاب الأدارسة في المغرب الأقصی (172-375ق) حقائق جديدة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]  
 
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
   
   

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۷

الأدارسة في المغرب الأقصی (172-375ق) حقائق جديدة تألیف محمود اسماعیل، پژوهشی است پیرامون چگونگی ظهور و افول دولت ادریسیان در کشور مراکش که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است.

الأدارسة في المغرب الأقصی (172-375ق) حقائق جديدة
الأدارسة في المغرب الأقصی (172-375ق) حقائق جديدة
پدیدآوراناسماعيل، محمود (نویسنده)
ناشرمکتبة الفلاح
مکان نشرکويت - کويت
سال نشرمجلد1: 1989م , 1409ق
چاپ1
موضوعادريسيان - تاريخ

زيديه - مغرب - تاريخ

علويان - مغرب - تاريخ
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏DT‎‏ ‎‏173‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏5‎‏الف‎‏4
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

ساختار

کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در سه باب آمده است؛ باب اول در چهار فصل، باب دوم در دو فصل و باب سوم در سه فصل تنظیم شده و در پایان خاتمه آمده است.

نویسنده در ابتدا، به بحث از عوامل مهم در شکل‌گیری قیام و چگونگی تشکیل دولت ادریسیان پرداخته و سپس، سیاست داخلی و خارجی این حکومت را مورد نقد و بررسی قرار داده است.

گزارش محتوا

در مقدمه، به چگونگی تألیف کتاب و اهمیت موضوع آن، اشاره شده است.[۱]

در باب اول، در خلال چهار فصل، به بررسی چگونگی قیام و تشکیل دولت ادریسیان پرداخته شده است. به نظر نویسنده، قیام دولت ادریسیان در سال 172ق، از لحاظ فکری، دعوت و حرکت انقلابی، مرتبط با تشیع زیدیه بوده و این بدان معناست که خطوط اساسی و اصلی قیام این دولت علوی، از شرق سرچشمه می‌گیرد. ازاین‌رو در فصل نخست، به بحث پیرامون شیعه زیدیه در شرق اسلامی پرداخته شده است.[۲]

به اعتقاد نویسنده، شناخت و آگاهی از عوامل مؤثر در جغرافیایی طبیعی و انسانی، اهمیت ویژه‌ای در فهم و شناخت تاریخ هر ملت و کشوری دارد، لذا در فصل دوم، به منظور دستیابی به عواملی که باعث پیروزی و موفقیت دعوت زیدیه در مراکش گردیده مورد بررسی قرار گرفته است. لذا شرایط اوضاع سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و دینی این کشور قبل از قیام و تأسیس دولت ادریسیان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.[۳]

نویسنده در فصل سوم، به تشریح چگونگی آغاز دعوت زیدیه در مراکش و سری و مخفی بودن آن در ابتدا پرداخته است.[۴]

ایشان در فصل چهارم، چگونگی تأسیس دولت ادریسیان و اوضاع سیاسی و اجتماعی مراکش در آن دوران، مورد بررسی قرار داده است.[۵]

باب دوم، در دو فصل، به تشریح سیاست داخلی دولت ادریسیان اختصاص یافته است. در فصل نخست، به بررسی عوامل و مؤلفه‌هایی پرداخته شده است که در رونق و توسعه سیاسی و اقتصادی این دولت، نقش به سزایی داشتند که از جمله آن‌ها می‌توان از عوامل کشاورزی و زراعی، صنعت، وجود معادن مختلف از جمله مس، تجارت گسترده داخلی و خارجی، وجود عناصر و نیروی کار جدید و کارآمد از، استفاده از فنّاوری‌های جدید و... نام برد[۶]

در فصل دوم، عوامل داخلی که به انحطاط، زوال و سقوط دولت ادریسیان انجامید مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.[۷]

در باب سوم، در سه فصل، سیاست خارجی و نحوه ارتباط و تعامل دولت ادریسیان با سایر دول بررسی شده است. در فصل اول، ارتباط دولت ادریسیان با عباسیان و اغالبه (نام سلسله‌ای است که در تونس و الجزایر حکومت کردند) مورد مطالعه قرار گرفته است. سیاست آنان نسبت به یکدیگر سیاستی خصمانه و بر پایه تضاد و دشمنی بود که عوامل این خصومت را در دو محور اصلی می‌توان بررسی نمود، نخست جاه‌طلبی عباسیان برای سرکوبی تمامی مخالفان و تسلط بر جهان اسلام و تحقیق وحدت در اسلام (به نام وحدت دار الاسلام) به اعتبار اینکه آن‌ها خلفای شرعی می‌باشند و اینکه مفهوم خلافت از لحاظ فقهی، تجزیه ناپذیر است و دوم یکی از مهم‌ترین دلایل موفقیت و پیروزی ادریسیان، ادعای انتقام علویان از عباسیان بود[۸]

در فصل دوم، رابطه ادریسیان با خوارج مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نویسنده معتقد است این دو گروه به‌رغم اشتراک در شرایط ظهور- زیرا بنای هر دو، بر خرابه‌های خلافت شرقی استوار گردیده بود- با یکدیگر رابطه‌ای تاریک و خصمانه داشتند[۹]

در آخرین فصل، سیاست خارجی ادریسیان با امویان اندلس و فاطمیون مصر مورد مطالعه و بحث قرار گرفته است. نویسنده ارتباط ادریسیان با این دو قدرت را نیز خصمانه و بر پایه تنازع و رقابت ارزیابی کرده است.[۱۰]

در خاتمه، ضمن ارائه خلاصه‌ای از محتوای ابواب و فصول کتاب، به جمع‌بندی مطالب پرداخته شده است.[۱۱]

وضعیت کتاب

فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است.

در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع[۱۲]، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است.[۱۳]

پانویس

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها