البرهان في متشابه القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'پاك' به 'پاک')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{کاربردهای دیگر| البرهان (ابهام‌زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر|متشابهات القرآن (ابهام‌زدایی)}}
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR02955J1.jpg
| تصویر =NUR02955J1.jpg
خط ۱۸: خط ۲۰:
| سال نشر = 1418 ‌‎ق یا 1998 م
| سال نشر = 1418 ‌‎ق یا 1998 م


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE2955AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02955AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| چاپ =2
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =12885
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02955
| کتابخوان همراه نور =02955
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''البرهان في متشابه القرآن''' تألیف [[کرمانی، محمود بن حمزه|محمود بن حمزة بن نصر الکرمانى]] كتاب پيرامون يكى از موضوعات مهم علوم قرآنى يعنى مسالۀ الفاظ متشابه در قرآن، نوشته شده است.مؤلف كه از دانشمندان علوم اسلامى در قرن ششم هجرى و داراى تأليفات متعددى مى‌باشد در اين كتاب به بيان اسرار و علت تكرار كلمات و آيات قرآنى پرداخته است.
'''البرهان في متشابه القرآن''' تألیف [[کرمانی، محمود بن حمزه|محمود بن حمزة بن نصر الکرمانى]] كتاب پيرامون يكى از موضوعات مهم علوم قرآنى يعنى مسالۀ الفاظ متشابه در قرآن، نوشته شده است.مؤلف كه از دانشمندان علوم اسلامى در قرن ششم هجرى و داراى تأليفات متعددى مى‌باشد در اين كتاب به بيان اسرار و علت تكرار كلمات و آيات قرآنى پرداخته است.


خط ۳۳: خط ۳۵:
از طرف ديگر، با توجه به وجوه اعجاز قرآن، و اينكه تكرار برخى آيات از روى دليل و برهان بوده، كشف علت تكرار آنها نيازمند به توانايى علمى و طهارت و پاکى باطنى است، كه با مطالعۀ اين كتاب مى‌توان به وجود اين دو خصوصيت در مؤلف آن اعتراف نمود.گرچه ممكن است برخى امروزه با پيشرفت علوم و وجود كامپيوتر بتوانندآيات و كلمات تكرارى را بدست آورند ولى كشف علت تكرار و اقامۀ برهان بر آن كارى است كه هر كس توان انجام آن را ندارد.
از طرف ديگر، با توجه به وجوه اعجاز قرآن، و اينكه تكرار برخى آيات از روى دليل و برهان بوده، كشف علت تكرار آنها نيازمند به توانايى علمى و طهارت و پاکى باطنى است، كه با مطالعۀ اين كتاب مى‌توان به وجود اين دو خصوصيت در مؤلف آن اعتراف نمود.گرچه ممكن است برخى امروزه با پيشرفت علوم و وجود كامپيوتر بتوانندآيات و كلمات تكرارى را بدست آورند ولى كشف علت تكرار و اقامۀ برهان بر آن كارى است كه هر كس توان انجام آن را ندارد.


با توجه به ویژگی‌هاى كتاب، مطالب آن مى‌تواند در بحث زبان شناسى قرآن و نيز تفسير قرآن به قرآن مورد استفاده قرآن پژوهان و مفسران قرار گيرد.
با توجه به ویژگی‌هاى كتاب، مطالب آن مى‌تواند در بحث زبان شناسى قرآن و نيز تفسير قرآن به قرآن مورد استفاده قرآن پژوهان و مفسران قرار گیرد.


