ممدوح، محمود سعید: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)'
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = محمود سعید ممدوح | تصویر = NUR16632.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = محمود سعید بن محمد ممدوح بن عبدالحمید بن محمد بن سلیمان قاهری مصری | نام‌های دیگر = | لقب = | تخلص = | نسب = | نام پدر = محمد ممدوح | ولادت =...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)')
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۳۵: خط ۳۵:
| شاگردان =  
| شاگردان =  
| اجازه اجتهاد از =  
| اجازه اجتهاد از =  
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[تنبیه المسلم إلى تعدی الألبانی على صحیح مسلم]] | [[رفع المنارة لتخریج أحادیث التوسل والزیارة]] | [[کشف السُتور عما أشکل من أحادیث القبور]] | [[الاتجاهات الحدیثیة فی القرن الرابع عشر]]}}   
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[رفع المنارة لتخريج أحاديث التوسل و الزيارة]] | [[بررسی احادیث توسل و زیارت]] | [[کشف السُتور عما أشکل من أحادیث القبور]] | [[الاتجاهات الحدیثیة فی القرن الرابع عشر]]}}   
| سبک نوشتاری =  
| سبک نوشتاری =  
| وبگاه =  
| وبگاه =  
خط ۴۲: خط ۴۲:
}}
}}


'''محمود سعید ممدوح''' (متولد ۱۳۷۱ق)، عالم و محدث شافعی مذهب مصری در قرن معاصر است. او از چهره‌های سرشناس منتقد وهابیت به شمار می‌رود و آثار متعددی در دفاع از عقاید اهل سنت و نقد دیدگاه‌های سلفی‌های معاصر، به ویژه ناصرالدین البانی، تألیف کرده است. مهمترین اساتید وی عبدالعزیز و عبدالله غماری بودند و رساله دکترای خود را با عنوان «الاتجاهات الحدیثیة فی القرن الرابع عشر» از دانشگاه ملک محمد الخامس المغرب دریافت نمود.
'''محمود سعید ممدوح''' (متولد ۱۳۷۱ق)، عالم و محدث شافعی مذهب مصری در قرن معاصر است. او از چهره‌های سرشناس منتقد وهابیت به شمار می‌رود و آثار متعددی در دفاع از عقاید اهل سنت و نقد دیدگاه‌های سلفی‌های معاصر، به ویژه [[البانی، محمد ناصرالدین|ناصرالدین البانی]]، تألیف کرده است. مهمترین اساتید وی عبدالعزیز و عبدالله غماری بودند و رساله دکترای خود را با عنوان «[[الاتجاهات الحدیثیة فی القرن الرابع عشر]]» از دانشگاه ملک محمد الخامس المغرب دریافت نمود.


==ولادت==
==ولادت==
خط ۴۸: خط ۴۸:


==تحصیلات==
==تحصیلات==
وی در دوران جوانی و همزمان با تحصیل در مقطع دبیرستان، با شخصی به نام ابراهیم یحیی آشنا شد که این آشنایی سبب علاقه‌مند شدن او به مباحث حدیثی گردید. به تدریج مطالعات حدیثی خود را آغاز کرد و پس از مدتی نزد سید احمد محمد صقر، از عالمان حدیث، رفت و برخی دروس حدیث را به صورت جدی‌تر از وی فراگرفت. محمود سعید ممدوح از محضر اساتید و مشایخ متعدد و بنامی بهره برد، اما دو استاد برجسته و تأثیرگذار وی، عبدالعزیز غماری و عبدالله غماری بودند. وی موفق شد دکترای خود را در رشته علوم حدیث از دانشگاه ملک محمد الخامس المغرب در سال ۱۴۰۵ قمری با عنوان «الاتجاهات الحدیثیة فی القرن الرابع عشر» به اتمام برساند.<ref> ر.ک: مرعشلی، یوسف، ج۲، ص۲۱۵۴-۲۱۵۵</ref>
وی در دوران جوانی و همزمان با تحصیل در مقطع دبیرستان، با شخصی به نام ابراهیم یحیی آشنا شد که این آشنایی سبب علاقه‌مند شدن او به مباحث حدیثی گردید. به تدریج مطالعات حدیثی خود را آغاز کرد و پس از مدتی نزد سید احمد محمد صقر، از عالمان حدیث، رفت و برخی دروس حدیث را به صورت جدی‌تر از وی فراگرفت. محمود سعید ممدوح از محضر اساتید و مشایخ متعدد و بنامی بهره برد، اما دو استاد برجسته و تأثیرگذار وی، عبدالعزیز غماری و عبدالله غماری بودند. وی موفق شد دکترای خود را در رشته علوم حدیث از دانشگاه ملک محمد الخامس المغرب در سال ۱۴۰۵ قمری با عنوان «الاتجاهات الحدیثیة فی القرن الرابع عشر» به اتمام برساند.<ref> ر.ک: مرعشلی، یوسف، ج۲، ص۲۱۵۴-۲۱۵۵</ref><ref> [https://www.alwahabiyah.com/ar/mostabserview/15524 ر.ک: محمود سعید ممدوح، الوهابیت، پایگاه تخصصی وهابیت پژوهی و جریان‌های تکفیری] </ref>


==فعالیت‌ها==
==فعالیت‌ها==
خط ۵۷: خط ۵۷:


'''۱. دفاع از حجیت خبر واحد و صحیحین:'''
'''۱. دفاع از حجیت خبر واحد و صحیحین:'''
وی همانند سایر محدثان اهل سنت، قائل به «تلقی به قبول» نسبت به احادیث صحیحین بود و اعتقاد داشت احادیثی که در صحیح بخاری و صحیح مسلم آمده و مورد پذیرش امت قرار گرفته‌اند، قطعی‌الصدور و واجب‌العمل هستند. او در کتاب «تنبیه المسلم الی تعدی الالبانی علی صحیح مسلم»، به نقد و رد تضعیف‌های ناصرالدین البانی نسبت به احادیث صحیح مسلم پرداخت و این اقدام البانی را مخالف اجماع اهل سنت دانست.
 
وی همانند سایر محدثان اهل سنت، قائل به «تلقی به قبول» نسبت به احادیث صحیحین بود و اعتقاد داشت احادیثی که در [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]] و [[صحيح مسلم|صحیح مسلم]] آمده و مورد پذیرش امت قرار گرفته‌اند، قطعی‌الصدور و واجب‌العمل هستند. او در کتاب «تنبیه المسلم الی تعدی الالبانی علی صحیح مسلم»، به نقد و رد تضعیف‌های [[البانی، محمد ناصرالدین|ناصرالدین البانی]] نسبت به احادیث صحیح مسلم پرداخت و این اقدام البانی را مخالف اجماع اهل سنت دانست.


'''۲. مفهوم ایمان و نقد تکفیرگرایی وهابیون:'''
'''۲. مفهوم ایمان و نقد تکفیرگرایی وهابیون:'''
ممدوح ایمان را مشتمل بر دو عنصر «معرفت خداوند» و «ترک اعتقادات فاسد» می‌دانست و آن را به تصدیق قلبی و باطنی تعریف می‌کرد و عمل را در تعریف ایمان وارد نمی‌ساخت. این دیدگاه در مقابل دیدگاه وهابیت قرار دارد که عمل را جزء ایمان شمرده و به تکفیر مسلمانان بر سر ارتکاب گناهان کبیره می‌پردازند. وی با استناد به آیات قرآن، اعتقاد مشرکان جاهلیت به ربوبیت معبودانشان را رد کرده و در نتیجه، ادعای محمد بن عبدالوهاب مبنی بر شدیدتر بودن شرک مسلمانان معاصر نسبت به مشرکان زمان پیامبر را باطل می‌شمرد.
ممدوح ایمان را مشتمل بر دو عنصر «معرفت خداوند» و «ترک اعتقادات فاسد» می‌دانست و آن را به تصدیق قلبی و باطنی تعریف می‌کرد و عمل را در تعریف ایمان وارد نمی‌ساخت. این دیدگاه در مقابل دیدگاه وهابیت قرار دارد که عمل را جزء ایمان شمرده و به تکفیر مسلمانان بر سر ارتکاب گناهان کبیره می‌پردازند. وی با استناد به آیات قرآن، اعتقاد مشرکان جاهلیت به ربوبیت معبودانشان را رد کرده و در نتیجه، ادعای محمد بن عبدالوهاب مبنی بر شدیدتر بودن شرک مسلمانان معاصر نسبت به مشرکان زمان پیامبر را باطل می‌شمرد.


'''۳. عبادت و شرک:'''
'''۳. عبادت و شرک:'''
از نظر وی، عبادت بر دو پایه «قلبی» (اعتقاد به کمال ربوبیت معبود) و «قالبی» (خضوع ظاهری مانند رکوع و سجود) استوار است. به عقیده او، صرف انجام خضوع ظاهری، بدون اعتقاد قلبی به ربوبیت، عبادت و شرک محسوب نمی‌شود. بنابراین، سجده بر بت یا صلیب، اگر با اعتقاد به ربوبیت آن همراه نباشد، به خودی خود کفر نیست، بلکه تنها علامتی بر کفر است. او با استناد به آیه سجده برادران یوسف علیه السلام، این دیدگاه را تأیید می‌کند.
از نظر وی، عبادت بر دو پایه «قلبی» (اعتقاد به کمال ربوبیت معبود) و «قالبی» (خضوع ظاهری مانند رکوع و سجود) استوار است. به عقیده او، صرف انجام خضوع ظاهری، بدون اعتقاد قلبی به ربوبیت، عبادت و شرک محسوب نمی‌شود. بنابراین، سجده بر بت یا صلیب، اگر با اعتقاد به ربوبیت آن همراه نباشد، به خودی خود کفر نیست، بلکه تنها علامتی بر کفر است. او با استناد به آیه سجده برادران یوسف علیه السلام، این دیدگاه را تأیید می‌کند.


'''۴. مشروعیت توسل و زیارت:'''
'''۴. مشروعیت توسل و زیارت:'''
وی از جمله علمایی است که به مشروعیت توسل به پیامبر اکرم (ص) و اولیای خدا و همچنین زیارت قبور، به ویژه قبر نبی مکرم اسلام، معتقد است. او در کتاب «رفع المنارة لتخریج أحادیث التوسل والزیارة» به دفاع از این عقیده و رد دیدگاه وهابیان پرداخته است. به اعتقاد او، توسل به ذات یا حق و حرمت پیامبر و اولیاء، امری مشروع و اختلاف در آن، اختلافی فرعی است و نمی‌توان به سبب آن دیگران را مورد طعن قرار داد. همچنین او «شد رحال» (سفر برای زیارت) به قصد زیارت قبر پیامبر (ص) را مستحب یا واجب می‌داند و تحریم آن را بدعت و مخالف اجماع علمای اسلام می‌شمارد.
 
وی از جمله علمایی است که به مشروعیت توسل به پیامبر اکرم(ص) و اولیای خدا و همچنین زیارت قبور، به ویژه قبر نبی مکرم اسلام، معتقد است. او در کتاب «رفع المنارة لتخریج أحادیث التوسل والزیارة» به دفاع از این عقیده و رد دیدگاه وهابیان پرداخته است. به اعتقاد او، توسل به ذات یا حق و حرمت پیامبر و اولیاء، امری مشروع و اختلاف در آن، اختلافی فرعی است و نمی‌توان به سبب آن دیگران را مورد طعن قرار داد. همچنین او «شد رحال» (سفر برای زیارت) به قصد زیارت قبر پیامبر (ص) را مستحب یا واجب می‌داند و تحریم آن را بدعت و مخالف اجماع علمای اسلام می‌شمارد.


'''۵. سماع موتی و پاسخ به انکار وهابیان:'''
'''۵. سماع موتی و پاسخ به انکار وهابیان:'''
ممدوح با تخریج احادیث مربوط به زیارت قبر پیامبر (ص)، به اثبات این موضوع پرداخته که ارواح اموات، به ویژه پیامبر اکرم (ص)، می‌توانند سلام زائران را بشنوند و پاسخ دهند. او احادیثی مانند «مَن زارَنِی فِی مَمَاتِی کَانَ کَمَن زَارَنِی فِی حَیَاتِی» و «مَن صَلَّی عَلَیَّ عِنْدَ قَبْرِی سَمِعْتُهُ» را با اسناد قابل قبول اثبات کرده و ادعای ابن تیمیه و پیروانش در انکار سماع موتی را رد می‌کند.
 
