۱۴۴٬۵۹۹
ویرایش
فلسفی، محمدتقی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[ ' به '[[') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{کاربردهای دیگر|فلسفی (ابهامزادیی)}} | |||
{{جعبه اطلاعات زندگینامه | |||
| عنوان = محمدتقی فلسفی | |||
| | | تصویر = NUR00857.jpg | ||
| اندازه تصویر = | |||
| | | توضیح تصویر = | ||
| | | نام کامل = محمدتقی فلسفی تنکابنی | ||
| | | نامهای دیگر = حجتالاسلام فلسفی | ||
| | | لقب = | ||
| | | تخلص = | ||
| | | نسب = | ||
| | | نام پدر = آیتالله شیخ محمدرضا تنکابنی | ||
| | | ولادت = ۱۲۸۶ شمسی (۱۳۲۶ قمری) | ||
| | | محل تولد = تهران | ||
| | | کشور تولد = ایران | ||
| | | محل زندگی = تهران | ||
| | | رحلت = ۲۷ آذر ۱۳۷۷ شمسی | ||
| | | شهادت = | ||
| | | مدفن = حرم حضرت عبدالعظیم حسنی، شهر ری | ||
| | | طول عمر = ۹۳ سال | ||
| | | نام همسر = دخترعموی خود | ||
|اساتید | | فرزندان = | ||
| | | خویشاوندان = [[محمدرضا تنکابنی]] (پدر)، [[فلسفی تنکابنی، علی|میرزا علی آقا فلسفی]] (برادر) | ||
| | | دین = اسلام | ||
| | | مذهب = شیعه دوازده امامی | ||
| | | پیشه = واعظ، سخنور، مبلغ مذهبی، مبارز سیاسی | ||
| درجه علمی = | |||
| دانشگاه = | |||
| علایق پژوهشی = روانشناسی دینی، اخلاق، تربیت، تفسیر قرآن، مبارزه با انحرافات | |||
| منصب = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
| اساتید = {{فهرست جعبه عمودی | [[محمدرضا تنکابنی]] (پدر) | [[محمد رشتی]] | [[یونس قزوینی]] | [[محمدعلی کاشانی]] | [[مهدی آشتیانی]] | [[ابراهیم امامزاده زیدی]] | [[سید محمدکاظم عصار]] | [[محمدطاهر تنکابنی]]}} | |||
| مشایخ = | |||
| معاصرین = | |||
| شاگردان = | |||
| اجازه اجتهاد از = | |||
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[تفسیر بیان تفسیر سورههای حمد و بقره]] | [[شرح و تفسیر دعای مکارم الاخلاق]] | [[عزت و ذلت از دیدگاه نهجالبلاغه]] | [[بزرگسال و جوان از نظر افکار و تمایلات (ویرایش جدید)]] | [[کودک از نظر وراثت و تربیت]] | [[اخلاق از نظر همزیستی و ارزشهای انسانی]]}} | |||
| سبک نوشتاری = | |||
| وبگاه = | |||
| امضا = | |||
| کد مؤلف = AUTHORCODE00857AUTHORCODE | |||
}} | |||
'''محمدتقی فلسفی''' (۱۲۸۶-۱۳۷۷ش)، واعظ و سخنور برجسته، از مبارزان سیاسی پیش و پس از انقلاب اسلامی ایران. وی از شاگردان آیات عظام [[محمدرضا تنکابنی]] (پدرش)، [[آشتیانی، مهدی|مهدی آشتیانی]] و [[عصار، سید محمدکاظم|سید محمدکاظم عصار]] بود و منبرهای آتشین او در مسجد شاه (امام خمینی) تهران، به ویژه در مبارزه با فرقه بهائیت و افشای رژیم پهلوی، شهرت داشت. از او آثار متعددی در زمینه روانشناسی دینی، اخلاق و تربیت بر جای مانده است. | |||
== ولادت == | |||
