۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
روضة الشهدا (تصحیح ذوالفقاری و تسنیمی) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۴ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۱۰
، دیروز در ۱۰:۱۰جایگزینی متن - 'علیهما السلام' به 'علیهماالسلام'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' .' به '.') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'علیهما السلام' به 'علیهماالسلام') |
||
| (۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
[[کاشفی، حسین بن علی|ملاحسین کاشفی]] ملقب به واعظ و کمالالدین، در شعر «کاشفی» تخلص میکرده و به همین دلیل به کاشفی مشهور شده است. زادگاه او سبزوار است. تاریخ تولدش در آثار و کتب تذکره نیامده است؛ اما تا حدودی میتوان حدس زد که وی در سال 830 یا کمی پیشتر چشم به جهان گشوده است. زیرا وی در سال 860 یا 861 بنا به تصریح فخرالدین علی، به قصد کسب علم و دانش، شهر سبزوار را ترک کرده و در مشهد به واسطۀ یک رؤیا، به شوق دیدار عالمان بزرگ و بزرگان اهل دل به هرات مسافرت کرده و در اولین دیدارش از هرات با دربار تیموریان آشنا شده و پس از چندی با منصب قاضیالقضاتی به سبزوار بازگشته است. این رفتوآمدها و پذیرش منصبهای دولتی بهیقین در دوران جوانی رخ داده و میتوان حدس زد در آن زمان او حدود سی سال از عمر خویش را پشت سر گذاشته بود؛ از سوی دیگر فوت او در سال 910 قمری روی داده و بهیقین به پیری رسیده است؛ زیرا خود به این موضوع اشاره کرده و در مقدمۀ «روضة الشهدا» از کبر سن سخن میگوید. | [[کاشفی، حسین بن علی|ملاحسین کاشفی]] ملقب به واعظ و کمالالدین، در شعر «کاشفی» تخلص میکرده و به همین دلیل به کاشفی مشهور شده است. زادگاه او سبزوار است. تاریخ تولدش در آثار و کتب تذکره نیامده است؛ اما تا حدودی میتوان حدس زد که وی در سال 830 یا کمی پیشتر چشم به جهان گشوده است. زیرا وی در سال 860 یا 861 بنا به تصریح فخرالدین علی، به قصد کسب علم و دانش، شهر سبزوار را ترک کرده و در مشهد به واسطۀ یک رؤیا، به شوق دیدار عالمان بزرگ و بزرگان اهل دل به هرات مسافرت کرده و در اولین دیدارش از هرات با دربار تیموریان آشنا شده و پس از چندی با منصب قاضیالقضاتی به سبزوار بازگشته است. این رفتوآمدها و پذیرش منصبهای دولتی بهیقین در دوران جوانی رخ داده و میتوان حدس زد در آن زمان او حدود سی سال از عمر خویش را پشت سر گذاشته بود؛ از سوی دیگر فوت او در سال 910 قمری روی داده و بهیقین به پیری رسیده است؛ زیرا خود به این موضوع اشاره کرده و در مقدمۀ «روضة الشهدا» از کبر سن سخن میگوید. | ||
در تعدادی از آثار کاشفی، علایق شیعی او و ارادتش به | در تعدادی از آثار کاشفی، علایق شیعی او و ارادتش به اهلبیت کاملاً آشکار است؛ از جمله در پفتوتنامه سلطانی، روضة الشهدا، الرسالة العلیة و..... | ||
[[کاشفی، حسین بن علی|کاشفی]] در علوم مختلف از قبیل تفسیر، حدیث، فن خطابه، انشا، ریاضیات، علوم غریبه و نجوم مهارت بسزایی داشته است. وی در هرات و تحت حمایت امیرعلیشیر نوایی از جایگاه علمی رفیعی برخوردار بود. اما آنچه بیش از همه باعث شهرت او شد، قدرت وعظ و خطابهاش بوده است. | [[کاشفی، حسین بن علی|کاشفی]] در علوم مختلف از قبیل تفسیر، حدیث، فن خطابه، انشا، ریاضیات، علوم غریبه و نجوم مهارت بسزایی داشته است. وی در هرات و تحت حمایت امیرعلیشیر نوایی از جایگاه علمی رفیعی برخوردار بود. اما آنچه بیش از همه باعث شهرت او شد، قدرت وعظ و خطابهاش بوده است. | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
واعظ کاشفی شخصیتی علمی بود که در بیشتر علوم وقت طبعآزمایی کرده و آثاری از خود برجای گذاشته است. ویژگی دیگر او در امر تألیف، اصرار او بر فارسینگاری است و شاید بتوان ادعا کرد تمام آثار او به زبان فارسی است. مشوق او در نوشتن کتابهای متعدد به زبان فارسی، امیرعلیشیر نوایی، وزیر دانشمند سلطان حسینمیرزا بایقرا و جامی بودند و به همین دلیل بیشتر آثار وی به نام این دو نفر است. از جمله آثار کاشفی عبارتند از: آیینه اسکندری، اختیارات نجوم، اخلاق محسنی، اسرار قاسمی، ده مجلس، [[بدایع الأفکار في صنایع الأشعار|بدایع الافکار فی صنایع الاشعار]]، تحفۀ علیه، رسالۀ حاتمیه، شرح صحیفۀ سجادیه، فتوتنامۀ سلطانی، فیض النوال، [[لب لباب مثنوی]]، مخزن الانشا، مواهب علیه، مرآت الصفا فی صفات المصطفی، و...... | واعظ کاشفی شخصیتی علمی بود که در بیشتر علوم وقت طبعآزمایی کرده و آثاری از خود برجای گذاشته است. ویژگی دیگر او در امر تألیف، اصرار او بر فارسینگاری است و شاید بتوان ادعا کرد تمام آثار او به زبان فارسی است. مشوق او در نوشتن کتابهای متعدد به زبان فارسی، امیرعلیشیر نوایی، وزیر دانشمند سلطان حسینمیرزا بایقرا و جامی بودند و به همین دلیل بیشتر آثار وی به نام این دو نفر است. از جمله آثار کاشفی عبارتند از: آیینه اسکندری، اختیارات نجوم، اخلاق محسنی، اسرار قاسمی، ده مجلس، [[بدایع الأفکار في صنایع الأشعار|بدایع الافکار فی صنایع الاشعار]]، تحفۀ علیه، رسالۀ حاتمیه، شرح صحیفۀ سجادیه، فتوتنامۀ سلطانی، فیض النوال، [[لب لباب مثنوی]]، مخزن الانشا، مواهب علیه، مرآت الصفا فی صفات المصطفی، و...... | ||
اما «روضة الشهدا» از مهمترین و مشهورترین کتابهای کاشفی است. وی این کتاب را به درخواست یکی از اعیان و سادات هرات به نام مرشدالدوله معروف به | اما «روضة الشهدا» از مهمترین و مشهورترین کتابهای کاشفی است. وی این کتاب را به درخواست یکی از اعیان و سادات هرات به نام مرشدالدوله معروف به سید میرزا، دامان سلطان حسین بایقرا نوشته و کوشیده کتاب جامعی دربارۀ واقعۀ عاشورا برای فارسیزبانان بنویسد. | ||
رویکرد اصلی این کتاب، «ابتلا و بلا» است و بر همین مبنا کتاب از داستان خلقت بر محور بلا شروع شده تا به واقعۀ کربلا میرسد. چون اولین بلا متوجه انبیاست، بنابراین کتاب با بیان رنجها و بلاهای انبیا آغاز میشود. این کتاب ده باب و یک خاتمه دارد که تنها چهار باب دربارۀ امام حسین(ع) است. باب اول به خلقت آدم، هبوط و ابتلای و انبیا میپردازد. روش کاشفی این است که پس از بیان بلاهای انبیا به رسم واعظان به کربلا گریزی میزند. باب دوم بیان آزار قریش بر پیامبر از قبیل سنگزدن، شکستن دندان، فروکردن حلقههای زره در بدن، ریختن خاکستر بر سر، شهادت حمزه و جعفر و گریز به کربلاست. باب سوم درگذشت پیامبر و حوادث پس از آن و بابهای چهارم تا هفتم احوال حضرت فاطمه، علی و حسن ( | رویکرد اصلی این کتاب، «ابتلا و بلا» است و بر همین مبنا کتاب از داستان خلقت بر محور بلا شروع شده تا به واقعۀ کربلا میرسد. چون اولین بلا متوجه انبیاست، بنابراین کتاب با بیان رنجها و بلاهای انبیا آغاز میشود. این کتاب ده باب و یک خاتمه دارد که تنها چهار باب دربارۀ امام حسین(ع) است. باب اول به خلقت آدم، هبوط و ابتلای و انبیا میپردازد. روش کاشفی این است که پس از بیان بلاهای انبیا به رسم واعظان به کربلا گریزی میزند. باب دوم بیان آزار قریش بر پیامبر از قبیل سنگزدن، شکستن دندان، فروکردن حلقههای زره در بدن، ریختن خاکستر بر سر، شهادت حمزه و جعفر و گریز به کربلاست. باب سوم درگذشت پیامبر و حوادث پس از آن و بابهای چهارم تا هفتم احوال حضرت فاطمه، علی و حسن (علیهمالسلام) از ولادت تا شهادت است. باب هفتم مناقب امام حسین(ع) از ولادت تا شهادت و باب هشتم در زندگی و شهادت مسلم بن عقیل است. باب نهم آمدن امام حسین(ع) به کربلا و جنگ امام و شهادت اقوام و یاران اوست. در این باب نظم تاریخی کتاب بر هم خورده است. باب دهم در دو فصل به وقایع بعد از شهادت امام و عقوبت قاتلان حضرت پرداخته است. در خاتمۀ کتاب سلسلۀ نسب امام حسن و امام حسین (علیهماالسلام) بیان شده است. | ||
کاشفی در این کتاب رجزهای عربی را که برای فارسیزبانان نامفهوم بوده، در کمال استادی و بلاغت به فارسی منظوم کرده است. این کتاب افزون بر مراسم وعظ و روضهخوانی، تأثیر مهمی بر هنرهای آیینی نیز نهاد. در نقاشیهای قهوهخانهای، تعداد زیادی از روایات در یک اثر دیده میشود؛ نقاشیهای قهوهخانهای با موضوع عاشورا اغلب بر اساس این کتاب است؛ از جمله تعدادی از نقاشیهای حسن اسماعیلزاده ـ یکی از مشهورترین نقاشان مکتب قهوهخانه ـ با متن این کتاب تطابق دارند. | کاشفی در این کتاب رجزهای عربی را که برای فارسیزبانان نامفهوم بوده، در کمال استادی و بلاغت به فارسی منظوم کرده است. این کتاب افزون بر مراسم وعظ و روضهخوانی، تأثیر مهمی بر هنرهای آیینی نیز نهاد. در نقاشیهای قهوهخانهای، تعداد زیادی از روایات در یک اثر دیده میشود؛ نقاشیهای قهوهخانهای با موضوع عاشورا اغلب بر اساس این کتاب است؛ از جمله تعدادی از نقاشیهای حسن اسماعیلزاده ـ یکی از مشهورترین نقاشان مکتب قهوهخانه ـ با متن این کتاب تطابق دارند. | ||