ممدوح با تخریج احادیث مربوط به زیارت قبر پیامبر (ص)، به اثبات این موضوع پرداخته که ارواح اموات، به ویژه پیامبر اکرم (ص)، می‌توانند سلام زائران را بشنوند و پاسخ دهند. او احادیثی مانند «مَن زارَنِی فِی مَمَاتِی کَانَ کَمَن زَارَنِی فِی حَیَاتِی» و «مَن صَلَّی عَلَیَّ عِنْدَ قَبْرِی سَمِعْتُهُ» را با اسناد قابل قبول اثبات کرده و ادعای [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] و پیروانش در انکار سماع موتی را رد می‌کند.


'''۶. جواز بناء بر قبور و نقد دیدگاه وهابیان:'''
'''۶. جواز بناء بر قبور و نقد دیدگاه وهابیان:'''
او دیدگاه وهابیان مبنی بر حرمت مطلق بناء و سقف گذاشتن بر روی قبور و تبدیل آنها به مسجد را رد کرده و معتقد است نهی وارد شده در روایات، ناظر به «سجده کردن بر قبر» یا «سجده کردن به سوی قبر» است، نه ساختن بنا بر روی آن. وی با ذکر شواهد تاریخی مانند دفن جمعی از انبیاء در مسجد خیف و مسجدالحرام، و نیز وجود قبر پیامبر (ص) در داخل مسجد نبوی، به دفاع از جواز این عمل پرداخته است.
 
او دیدگاه وهابیان مبنی بر حرمت مطلق بناء و سقف گذاشتن بر روی قبور و تبدیل آنها به مسجد را رد کرده و معتقد است نهی وارد شده در روایات، ناظر به «سجده کردن بر قبر» یا «سجده کردن به سوی قبر» است، نه ساختن بنا بر روی آن. وی با ذکر شواهد تاریخی مانند دفن جمعی از انبیاء در مسجد خیف و مسجدالحرام، و نیز وجود قبر پیامبر(ص) در داخل مسجد نبوی، به دفاع از جواز این عمل پرداخته است.


'''۷. نقد «سلفیت» به عنوان یک مذهب جدید:'''
'''۷. نقد «سلفیت» به عنوان یک مذهب جدید:'''
ممدوح در سخنرانی‌ها و نوشته‌های خود، اصطلاح «سلفیه» به عنوان یک مذهب مستقل و جدای از مذاهب اربعه اهل سنت را رد می‌کند. به اعتقاد او، سلف واقعی، همان پیروان مذاهب فقهی چهارگانه (حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی) هستند که در عقیده، اشعری یا ماتریدی و در سلوک، پیرو طریقت صوفیه معتدل می‌باشند. او ظهور جریان موسوم به «سلفیه معاصر» را مرتبط با اندیشه‌های احمد بن تیمیه و سپس محمد بن عبدالوهاب دانسته و آن را بدعتی می‌داند که در قرون گذشته سابقه نداشته است.
ممدوح در سخنرانی‌ها و نوشته‌های خود، اصطلاح «سلفیه» به عنوان یک مذهب مستقل و جدای از مذاهب اربعه اهل سنت را رد می‌کند. به اعتقاد او، سلف واقعی، همان پیروان مذاهب فقهی چهارگانه (حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی) هستند که در عقیده، اشعری یا ماتریدی و در سلوک، پیرو طریقت صوفیه معتدل می‌باشند. او ظهور جریان موسوم به «سلفیه معاصر» را مرتبط با اندیشه‌های احمد بن تیمیه و سپس محمد بن عبدالوهاب دانسته و آن را بدعتی می‌داند که در قرون گذشته سابقه نداشته است.


'''۸. تقسیم توحید به سه قسم:'''
'''۸. تقسیم توحید به سه قسم:'''
او تقسیم توحید به «ربوبیت»، «الوهیت» و «اسماء و صفات» را - که از مبانی کلامی وهابیت است - تقسیمی بدعت‌آمیز و بدون سابقه در کتاب، سنت و اقوال سلف صالح می‌داند و آن را رد می‌کند.


'''۹. توجه به فقه امام جعفر صادق (ع):'''
او تقسیم توحید به «ربوبیت»، «الوهیت» و «اسماء و صفات» را - که از مبانی کلامی وهابیت است - تقسیمی بدعت‌آمیز و بدون سابقه در کتاب، سنت و اقوال سلف صالح می‌داند و آن را رد می‌کند.<ref> [https://www.alwahabiyah.com/ar/mostabserview/15524 ر.ک: محمود سعید ممدوح، الوهابیت، پایگاه تخصصی وهابیت پژوهی و جریان‌های تکفیری] </ref>
ممدوح در یکی از تألیفات خود، به غفلت و بی‌اعتنایی علمای اهل سنت نسبت به فقه امام جعفر صادق (ع) اشاره کرده و از نادیده گرفتن این مذهب فقهی در میان مذاهب متبوعه اهل سنت انتقاد نموده است.
 
'''۹. توجه به فقه امام جعفر صادق(ع):'''
 
ممدوح در یکی از تألیفات خود، به غفلت و بی‌اعتنایی علمای اهل سنت نسبت به فقه [[امام جعفر صادق علیه‌السلام|امام جعفر صادق(ع)]] اشاره کرده و از نادیده گرفتن این مذهب فقهی در میان مذاهب متبوعه اهل سنت انتقاد نموده است.<ref> [https://al-shia.blog.ir/post/1319 ر.ک: شیخ محمود سعید ممدوح (عالم برجسته اهل سنت): علمای اهل سنت نسبت به فقه امام صادق(ع) بی اعتنایی کرده و برای اسقاط آن تلاش کرده‌اند!، وبلاگ شخصی فرشید شرفی]</ref>


==آثار==
==آثار==
خط ۱۰۲: خط ۱۱۱:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
*مرعشلی، یوسف، نثر الجواهر والدرر فی علماء القرن الرابع عشر، دارالمعرفة، بیروت- لبنان- چاپ اول، ۱۴۲۷ق/۲۰۰۶م
*مرعشلی، یوسف، نثر الجواهر والدرر فی علماء القرن الرابع عشر، دارالمعرفة، بیروت- لبنان- چاپ اول، ۱۴۲۷ق/۲۰۰۶م
*  
* [https://www.alwahabiyah.com/ar/mostabserview/15524 محمود سعید ممدوح، الوهابیت، پایگاه تخصصی وهابیت پژوهی و جریان های تکفیری]
*  
* [https://al-shia.blog.ir/post/1319 وبلاگ شخصی فرشید شرفی]


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[رفع المنارة لتخريج أحاديث التوسل و الزيارة]]
[[بررسی احادیث توسل و زیارت]]
[[إحکام الحديد علی محمود سعيد بکشف تجنيه علی الإمام الألباني رحمه الله و الرد علی کتابه: «التعريف بأوهام من قسم السنن إلی صحيح و ضعيف»]]
[[إحکام الحديد علی محمود سعيد بکشف تجنيه علی الإمام الألباني رحمه الله و الرد علی کتابه: «التعريف بأوهام من قسم السنن إلی صحيح و ضعيف»]]


خط ۱۱۶: خط ۱۲۹:


[[الترجيح لحديث صلاة التسبيح]]
[[الترجيح لحديث صلاة التسبيح]]
[[رفع المنارة لتخريج أحاديث التوسل و الزيارة]]


[[کشف الستور عما أشکل من أحکام القبور]]
[[کشف الستور عما أشکل من أحکام القبور]]
[[بررسی احادیث توسل و زیارت]]


[[التعريف باوهام من قسم من السنن الى صحيح و ضعيف]]
[[التعريف باوهام من قسم من السنن الى صحيح و ضعيف]]