به سال دهم ربیع الاول سال ۱۳۲۶ق برابر با 1286ش در تهران متولد شد. پدرش، آیتاللَّه شیخ [[محمدرضا تنکابنى]] (متولّد ۱۲۸۲-1385ق.) از مجتهدان و مدرّسان زبردست بود. مادر آقاى فلسفى، طوبى خانم (فرزند آقا ابوالحسن تاجر اصفهانى مقیم تهران) بسیار متدیّن و با عاطفه بود و در دوره کشف حجاب، هرگز از خانهاش خارج نشد.وى تلاش بسیارى براى تربیت فرزندانش کرد. این بانوى محترمه سرانجام در ۱۲ شعبان سال ۱۳۶۰ق. بر اثر سکته قلبى رحلت کرد.<ref>[https://olama-orafa.ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%D9%89-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%89-%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B7/ پایگاه علماء و عرفاء]</ref> | |||
==ولادت== | |||
==تحصیلات== | |||
در 6 سالگى به دبستان توفيق رفت و به تحصيل صرف و نحو و مقدمات علوم دينى پرداخت و با پافشارى و اصرار مادر به منبر روى آورد.<ref>مركز بررسى اسناد تاريخى وزارت اطلاعات، زبان گوياى اسلام، ج 9، 1378، ص يازده</ref>خود در اين باره مىگويد: «چون مادرم عاشق ابا عبدالله الحسين(ع) بود به آرزوى خويش رسيد و مرا در مسير خطابه و منبر قرار داد».<ref>همان، ص سيزده</ref> | در 6 سالگى به دبستان توفيق رفت و به تحصيل صرف و نحو و مقدمات علوم دينى پرداخت و با پافشارى و اصرار مادر به منبر روى آورد.<ref>مركز بررسى اسناد تاريخى وزارت اطلاعات، زبان گوياى اسلام، ج 9، 1378، ص يازده</ref>خود در اين باره مىگويد: «چون مادرم عاشق ابا عبدالله الحسين(ع) بود به آرزوى خويش رسيد و مرا در مسير خطابه و منبر قرار داد».<ref>همان، ص سيزده</ref> | ||
| خط ۴۶: | خط ۵۴: | ||
پدر وى آيتالله حاج شيخ محمدرضا تنكابنى متولد رامسر با بزرگانى چون مرحوم سيد حسن مدرس و مرحوم آيتالله كاشانى مرتبط بود. همچنين در غائله انجمنهاى ايالتى و ولايتى وارد مبارزه با دولت شد و مادر وى دختر مرحوم ابوالحسن تاجر اصفهانى ساكن تهران بود.<ref>همان، ص يازده</ref> | پدر وى آيتالله حاج شيخ محمدرضا تنكابنى متولد رامسر با بزرگانى چون مرحوم سيد حسن مدرس و مرحوم آيتالله كاشانى مرتبط بود. همچنين در غائله انجمنهاى ايالتى و ولايتى وارد مبارزه با دولت شد و مادر وى دختر مرحوم ابوالحسن تاجر اصفهانى ساكن تهران بود.<ref>همان، ص يازده</ref> | ||
=== اساتید === | |||
بعد از پایان تحصیلات ابتدایى شروع به تحصیل مقدمات علوم اسلامى در مدرسه حاج ابوالفتح کرد و در نزد شیخ [[محمد رشتى]]؛ صرف و نحو آموخت و علم معانى و بیان را بر اساس کتاب مطوّل از میرزا [[یونس قزوینى]] فراگرفت. در علم فقه و اصول از شیخ [[محمدعلى کاشانى]] در مدرسه عبداللَّه خان و از شیخ مهدى در مدرسه محمدیه بهرهمند شد و آنگاه در دروس سطح از پدرش (آیتاللَّه تنکابنى)، قوانین و شرح لمعه را آموخت. محمدتقى به تحصیل فلسفه نیز پرداخت و از محضر [[آشتیانی، مهدی|میرزا مهدى آشتیانى]] (۱۳۰۶ – ۱۳۷۲ق) و شیخ [[ابراهیم امامزاده زیدى]] (متوفاى حدود ۱۳۵۸ق) و [[عصار، سید محمدکاظم|سید کاظم عصّار]] (متوفای ۱۳۵۳ش) و [[تنکابنی، میرزا محمدطاهر|میرزا طاهر تنکابنى]] (متوفای ۱۳۲۰ش) استفاده کرد.محمدتقى همان ابتداى تحصیل رسماً به سلک روحانیّت درآمد و به دستِ پدرش معمّم شد.<ref>[https://olama-orafa.ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%D9%89-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%89-%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B7/ پایگاه علماء و عرفاء]</ref> | |||
حجتالاسلام فلسفى در 24 - 23 سالگى با دخترعموى خويش ازدواج نمود.<ref>همان، ص سيزده</ref> | حجتالاسلام فلسفى در 24 - 23 سالگى با دخترعموى خويش ازدواج نمود.<ref>همان، ص سيزده</ref> | ||
فلسفى اولين تجربه سياسى خود را در راستاى شعار | فلسفى اولين تجربه سياسى خود را در راستاى شعار قلابیجمهوريت كه توسط رضاخان سرداده شده بود مرور كرد و همراه پدر و عمو در تحصن ميدان بهارستان به رهبرى آيتالله مدرس شركت داشت. | ||
بهرغم فشار مأموران رضاخان با كسب جواز عمامه از مرحوم آقا شيخ حسين يزدى دومين رويارويى سياسى خود را با نظام رضاخان تجربه نمود و با اخذ جواز از قيچى شدن لباس و عبا و پاره شدن عمامه جلوگيرى كرد.<ref>همان، ص چهارده</ref> | بهرغم فشار مأموران رضاخان با كسب جواز عمامه از مرحوم آقا شيخ حسين يزدى دومين رويارويى سياسى خود را با نظام رضاخان تجربه نمود و با اخذ جواز از قيچى شدن لباس و عبا و پاره شدن عمامه جلوگيرى كرد.<ref>همان، ص چهارده</ref> | ||
شبى از شبهاى سال 1316ش و در منبر با اشاره به حادثه مسجد گوهرشاد ممنوع المنبر و از پوشيدن لباس | شبى از شبهاى سال 1316ش و در منبر با اشاره به حادثه مسجد گوهرشاد ممنوع المنبر و از پوشيدن لباس روحانیت محروم گرديد، ليكن پس از سه سال با آغاز جنگ جهانى دوم و عزل رضاخان از ممنوعيت خارج شد.<ref>همان، ص 15</ref> | ||
فلسفى با شكلگيرى حزب توده در ايران و درك ضرورت مبارزه با اين انحراف به مبارزه با اين گروه وابسته پرداخت، لذا تودهاىها از وى كينه شديدى به دل داشتند و در همان دوران بود كه چندين بار توسط حزب توده مورد سوء قصد قرار گرفت.<ref>همان، ص 15</ref> | فلسفى با شكلگيرى حزب توده در ايران و درك ضرورت مبارزه با اين انحراف به مبارزه با اين گروه وابسته پرداخت، لذا تودهاىها از وى كينه شديدى به دل داشتند و در همان دوران بود كه چندين بار توسط حزب توده مورد سوء قصد قرار گرفت.<ref>همان، ص 15</ref> | ||
| خط ۵۹: | خط ۷۰: | ||
وى به دستور آيتالله كاشانى 13 روز پس از تشكيل دولت غاصب اسرائيل در مسجد شاه [امام خمينى] مردم را به اعتراض عليه اسرائيل فراخواند.<ref>مركز اسناد تاريخ اسلامى، خاطرات و مبارزات حجتالاسلام فلسفى، 1376، ص 190.</ref> | وى به دستور آيتالله كاشانى 13 روز پس از تشكيل دولت غاصب اسرائيل در مسجد شاه [امام خمينى] مردم را به اعتراض عليه اسرائيل فراخواند.<ref>مركز اسناد تاريخ اسلامى، خاطرات و مبارزات حجتالاسلام فلسفى، 1376، ص 190.</ref> | ||
از مهمترين مبارزات وى در دهه 20 و 30 شمسى مىتوان از 1. جلوگيرى از تخريب مسجد مادر شاه و ساخت مسجد ارك؛ 2. | از مهمترين مبارزات وى در دهه 20 و 30 شمسى مىتوان از 1. جلوگيرى از تخريب مسجد مادر شاه و ساخت مسجد ارك؛ 2. الزامیكردن دروس تعليمات دينى و از همه مهمتر مبارزه با بهائيت، نام برد. | ||
وى در ماه | وى در ماه مبارک رمضان سال 32ش به افشاگرى عليه بهائيت پرداخت. خود در اين خصوص مىگويد: «در سخنرانى ماه مبارک رمضان... راجع به بهائيت و موقعيت آنها در ايران صحبت كردم. فرداى آن روز علم كه وزير كشور بود تلفنى به من هشدار داد كه: «آقاى فلسفى من اجازه نمىدهم كه درباره بهائىها اين چنين صحبت كنيد و امنيت را مختل نماييد و موجب خونريزى شويد»! به او گفتم: «مؤدب سخن بگوييد و الا گوشى تلفن را مىگذارم» او هم لحن صحبت را عوض كرد. من گفتم: «با لحنى جدى به مسلمانان مىگويم هدف من آشكار ساختن گمراهى بهائىها است؛ مبادا مسلمانى دست تجاوز بگشايد و بر روى يك بهائى سيلى بزند و اينكه موجب قتل و خونريزى گرديد».<ref>همان، ص 193 - 190</ref> | ||
سخنرانى عليه بهائىها در مسجد شاه [امام خمينى] و پخش آن از راديو، موج عجيبى در مملكت ايجاد كرد و مردمى كه از دست آن فرقه ضاله ستم ديده بودند به هيجان آمدند. حجتالاسلام فلسفى مىگويد: | سخنرانى عليه بهائىها در مسجد شاه [امام خمينى] و پخش آن از راديو، موج عجيبى در مملكت ايجاد كرد و مردمى كه از دست آن فرقه ضاله ستم ديده بودند به هيجان آمدند. حجتالاسلام فلسفى مىگويد: «برایم نقل كردند كه در آن ايام حسين علا نخستوزير جديد كه براى معالجه به اروپا رفته بود، به شاه تلگراف زده و گفته بود كه عكسالعمل مبارزه با بهائيان در اروپا خوب نيست، زيرا غربىها اعتراض مىكنند و مىگويند در ايران آزادى نيست». | ||
در ادامه فلسفى مىگويد: «روزى در نيمه ماه رمضان از طرف سرتيپ تيمور بختيار و سرلشگر علوى مقدم به من هشدار دادند كه اعليحضرت امر فرمودند كه به شما ابلاغ كنيم از ضديت و سخنرانى عليه بهائيت دست برداريد...». | در ادامه فلسفى مىگويد: «روزى در نيمه ماه رمضان از طرف سرتيپ تيمور بختيار و سرلشگر علوى مقدم به من هشدار دادند كه اعليحضرت امر فرمودند كه به شما ابلاغ كنيم از ضديت و سخنرانى عليه بهائيت دست برداريد...». | ||
| خط ۶۹: | خط ۸۰: | ||
با اين احوال فلسفى اين هشدارها را مورد توجه قرار نداد و چنانكه خودشان مىگويد: «خلاصه ما به مخالفتمان با بهائىها ادامه داديم. از طرف ديگر تعدادى از نمايندگان مجلس طرحى را آماده كردند كه به موجب آن اين فرقه، غير قانونى اعلام شود و پيروان آن از ادارات اخراج شوند».<ref>همان، ص 197</ref> | با اين احوال فلسفى اين هشدارها را مورد توجه قرار نداد و چنانكه خودشان مىگويد: «خلاصه ما به مخالفتمان با بهائىها ادامه داديم. از طرف ديگر تعدادى از نمايندگان مجلس طرحى را آماده كردند كه به موجب آن اين فرقه، غير قانونى اعلام شود و پيروان آن از ادارات اخراج شوند».<ref>همان، ص 197</ref> | ||
فعاليت فرقه بهائى توسط اداره كل سوم | فعاليت فرقه بهائى توسط اداره كل سوم ساواک با دقت دنبال مىشد، ولى بهائىها بعد از حملات حجتالاسلام فلسفى و دستور شاه مبنى بر تخريب حظيرةالقدس مركز بهائيان در ايران احساس خطر كردند و در پى آن، ايادى، پزشک مخصوص شاه مدتى از ايران خارج شد. بهائيت جهانى اين تصور را داشت كه ايران ارض موعود بهائيان به حساب مىآيد.<ref>مؤسسه مطالعات و پژوهشهاى سياسى اطلاعات، ظهور و سقوط سلطنت پهلوى، ج 1، 1370، ص 374</ref> | ||
در نهايت جناب فلسفى مىگويد: «نتيجه مقاومت من تا پايان رمضان سال 34 راجع به بهائىها اين شد كه شاه از من خشمگين شود و لذا نه تنها ملاقاتم با شاه جهت ابلاغ پيامهاى [[بروجردی، حسین|آيتالله بروجردى]] قطع گرديد، بلكه از سوى امام جمعه تهران ديگر براى سخنرانى دعوت نشدم و پخش سخنرانىهايم از راديو ممنوع شد». | در نهايت جناب فلسفى مىگويد: «نتيجه مقاومت من تا پايان رمضان سال 34 راجع به بهائىها اين شد كه شاه از من خشمگين شود و لذا نه تنها ملاقاتم با شاه جهت ابلاغ پيامهاى [[بروجردی، حسین|آيتالله بروجردى]] قطع گرديد، بلكه از سوى امام جمعه تهران ديگر براى سخنرانى دعوت نشدم و پخش سخنرانىهايم از راديو ممنوع شد». | ||
| خط ۷۵: | خط ۸۶: | ||
مىتوان گفت با اينكه بهائيت در طول اين سالها ضربه خورد، ولى آنچه آنها را از بين برد انقلاب اسلامى به رهبرى امام خمينى بود.<ref>خاطرات و مبارزات حجتالاسلام فلسفى، ص 199 - 196</ref>از ديدگاه امام، فرقه بهائى يك گرايش مذهبى نبود، بلكه يك حزب سياسى بود كه در گذشته مزدور و جاسوس انگليس بوده است.<ref>روزنامه جمهورى اسلامى، فروردين 1384،ش 7457، ص 12</ref> | مىتوان گفت با اينكه بهائيت در طول اين سالها ضربه خورد، ولى آنچه آنها را از بين برد انقلاب اسلامى به رهبرى امام خمينى بود.<ref>خاطرات و مبارزات حجتالاسلام فلسفى، ص 199 - 196</ref>از ديدگاه امام، فرقه بهائى يك گرايش مذهبى نبود، بلكه يك حزب سياسى بود كه در گذشته مزدور و جاسوس انگليس بوده است.<ref>روزنامه جمهورى اسلامى، فروردين 1384،ش 7457، ص 12</ref> | ||
حجتالاسلام فلسفى در طول مبارزات خود مردم را به افشاى چهره رژيم آشنا كرد و از ياران امام محسوب مىشد. بعد از پيروزى انقلاب اسلامى نيز علىرغم كبر سن همچنان در سنگر تبليغ به اداى وظيفه مشغول بود | حجتالاسلام فلسفى در طول مبارزات خود مردم را به افشاى چهره رژيم آشنا كرد و از ياران امام محسوب مىشد. بعد از پيروزى انقلاب اسلامى نيز علىرغم كبر سن همچنان در سنگر تبليغ به اداى وظيفه مشغول بود. | ||
