منظومه مکران: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۰: خط ۱۰:
|زبان  
|زبان  
| زبان =
| زبان =
| کد کنگره =
| کد کنگره =‏PIR ۸۰۷۵/و۲۱۴م۸۰۸۳ ۱۳۹۶
| موضوع =
| موضوع =شعر فارسی,Persian poetry,-- قرن ۱۴, -- 20th century,a01
|ناشر  
|ناشر  
| ناشر =شیخ شرفی  
| ناشر =شیخ شرفی  
خط ۳۰: خط ۳۰:


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
[[نبد پیشنی، محمدعبدالله|مولانا محمد عبدالله روانبُد پیشنی]]، در شعبان 1345 هـ.ق در روستای باهوکلات از توابع شهرستان چابهار به دنیا آمد. پدر وی قاضی یحیی از روحانیون سرشناس منطقه بود. قاضی پس از چند سال سکونت در شهرهای باهوکلات و راسک، سرانجام شهر «پیشین» را برای اقامت برگزید. عبدالله روانبد در محضر پدر روحانی و مادر زاهد خود مقدمات علوم را آموخت. آثار هوش و ذکاوت از همان دوران کودکی و نوجوانی در او پیدا بود و پس از مدت زمان کوتاه توانست علوم معمول آن زمان مانند فقه و فلسفه و کلام و اصول و ریاضیات و علوم ادبی را بیاموزد. دانش بسیار، رفتار نیک، مهمان‌نوازی و ساده‌زیستی او سبب شد خانۀ وی جایگاه آمد و شد عام و خاص گردد. مردم برای حل مسائل و مشکلات شرعی و قضاوت در امور اختلافی، نزد او می‌آمدند و بسیاری دیگر از عالمان و طالبان معرفت در محضر او از چشمۀ زلال معرفت و اندیشۀ او کسب فیض می کردند. روانبد علاوه بر وظیفۀ راهنمایی و رهبری در امور دینی و شرعی، شغل معلمی را در مدارس پیشین بر عهده گرفت و به تربیت دانش‌آموزان و نوآموزان آن دیار همت گماشت.
[[نبد پیشنی، محمدعبدالله|مولانا محمد عبدالله روانبُد پیشنی]]، در شعبان 1345 ه.ق در روستای باهوکلات از توابع شهرستان چابهار به دنیا آمد. پدر وی قاضی یحیی از روحانیون سرشناس منطقه بود. قاضی پس از چند سال سکونت در شهرهای باهوکلات و راسک، سرانجام شهر «پیشین» را برای اقامت برگزید. عبدالله روانبد در محضر پدر روحانی و مادر زاهد خود مقدمات علوم را آموخت. آثار هوش و ذکاوت از همان دوران کودکی و نوجوانی در او پیدا بود و پس از مدت زمان کوتاه توانست علوم معمول آن زمان مانند فقه و فلسفه و کلام و اصول و ریاضیات و علوم ادبی را بیاموزد. دانش بسیار، رفتار نیک، مهمان‌نوازی و ساده‌زیستی او سبب شد خانۀ وی جایگاه آمد و شد عام و خاص گردد. مردم برای حل مسائل و مشکلات شرعی و قضاوت در امور اختلافی، نزد او می‌آمدند و بسیاری دیگر از عالمان و طالبان معرفت در محضر او از چشمۀ زلال معرفت و اندیشۀ او کسب فیض می‌کردند. روانبد علاوه بر وظیفۀ راهنمایی و رهبری در امور دینی و شرعی، شغل معلمی را در مدارس پیشین بر عهده گرفت و به تربیت دانش‌آموزان و نوآموزان آن دیار همت گماشت.


روانبد علاقۀ بسیار شدیدی به پیامبر اسلام و سرزمین وحی داشت و در عمر خود ده بار توانست به زیارت خانۀ خدا نایل گردد. مولوی روانبد، سرشناس‌ترین شاعر معاصر بلوچ، در بلوچستان ایران است. شاعری در خاندان وی ـ بویژه خاندان مادری ـ تا چندین نسل رایج و معمول بوده است. اجداد وی اغلب شاعر و به زیور خط و موسیقی آراسته بوده‌اند. نقش روانبد و خاندانش در شعر بلوچی بسیار حایز اهمیت است. مردم بلوچ و دوستداران فرهنگ بلوچ در هر کجای جهان از وجود چنین خاندان، بویژه چنین شاعری مانند روانبد، در فرهنگ و زبان خود می‌بالند. اشعار روانبد در حفظ و زنده نگه داشتن زبان بلوچی و افزونی مشتاقان ادبیات بلوچ بسیار کمک کرده است.
روانبد علاقۀ بسیار شدیدی به پیامبر اسلام و سرزمین وحی داشت و در عمر خود ده بار توانست به زیارت خانۀ خدا نایل گردد. مولوی روانبد، سرشناس‌ترین شاعر معاصر بلوچ، در بلوچستان ایران است. شاعری در خاندان وی ـ بویژه خاندان مادری ـ تا چندین نسل رایج و معمول بوده است. اجداد وی اغلب شاعر و به زیور خط و موسیقی آراسته بوده‌اند. نقش روانبد و خاندانش در شعر بلوچی بسیار حایز اهمیت است. مردم بلوچ و دوستداران فرهنگ بلوچ در هر کجای جهان از وجود چنین خاندان، بویژه چنین شاعری مانند روانبد، در فرهنگ و زبان خود می‌بالند. اشعار روانبد در حفظ و زنده نگه داشتن زبان بلوچی و افزونی مشتاقان ادبیات بلوچ بسیار کمک کرده است.
خط ۴۶: خط ۴۶:
این منظومه را از همان آغاز با توصیف مکران آغاز می‌کند. البته بسیاری از اشعار دیگر وی مانند «حماسۀ دادشاه» و «دنیا» دارای مقدمه و براعت استهلال‌هایی زیبا و هنرمندانه است. وزن این منظومه عروضی است و روانبد آن را در بحر رجز مربع سالم (مستفعلن مستفعلن) سروده است. این وزن از اوزان بسیار رایج در شعر سنتی بلوچی است. بسیاری از شاهکارهای شعری کلاسیک بلوچی ـ بویژه اشعار حماسی ـ در این وزن سروده شده‌اند. روانی و فصات و بلاغت تک‌تک بند‌های منظومه، ذوق سرشار و تسلط سراینده را بر فنون ادب می‌رساند. همچنین در عین روانی، دارای سبکی عالی، معنایی جدی و الفاظی فاخر است. در کل این اثر یک کلمۀ سنگین و یک آهنگ ناساز که برای ذوق و احساس گران باشد به نظر نمی‌آید.
این منظومه را از همان آغاز با توصیف مکران آغاز می‌کند. البته بسیاری از اشعار دیگر وی مانند «حماسۀ دادشاه» و «دنیا» دارای مقدمه و براعت استهلال‌هایی زیبا و هنرمندانه است. وزن این منظومه عروضی است و روانبد آن را در بحر رجز مربع سالم (مستفعلن مستفعلن) سروده است. این وزن از اوزان بسیار رایج در شعر سنتی بلوچی است. بسیاری از شاهکارهای شعری کلاسیک بلوچی ـ بویژه اشعار حماسی ـ در این وزن سروده شده‌اند. روانی و فصات و بلاغت تک‌تک بند‌های منظومه، ذوق سرشار و تسلط سراینده را بر فنون ادب می‌رساند. همچنین در عین روانی، دارای سبکی عالی، معنایی جدی و الفاظی فاخر است. در کل این اثر یک کلمۀ سنگین و یک آهنگ ناساز که برای ذوق و احساس گران باشد به نظر نمی‌آید.


منظومۀ مکران، منظومه‌ای به سبک حماسی است و موضوع کلی آن، وصف و ستایش سرزمین مکران به عنوان زادگاه سراینده است و در آن از افتخارات سرزمین و قوم خود و از بهادری و دلیری‌های قهرمانان قومی خود سخن می‌گوید. برخی از مضمون‌های مهم این اثر عبارتند از: 1. توصیف افتخارات گذشته مکران؛ 2. توصیف قهرمانان و دلیری‌های آنان؛ 3. مردم‌شناسی؛ 4. شیوۀ گذران زندگی مردم؛ 5. توصیف جانوران و ستوران و ... .
منظومۀ مکران، منظومه‌ای به سبک حماسی است و موضوع کلی آن، وصف و ستایش سرزمین مکران به عنوان زادگاه سراینده است و در آن از افتخارات سرزمین و قوم خود و از بهادری و دلیری‌های قهرمانان قومی خود سخن می‌گوید. برخی از مضمون‌های مهم این اثر عبارتند از: 1. توصیف افتخارات گذشته مکران؛ 2. توصیف قهرمانان و دلیری‌های آنان؛ 3. مردم‌شناسی؛ 4. شیوۀ گذران زندگی مردم؛ 5. توصیف جانوران و ستوران و....


منظومۀ مکران آینۀ حیات مردم این سرزمین است و بندبند آن، با بندبند پیکر اجتماع و تاریخ و فرهنگ این مردم گره خورده و پیوند یافته است. جایگاه این منظومه در بلوچستان و مردم بلوچ، مانند جایگاه منظومۀ «حیدربابا»ی شهریار در میان آذری‌هاست.
منظومۀ مکران آینۀ حیات مردم این سرزمین است و بندبند آن، با بندبند پیکر اجتماع و تاریخ و فرهنگ این مردم گره خورده و پیوند یافته است. جایگاه این منظومه در بلوچستان و مردم بلوچ، مانند جایگاه منظومۀ «حیدربابا»ی شهریار در میان آذری‌هاست.
خط ۶۴: خط ۶۴:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
[[رده:مقالات(اردیبهشت 1404) باقی زاده]]
[[رده:مقالات(اردیبهشت 1404) باقی زاده]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد 1404]]
[[رده:فاقد اتوماسیون]]
[[رده:فاقد اتوماسیون]]