۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
جز (جایگزینی متن - 'هـ.ش' به 'ش') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' .' به '.') |
||
| (۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR00624J1.jpg | |||
| عنوان =سلسلة المسائل الفقهیة | |||
| | | عنوانهای دیگر =دور الزمان و المکان فی الاستنباط | ||
| | |||
رویه الهلال و اختلاف الآفاق: الصلاة و الصوم فی الاراضی القطیبه | رویه الهلال و اختلاف الآفاق: الصلاة و الصوم فی الاراضی القطیبه | ||
| | | پدیدآوران = | ||
[[سبحانی تبریزی، جعفر]] (نویسنده) | |||
| زبان =عربی | |||
| کد کنگره =BP 189/4 /س2م2 | |||
|زبان | | موضوع = | ||
اذان و اقامه - احادیث، ارث (فقه)، احادیث، تعصیب (فقه)،، تقیه، حج، خمس، خمس - مطالعات تطبیقی،... | |||
| ناشر = | |||
|کد کنگره | مؤسسه امام صادق علیهالسلام | ||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
| سال نشر = 1380 ش | |||
|موضوع | |||
ارث (فقه) | |||
تعصیب (فقه) | |||
خمس - مطالعات | |||
|ناشر | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00624AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| شابک =978-964-357-363-8 | |||
| تعداد جلد =26 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | |||
| کتابخوان همراه نور =00624 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''سلسلة المسائل الفقهية'''، كتابى است كه آیتالله [[سبحانی تبریزی، جعفر|جعفر سبحانى]] آن را به زبان عربى، براى تبيين چند مسئله مهم و مبتلابه فقهى تأليف نموده است. | '''سلسلة المسائل الفقهية'''، كتابى است كه آیتالله [[سبحانی تبریزی، جعفر|جعفر سبحانى]] آن را به زبان عربى، براى تبيين چند مسئله مهم و مبتلابه فقهى تأليف نموده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب، داراى بيست و شش بخش مىباشد كه هر كدام از چند قسمت توضيحى، تشكيل شدهاند. | كتاب، داراى بيست و شش بخش مىباشد كه هر كدام از چند قسمت توضيحى، تشكيل شدهاند. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
مقدمه: | مقدمه: | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۳۹: | ||
وضو: | وضو: | ||
اولين مبحث از مباحث بيست و ششگانهى كتاب، دربارهى وضويى است كه كتاب و سنت بدان رهنمون گرديدهاند. با اينكه وضو يكى از مسائل مهم شريعت اسلامى است و همهى مسلمانان اتفاق دارند كه نماز بدون وضو صحيح نمىباشد، امّا در | اولين مبحث از مباحث بيست و ششگانهى كتاب، دربارهى وضويى است كه كتاب و سنت بدان رهنمون گرديدهاند. با اينكه وضو يكى از مسائل مهم شريعت اسلامى است و همهى مسلمانان اتفاق دارند كه نماز بدون وضو صحيح نمىباشد، امّا در کیفیت وضو اختلاف شده است. | ||
يكى از موارد اختلافى، غسل يا مسح پاها است؛ آيهى شش سورهى مائده، صراحت در مسح دارد: '''و امسحوا برؤسكم و أرجلكم إلى الكعبين'''. | يكى از موارد اختلافى، غسل يا مسح پاها است؛ آيهى شش سورهى مائده، صراحت در مسح دارد:'''و امسحوا برؤسكم و أرجلكم إلى الكعبين'''. | ||
مؤلف، در ادامه به سرآغاز اختلاف در اين حكم الهى اشاره كرده، مىفرمايد: قبل از خليفهى سوم، مسلمانان در | مؤلف، در ادامه به سرآغاز اختلاف در اين حكم الهى اشاره كرده، مىفرمايد: قبل از خليفهى سوم، مسلمانان در کیفیت وضو اتفاق داشتند. | ||
روايت شروع اختلاف نيز در متن كتاب آمده است. ايشان، قرآن را به عنوان تنها مرجع در موارد اختلافى بيان مىكند، آنگاه با اشاره به اينكه سورهى مائده آخرين سورهى نازل شده بر پيغمبر(ص) است، آيهى مذكور را سببى براى حل اختلاف موجود و راهنمايى براى تشخيص حقيقت دانسته است. | روايت شروع اختلاف نيز در متن كتاب آمده است. ايشان، قرآن را به عنوان تنها مرجع در موارد اختلافى بيان مىكند، آنگاه با اشاره به اينكه سورهى مائده آخرين سورهى نازل شده بر پيغمبر(ص) است، آيهى مذكور را سببى براى حل اختلاف موجود و راهنمايى براى تشخيص حقيقت دانسته است. | ||
| خط ۱۱۵: | خط ۵۱: | ||
مسح از روى كفش: | مسح از روى كفش: | ||
دومين نكته كه در كتاب، مورد نقد و بررسى مؤلف قرار گرفته، اين است كه آيا مىتوان در مسافرت يا در حضر از روى كفش مسح كرد يا نه؟ طبق آنچه خود ايشان مىفرمايد، اين نكته نيز با توجه به كتاب و سنت قابل بررسى است؛ يعنى كتاب الهى، سنت نبوى(ص) و اجماع | دومين نكته كه در كتاب، مورد نقد و بررسى مؤلف قرار گرفته، اين است كه آيا مىتوان در مسافرت يا در حضر از روى كفش مسح كرد يا نه؟ طبق آنچه خود ايشان مىفرمايد، اين نكته نيز با توجه به كتاب و سنت قابل بررسى است؛ يعنى كتاب الهى، سنت نبوى(ص) و اجماع اهلبيت عليهمالسلام همگى دال بر لزوم مسح پاها مىباشند. | ||
اذان: | اذان: | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۵۹: | ||
اولين كارى كه مؤلف انجام داده، بررسى لغوى و اصطلاحى اذان و نيز جايگاه آن در نزد خداوند است. | اولين كارى كه مؤلف انجام داده، بررسى لغوى و اصطلاحى اذان و نيز جايگاه آن در نزد خداوند است. | ||
اذان در لغت به معنى اعلام است، چنانكه خداوند در آيهى 3 سورهى توبه مىفرمايد: '''و أذانٌ من الله و رسوله إلى الناس يوم الحج الأكبر'''، اين اذان به معنى اعلام به مردم مىباشد. | اذان در لغت به معنى اعلام است، چنانكه خداوند در آيهى 3 سورهى توبه مىفرمايد:'''و أذانٌ من الله و رسوله إلى الناس يوم الحج الأكبر'''، اين اذان به معنى اعلام به مردم مىباشد. | ||
اذان، آنگونه كه از احاديث و روايات برمىآيد، جايگاه بسيار رفيعى در نزد خداوند دارد؛ تا جايى كه در روايتى آمده كه هر كس هفت سال اذان بگويد، در روز قيامت، بدون گناه محشور مىشود. | اذان، آنگونه كه از احاديث و روايات برمىآيد، جايگاه بسيار رفيعى در نزد خداوند دارد؛ تا جايى كه در روايتى آمده كه هر كس هفت سال اذان بگويد، در روز قيامت، بدون گناه محشور مىشود. | ||
| خط ۱۳۱: | خط ۶۷: | ||
ايشان مىفرمايند: همان خدايى كه نماز را واجب نموده، اذان را نيز فرض كرده است. | ايشان مىفرمايند: همان خدايى كه نماز را واجب نموده، اذان را نيز فرض كرده است. | ||