== وفات == | |||
در روز جمعه ۲۷ آذر ۱۳۷۷ش در سن 93 سالگى در اثر كسالت به جوار رحمت حق شتافت.<ref>حسين خادمى، ياران امام به روايت اسناد، مركز اسناد انقلاب اسلامى، ج 19، ص 185</ref>وى در حرم مطهر حضرت عبدالعظيم حسنى در شهر رى به خاک سپرده شد. | |||
== آثار == | == آثار == | ||
از ايشان تأليفات بسيارى در زمينههاى گوناگون روانشناسى دينى برجاى مانده كه علاوه بر آنها تعدادى مقاله و سخنرانى نيز از ايشان در كتاب اسرار خلقت به چاپ رسيده است.<ref>زبان گوياى اسلام، ص بيست و پنج</ref> | |||
{{ستون-شروع|2}} | |||
# آيةالكرسى، پيام آسمانى توحيد؛ | # آيةالكرسى، پيام آسمانى توحيد؛ | ||
| خط ۹۵: | خط ۱۱۱: | ||
# حكومت جهانى امام عصر(ع)؛ | # حكومت جهانى امام عصر(ع)؛ | ||
# راه و رسم تبليغ (جمعى از نويسندگان از جمله مرحوم فلسفى)؛ | # راه و رسم تبليغ (جمعى از نويسندگان از جمله مرحوم فلسفى)؛ | ||
# مقتل فلسفى، روضههاى واعظ شهير مرحوم فلسفى( | # مقتل فلسفى، روضههاى واعظ شهير مرحوم فلسفى(قدسسره)؛ | ||
{{پایان}} | |||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references /> | ||
== وابستهها == | {{امام علی علیهالسلام}} | ||
{{امام سجاد علیهالسلام}} | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[تفسیر بیان تفسیر | [[کودک از نظر وراثت و تربیت]] | ||
[[بزرگسال و جوان از نظر افکار و تمایلات (ویرایش جدید)]] | |||
[[عزت و ذلت از دیدگاه نهجالبلاغه]] | |||
[[شرح و تفسیر دعای مکارم الاخلاق]] | |||
[[تفسیر بیان تفسیر سورههای حمد و بقره]] | |||
[[ | [[الحدیث - روایات تربیتی]] | ||
[[جوان از نظر عقل و احساسات]] | [[جوان از نظر عقل و احساسات]] | ||
| خط ۱۱۳: | خط ۱۳۸: | ||
[[آیه الکرسی: پیام آسمانی توحید]] | [[آیه الکرسی: پیام آسمانی توحید]] | ||
[[در مکتب | [[در مکتب اهلبیت(ع)]] | ||
[[تعلیم و تربیت در اسلام و مقایسه آن با فرهنگ غرب]] | [[تعلیم و تربیت در اسلام و مقایسه آن با فرهنگ غرب]] | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۴۴: | ||
[[بزرگسال و جوان از نظر افکار و تمایلات]] | [[بزرگسال و جوان از نظر افکار و تمایلات]] | ||
[[جوان از نظر عقل و احساسات (بدليل وجود نسخه جديد اين کتاب با اتوماسيون 16931، کتاب حاضر در تاريخ 14-5-92 پس از تصحيح مقابله از چرخه کار خارج شد.)]] | |||
[[جوان از نظر عقل و احساسات (بدليل وجود نسخه جديد اين کتاب با اتوماسيون | |||
[[معاد از نظر روح و جسم]] | [[معاد از نظر روح و جسم]] | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:سخنوران]] | |||
[[رده:خرداد (1400)]] | |||
[[رده:شارحان صحیفه سجادیه]] | |||
[[رده:نهجالبلاغهپژوهان]] | |||
[[رده:درگذشتگان 1377]] | |||