حاج میرزا مهدی شکوهی (از شعرای بزرگ آذربایجان در دوره قاجار): تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)')
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۱۰: خط ۱۰:
    |زبان  
    |زبان  
    | زبان =فارسی
    | زبان =فارسی
    | کد کنگره =PL 313
    | کد کنگره =PIR ۷۱۲۴/ی۸ج۸ ۱۳۹۳
    | موضوع =شعر ترکی آذربایجانی -- ایران -- قرن 13 ق.
    | موضوع = شکوهی‌ تبریزی، مهدی، ۱۲۴۵ - ۱۳۱۴ق‌,مشا‌هیر - ایران‌ - مراغه‌ - سرگذشتنا‌مه‌,شعر ترکی‌ آذربا‌یجا‌نی‌ - ایران‌ - قرن‌ ۱۳ق‌
    |ناشر  
    |ناشر  
    | ناشر = منشور سمیر
    | ناشر = منشور سمیر
    خط ۵۸: خط ۵۸:


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
    [[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
    [[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
    [[رده:مقالات(مهر 1404) باقی زاده]]
    [[رده:مقالات(مهر 1404) باقی زاده]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1404]]
    [[رده:فاقد اتوماسیون]]
    [[رده:فاقد اتوماسیون]]

    نسخهٔ ‏۶ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۱۷

    حاج میرزا مهدی شکوهی (از شعرای بزرگ آذربایجان در دورۀ قاجار)
    حاج میرزا مهدی شکوهی (از شعرای بزرگ آذربایجان در دوره قاجار)
    پدیدآورانجلال شکوهی، جلال (نویسنده)

    غلامیه، مسعود (همکار)

    بیگ باباپور، یوسف (همکار)
    ناشرمنشور سمیر
    مکان نشرتهران
    سال نشر1393
    چاپاول
    شابک978-600-7509-58-6
    موضوعشکوهی‌ تبریزی، مهدی، ۱۲۴۵ - ۱۳۱۴ق‌,مشا‌هیر - ایران‌ - مراغه‌ - سرگذشتنا‌مه‌,شعر ترکی‌ آذربا‌یجا‌نی‌ - ایران‌ - قرن‌ ۱۳ق‌
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    PIR ۷۱۲۴/ی۸ج۸ ۱۳۹۳

    حاج میرزا مهدی شکوهی (از شعرای بزرگ آذربایجان در دورۀ قاجار) تألیف جلال جلال‌شکوهی با همکاری مسعود غلامیه و یوسف بیگ باباپور؛ کتابی است که به بررسی زندگی و آثار حاج میرزا مهدی شکوهی، از شعرای بزرگ آذربایجان در دورۀ قاجار می‌پردازد. شکوهی که از شاعران معاصر دوران مشروطیت محسوب می‌شود، مردی آزاداندیش، اهل مطالعه و تحقیق با شهامت ابراز عقیده بود که در تبریز و مراغه در اشاعۀ فرهنگ و علوم جدید و پی‌ریزی مشروطیت نقش بسزایی داشت. وی با قلم طنزآلود و نیش‌دار و اشعار حماسی و وطنی خود، به مقابله با زمامداران خونخوار مانند صمدخان شجاع‌الدوله برخاست و آثار ارزشمندی از خود به جای گذاشت که از جمله می‌توان به کلیات دیوان، لطایف و ظرایف و سیصد بند مرثیه اشاره کرد.

    ساختار

    این کتاب در پنج بخش اصلی سامان یافته است.

    گزارش کتاب

    کتاب «حاج میرزا مهدی شکوهی (از شعرای بزرگ آذربایجان در دورۀ قاجار)» به قلم جلال جلال‌شکوهی با همکاری مسعود غلامیه و یوسف بیگ باباپور، به بررسی زندگی و آثار یکی از برجسته‌ترین شاعران آذربایجان در دورۀ قاجار می‌پردازد. حاج میرزا مهدی شکوهی که از شاعران معاصر دوران مشروطیت بود، مردی آزاداندیش و اهل مطالعه و تحقیق به شمار می‌رفت که با شهامت به ابراز عقیده می‌پرداخت و در روشنگری محیط خود تلاش فراوانی کرد.

    شکوهی همراه با بسیاری از متفکران هم‌عصر خود در تبریز و مراغه، در اشاعۀ فرهنگ و علوم جدید و پی‌ریزی مشروطیت نقش فعالی داشت و در آماده کردن افکار عمومی برای خواستن آزادی زحمات بسیاری متحمل شد. این فعالیت‌ها موجب شد تا خشم و دشمنی زمامداران خونخواری مانند صمدخان شجاع‌الدوله را برانگیزد و نه تنها خود، بلکه فرزندانش مانند حاج میرزا حسن شکوهی نیز مورد آزار و اذیت قرار گیرند.

    در بخش اول کتاب، به زندگی و آثار میرزا مهدی شکوهی پرداخته شده است. وی آثاری چند در ادبیات ترکی و فارسی از خود به جای گذاشته که عبارتند از:

    1. کلیات دیوان: شامل مدیحۀ اهل بیت، به ویژه امیرالمؤمنین علی(ع)، غزلیات، شکوائیه‌ها، ماده تاریخ‌ها، شرح حال خویش، سفرنامۀ منظوم، مثنوی‌ها و دیگر آثار.

    2. لطایف و ظرایف: این اثر به نثر و به تقلید از آثار عبید زاکانی تألیف شده است. میرزا مهدی با هنر و زیرکی تمام، جامعۀ فاسد دوران خود را به نقد و چالش کشیده است. طنز وی در ظاهر خنده‌دار و مضحکه‌آمیز است، اما در عمق خود حزنی آکنده از تأسف در دل خواننده بر جای می‌گذارد. این طنزیات در هفت باب مرتب شده و شامل حکایاتی است که خود دیده و شنیده یا از گذشتگان و کتاب‌ها نقل کرده است.

    3. سیصد بند در مرثیه: این اثر طی بیش از یک قرن که از آفرینش آن می‌گذرد، یکی از متون قابل قبول و مورد استفاده در مجالس سوگواری سالار شهیدان در آذربایجان و حتی شهرهای ایرانی قفقاز بوده است.

    در بخش دوم کتاب، گزیده‌ای از اشعار ترکی میرزا مهدی شکوهی آورده شده است. بخش سوم به گزیده‌ای از غزلیات وی اختصاص دارد و در بخش چهارم، منتخبی از سیصد بند مرثیه ارائه شده است. بخش پنجم کتاب شامل منتخب لطایف و ظرایف است و در پایان، آلبوم تصاویر خاندان شکوهی آورده شده است.[۱]

    پانويس

    منابع مقاله

    پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات

    وابسته‌ها