رئالیسم معرفتی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۲: خط ۱۲:
| موضوع =شناخت (فلسفه اسلامی) - صدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، 979 - 1050ق. -- نقد و تفسیر  - شناخت (فلسفه) - هستی شناسی (فلسفه اسلامی) - واقع گرایی
| موضوع =شناخت (فلسفه اسلامی) - صدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، 979 - 1050ق. -- نقد و تفسیر  - شناخت (فلسفه) - هستی شناسی (فلسفه اسلامی) - واقع گرایی
|ناشر  
|ناشر  
| ناشر = محمود السید صبیح (مولف)  
| ناشر = محمود السید صبیح (مؤلف)  
| مکان نشر = ایران - تهران
| مکان نشر = ایران - تهران
| سال نشر = 1393ش
| سال نشر = 1393ش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''رئالیسم معرفتی''', اثر [[عبدالحسین خسروپناه]] (متولد ۱۳4۵ش) و [[مهدی عاشوری]] (متولد ۱۳۵۹ش) (پژوهشگران و متخصصان در حوزه فلسفه اسلامی و معرفت‌شناسی)، به بررسی و دفاع از واقع‌گرایی معرفتی می‌پردازد، نظریه‌های مختلف صدق و واقع‌نمایی را تحلیل می‌کند و به چالش‌های معاصر مانند شکاکیت و نسبی‌گرایی در بستر فلسفه اسلامی پاسخ می‌دهد.
'''رئالیسم معرفتی''', اثر [[خسروپناه، عبدالحسین|عبدالحسین خسروپناه]] (متولد ۱۳4۵ش) و [[عاشوری، مهدی|مهدی عاشوری]] (متولد ۱۳۵۹ش) (پژوهشگران و متخصصان در حوزه فلسفه اسلامی و معرفت‌شناسی)، به بررسی و دفاع از واقع‌گرایی معرفتی می‌پردازد، نظریه‌های مختلف صدق و واقع‌نمایی را تحلیل می‌کند و به چالش‌های معاصر مانند شکاکیت و نسبی‌گرایی در بستر فلسفه اسلامی پاسخ می‌دهد.


==انگیزه نگارش==
==انگیزه نگارش==
خط ۴۴: خط ۴۴:
فصل سه: واقع‌نمایی در شناخت‌های حضوری؛ این فصل به واقع‌نمایی ادراکات حضوری می‌پردازد. اقسام علم حضوری، ویژگی‌های آن، کارایی معرفت‌شناختی آن و چالش‌های مرتبط با آن، از جمله شبهه خطاپذیری علم حضوری، مورد بررسی قرار می‌گیرد<ref>همان، ص69- 84</ref>.
فصل سه: واقع‌نمایی در شناخت‌های حضوری؛ این فصل به واقع‌نمایی ادراکات حضوری می‌پردازد. اقسام علم حضوری، ویژگی‌های آن، کارایی معرفت‌شناختی آن و چالش‌های مرتبط با آن، از جمله شبهه خطاپذیری علم حضوری، مورد بررسی قرار می‌گیرد<ref>همان، ص69- 84</ref>.


فصل چهار: نظریه‌ها در حکایتگری علم حصولی؛ به نظریه‌های مختلف در مورد حکایتگری علم حصولی از واقعیت خارجی می‌پردازد. دیدگاه‌های علامه طباطبایی، استاد مطهری، استاد جوادی آملی و استاد مصباح یزدی در این زمینه مورد بحث قرار می‌گیرد. همچنین، شروط حکایتگری صحیح و طرح کلیات "نظریه تطابق ماهوی" از سوی استاد مطهری و مبانی صدرایی آن تشریح می‌شود<ref>همان، ص85- 117</ref>.
فصل چهار: نظریه‌ها در حکایتگری علم حصولی؛ به نظریه‌های مختلف در مورد حکایتگری علم حصولی از واقعیت خارجی می‌پردازد. دیدگاه‌های [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایی]]، [[مطهری، مرتضی|استاد مطهری]]، استاد [[جوادی آملی، عبدالله|جوادی آملی]] و استاد [[مصباح یزدی، محمدتقی|مصباح یزدی]] در این زمینه مورد بحث قرار می‌گیرد. همچنین، شروط حکایتگری صحیح و طرح کلیات "نظریه تطابق ماهوی" از سوی استاد مطهری و مبانی صدرایی آن تشریح می‌شود<ref>همان، ص85- 117</ref>.


فصل پنجم حکایتگری علم حصولی و نظریه تطابق عوالم<ref>همان، ص119- 128</ref>.
فصل پنجم حکایتگری علم حصولی و نظریه تطابق عوالم<ref>همان، ص119- 128</ref>.
خط ۵۵: خط ۵۵:


فصل نهم: نظریه‌های صدق در معرفت‌شناسی معاصر؛ به تحلیل نظریه‌های صدق در معرفت‌شناسی معاصر از جمله نظریه مطابقت، انسجام، پراگماتیسم، نسبی‌گرایی و کاهشگرا (حشوی) می‌پردازد<ref>همان، ص185- 195</ref>.
فصل نهم: نظریه‌های صدق در معرفت‌شناسی معاصر؛ به تحلیل نظریه‌های صدق در معرفت‌شناسی معاصر از جمله نظریه مطابقت، انسجام، پراگماتیسم، نسبی‌گرایی و کاهشگرا (حشوی) می‌پردازد<ref>همان، ص185- 195</ref>.


بخش دوم: معیار شناخت؛ این بخش در فصول زیر، به معیارهای حصول یقین و توجیه معرفتی اختصاص دارد:
بخش دوم: معیار شناخت؛ این بخش در فصول زیر، به معیارهای حصول یقین و توجیه معرفتی اختصاص دارد:


فصل ده: مقتضیات یقین ۱؛ معیار احراز صدق: به بررسی معیارهای احراز صدق و شناخت یقینی می‌پردازد و دیدگاه‌های مختلف فلاسفه اسلامی دراین‌خصوص را بیان می‌کند<ref>همان، ص199- 216</ref>.
فصل ده: مقتضیات یقین ۱؛ معیار احراز صدق: به بررسی معیارهای احراز صدق و شناخت یقینی می‌پردازد و دیدگاه‌های مختلف فلاسفه اسلامی دراین‌خصوص را بیان می‌کند<ref>همان، ص199- 216</ref>.


فصل یازده: مقتضیات یقین ۲؛ احراز صدق بدیهیات؛ در این فصل، مفهوم بدیهیات در منطق و فلسفه اسلامی، از جمله اولیات و قضیه امتناع اجتماع و ارتفاع نقیضین، بررسی می‌شود و معیارهای احراز صدق آن‌ها تبیین می‌گردد<ref>همان، ص217- 255</ref>.
فصل یازده: مقتضیات یقین ۲؛ احراز صدق بدیهیات؛ در این فصل، مفهوم بدیهیات در منطق و فلسفه اسلامی، از جمله اولیات و قضیه امتناع اجتماع و ارتفاع نقیضین، بررسی می‌شود و معیارهای احراز صدق آن‌ها تبیین می‌گردد<ref>همان، ص217- 255</ref>.
خط ۶۸: خط ۶۵:


فصل سیزده: نظریه‌های توجیه در معرفت‌شناسی معاصر؛ این فصل به نظریه‌های توجیه در معرفت‌شناسی معاصر می‌پردازد و مباحثی چون درون‌گرایی و شاکله‌های توجیه معرفتی و مبناگرایی را بررسی می‌کند. همچنین، به اشکالات این نظریه اشاره می‌شود<ref>همان، ص271- 285</ref>.
فصل سیزده: نظریه‌های توجیه در معرفت‌شناسی معاصر؛ این فصل به نظریه‌های توجیه در معرفت‌شناسی معاصر می‌پردازد و مباحثی چون درون‌گرایی و شاکله‌های توجیه معرفتی و مبناگرایی را بررسی می‌کند. همچنین، به اشکالات این نظریه اشاره می‌شود<ref>همان، ص271- 285</ref>.


بخش سوم: مبادی تحصیل معرفت؛ این بخش به منابع، ابزارها و مراحل دستیابی به معرفت می‌پردازد<ref>همان، ص289- 367</ref>.
بخش سوم: مبادی تحصیل معرفت؛ این بخش به منابع، ابزارها و مراحل دستیابی به معرفت می‌پردازد<ref>همان، ص289- 367</ref>.


فصل چهارده: منابع و ابزارهای معرفت؛ در این فصل، منابع و ابزارهای گوناگون شناخت، از جمله حس، عقل و شهود، با تمرکز بر دیدگاه‌های فلاسفه اسلامی مورد بحث قرار می‌گیرد<ref>همان، ص289- 322</ref>.
فصل چهارده: منابع و ابزارهای معرفت؛ در این فصل، منابع و ابزارهای گوناگون شناخت، از جمله حس، عقل و شهود، با تمرکز بر دیدگاه‌های فلاسفه اسلامی مورد بحث قرار می‌گیرد<ref>همان، ص289- 322</ref>.


فصل پانزده: مراحل شناخت؛ این فصل مراحل مختلف فرایند شناخت را از دیدگاه‌های فلاسفه‌ای چون علامه طباطبایی، استاد مطهری، استاد جوادی آملی، استاد مصباح یزدی و استاد سبحانی بیان و تحلیل می‌کند. نقش علم حضوری و حصولی در هر مرحله نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد<ref>همان، ص323- 358</ref>.
فصل پانزده: مراحل شناخت؛ این فصل مراحل مختلف فرایند شناخت را از دیدگاه‌های فلاسفه‌ای چون علامه طباطبایی، استاد مطهری، استاد جوادی آملی، استاد مصباح یزدی و استاد سبحانی بیان و تحلیل می‌کند. نقش علم حضوری و حصولی در هر مرحله نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد<ref>همان، ص323- 358</ref>.


فصل شانزده: موانع شناخت و موانع وقوع خطا؛ به موانعی که بر سر راه شناخت صحیح قرار می‌گیرند و علل وقوع خطا می‌پردازد. خطاهای در مرتبه حس، ادراکی، حکمی، خطا در معرفت‌های شهودی و در معانی وهمی به‌عنوان موانع شناخت مورد تحلیل قرار می‌گیرند<ref>همان، ص359- 367</ref>.
فصل شانزده: موانع شناخت و موانع وقوع خطا؛ به موانعی که بر سر راه شناخت صحیح قرار می‌گیرند و علل وقوع خطا می‌پردازد. خطاهای در مرتبه حس، ادراکی، حکمی، خطا در معرفت‌های شهودی و در معانی وهمی به‌عنوان موانع شناخت مورد تحلیل قرار می‌گیرند<ref>همان، ص359- 367</ref>.


بخش چهارم: چالش‌های واقع‌گرایی؛ این بخش به نقد و بررسی چالش‌ها و شبهاتی که در برابر واقع‌گرایی معرفتی مطرح می‌شوند، اختصاص دارد:
بخش چهارم: چالش‌های واقع‌گرایی؛ این بخش به نقد و بررسی چالش‌ها و شبهاتی که در برابر واقع‌گرایی معرفتی مطرح می‌شوند، اختصاص دارد:


فصل هفده: امکان شناخت و شبهه‌های شکاکیت؛ در این فصل به امکان‌پذیری شناخت و شبهات شکاکیت پرداخته می‌شود و دلایل مطرح شده توسط شکاکان و پاسخ‌های واقع‌گرایان به آن‌ها تحلیل می‌گردد<ref>همان، ص371- 388</ref>.
فصل هفده: امکان شناخت و شبهه‌های شکاکیت؛ در این فصل به امکان‌پذیری شناخت و شبهات شکاکیت پرداخته می‌شود و دلایل مطرح شده توسط شکاکان و پاسخ‌های واقع‌گرایان به آن‌ها تحلیل می‌گردد<ref>همان، ص371- 388</ref>.


فصل هجده: نسبی‌گرایی و کثرت‌گرایی معرفتی؛ این فصل به موضوع نسبی‌گرایی و پلورالیسم معرفتی می‌پردازد و مبانی هستی‌شناختی، ذهن‌شناختی و معرفت‌شناختی این دیدگاه‌ها را بررسی می‌کند<ref>همان، ص389- 406</ref>.
فصل هجده: نسبی‌گرایی و کثرت‌گرایی معرفتی؛ این فصل به موضوع نسبی‌گرایی و پلورالیسم معرفتی می‌پردازد و مبانی هستی‌شناختی، ذهن‌شناختی و معرفت‌شناختی این دیدگاه‌ها را بررسی می‌کند<ref>همان، ص389- 406</ref>.


فصل نوزده: واقع‌گرایی و ضد واقع‌گرایی در دانش‌های مدون؛ به بحث واقع‌گرایی و ضد واقع‌گرایی در حوزه‌های دانش مدون (مانند علوم) می‌پردازد و دلایل و براهین هر یک از این دیدگاه‌ها را مورد تحلیل قرار می‌دهد<ref>همان، ص407- 424</ref>.
فصل نوزده: واقع‌گرایی و ضد واقع‌گرایی در دانش‌های مدون؛ به بحث واقع‌گرایی و ضد واقع‌گرایی در حوزه‌های دانش مدون (مانند علوم) می‌پردازد و دلایل و براهین هر یک از این دیدگاه‌ها را مورد تحلیل قرار می‌دهد<ref>همان، ص407- 424</ref>.


فصل بیست: معقول گرایی و نامعقول گرایی در دانش‌های مدون؛ این فصل به بررسی رویکردهای معقول‌گرایی و نامعقول‌گرایی در دانش‌های مدون می‌پردازد و دیدگاه‌های مختلف در مورد نقش عقل و سایر قوای ادراکی در کسب معرفت را مورد بحث قرار می‌دهد<ref>همان، ص425- 446</ref>.
فصل بیست: معقول گرایی و نامعقول گرایی در دانش‌های مدون؛ این فصل به بررسی رویکردهای معقول‌گرایی و نامعقول‌گرایی در دانش‌های مدون می‌پردازد و دیدگاه‌های مختلف در مورد نقش عقل و سایر قوای ادراکی در کسب معرفت را مورد بحث قرار می‌دهد<ref>همان، ص425- 446</ref>.
==پانویس==
==پانویس==
<references />
<references />
خط ۱۱۰: خط ۹۷:
[[رده:فلسفه اسلامی]]
[[رده:فلسفه اسلامی]]
[[رده:کلیات فلسفه اسلامی]]
[[رده:کلیات فلسفه اسلامی]]
 
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1404]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آبان 1404 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آبان 1404 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آبان 1404 توسط فریدون سبحانی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آبان 1404 توسط فریدون سبحانی]]