تاريخ تشريع اذان، | تاريخ تشريع اذان، کیفیت تشريع اذان، رواياتى در کیفیت تشريع اذان در سنن اهل تسنن، تحليل مضمون روايات، مناقشهى در اسانيد و... ديگر بخشهايى است كه مؤلف در اين قسمت بدانها پرداخته است. | ||
جمله «الصلاة خير من النوم» كه تثويب نام دارد، به عنوان يكى از بدعتهاى علنى در اذان، آخرين بخش در اين قسمت مىباشد كه بعد از آن خاتمهاى هم راجع به اذان دوم در روز جمعه به هنگام نماز جمعه، به عنوان بدعتى ديگر آمده است. | جمله «الصلاة خير من النوم» كه تثويب نام دارد، به عنوان يكى از بدعتهاى علنى در اذان، آخرين بخش در اين قسمت مىباشد كه بعد از آن خاتمهاى هم راجع به اذان دوم در روز جمعه به هنگام نماز جمعه، به عنوان بدعتى ديگر آمده است. | ||
| خط ۱۴۱: | خط ۷۷: | ||
مؤلف، با بررسى و نقد تك تك رواياتى كه براى اثبات سنت بودن تكتف مورد استدلال قرار گرفتهاند، بطلان چنين قولى و بدعت بودنش را ثابت نموده است. | مؤلف، با بررسى و نقد تك تك رواياتى كه براى اثبات سنت بودن تكتف مورد استدلال قرار گرفتهاند، بطلان چنين قولى و بدعت بودنش را ثابت نموده است. | ||
رواياتى از ائمه معصومين | رواياتى از ائمه معصومين عليهمالسلام رسيده كه به شدت از تكتف نهى نمودهاند؛ براى مثال در روايتى از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] يا باقر(ع) آمده: «قلت له الرجل يضع يده في الصلاة و حكى اليمنى على اليسرى فقال: «ذلك التكفير، لا يفعل». | ||
جهر بودن بسمله: | جهر بودن بسمله: | ||
يكى ديگر از مسائل اختلافى ميان اهل سنت و اماميّه، جهر يا اخفات بسم الله الرحمن الرحيم در نماز است؛ بدين صورت كه ما | يكى ديگر از مسائل اختلافى ميان اهل سنت و اماميّه، جهر يا اخفات بسم الله الرحمن الرحيم در نماز است؛ بدين صورت كه ما شیعیان حتى در نمازهاى اخفاتى، مانند ظهر هم قائل به استحباب جهرى خواندن بسمله هستيم، ولى اهل سنت، بر عكس اين عمل را انجام مىدهند. | ||
مؤلف با نگاهى به ادلّهى فقهى در فضل بسمله، قول فقها درباره جزئيت بسمله در سورههاى قرآن، جزء فاتحة الكتاب بودن بسمله، لزوم جهرى بودن تسميه و... مطالبى را ارائه نموده است تا حقانيت قول شيعه در اين زمينه نيز اثبات گردد. | مؤلف با نگاهى به ادلّهى فقهى در فضل بسمله، قول فقها درباره جزئيت بسمله در سورههاى قرآن، جزء فاتحة الكتاب بودن بسمله، لزوم جهرى بودن تسميه و... مطالبى را ارائه نموده است تا حقانيت قول شيعه در اين زمينه نيز اثبات گردد. | ||
| خط ۱۵۷: | خط ۹۳: | ||
جمع بين نمازها: | جمع بين نمازها: | ||
اين نكته نيز بر همگان واضح و مبرهن است كه | اين نكته نيز بر همگان واضح و مبرهن است كه شیعیان جمع بين نمازهاى مغرب و عشا و نيز ظهر و عصر را بر خلاف اهل سنت جايز مىشمارند با اينكه در فضيلت جدا خواندن و در وقت خود خواندنشان اختلافى نيست. | ||
آنچه از سنت نبوى(ص) در چندين مورد گوناگون به دست مىآيد و ائمه | آنچه از سنت نبوى(ص) در چندين مورد گوناگون به دست مىآيد و ائمه اهلبيت عليهمالسلام نيز بدان تصريح نمودهاند، اين است كه جمع بين نمازهاى مزبور جايز است و ايرادى به نماز وارد نمىسازد. | ||
نماز مسافر: | نماز مسافر: | ||
| خط ۱۶۹: | خط ۱۰۵: | ||
گروهى، آن را رخصت مىدانند و مىگويند: اختيار با خود مكلّف است كه نمازش را در سفر تمام بخواند يا قصر؛ شافعيه و حنابله از اين طايفهاند. | گروهى، آن را رخصت مىدانند و مىگويند: اختيار با خود مكلّف است كه نمازش را در سفر تمام بخواند يا قصر؛ شافعيه و حنابله از اين طايفهاند. | ||
آيه 101 سورهى نساء آيهاى است كه قصر نماز در سفر را تشريع مىنمايد و همين، ريشه اختلاف در فتواى فقهاى مسلمان است؛ آيه به اين صورت است: '''وَ إذا ضربتم في الأرض فليس عليكم جناحٌ أن تقصروا من الصلاة إن خفتم أن يفتنكم الذين كفروا إن الكافرين كانوا لكم عدوّاً مبينا'''. | آيه 101 سورهى نساء آيهاى است كه قصر نماز در سفر را تشريع مىنمايد و همين، ريشه اختلاف در فتواى فقهاى مسلمان است؛ آيه به اين صورت است:'''وَ إذا ضربتم في الأرض فليس عليكم جناحٌ أن تقصروا من الصلاة إن خفتم أن يفتنكم الذين كفروا إن الكافرين كانوا لكم عدوّاً مبينا'''. | ||
مؤلف، بعد از تفسير مفردات اين آيه و اشارهاى به قصر نماز در منى، ادلّهى قائلين به رخصت را ابطال نموده تا حكم صادره از سوى فقهاى شيعه ثابت گردد. | مؤلف، بعد از تفسير مفردات اين آيه و اشارهاى به قصر نماز در منى، ادلّهى قائلين به رخصت را ابطال نموده تا حكم صادره از سوى فقهاى شيعه ثابت گردد. | ||
| خط ۱۷۵: | خط ۱۱۱: | ||
روزه مسافر: | روزه مسافر: | ||
شبيه آنچه در نماز مسافر گفته شد، در روزهى مسافر نيز هست؛ با اين تفاوت كه كسى به سنت بودنش قائل نشده است. اماميّه، قائل به وجوب افطار در سفر مىباشند. آيهى 184 سورهى بقره هم نظريهى مذكور را تشريع نموده است؛ جايى كه مىفرمايد: '''أياماً معدودات فمن كان منكم مريضاً أو على سفرٍ فعدّة من أيّامٍ أخر وَ على الذين يطيقونه فدية طعام مسكين فمن تطوع خيراً فهو خيرٌ له و إن تصوموا خيرٌ لكم إن كنتم تعلمون'''. | شبيه آنچه در نماز مسافر گفته شد، در روزهى مسافر نيز هست؛ با اين تفاوت كه كسى به سنت بودنش قائل نشده است. اماميّه، قائل به وجوب افطار در سفر مىباشند. آيهى 184 سورهى بقره هم نظريهى مذكور را تشريع نموده است؛ جايى كه مىفرمايد:'''أياماً معدودات فمن كان منكم مريضاً أو على سفرٍ فعدّة من أيّامٍ أخر وَ على الذين يطيقونه فدية طعام مسكين فمن تطوع خيراً فهو خيرٌ له و إن تصوموا خيرٌ لكم إن كنتم تعلمون'''. | ||
متعه حج: | متعه حج: | ||
| خط ۱۸۴: | خط ۱۲۰: | ||
مؤلف، در ادامه به موارد اختلافى ديگرى، مانند نماز تراويح، ازدواج موقت و... هم اشاره نموده است. | مؤلف، در ادامه به موارد اختلافى ديگرى، مانند نماز تراويح، ازدواج موقت و... هم اشاره نموده است. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده: فقه و اصول]] | [[رده: فقه و اصول]] | ||
[[رده:مباحث خاص فقه]] | [[رده:مباحث خاص فقه]] | ||