۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد'
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'>
[[پرونده:NUR10162J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.) |
جز (جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد') |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
|data-type='authors'|[[طریفی، محمد نبیل]] (مقدمه نویس و مصحح) | |data-type='authors'|[[طریفی، محمد نبیل]] (مقدمه نویس و مصحح) | ||
[[بغدادی، | [[بغدادی، عبدالقادر بن عمر]] (نويسنده) | ||
[[یعقوب، امیل]] (اشراف) | [[یعقوب، امیل]] (اشراف) | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
«خزانة الادب و لب لباب لسان العرب»، كتابى است به زبان عربى كه در باره علوم عربى و ادبيات عرب نگاشته شده است. | «خزانة الادب و لب لباب لسان العرب»، كتابى است به زبان عربى كه در باره علوم عربى و ادبيات عرب نگاشته شده است. | ||
تأليف اين كتاب، از 1073 آغاز و تا 1079ق، به طول انجاميده است و مهم‌ترين اثر ادبى | تأليف اين كتاب، از 1073 آغاز و تا 1079ق، به طول انجاميده است و مهم‌ترين اثر ادبى عبدالقادر بغدادى است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
اين كتاب كه خود، در واقع، شرحى بر شواهد شرح محمد بن حسن رضى استرآبادى بر«الكافية» ابن حاجب است، شرحى است مبسوط بر مسائل نحوى كه در آن به همه آراء و نظريات مختلف پرداخته شده است، اما مؤلف، همچون ابن حاجب، بيشتر، گردآورنده و مفسر آراء است تا صاحب نظريه‌اى خاص؛ با اين‌همه، وى در جاى جاى كتاب، از خود استقلال رأى نشان مى‌دهد و در بحث از مسائل نحوى، نظريات خود را نيز در پيش مى‌نهد يا از ديدگاهى خاص دفاع مى‌كند. | اين كتاب كه خود، در واقع، شرحى بر شواهد شرح محمد بن حسن رضى استرآبادى بر«الكافية» ابن حاجب است، شرحى است مبسوط بر مسائل نحوى كه در آن به همه آراء و نظريات مختلف پرداخته شده است، اما مؤلف، همچون ابن حاجب، بيشتر، گردآورنده و مفسر آراء است تا صاحب نظريه‌اى خاص؛ با اين‌همه، وى در جاى جاى كتاب، از خود استقلال رأى نشان مى‌دهد و در بحث از مسائل نحوى، نظريات خود را نيز در پيش مى‌نهد يا از ديدگاهى خاص دفاع مى‌كند. | ||
كتاب، از لحاظ استشهاد به آيات قرآن و احاديث نبوى و اشعار عرب، بسيار غنى است و به‌خصوص اشعارى كه در اين كتاب مورد استشهاد قرار گرفته و شمار آنها نزديك به هزار بيت است، دست‌مايه | كتاب، از لحاظ استشهاد به آيات قرآن و احاديث نبوى و اشعار عرب، بسيار غنى است و به‌خصوص اشعارى كه در اين كتاب مورد استشهاد قرار گرفته و شمار آنها نزديك به هزار بيت است، دست‌مايه عبدالقادر بغدادى در تأليف كتاب بزرگ«خزانة الادب» شده است كه خود در واقع شرح گسترده‌اى است بر شواهد شعرى استرآبادى. | ||
پاره‌اى از عبارات«نهج البلاغة» نيز در شرح استرآبادى مورد استشهاد قرار گرفته است. | پاره‌اى از عبارات«نهج البلاغة» نيز در شرح استرآبادى مورد استشهاد قرار گرفته است. | ||
عبد القادر، شواهد شرح استرآبادى را با شماره آورده است و فارغ از متن، به تحليل صرفى و نحوى شواهد پرداخته و اقوال نحوى راجع به آن را بيان كرده است. وى، پس از طرح مسائل فرعى ابيات، به منبع‌شناسى اشعار و گويندگان آنها اشاره مى‌كند و شرح حال بسيارى از نويسندگان و شاعران را به دست مى‌دهد. | عبد القادر، شواهد شرح استرآبادى را با شماره آورده است و فارغ از متن، به تحليل صرفى و نحوى شواهد پرداخته و اقوال نحوى راجع به آن را بيان كرده است. وى، پس از طرح مسائل فرعى ابيات، به منبع‌شناسى اشعار و گويندگان آنها اشاره مى‌كند و شرح حال بسيارى از نويسندگان و شاعران را به دست مى‌دهد. عبدالقادر، هم‌چنين نظر لغويان را در باره شواهد، مورد مطالعه قرار مى‌دهد و با ذكر ابيات ديگر قصيده‌ها، راجع به آنها - اعم از اشعار دوره جاهلى و دوره اسلامى - بحث مى‌كند. بنا بر اين، ديگر نمى‌توان اين كتاب را تنها به‌عنوان شرح شواهد دانست، زيرا روايات بى‌شمار در زمينه اخبار و اشعار عرب جاهلى و اسلامى، از«خزانة الادب»، دايرة المعارفى ادبى ساخته است كه ديگر هيچ اديبى از آن نمى‌تواند بى‌نياز باشد. مؤلف، در مقدمه كتاب، برنامه و نيز منابع كار خود را به تفصيل معرفى كرده است. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
اين اثر، در 4 جزء، نخست در بولاق و سپس در قاهره، در سال 1935م، با شرح و تحقيق | اين اثر، در 4 جزء، نخست در بولاق و سپس در قاهره، در سال 1935م، با شرح و تحقيق عبدالسلام محمد هارون منتشر شد. | ||
نسخه حاضر در برنامه، در 12 جلد، با پاورقى‌هاى محقق، زير نظر دكتر اميل بديع يعقوب منتشر شده و در انتهاى هر جلد، فهرست تراجم و نيز فهرست مطالب مندرج در آن جلد آمده است. | نسخه حاضر در برنامه، در 12 جلد، با پاورقى‌هاى محقق، زير نظر دكتر اميل بديع يعقوب منتشر شده و در انتهاى هر جلد، فهرست تراجم و نيز فهرست مطالب مندرج در آن جلد آمده است. | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۱۹: | ||
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/6255 مطالعه کتاب خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور] | [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/6255 مطالعه کتاب خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||