مقصد الإقبال سلطانیه و مرصد الآمال خاقانیه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'جامى' به 'جامى ')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR11428J1.jpg|بندانگشتی|مقصد الاقبال سلطانیه و مرصد الآمال خاقانیه]]
| تصویر =NUR11428J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =مقصد الإقبال سلطانیه و مرصد الآمال خاقانیه
|+ |
| عنوان‌های دیگر =
|-
| پدیدآوران =  
! نام کتاب!! data-type='bookName'|مقصد الاقبال سلطانیه و مرصد الآمال خاقانیه
[[مایل هروی، نجیب]] (محقق)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[مایل هروی، نجیب]] (محقق)


[[اصیل‎ الدین واعظ، عبد الله بن عبد الرحمن]] (نويسنده)
[[اصیل‎‌الدین واعظ، عبدالله بن عبدالرحمن]] (نویسنده)
|-
| زبان =فارسی
|زبان  
| کد کنگره =‏‎‏DS‎‏ ‎‏375‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏6‎‏م‎‏7*
|data-type='language'|فارسی
| موضوع =
|-
زیارتگاه‌‏های اسلامی
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏‎‏DS‎‏ ‎‏375‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏6‎‏م‎‏7*
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|زیارتگاه‏های اسلامی


نثر فارسی - قرن 9ق.
نثر فارسی - قرن 9ق.
خط ۲۸: خط ۱۷:


هرات - تاریخ
هرات - تاریخ
|-
| ناشر =
|ناشر  
بنياد فرهنگ ايران
|data-type='publisher'|بنياد فرهنگ ايران
| مکان نشر =تهران - ایران
|-
| سال نشر = 1351 ش  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|تهران - ایران
|-
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1351 هـ.ش  
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE11428AUTOMATIONCODE
|}
</div>


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11428AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11428
| کتابخوان همراه نور =11428
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}


== معرفى اجمالى ==
'''مقصد الإقبال سلطانیه و مرصد الآمال خاقانیه'''، كتابى است به فارسى نوشته [[اصیل‌الدین واعظ، عبدالله بن عبدالرحمن|سيد اصيل‌الدين عبدالله واعظ]] در شرح مزارات دانشمندان و اهل فضل مدفون در شهرهاى قلمرو زبان فارسى در دوره حكومت تيموريان.
 
 
«مقصد الاقبال و مرصد الآمال خاقانيه»، كتابى است به فارسى نوشته سيد اصيل‌الدين عبدالله واعظ در شرح مزارات دانشمندان و اهل فضل مدفون در شهرهاى قلمرو زبان فارسى در دوره حكومت تيموريان.


اين كتاب در سال 864ق. تصنيف شده است.
اين كتاب در سال 864ق. تصنيف شده است.


== ساختار كتاب ==
== ساختار ==
 
كتاب حاضر، مشتمل بر فهرست مطالب، پيش‌گفتار محقق؛ [[مایل هروی، نجیب|نجيب مايل هروى]]، متن كتاب كه مشتمل بر مقدمه مؤلف و سه باب است، تعليقه بر مقصد الاقبال يا رساله دوم مزارات هرات از عبيداللّه بن ابوسعيد هروى و نيز حواشى و تعليقات محقق مى‌باشد.
 
كتاب حاضر، مشتمل بر فهرست مطالب، پيش‌گفتار محقق؛ نجيب مايل هروى، متن كتاب كه مشتمل بر مقدمه مولف و سه باب است، تعليقه بر مقصد الاقبال يا رساله دوم مزارات هرات از عبيداللّه بن ابوسعيد هروى و نيز حواشى و تعليقات محقق مى‌باشد.


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
از انبوه كتاب‌هايى كه در دوره تيموريان هرات تأليف شده، يكى همين «مقصد الاقبال و مرصد الآمال خاقانيه» است كه به اشارت سلطان ابوسعيد گوركانى- كه به عرفا و صوفيان وقت اخلاص زيادى داشته- تدوين يافته است.
از انبوه كتاب‌هايى كه در دوره تيموريان هرات تأليف شده، يكى همين «مقصد الاقبال و مرصد الآمال خاقانيه» است كه به اشارت سلطان ابوسعيد گوركانى- كه به عرفا و صوفيان وقت اخلاص زيادى داشته- تدوين يافته است.


اين كتاب، پس از مقدمه، به ترجمه سيد عبدالله معاويه آغاز و به ترجمه مولانازاده طفلكانى ختم مى‌شود و دويست و نه تن از علما و مشايخ و دراويش هروى را مى‌ستايد.
اين كتاب، پس از مقدمه، به ترجمه سيد عبدالله معاويه آغاز و به ترجمه مولانازاده طفلكانى ختم مى‌شود و دويست و نه تن از علما و مشايخ و دراويش هروى را مى‌ستايد.


اين كتاب هر چند براى سلطان ابوسعيد فراهم شده؛ اما مصنف آن را براى همگان نوشته و چندان به عبارت‌آرايى آن نپرداخته تا خواص و عوام از آن بهره برند و از حيث پختگى كلام و متانت عبارت و امتيازات ديگر به «نفحات الانس» [[جامی، عبدالرحمن|جامى]] مى‌رسد و نه به «تذكره‌الاوليا»ى [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار نيشابورى]] . ولى به هر حال فهرست مرتبى است از اسامى بزرگان و مشايخ هروى كه مصنف به قدر توان فراهم آورده است.
اين كتاب هر چند براى سلطان ابوسعيد فراهم شده؛ اما مصنف آن را براى همگان نوشته و چندان به عبارت‌آرايى آن نپرداخته تا خواص و عوام از آن بهره برند و از حيث پختگى كلام و متانت عبارت و امتيازات ديگر به «نفحات الانس» [[جامی، عبدالرحمن|جامى]] مى‌رسد و نه به «تذكره‌الاوليا»ى [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار نيشابورى]]. ولى به هر حال فهرست مرتبى است از اسامى بزرگان و مشايخ هروى كه مصنف به قدر توان فراهم آورده است.


باب نخست كتاب به يادكرد مراقد جمعى از اكابر اولياء كه در هرات و توابع آن مدفونند اختصاص يافته است.
باب نخست كتاب به يادكرد مراقد جمعى از اكابر اولياء كه در هرات و توابع آن مدفونند اختصاص يافته است.
خط ۷۴: خط ۵۵:


== ويژگى‌ها ==
== ويژگى‌ها ==


اين كتاب براى آشنايى با تاريخ هرات و شناسايى هرات از نگاه جغرافيايى و نيز از جهت رجال‌شناسى كتابى سودمند است. همچنين در اين كتاب از تعدادى باغ‌ها در هرات نام برده شده و جاى آن‌ها مشخص شده كه امروزه اثرى از آن‌ها در ميان نيست و چنان‌چه اين كتاب در دسترس ما قرار نمى‌گرفت، شناسايى آن اماكن براى ما دشوار مى‌شد.
اين كتاب براى آشنايى با تاريخ هرات و شناسايى هرات از نگاه جغرافيايى و نيز از جهت رجال‌شناسى كتابى سودمند است. همچنين در اين كتاب از تعدادى باغ‌ها در هرات نام برده شده و جاى آن‌ها مشخص شده كه امروزه اثرى از آن‌ها در ميان نيست و چنان‌چه اين كتاب در دسترس ما قرار نمى‌گرفت، شناسايى آن اماكن براى ما دشوار مى‌شد.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==


تعليقه و تكمله‌ها بر «مقصد الاقبال»
تعليقه و تكمله‌ها بر «مقصد الاقبال»


در سال 1198ق. عبيدالله بن ابوسعيد هروى بر مقصدالاقبال تعليقى نگاشت و ضمن آن، مشايخ و عارفانى را كه در هرات تا قرن 12ق. مدفون شده‌اند، معرفى كرد. مصادر او علاوه بر نفحات الانس [[جامی، عبدالرحمن|جامى]] و رشحات صفى على و حبيب السير خوند مير، وسيله الشفاعات بوده است. در اين رساله عبيداللّه هروى از عرفايى كه حدود سه قرن و نيم پس از تصنيف مقصدالاقبال در هرات درگذشته‌اند، ياد مى‌كند.
در سال 1198ق. عبيدالله بن ابوسعيد هروى بر مقصدالاقبال تعليقى نگاشت و ضمن آن، مشايخ و عارفانى را كه در هرات تا قرن 12ق. مدفون شده‌اند، معرفى كرد. مصادر او علاوه بر نفحات الانس [[جامی، عبدالرحمن|جامى]] و رشحات صفى على و حبيب السير خوند مير، وسيله الشفاعات بوده است. در اين رساله عبيداللّه هروى از عرفايى كه حدود سه قرن و نيم پس از تصنيف مقصدالاقبال در هرات درگذشته‌اند، ياد مى‌كند.


هشتاد و اندى سال، پس از تأليف مقصدالاقبال، ابن عبدالحميد نامى مقصدالاقبال را به دست آورده، عينا و گاه بعضى عبارات مقصد را تغيير داده و برخى داستان‌هاى خرافى بدان افزوده و چند تن از شيوخ و عرفا را كه در طول همين هشتاد سال ظهور كرده‌اند، بدان افزوده است و آن را به خود نسبت داده و هرگز از اصيل‌الدين واعظ، ياد نكرده است. وى كتاب خويش را وسيله‌الشفاعات نام نهاده است.
هشتاد و اندى سال، پس از تأليف مقصدالاقبال، ابن عبدالحميد نامى مقصدالاقبال را به دست آورده، عينا و گاه بعضى عبارات مقصد را تغيير داده و برخى داستان‌هاى خرافى بدان افزوده و چند تن از شيوخ و عرفا را كه در طول همين هشتاد سال ظهور كرده‌اند، بدان افزوده است و آن را به خود نسبت داده و هرگز از اصيل‌الدين واعظ، ياد نكرده است. وى كتاب خويش را وسيله‌الشفاعات نام نهاده است.
خط ۹۱: خط ۷۰:
نسخه حاضر، مشتمل بر پاورقى‌هاى محقق و نيز حواشى و تعليقات وى و فهرست اعلام و اماكن مى‌باشد.
نسخه حاضر، مشتمل بر پاورقى‌هاى محقق و نيز حواشى و تعليقات وى و فهرست اعلام و اماكن مى‌باشد.


== منابع: ==
==منابع مقاله==
 
 
1- [[آقا بزرگ تهرانى]]، الذريعه إلى تصانيف الشيعه، ج22، ص: 110.
 
2- مقدمه محقق.


3- معرفى كتاب: رساله مزارات هرات، نسيم بخارا، آذر و دى 1386، ش5، ص42-45.  
#[[آقا بزرگ تهرانى]]، الذريعه إلى تصانيف الشيعه، ج22، ص: 110.
#مقدمه محقق.
#معرفى كتاب: رساله مزارات هرات، نسيم بخارا، آذر و دى 1386، ش5، ص42-45.
#سايت راسخون، 89/10/7.


4- سايت راسخون، 89/10/7.


==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


== پیوندها ==


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]