اصیل‌الدین واعظ، عبدالله بن عبدالرحمن: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    جز (جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class="wikiInfo">
    {{کاربردهای دیگر|واعظ (ابهام زدایی)}}
    [[پرونده:NUR04061.jpg|بندانگشتی|اصیل‎‌الدین واعظ، عبدالله بن عبدالرحمن]]
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    | عنوان = عبدالله حسینی شیرازی
    |-
    | تصویر = NUR04061.jpg
    ! نام!! data-type="authorName" |اصیل‌‎الدین واعظ، عبدالله بن عبدالرحمن
    | اندازه تصویر =
    |-
    | توضیح تصویر = اصیل‌الدین واعظ، عبدالله بن عبدالرحمن
    |نام‌های دیگر
    | نام کامل = امیر سید عبدالله حسینی شیرازی
    | data-type="authorOtherNames" | اص‍ی‍ل ال‍دی‍ن دش‍ت‍ک‍ی‌
    | نام‌های دیگر = اصیل‌الدین دشتکی، اصیل‌الدین شیرازی، اصیل‌الدین هروی، دشتکی، عبدالله بن عبدالرحمن، دشتی شیرازی، عبدالله بن عبدالرحمن
    | لقب = اصیل‌الدین واعظ
    | تخلص =
    | نسب = سادات دشتکی شیرازی
    | نام پدر = عبدالرحمن
    | ولادت = قرن نهم هجری
    | محل تولد = هرات
    | کشور تولد =
    | محل زندگی = شیراز، هرات
    | رحلت = 883 ق
    | شهادت =
    | مدفن = نزدیک مدرسه گوهرشادآغا، هرات
    | طول عمر =
    | نام همسر =
    | فرزندان =
    | خویشاوندان = جمال‌الدین عطاءالله حسینی دشتکی (برادرزاده)
    | دین = اسلام
    | مذهب = شیعه
    | پیشه = مفسر، محدث، واعظ
    | درجه علمی =
    | دانشگاه =
    | علایق پژوهشی = تفسیر، حدیث، تاریخ
    | منصب =
    | پس از =
    | پیش از =
    | اساتید = {{فهرست جعبه عمودی}}
    | مشایخ =
    | معاصرین =
    | شاگردان =
    | اجازه اجتهاد از = {{فهرست جعبه عمودی}}
    | آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[مقصد الاقبال سلطانیه و مرصد الآمال خاقانیه]] | [[درج الدرر و درج الغرر في بيان میلاد خيرالبشر]] | [[المجتبی فی سیرة المصطفی]]}}
    | سبک نوشتاری =
    | وبگاه =
    | امضا =
    | کد مؤلف = AUTHORCODE04061AUTHORCODE
    }}


    اص‍ی‍ل ال‍دی‍ن ش‍ی‍رازی‌
    '''اصیل‌الدین عبدالله حسینی دشتکی''' (متوفای 883ق)، مشهور به اصیل‌الدین واعظ، مفسر، محدث و واعظ شیعی قرن نهم هجری بود. وی از سادات دشتکی شیراز بود که به دستور شاهرخ یا سلطان ابوسعید گورکان از شیراز به هرات مهاجرت کرد و در آنجا ساکن شد. او هفته‌ای یک بار در مدرسه عالیه گوهرشادآغا به موعظه و ارشاد مردم می‌پرداخت و در مدارس هرات، از جمله مدرسه خاقان سعید، به تدریس حدیث اشتغال داشت. اصیل‌الدین واعظ دارای تألیفات متعددی در زمینه تفسیر، حدیث، تاریخ و ادعیه است.


    اص‍ی‍ل ‌ال‍دی‍ن ه‍روی‌
    == ولادت ==
     
    امیر سید عبدالله حسینی شیرازی، معروف به اصیل‌الدین واعظ، از سادات دشتکی شیراز بود. پدرش عبدالرحمان از سادات محله دشتک شیراز به شمار می‌رفت. او با تعدادی از اعضای خاندانش در زمان شاهرخ یا سلطان ابوسعید گورکان از شیراز به هرات مهاجرت کرد و به همین دلیل به هروی نیز مشهور شد. از تاریخ دقیق تولد و جزئیات زندگی او در دوران کودکی اطلاعات چندانی در دست نیست.
    دش‍ت‍ک‍ی‌، ع‍ب‍دال‍ل‍ه ب‍ن ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌


    دش‍ت‍ی ش‍ی‍رازی‌، ع‍ب‍دال‍ل‍ه ب‍ن ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌
    ==تحصیلات==
    |-
    از جزئیات تحصیلات اصیل‌الدین واعظ اطلاع دقیقی در دست نیست، اما وی در مدارس هرات به تدریس حدیث می‌پرداخت و از مشایخ خود در نقل حدیث، از دهلوی نام برده است. او در علوم تفسیر، حدیث و انشاء تبحر داشت و به عنوان یکی از عالمان و عارفان زمان خود شناخته می‌شد.
    |نام پدر
    | data-type="authorfatherName" |عبدالحمن
    |-
    |متولد
    | data-type="authorbirthDate" |قرن نهم هجری
    |-
    |محل تولد
    | data-type="authorBirthPlace" |هرات
    |-
    |رحلت
    | data-type="authorDeathDate" |883 ‌‎ق
    |-
    |اساتید
    | data-type="authorTeachers" |
    |-
    |برخی آثار
    | data-type="authorWritings" |[[مقصد الاقبال سلطانیه و مرصد الآمال خاقانیه]]
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE04061AUTHORCODE
    |}
    </div>
    {{کاربردهای دیگر|واعظ (ابهام زدایی)}}


    '''امير سيد‌ ‎عبدالله حسینى شيرازى''' (متوفی: 883ق-هرات)، مشهور به '''اصيل‌الدين واعظ'''، مفسر و محدث شيعى قرن نهم هجرى،
    ==فعالیت‌ها==
    اصیل‌الدین واعظ به دستور پادشاه وقت، هفته‌ای یک بار در مدرسه عالیه گوهرشادآغا در هرات به موعظه و نصیحت مردم می‌پرداخت. او در مدارس هرات، از جمله مدرسه خاقان سعید، به تدریس حدیث اشتغال داشت و کسانی را که به تدریس فلسفه و کلام می‌پرداختند، به داشتن عقاید فاسد متهم می‌ساخت. وی دارای تألیفات متعددی در زمینه‌های مختلف بود و به عنوان مفسر، محدث و واعظی برجسته شناخته می‌شد.


    == ولادت ==
    او يكى از علما و بزرگان اهل ‏سنت است كه حديث غدير را نقل كرده است. اصيل‌الدين واعظ در «درج الدرر و درج الغرر فى ميلاد سيد البشر(ص)» ضمن بيان رخدادهاى حجةالوداع، مضمون حديث غدير را به فارسى آورده است.<ref> ر.ک: شریفی، محمدرضا، ج14، ص538</ref>
    از سادات دشتكى شيراز است و خاندان آن سادات جليل حسینى در عصر شاهرخ يا سلطان ابوسعيد گورگان از شيراز به هرات رفته، آن جا اقامت گزيدند، به همين جهت به هروى مشهور شده‌اند. او به دستور آن پادشاه هفته‌اى یک بار در مدرسه عاليه گوهرشادآغا، به موعظه و نصيحت مى‌پرداخت.  


    [[خواند‌میر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین|خواندمير]] در «حبيب السير»، امير سيد‌ ‎اصيل‌الدين عبداللّه الحسينى را این گونه معرفى مى‌كند:
    [[خواند‌میر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین|خواندمير]] در «حبيب السير»، امير سيد‌ ‎اصيل‌الدين عبداللّه الحسينى را این گونه معرفى مى‌كند:
    «بصفت اصالت و وفور جلادت و نباهت شأن و قدم دودمان موصوف و معروف بود و به وفور تقوى و دين‌دارى و غايت ديانت و پرهيزگارى از اكثر علماى عالم و سادات بنى آدم ممتاز و مستثنى مينمود. زبان گهر افشانش مفسر حقايق صحف آسمانى، و بيان بلاغت نشانش مبين دقايق كتب سبحانى، باطن خجسته ميامنش مظهر آثار ولايت و رشاد، و خاطر فرخنده مآثرش مهبط انوار هدايت و ارشاد و بى‌شايبه مدح گسترى آن سپهر شريعت‌پرورى در علم تفسير و حديث و انشاء و تأليف شبيه و نظير نداشت و در زمان سلطنت سلطان سعيد از دار الملك شيراز كه وطن اصلى آن جناب است به هرات تشريف آورده، رايت اقامت برافراشت.»
    «بصفت اصالت و وفور جلادت و نباهت شأن و قدم دودمان موصوف و معروف بود و به وفور تقوى و دين‌دارى و غايت ديانت و پرهيزگارى از اكثر علماى عالم و سادات بنى آدم ممتاز و مستثنى مينمود. زبان گهر افشانش مفسر حقايق صحف آسمانى، و بيان بلاغت نشانش مبين دقايق كتب سبحانى، باطن خجسته ميامنش مظهر آثار ولايت و رشاد، و خاطر فرخنده مآثرش مهبط انوار هدايت و ارشاد و بى‌شايبه مدح گسترى آن سپهر شريعت‌پرورى در علم تفسير و حديث و انشاء و تأليف شبيه و نظير نداشت و در زمان سلطنت سلطان سعيد از دار الملك شيراز كه وطن اصلى آن جناب است به هرات تشريف آورده، رايت اقامت برافراشت.»


    == وفات ==
    == وفات ==
    اصيل‌الدين در سال 883ق در هرات درگذشت و نزدیک مدرسه گوهرشادآغا دفن شد.
    اصیل‌الدین واعظ در سال 883 قمری در هرات درگذشت و نزدیک مدرسه گوهرشادآغا در این شهر به خاک سپرده شد.
     
    ==آثار==
    * مقصد الاقبال سلطانیه و مرصد الآمال خاقانیه (معروف به مزارات هرات)
    * درج الدرر فی میلاد سیدالبشر
    * المجتبی فی سیرة المصطفی
    * المجتنی من کتاب المجتبی فی سیرة المصطفی
    * معراج الاعمال (در ادعیه و عبادات)
    * غرفة الحصن (ترجمه مختصر حصن الحصین به فارسی)
    * تاریخ مکمل
    * معالم الاسلام
    * تحفة الاحبار فی اصول الاخبار
    * حبل المتین
    * نزهة النظر فی شرح نخبة الفکر<ref> ر.ک: هوشیدری فراهانی، حوریه، ج17، ص725-726 </ref>
     
    ==پانويس ==
    <references />


    == آثار ==


    از جمله تأليفات وى: کتاب «درج الدرر في ميلاد سيدالبشر»؛ رساله‌ى «مزارات هرات» يا «مقصد الاقبال السلطانيه و مرصدالاعمال الخاقانيه»؛ رساله‌ى «مزارات شيراز»؛ «المجتبى في سيره المصطفى»؛ «المجتنى من کتاب المجتبى في سيره المصطفى»، كه خلاصه‌اى از کتاب سابق الذكر است كه برای جمال‌الدين ابراهیم؛ معروف به ابى‌كاليجار وزير نوشته است؛ کتاب «معراج الاعمال»، در اوراد و عبارات؛ «غرفه الحصن»، ترجمه «مختصر حصن الحصين»، به فارسی.
    ==منابع مقاله==
    * هوشیدری فراهانی، حوریه، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، ج17، تهران، بنیاد دایرة‎المعارف اسلامی، چاپ دوم، 1378ش
    * شریفی، محمدرضا، دانشنامه غدیر: جامع ترین دائره‌المعارف الفبائی غدیر، تهران: دلیل ما‏‫‬‬، ۱۳۹۸




    خط ۶۷: خط ۹۴:


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:بازنگری شده(آبان)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۴۲

    عبدالله حسینی شیرازی
    اصیل‌الدین واعظ، عبدالله بن عبدالرحمن
    اصیل‌الدین واعظ، عبدالله بن عبدالرحمن
    نام کاملامیر سید عبدالله حسینی شیرازی
    نام‌های دیگراصیل‌الدین دشتکی، اصیل‌الدین شیرازی، اصیل‌الدین هروی، دشتکی، عبدالله بن عبدالرحمن، دشتی شیرازی، عبدالله بن عبدالرحمن
    لقباصیل‌الدین واعظ
    نسبسادات دشتکی شیرازی
    نام پدرعبدالرحمن
    ولادتقرن نهم هجری
    محل تولدهرات
    محل زندگیشیراز، هرات
    رحلت883 ق
    مدفننزدیک مدرسه گوهرشادآغا، هرات
    خویشاوندانجمال‌الدین عطاءالله حسینی دشتکی (برادرزاده)
    دیناسلام
    مذهبشیعه
    پیشهمفسر، محدث، واعظ
    اطلاعات علمی
    علایق پژوهشیتفسیر، حدیث، تاریخ
    برخی آثار

    اصیل‌الدین عبدالله حسینی دشتکی (متوفای 883ق)، مشهور به اصیل‌الدین واعظ، مفسر، محدث و واعظ شیعی قرن نهم هجری بود. وی از سادات دشتکی شیراز بود که به دستور شاهرخ یا سلطان ابوسعید گورکان از شیراز به هرات مهاجرت کرد و در آنجا ساکن شد. او هفته‌ای یک بار در مدرسه عالیه گوهرشادآغا به موعظه و ارشاد مردم می‌پرداخت و در مدارس هرات، از جمله مدرسه خاقان سعید، به تدریس حدیث اشتغال داشت. اصیل‌الدین واعظ دارای تألیفات متعددی در زمینه تفسیر، حدیث، تاریخ و ادعیه است.

    ولادت

    امیر سید عبدالله حسینی شیرازی، معروف به اصیل‌الدین واعظ، از سادات دشتکی شیراز بود. پدرش عبدالرحمان از سادات محله دشتک شیراز به شمار می‌رفت. او با تعدادی از اعضای خاندانش در زمان شاهرخ یا سلطان ابوسعید گورکان از شیراز به هرات مهاجرت کرد و به همین دلیل به هروی نیز مشهور شد. از تاریخ دقیق تولد و جزئیات زندگی او در دوران کودکی اطلاعات چندانی در دست نیست.

    تحصیلات

    از جزئیات تحصیلات اصیل‌الدین واعظ اطلاع دقیقی در دست نیست، اما وی در مدارس هرات به تدریس حدیث می‌پرداخت و از مشایخ خود در نقل حدیث، از دهلوی نام برده است. او در علوم تفسیر، حدیث و انشاء تبحر داشت و به عنوان یکی از عالمان و عارفان زمان خود شناخته می‌شد.

    فعالیت‌ها

    اصیل‌الدین واعظ به دستور پادشاه وقت، هفته‌ای یک بار در مدرسه عالیه گوهرشادآغا در هرات به موعظه و نصیحت مردم می‌پرداخت. او در مدارس هرات، از جمله مدرسه خاقان سعید، به تدریس حدیث اشتغال داشت و کسانی را که به تدریس فلسفه و کلام می‌پرداختند، به داشتن عقاید فاسد متهم می‌ساخت. وی دارای تألیفات متعددی در زمینه‌های مختلف بود و به عنوان مفسر، محدث و واعظی برجسته شناخته می‌شد.

    او يكى از علما و بزرگان اهل ‏سنت است كه حديث غدير را نقل كرده است. اصيل‌الدين واعظ در «درج الدرر و درج الغرر فى ميلاد سيد البشر(ص)» ضمن بيان رخدادهاى حجةالوداع، مضمون حديث غدير را به فارسى آورده است.[۱]

    خواندمير در «حبيب السير»، امير سيد‌ ‎اصيل‌الدين عبداللّه الحسينى را این گونه معرفى مى‌كند: «بصفت اصالت و وفور جلادت و نباهت شأن و قدم دودمان موصوف و معروف بود و به وفور تقوى و دين‌دارى و غايت ديانت و پرهيزگارى از اكثر علماى عالم و سادات بنى آدم ممتاز و مستثنى مينمود. زبان گهر افشانش مفسر حقايق صحف آسمانى، و بيان بلاغت نشانش مبين دقايق كتب سبحانى، باطن خجسته ميامنش مظهر آثار ولايت و رشاد، و خاطر فرخنده مآثرش مهبط انوار هدايت و ارشاد و بى‌شايبه مدح گسترى آن سپهر شريعت‌پرورى در علم تفسير و حديث و انشاء و تأليف شبيه و نظير نداشت و در زمان سلطنت سلطان سعيد از دار الملك شيراز كه وطن اصلى آن جناب است به هرات تشريف آورده، رايت اقامت برافراشت.»

    وفات

    اصیل‌الدین واعظ در سال 883 قمری در هرات درگذشت و نزدیک مدرسه گوهرشادآغا در این شهر به خاک سپرده شد.

    آثار

    • مقصد الاقبال سلطانیه و مرصد الآمال خاقانیه (معروف به مزارات هرات)
    • درج الدرر فی میلاد سیدالبشر
    • المجتبی فی سیرة المصطفی
    • المجتنی من کتاب المجتبی فی سیرة المصطفی
    • معراج الاعمال (در ادعیه و عبادات)
    • غرفة الحصن (ترجمه مختصر حصن الحصین به فارسی)
    • تاریخ مکمل
    • معالم الاسلام
    • تحفة الاحبار فی اصول الاخبار
    • حبل المتین
    • نزهة النظر فی شرح نخبة الفکر[۲]

    پانويس

    1. ر.ک: شریفی، محمدرضا، ج14، ص538
    2. ر.ک: هوشیدری فراهانی، حوریه، ج17، ص725-726


    منابع مقاله

    • هوشیدری فراهانی، حوریه، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، ج17، تهران، بنیاد دایرة‎المعارف اسلامی، چاپ دوم، 1378ش
    • شریفی، محمدرضا، دانشنامه غدیر: جامع ترین دائره‌المعارف الفبائی غدیر، تهران: دلیل ما‏‫‬‬، ۱۳۹۸


    وابسته‌ها