گیلانی، ابوالفتح: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰۶ بایت اضافه‌شده ،  سه‌شنبهٔ ‏۱۳:۳۰
جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۷۵: خط ۷۵:
ابوالفتح در 997ق در رکاب اکبر به جنگ با افغانان رفت. وی در این سفر به همراه دو تن دیگر مسئول انتظام اردو بود؛ اما چندی بعد در پی یک بیماری درگذشت.
ابوالفتح در 997ق در رکاب اکبر به جنگ با افغانان رفت. وی در این سفر به همراه دو تن دیگر مسئول انتظام اردو بود؛ اما چندی بعد در پی یک بیماری درگذشت.


فیضی، سخن سرای بنام هند و دوست ابوالفتح، در رثای وی مرثیه‌ای سرود. به دستور اکبر، پیکر ابوالفتح به حسن ابدال در 35 کیلومتری راولپندی انتقال یافت و در مقبره ای که خواجه شمس‌الدین خوافی برای خود ساخته بود، به خاک سپرده شد. گنبد وصحن این مقبره هنوز برجاست.
فیضی، سخن سرای بنام هند و دوست ابوالفتح، در رثای وی مرثیه‌ای سرود. به دستور اکبر، پیکر ابوالفتح به حسن ابدال در 35 کیلومتری راولپندی انتقال یافت و در مقبره‌ای که خواجه شمس‌الدین خوافی برای خود ساخته بود، به خاک سپرده شد. گنبد وصحن این مقبره هنوز برجاست.


افزون براین، بنایی در شهر فتحپور سیکری با نام «یاتیش خانه» که به ابوالفتح و برادران وی منسوب است، بر جای مانده است.
افزون براین، بنایی در شهر فتحپور سیکری با نام «یاتیش خانه» که به ابوالفتح و برادران وی منسوب است، بر جای مانده است.
خط ۸۸: خط ۸۸:
==برادران==
==برادران==


ابوالفتح 3 برادر داشت . برادر بزرگتر، لطف الله به دعوت ابوالفتح به هند آمد، اما پس از چندی درگذشت. برادر کهتر، همام (همایون قلی) در دربار اکبر ارج و منزلتی بسیار داشت و سفیر وی در توران (ماوراء النهر) بود. وی در 1004ق در گذشت و در حسن ابدال، در کنار برادر به خاک سپده شد. کوچک‌ترین برادر که نورالدین محمد نام داشت، شاعر و خوشنویس بود و در شعر قراری تخلص می‌کرد. وی در988 ق درگذشت.
ابوالفتح 3 برادر داشت. برادر بزرگتر، لطف‌الله به دعوت ابوالفتح به هند آمد، اما پس از چندی درگذشت. برادر کهتر، همام (همایون قلی) در دربار اکبر ارج و منزلتی بسیار داشت و سفیر وی در توران (ماوراء النهر) بود. وی در 1004ق در گذشت و در حسن ابدال، در کنار برادر به خاک سپده شد. کوچک‌ترین برادر که نورالدین محمد نام داشت، شاعر و خوشنویس بود و در شعر قراری تخلص می‌کرد. وی در988 ق درگذشت.




خط ۱۰۸: خط ۱۰۸:
ابوالفتح ازنظر علمی نیز درهند شهرت فراوانی یافت. در زمان اکبرشاه، تنباکو نخستین بار به هند رسید و به دربار وی راه یافت. ابوالفتح که این ماده را نمی‌شناخت، نخست شاه را به شدت از کشیدن آن منع کرد. اکبرشاه نیز اگر چه به اطرافیان خویش اجازه کشیدن تنباکو را داد، ولی خود به احترام ابوالفتح از کشیدن آن اجتناب کرد، اما از او خواست تا درباره این ماده تحقیق کند. ابوالفتح پس از آزمایش آن را زیان‌آور و مسموم کننده تشخیص داد، ‌اما پس از چندی دود تنباکو را جهت خنک کردن و کاهش زیان آن ازظرف آبی گذراند و بدین گونه قلیان را اختراع کرد.
ابوالفتح ازنظر علمی نیز درهند شهرت فراوانی یافت. در زمان اکبرشاه، تنباکو نخستین بار به هند رسید و به دربار وی راه یافت. ابوالفتح که این ماده را نمی‌شناخت، نخست شاه را به شدت از کشیدن آن منع کرد. اکبرشاه نیز اگر چه به اطرافیان خویش اجازه کشیدن تنباکو را داد، ولی خود به احترام ابوالفتح از کشیدن آن اجتناب کرد، اما از او خواست تا درباره این ماده تحقیق کند. ابوالفتح پس از آزمایش آن را زیان‌آور و مسموم کننده تشخیص داد، ‌اما پس از چندی دود تنباکو را جهت خنک کردن و کاهش زیان آن ازظرف آبی گذراند و بدین گونه قلیان را اختراع کرد.


ازسوی دیگر کمال‌الدین ، پزشک ایرانی تأکید کرده است که تنباکو نخستین بار در1014 ق/1605م، پس ازمرگ ابوالفتح، ‌به هند رسیده است، اما سید حسین نصر حتی رساله‌ای- که نام آن را ذکرنکرده- درباره قلیان  وتنباکو به ابوالفتح نسبت داده است که به گفته او منشأ اقسام قلیان‌هایی است که اکنون در کشورهای اسلامی به کارمی‌رود.
ازسوی دیگر کمال‌الدین، پزشک ایرانی تأکید کرده است که تنباکو نخستین بار در1014 ق/1605م، پس ازمرگ ابوالفتح، ‌به هند رسیده است، اما سید حسین نصر حتی رساله‌ای- که نام آن را ذکرنکرده- درباره قلیان  وتنباکو به ابوالفتح نسبت داده است که به گفته او منشأ اقسام قلیان‌هایی است که اکنون در کشورهای اسلامی به کارمی‌رود.


اکبرشاه به درخواست ابوالفتح بیمارستان‌هایی ساخت که بیشتر آن‌ها در اکبرآباد بود.
اکبرشاه به درخواست ابوالفتح بیمارستان‌هایی ساخت که بیشتر آن‌ها در اکبرآباد بود.
خط ۱۸۵: خط ۱۸۵:
8.موجز کمی،
8.موجز کمی،


‌رساله‌ای به فارسی است و در آن نام مؤلف ، ابوالفتح خان آمده است. منزوی احتمال داده است که این رساله از ابوالفتح گیلانی باشد.
‌رساله‌ای به فارسی است و در آن نام مؤلف، ابوالفتح خان آمده است. منزوی احتمال داده است که این رساله از ابوالفتح گیلانی باشد.


ریو نام برخی ازفصول این رساله را آورده، اما مؤلف را ناشناس خوانده است.
ریو نام برخی ازفصول این رساله را آورده، اما مؤلف را ناشناس خوانده است.
خط ۲۰۳: خط ۲۰۳:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==


کرامتی، یونس، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.
کرامتی، یونس، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.






==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[رقعات حکيم ابوالفتح گيلاني]]


[[رده:زندگی‌نامه]]  
[[رده:زندگی‌نامه]]  
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1402]]
[[رده:فاقد کد پدیدآور]]
[[رده:فاقد کد پدیدآور]]
[[رده:پزشکان]]
[[رده:ادیبان]]