==ويژگى‌ها==
==ويژگى‌ها==
خط ۴۱: خط ۴۳:
# در ذكر متشابهات چنانچه در يكى حرف نفی «لا» و ديگرى «لن» باشد علت آنرا بيان كرده است.
# در ذكر متشابهات چنانچه در يكى حرف نفی «لا» و ديگرى «لن» باشد علت آنرا بيان كرده است.
# در ذكر متشابهات سعى مى‌كند تمام آياتى كه با آيه مورد بحث ارتباط دارد متذكر شود و ارتباط آنها را توضيح دهد.
# در ذكر متشابهات سعى مى‌كند تمام آياتى كه با آيه مورد بحث ارتباط دارد متذكر شود و ارتباط آنها را توضيح دهد.
# در توضيح دو آيۀ متشابه چنانچه الفاظ يكى نسبت به ديگرى تقدّم و تأخر داشته باشد علت آن را بيان نموده و رابطۀ آن را با اعجاز قرآن ذكر مى‌كند.مانند آيه شريفه: '''قل ان الهدى هدى اللّه'''و آيه:'''ان هدى اللّه هو الهدى'''
# در توضيح دو آيۀ متشابه چنانچه الفاظ يكى نسبت به ديگرى تقدّم و تأخر داشته باشد علت آن را بيان نموده و رابطۀ آن را با اعجاز قرآن ذكر مى‌كند.مانند آيه شريفه:'''قل ان الهدى هدى اللّه'''و آيه:'''ان هدى اللّه هو الهدى'''
# در برخى از آيات مشابه كه قسمت اول آن يكى است ولى قسمت پایانى آن در موارد مختلف، متفاوت مى‌باشد علت آن را بيان مى‌كند مانند:'''«و من لم يحكم بما انزل الله»'''كه سه مرتبه در قرآن تكرار شده ولى در هر آيه پایان آن متفاوت است گاهى با جملۀ'''«فاولئك هم الكافرون»'''و گاهى'''«فاولئك هم الظالمون»''' و گاهى'''«فاولئك هم الفاسقون»'''آمده است.
# در برخى از آيات مشابه كه قسمت اول آن يكى است ولى قسمت پایانى آن در موارد مختلف، متفاوت مى‌باشد علت آن را بيان مى‌كند مانند:'''«و من لم يحكم بما انزل الله»'''كه سه مرتبه در قرآن تكرار شده ولى در هر آيه پایان آن متفاوت است گاهى با جملۀ'''«فاولئك هم الكافرون»'''و گاهى'''«فاولئك هم الظالمون»''' و گاهى'''«فاولئك هم الفاسقون»'''آمده است.
# در برخى از آيات مشابه كه در يكى از آنها يك كلمه كمتر از ديگرى دارد علت آن را بيان كرده است مانند:'''قل سيروا في الارض''' و در آيۀ ديگر مى‌گويد:'''سيروا في الارض'''
# در برخى از آيات مشابه كه در يكى از آنها يك كلمه كمتر از ديگرى دارد علت آن را بيان كرده است مانند:'''قل سيروا في الارض''' و در آيۀ ديگر مى‌گويد:'''سيروا في الارض'''
# در سورۀ اعراف-داستان سجدۀ ابليس را مطرح نموده آيات متشابه آن را در سوره‌هايى همچون «حجر»-«ص» ذكر نموده علت تكرار آن را با توجه به آيات ديگر توضيح مى‌دهد.
# در سورۀ اعراف-داستان سجدۀ ابليس را مطرح نموده آيات متشابه آن را در سوره‌هایى همچون «حجر»-«ص» ذكر نموده علت تكرار آن را با توجه به آيات ديگر توضيح مى‌دهد.
# در برخى از آيات مشابه اختلاف واژه را مورد بررسى قرار داده و علت آنرا بيان نموده است مانند:'''«و طهّر بيتى للطائفين و القائمين»'''در سوره حج و'''«طهّرا بيتى للطائفين و العاكفين»'''در سوره بقره
# در برخى از آيات مشابه اختلاف واژه را مورد بررسى قرار داده و علت آنرا بيان نموده است مانند:'''«و طهّر بيتى للطائفين و القائمين»'''در سوره حج و'''«طهّرا بيتى للطائفين و العاكفين»'''در سوره بقره


خط ۵۲: خط ۵۴:
سوره‌هاى قرآن (بر حسب ترتيب مصحف عثمانى) از سورۀ حمد شروع و به سورۀ ناس خاتمه پيدا كرده است.
سوره‌هاى قرآن (بر حسب ترتيب مصحف عثمانى) از سورۀ حمد شروع و به سورۀ ناس خاتمه پيدا كرده است.


مثلاًدر سورۀ حمد 3 مورد تكرار ذكر نموده كه عبارتند از: '''الرحمن الرحيم''' '''اياك نعبدو اياك نستعين'''-(بتكرار اياك) '''صراط الذين انعمت عليهم'''-كه عليهم دو مرتبه تكرار شده است
مثلاًدر سورۀ حمد 3 مورد تكرار ذكر نموده كه عبارتند از:'''الرحمن الرحيم''''''اياك نعبدو اياك نستعين'''-(بتكرار اياك)'''صراط الذين انعمت عليهم'''-كه عليهم دو مرتبه تكرار شده است


==نسخه شناسى==
==نسخه شناسى==
خط ۷۵: خط ۷۷:
# شرح مختصرى از زندگى مؤلف كتاب كه در آن احوال سياسى اجتماعى دوران زندگى وى و نيز فرقه‌هاى دينى در زمان او مورد بررسى قرار گرفته است
# شرح مختصرى از زندگى مؤلف كتاب كه در آن احوال سياسى اجتماعى دوران زندگى وى و نيز فرقه‌هاى دينى در زمان او مورد بررسى قرار گرفته است
# بررسى اوضاع فرهنگى در منطقه‌ايى كه مؤلف در آن زندگى مى‌كرده است
# بررسى اوضاع فرهنگى در منطقه‌ايى كه مؤلف در آن زندگى مى‌كرده است
# ذكر کتاب‌هايى كه از مؤلف بر جاى مانده است
# ذكر کتاب‌هایى كه از مؤلف بر جاى مانده است
# ذكر كسانى كه مؤلف کتاب‌هاى آنها را شرح نموده است
# ذكر كسانى كه مؤلف کتاب‌هاى آنها را شرح نموده است
# توضيح مختصرى پيرامون موضوع كتاب(متشابهات قرآن) و بيان منظور از لفظ تشابه در آن
# توضيح مختصرى پيرامون موضوع كتاب(متشابهات قرآن) و بيان منظور از لفظ تشابه در آن
خط ۸۶: خط ۸۸:
# ارجاع مباحث كتاب به منابع ديگر
# ارجاع مباحث كتاب به منابع ديگر
# توضيح برخى از مباحث مطرح شده در متن
# توضيح برخى از مباحث مطرح شده در متن
# ذكر برخى از ديدگاههاى صاحب نظران دربارۀ مباحث مطرح شده در متن
# ذكر برخى از ديدگاه‌هاى صاحب نظران دربارۀ مباحث مطرح شده در متن


قسمت سوم:خاتمۀ كتاب:
قسمت سوم:خاتمۀ كتاب: