۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' .' به '.') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''فتح الغفور بشرح منظومة القبور'''، نوشته [[سبکی، احمد بن خلیل|احمد بن خلیل سُبکی شافعی مصری]] (درگذشته 1032ق) است. این اثر شرحی بر کتاب | '''فتح الغفور بشرح منظومة القبور'''، نوشته [[سبکی، احمد بن خلیل|احمد بن خلیل سُبکی شافعی مصری]] (درگذشته 1032ق) است. این اثر شرحی بر کتاب «[[التثبیت عند التبییت]]» نوشته [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|جلالالدین سیوطی]] (849-911ق) با موضوع پدیده مرگ و ماجراهای گور، برزخ و قیامت است. متن «التثبیت» در فتح الغفور آمده است. [[درویش، احمد عبدالمعین|احمد عبد المعین درویش]] پژوهش این اثر را انجام داده است. | ||
[[سبکی، احمد بن خلیل|سبکی]] در شرح خود کوشش نموده است تا جوانب مسائلی را که در منظومه [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] آمده است، گرد آورَد و مطالب گوناگون و پراکندهای را که در لابهلای کتابهای دیگر دیده است، به شرحش بیفزاید. این افزودهها در «فتح الغفور» فراوان آمده است و [[سبکی، احمد بن خلیل|سبکی]] مراجعات بسیاری به آثار گوناگون داشته است که متأسفانه بعضي از این آثار به دست ما نرسیده و اثری از آنها دیده نمیشود. ازاینرو، محقق ([[درویش، احمد عبدالمعین|احمد عبد المعین]]) نشانی آن مصدرها را در کتاب دیگری از [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] به نام «شرح الصدور بشرح حال الموتی و القبور» جستجو نموده و ثبت کرده است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7-6</ref> | [[سبکی، احمد بن خلیل|سبکی]] در شرح خود کوشش نموده است تا جوانب مسائلی را که در منظومه [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] آمده است، گرد آورَد و مطالب گوناگون و پراکندهای را که در لابهلای کتابهای دیگر دیده است، به شرحش بیفزاید. این افزودهها در «فتح الغفور» فراوان آمده است و [[سبکی، احمد بن خلیل|سبکی]] مراجعات بسیاری به آثار گوناگون داشته است که متأسفانه بعضي از این آثار به دست ما نرسیده و اثری از آنها دیده نمیشود. ازاینرو، محقق ([[درویش، احمد عبدالمعین|احمد عبد المعین]]) نشانی آن مصدرها را در کتاب دیگری از [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] به نام «شرح الصدور بشرح حال الموتی و القبور» جستجو نموده و ثبت کرده است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7-6</ref> | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
[[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] مباحث منظومه را در سه موضوع کلی که مربوط به «انسان مُرده»، «فرشتگان مرگ» و «روح» میشود، پیش برده است. این مباحث عبارتند از: وجوب ایمان به سؤال دو فرشته مرگ و ادلهای که از کتاب (قرآن) و سنت بر آن گواهی میدهد؛ شبهات منکران آزمایش و پرسش که در گور است، به همراه پاسخ به آنان و حکمشان؛ حکمتی که در سؤال از میت وجود دارد به ضمیمه دیدگاههای این مسأله؛ دستور پیامبر(ص) به آموختن پاسخ پرسشهای دو فرشته مرگ؛ حکم تلقین مُرده پس از دفن او و مشروعیت درخواست ثبات برای او؛ اختصاص سؤال قبر به امت پیامبر(ص)؛ نحوه پرسش از کسی که به جهاتی دفن نشده است؛ استثناشدگان از پرسش؛ آرای گوناگون در سؤال فرشتگان و جنیان؛ پرسش و تلقین از کودکان و ابلهان؛ پرسش از کافران و کودکانشان و پرسش از منافقان؛ نام و صفات دو فرشته مرگ و نحوه پرسشگری آنان؛ تکرار و مدت پرسش و سرنوشت که ارواح در گور دارند.<ref>ر.ک: شهری، محمد بن عوض بن عبدالله، ص33</ref> | [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] مباحث منظومه را در سه موضوع کلی که مربوط به «انسان مُرده»، «فرشتگان مرگ» و «روح» میشود، پیش برده است. این مباحث عبارتند از: وجوب ایمان به سؤال دو فرشته مرگ و ادلهای که از کتاب (قرآن) و سنت بر آن گواهی میدهد؛ شبهات منکران آزمایش و پرسش که در گور است، به همراه پاسخ به آنان و حکمشان؛ حکمتی که در سؤال از میت وجود دارد به ضمیمه دیدگاههای این مسأله؛ دستور پیامبر(ص) به آموختن پاسخ پرسشهای دو فرشته مرگ؛ حکم تلقین مُرده پس از دفن او و مشروعیت درخواست ثبات برای او؛ اختصاص سؤال قبر به امت پیامبر(ص)؛ نحوه پرسش از کسی که به جهاتی دفن نشده است؛ استثناشدگان از پرسش؛ آرای گوناگون در سؤال فرشتگان و جنیان؛ پرسش و تلقین از کودکان و ابلهان؛ پرسش از کافران و کودکانشان و پرسش از منافقان؛ نام و صفات دو فرشته مرگ و نحوه پرسشگری آنان؛ تکرار و مدت پرسش و سرنوشت که ارواح در گور دارند.<ref>ر.ک: شهری، محمد بن عوض بن عبدالله، ص33</ref> | ||
ارزش علمی «التثبیت» از جهات گوناگونی نمودار است؛ این کتاب از جهت موضوع، به روز رستاخیز، که یکی از ارکان ایمان است، میپردازد و پدیده مرگ و آنچه بر آدمی در گور میگذرد، مداری است که بحثها بر گِرد آن میچرخد. از جهت مصدر نیز، از مصادری چون قرآن، حدیثهای نبوی (بویژه متواترات)، برخی از گفتارها و کردارهای پیشینیان (سلف) و پیشوایان و عالمان بزرگی مانند [[ابوحنیفه، نعمان بن ثابت|ابوحنیفه]]، طاووس، أبو نعیم، سفیان، [[طحاوی، احمد بن محمد|طحاوی]]، لالکائی، [[قاضی عیاض، عیاض بن موسی|قاضی عیاض]]، [[ترمذی، محمد بن عیسی|ترمذی]]، [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر]]، [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]، [[نووی، محمد|نووی]]، [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]]، [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]]، [[ابن قیم جوزیه، محمد بن ابیبکر|ابن قیم]] و [[ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد|ابن رجب]] بهره میبرد . [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] گاه، نقل قولهایی را از آثار این عالمان میآورد که برخی از آنها، اکنون در دسترس نیست. این کار او، دریچهای را به روی آرای ازدسترفته میگشاید. | ارزش علمی «التثبیت» از جهات گوناگونی نمودار است؛ این کتاب از جهت موضوع، به روز رستاخیز، که یکی از ارکان ایمان است، میپردازد و پدیده مرگ و آنچه بر آدمی در گور میگذرد، مداری است که بحثها بر گِرد آن میچرخد. از جهت مصدر نیز، از مصادری چون قرآن، حدیثهای نبوی (بویژه متواترات)، برخی از گفتارها و کردارهای پیشینیان (سلف) و پیشوایان و عالمان بزرگی مانند [[ابوحنیفه، نعمان بن ثابت|ابوحنیفه]]، طاووس، أبو نعیم، سفیان، [[طحاوی، احمد بن محمد|طحاوی]]، لالکائی، [[قاضی عیاض، عیاض بن موسی|قاضی عیاض]]، [[ترمذی، محمد بن عیسی|ترمذی]]، [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر]]، [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]، [[نووی، محمد|نووی]]، [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]]، [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]]، [[ابن قیم جوزیه، محمد بن ابیبکر|ابن قیم]] و [[ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد|ابن رجب]] بهره میبرد. [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] گاه، نقل قولهایی را از آثار این عالمان میآورد که برخی از آنها، اکنون در دسترس نیست. این کار او، دریچهای را به روی آرای ازدسترفته میگشاید. | ||
این کتاب واسطه ارتباط میان دو نوشته دیگر است: یکی، «شرح الصدور بحال الموتی و القبور» است که رخدادهای پیش از مرگ و پیش از ورود به گور را دربردارد و دیگری، «البدور السافرة عن أمور الآخرة» است که رستاخیز آدمی و ورود به بهشت و دوزخ را پوشش میدهد. ازاینرو این منظومه، تکمیلکننده و تأکیدکننده مطالب «شرح الصدور» و پیونددهنده آن با «البدور السافرة» است. التبثیت به پرسشها و شبهههایی مانند «ادراک نکردن و ندیدن نعمتها و عذاب گور» که مخالفان درباره برزخ دارند و نیز، به برخی گفتههای سست (مانند اینکه پرسشهای رستاخیز به زبان سُریانی است) پاسخ میدهد. توجه عالمان به این منظومه و نوشتن شرحهای متعدد بر آن، گویای جایگاه ممتاز این منظومه در میان آنان است.<ref>ر.ک: همان، ص41-40</ref> | این کتاب واسطه ارتباط میان دو نوشته دیگر است: یکی، «شرح الصدور بحال الموتی و القبور» است که رخدادهای پیش از مرگ و پیش از ورود به گور را دربردارد و دیگری، «البدور السافرة عن أمور الآخرة» است که رستاخیز آدمی و ورود به بهشت و دوزخ را پوشش میدهد. ازاینرو این منظومه، تکمیلکننده و تأکیدکننده مطالب «شرح الصدور» و پیونددهنده آن با «البدور السافرة» است. التبثیت به پرسشها و شبهههایی مانند «ادراک نکردن و ندیدن نعمتها و عذاب گور» که مخالفان درباره برزخ دارند و نیز، به برخی گفتههای سست (مانند اینکه پرسشهای رستاخیز به زبان سُریانی است) پاسخ میدهد. توجه عالمان به این منظومه و نوشتن شرحهای متعدد بر آن، گویای جایگاه ممتاز این منظومه در میان آنان است.<ref>ر.ک: همان، ص41-40</ref> | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
#مقدمه محقق و متن کتاب | #مقدمه محقق و متن کتاب | ||
# شهری، محمد بن عوض بن عبدالله، «اﻟﺘﺜﺒﻴﺖ ﻋﻨﺪ اﻟﺘﺒﻴﻴﺖ ﻟﻠﺤﺎﻓﻆ أﺑﻲ اﻟﻔﻀﻞ ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺴﻴﻮﻃﻲ»، مجلة العلوم الشرعیة، شماره 41، شوال | # [https://imamjournals.org/index.php/jis/article/view/846/759 شهری، محمد بن عوض بن عبدالله، «اﻟﺘﺜﺒﻴﺖ ﻋﻨﺪ اﻟﺘﺒﻴﻴﺖ ﻟﻠﺤﺎﻓﻆ أﺑﻲ اﻟﻔﻀﻞ ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺴﻴﻮﻃﻲ»، مجلة العلوم الشرعیة، شماره 41، شوال] | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
[[رده:معاد]] | [[رده:معاد]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آبان 1402 توسط سید حمید رضا حسینی هاشمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آبان 1402 توسط سید حمید رضا حسینی هاشمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آبان 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آبان 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]] | ||