سفرنامه برزخ

سفرنامه برزخ
پدیدآوران	صالحی حاجی‌آبادی، نعمت‌الله (نويسنده)
ناشر	معاذ محمد بنی عامر
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1389ش
چاپ	10
شابک	‎964-94663-9-8
موضوع	برزخ - مرگ - زندگی پس از مرگ
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ص2س7 222/24 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

سفرنامه‌ی برزخ، اثر نعمت‌الله صالحی حاجی‌آبادی (متولد ۱۳۲۲ش)، نویسنده و گردآورنده سفرنامه‌های اخلاقی و اعتقادی. این کتاب شرح سفر خیالی و معنوی یک انسان در عالم برزخ (فاصله بین مرگ تا قیامت) است و به بررسی ابعاد اخلاقی، اجتماعی و اعتقادی این عالم، به‌ویژه پاداش‌ها و مجازات‌های اعمال انسان‌ها، می‌پردازد.

ساختار

کتاب شامل پیشگفتار و سه بخش اصلی است: بخش اول «از هنگام مرگ تا ورود به قبر»، بخش دوم «از هنگام ورود به قبر تا رسیدن به وادی برهوت» و بخش سوم «از برهوت تا قیامت»؛ همچنین در پایان کتاب مدارک و مآخذ ذکر شده است.

سبک نگارش

برخی از ویژگی‌های نگارشی کتاب، به شرح زیر است:

1. سفرنامه‌نگاری تمثیلی: محتوای کتاب در قالب سرگذشت فرضی و تمثیلی یک شخص گناهکار روایت می‌شود که وقایع عالم برزخ را تجربه می‌کند.
2. استناد به منابع دینی: مطالب از روی فکر و خیال تنظیم نشده، بلکه بر پایه آیات قرآن، روایات پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین (ع)، و خواب‌هایی که برخی افراد دیده‌اند، بنا شده است.
3. رویکرد اخلاقی و تربیتی: هدف اصلی از نگارش این اثر، تشویق خواننده به دین‌داری و تقوا، و ایجاد حیرت و سرگشتگی در او به‌منظور اصلاح نفس و بیداری از غفلت است.

گزارش محتوا

پیشگفتار: در این بخش، نویسنده به اهمیت اطلاع‌رسانی صحیح درباره‌ی حقایق عالم برزخ، قیامت و چگونگی بهشت و دوزخ تأکید می‌کند، زیرا به عقیده‌ی او، دسترسی به خبر درست و مطابق با واقع در مورد این عوالم برای عموم مردم دشوار است. همچنین ویژگی‌های کتاب، از جمله استناد آن به آیات، روایات و خواب‌ها و جنبه‌های اخلاقی و اجتماعی آن بیان شده است.

بخش اول: از هنگام مرگ تا ورود به قبر: این بخش شرح وقایعی است که از لحظات پایانی عمر آغاز می‌شود؛ از جمله حضور فرشتگان و ملک‌الموت (عزرائیل) و ذکر ویژگی‌های او. همچنین به تجسّم مال‌، زن و فرزند، و اعمال زشت فرد می‌پردازد. وقایعی مانند قبض روح، تشییع‌جنازه، غسل‌دادن میت و نماز میت، از جمله دیگر مطالب این بخش هستند که در آن‌ها ارتباط روح با دنیای مادی و اطرافیان متوفی به تصویر کشیده می‌شود.

بخش دوم: از هنگام ورود به قبر تا رسیدن به وادی برهوت: این قسمت شامل اتفاقات پس از دفن است، از جمله ورود به قبر و صحبت‌های قبر با شخص. همچنین ملاقات با مأموران الهی نکیر و منکر و نحوه بازپرسی آن‌ها و برخورد با گرزهای آتشین شرح داده شده است. بخش قابل‌توجهی از این قسمت، گزارش محتوایی از مناطق گوناگون برزخ است که مجازات گناهکاران در آن به‌صورت تجسم اعمال (مانند مارها و عقرب‌ها) و سرزمین‌های مخصوص برای گناهانی چون دروغگویی، رباخواری، ترک‌کنندگان واجبات الهی مانند نماز، حج، خمس و زنا، همچنین، یازده منطقه عذاب مخصوص زنان با ذکر جزئیات کیفرشان به‌تفصیل بیان می‌شود؛ و موعظه‌هایی برای بیداری و عبرت‌آموزی در این بخش قرار دارد.

بخش سوم: از برهوت تا قیامت: این بخش شرح ادامه‌ی سفر در عالم برزخ است که با نزدیک‌شدن به کوه برهوت آغاز می‌شود. مجازات‌های گناهان کبیره مانند لواط و اعمالی مانند ربا و خیانت در سرزمین‌های مختلف شرح داده شده است. در این بخش، ملاقات‌هایی با پدر و دوستان بهشتی صورت می‌گیرد و توصیفاتی از وادی برهوت، چاه بلهوت و جغرافیای آن ارائه می‌شود. هدف نهایی این بخش، بیان مسیر نجات از طریق اعمال نیک و درک حقیقت‌های عالم برزخ تا رسیدن به قیامت است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.