هداية الأصول في شرح كفاية الأصول: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)'
جز (جایگزینی متن - 'صاحب كفايه' به 'صاحب كفايه ')
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)')
خط ۸۳: خط ۸۳:
ب - حجيّت قول لغوى: يك بحث صغروى است و در آن راه احراز اصل ظهور بررسى مى‌شود. به عقيده مشهور ظن حاصل از قول لغوى و كتابهاى لغت در بيان موضوعٌ له و مستعملٌ فيه الفاظ حجّت است و مى‌توان كلام متكلّم و ظواهر آن را بر اساس آن تلقّى نمود؛ ولى به نظر [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|صاحب كفايه]]  قول لغوى حجيّت ندارد امّا در عين حال رجوع به آن خالى از فايده نيست.
ب - حجيّت قول لغوى: يك بحث صغروى است و در آن راه احراز اصل ظهور بررسى مى‌شود. به عقيده مشهور ظن حاصل از قول لغوى و كتابهاى لغت در بيان موضوعٌ له و مستعملٌ فيه الفاظ حجّت است و مى‌توان كلام متكلّم و ظواهر آن را بر اساس آن تلقّى نمود؛ ولى به نظر [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|صاحب كفايه]]  قول لغوى حجيّت ندارد امّا در عين حال رجوع به آن خالى از فايده نيست.


ج - اجماع منقول: اگر اجماع، حسّى و دخولى باشد مثل خبر ثقه حاكى از رأى معصوم (ع) بوده و حجّت است ولى اگر اجماع حدسى به معناى عام بيان شود چنانچه براى خود ناقل، قطع به رأى معصوم (ع) حاصل شده و مبناى منقولٌ اليه نيز با ناقل آن يكى است، چنين اجماعى براى او حجيّت دارد امّا اگر منقول اليه، با او هم عقيده نباشند چنين اجماعى از باب نقل مسبّب حجت نيست ولى از باب سبب حجّت است و در اين صورت منقولٌ اليه مى‌تواند با ضميمه ساختن امارات ديگر (مثل شهرت فتوايى و اجماع منقول ديگر) رأى معصوم (ع) را تحصيل كند.
ج - اجماع منقول: اگر اجماع، حسّى و دخولى باشد مثل خبر ثقه حاكى از رأى معصوم(ع) بوده و حجّت است ولى اگر اجماع حدسى به معناى عام بيان شود چنانچه براى خود ناقل، قطع به رأى معصوم(ع) حاصل شده و مبناى منقولٌ اليه نيز با ناقل آن يكى است، چنين اجماعى براى او حجيّت دارد امّا اگر منقول اليه، با او هم عقيده نباشند چنين اجماعى از باب نقل مسبّب حجت نيست ولى از باب سبب حجّت است و در اين صورت منقولٌ اليه مى‌تواند با ضميمه ساختن امارات ديگر (مثل شهرت فتوايى و اجماع منقول ديگر) رأى معصوم(ع) را تحصيل كند.


د- شهرت فتوايى: شهرت فتوايى حجّت نيست و دليل قطعى بر آن اقامه نشده است و مراد امام در حديث شريف «خذ بما اشتهر بين اصحابك» شهرت روايى است نه فتوايى چرا كه فرمايش امام (ع) در خصوص تعارض دو خبر متعارض است. در مقبوله ابن حنظله نيز دستور اخذ به شهرت داده است.
د- شهرت فتوايى: شهرت فتوايى حجّت نيست و دليل قطعى بر آن اقامه نشده است و مراد امام در حديث شريف «خذ بما اشتهر بين اصحابك» شهرت روايى است نه فتوايى چرا كه فرمايش امام(ع) در خصوص تعارض دو خبر متعارض است. در مقبوله ابن حنظله نيز دستور اخذ به شهرت داده است.


و- حجيت خبر واحد: اقوال متعددى در اينجا وجود دارد كه مشهور علماى اماميه به حجيت بودن آنست ولى به نظر سيدمرتضى و برخى از اعلام خبر واحد حجت نيست. مصنف دلايل حجيت خبر واحد را بر اساس كتاب، سنت، اجماع و عقل ارائه داده سپس به مناقشه مى‌پردازد. مولّف در ادامه تعريف اصلى عملى و مجارى هريك از آنها را بيان كرده و سپس به تحليل و تحقيق پيرامون سه اصل برائت، تخيير و احتياط پرداخته آنگاه درباره قاعده لاضرر و لاضرار نكات ارزشمندى را ارائه مى‌دهد.
و- حجيت خبر واحد: اقوال متعددى در اينجا وجود دارد كه مشهور علماى اماميه به حجيت بودن آنست ولى به نظر سيدمرتضى و برخى از اعلام خبر واحد حجت نيست. مصنف دلايل حجيت خبر واحد را بر اساس كتاب، سنت، اجماع و عقل ارائه داده سپس به مناقشه مى‌پردازد. مولّف در ادامه تعريف اصلى عملى و مجارى هريك از آنها را بيان كرده و سپس به تحليل و تحقيق پيرامون سه اصل برائت، تخيير و احتياط پرداخته آنگاه درباره قاعده لاضرر و لاضرار نكات ارزشمندى را ارائه مى‌دهد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش