كتاب الأزمنة و الأمكنة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ارسطو' به 'ارسطو'
جز (جایگزینی متن - ']] ،' به ']]،')
جز (جایگزینی متن - 'ارسطو' به 'ارسطو')
خط ۶۱: خط ۶۱:
در پايان كتاب عبارت: «فرغت منه ضحوة يوم الخميس ثالث عشر جمادى الاخرة سنة ثلاث و خمسين و اربع مائة...» به چشم مى‌خورد. اين عبارت، بدون شك مربوط به ناسخ كتاب و اشاره به تاريخ فراغت از استنساخ آن است، ولى ناشر و مصحح بدون توجه به تاريخ وفات مرزوقى در 421ق، سال 453ق را تاريخ تأليف اين كتاب پنداشته‌اند. در آخر كتاب هم‌چنين تقريظى است از ناشر كه چندان ارتباطى به معرفى كتاب و نويسنده آن ندارد.
در پايان كتاب عبارت: «فرغت منه ضحوة يوم الخميس ثالث عشر جمادى الاخرة سنة ثلاث و خمسين و اربع مائة...» به چشم مى‌خورد. اين عبارت، بدون شك مربوط به ناسخ كتاب و اشاره به تاريخ فراغت از استنساخ آن است، ولى ناشر و مصحح بدون توجه به تاريخ وفات مرزوقى در 421ق، سال 453ق را تاريخ تأليف اين كتاب پنداشته‌اند. در آخر كتاب هم‌چنين تقريظى است از ناشر كه چندان ارتباطى به معرفى كتاب و نويسنده آن ندارد.


مرزوقى، مطالب مهمى را در كتاب خود ذكر كرده كه از آن جمله اصل دليل بر انكار وجود زمان است كه نخستين بار ارسطو در فيزيك خود به‌عنوان يك مشكل در باب وجود زمان مطرح كرده است. وى، مى‌نويسد: «بعضى از متكلمان گفته‌اند: زمان، تقدير بعضى حوادث به بعضى ديگر است و لازم است وقت و موقت هر دو حادث باشند، زيرا اعتبارشان به حدوث است، لذا توقيت با قديم تعالى صحيح نيست...».
مرزوقى، مطالب مهمى را در كتاب خود ذكر كرده كه از آن جمله اصل دليل بر انكار وجود زمان است كه نخستين بار [[ارسطو]] در فيزيك خود به‌عنوان يك مشكل در باب وجود زمان مطرح كرده است. وى، مى‌نويسد: «بعضى از متكلمان گفته‌اند: زمان، تقدير بعضى حوادث به بعضى ديگر است و لازم است وقت و موقت هر دو حادث باشند، زيرا اعتبارشان به حدوث است، لذا توقيت با قديم تعالى صحيح نيست...».


از بررسى تحقيقى در باره مطالب كتاب و با توجه به عنوانى كه مرزوقى براى اين تأليف خود برگزيده است، چنين نتيجه مى‌گيريم كه اين اثر، نخستين كتابى است كه در اين فنون به زبان عربى تأليف گرديده است، چرا كه پس از كتاب«الانواء» [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه دينورى]] كه محدود به برخى از مطالب كتاب«الازمنة و الامكنة» مى‌باشد و يا«مروج الذهب» اثر پرارزش مسعودى، مورخ و جغرافى‌دان بزرگ اسلامى كه پيش از ورود به مطالب تاريخى از مسائل نجومى و مطالب جغرافيايى به تفصيل ياد كرده است يا بسيارى از كتب عام در ادب عربى نظير: «الحيوان» [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]]، «كامل» [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، «عيون الاخبار» [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه دينورى]]، «العقد الفريد» ابن عبد ربه كه گه‌گاه به ذكر مطالبى در اين زمينه‌ها پرداخته، «الازمنة و الامكنة» اولين كتابى است كه موضوع اصلى آن را مباحث مذكور تشكيل مى‌دهد.
از بررسى تحقيقى در باره مطالب كتاب و با توجه به عنوانى كه مرزوقى براى اين تأليف خود برگزيده است، چنين نتيجه مى‌گيريم كه اين اثر، نخستين كتابى است كه در اين فنون به زبان عربى تأليف گرديده است، چرا كه پس از كتاب«الانواء» [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه دينورى]] كه محدود به برخى از مطالب كتاب«الازمنة و الامكنة» مى‌باشد و يا«مروج الذهب» اثر پرارزش مسعودى، مورخ و جغرافى‌دان بزرگ اسلامى كه پيش از ورود به مطالب تاريخى از مسائل نجومى و مطالب جغرافيايى به تفصيل ياد كرده است يا بسيارى از كتب عام در ادب عربى نظير: «الحيوان» [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]]، «كامل» [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، «عيون الاخبار» [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه دينورى]]، «العقد الفريد» ابن عبد ربه كه گه‌گاه به ذكر مطالبى در اين زمينه‌ها پرداخته، «الازمنة و الامكنة» اولين كتابى است كه موضوع اصلى آن را مباحث مذكور تشكيل مى‌دهد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش