۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ابنع' به 'ابن ع'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابنع' به 'ابن ع') |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
نظام فلسفی [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] بر روی یافتههای استادان متقدم بنا شده است و در بسیاری موارد بر مباحث کلامی و فلسفیای تکیه دارد که تنها در ارتباط با دیدگاههای قدیمیتر میتواند دارای معنا باشد. این نکته کم گرفتن اصالت فلسفهاش نیست؛ فلسفهای که پیرو عنوان کتاب شاهکارش به حکمه المتعالیه مشهور شده است. حکمت متعالیه به مقولۀ گستردۀ فلسفۀ عرفانی تعلق دارد که با روششناسی ترکیبیای مشخص میشود که مشتمل بر تلفیق عرفان و منطق و همچنین مبتنی بر قرآن و حدیث است. نتیجۀ آن فلسفهای عرفانی است؛ نوعی فلسفه که با نبوت اسلامی گره خورده است و در غرب غالباً به نام حکمت الهی شناخته میشود. ظهور و گسترش فلسفۀ عرفانی کامل با تبدیل ایران به کشوری شیعی در عصر صفوی همزمان بود اگر چه گامهای مقدماتی آن در این راستا در قرون قبل برداشته شده بود. | نظام فلسفی [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] بر روی یافتههای استادان متقدم بنا شده است و در بسیاری موارد بر مباحث کلامی و فلسفیای تکیه دارد که تنها در ارتباط با دیدگاههای قدیمیتر میتواند دارای معنا باشد. این نکته کم گرفتن اصالت فلسفهاش نیست؛ فلسفهای که پیرو عنوان کتاب شاهکارش به حکمه المتعالیه مشهور شده است. حکمت متعالیه به مقولۀ گستردۀ فلسفۀ عرفانی تعلق دارد که با روششناسی ترکیبیای مشخص میشود که مشتمل بر تلفیق عرفان و منطق و همچنین مبتنی بر قرآن و حدیث است. نتیجۀ آن فلسفهای عرفانی است؛ نوعی فلسفه که با نبوت اسلامی گره خورده است و در غرب غالباً به نام حکمت الهی شناخته میشود. ظهور و گسترش فلسفۀ عرفانی کامل با تبدیل ایران به کشوری شیعی در عصر صفوی همزمان بود اگر چه گامهای مقدماتی آن در این راستا در قرون قبل برداشته شده بود. | ||
این واقعیتی تاریخی است که بسیاری از علمای شیعۀ روزگار [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] از وجوهات باطنی فلسفۀ او، به دلسل نگرش بدگمانی عمومیای که به تصوف در دوران صفویه وجود داشت، ناخشنود بودند. باورش به وحدت وجود، اعتمادش به تأویل در فراسوی سطح ظاهری متون مذهبی، و به ویژه کشف معانی پنهان در متون شیعی، او را آماج حملات کرد. معهذا او خود قهرمان تفکر شیعیانه بود که آموزۀ مرکزی امامت شیعی را با ولای الهی یا ولایت صوفیانه درهم آمیخت. برای [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] ولیالله، که همچنین او آن را، با مفهوم برگرفته از | این واقعیتی تاریخی است که بسیاری از علمای شیعۀ روزگار [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] از وجوهات باطنی فلسفۀ او، به دلسل نگرش بدگمانی عمومیای که به تصوف در دوران صفویه وجود داشت، ناخشنود بودند. باورش به وحدت وجود، اعتمادش به تأویل در فراسوی سطح ظاهری متون مذهبی، و به ویژه کشف معانی پنهان در متون شیعی، او را آماج حملات کرد. معهذا او خود قهرمان تفکر شیعیانه بود که آموزۀ مرکزی امامت شیعی را با ولای الهی یا ولایت صوفیانه درهم آمیخت. برای [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] ولیالله، که همچنین او آن را، با مفهوم برگرفته از ابن عربی، انسان کامل (الانسان الکامل) نیز مینامد، هدف غایی خلقت است. او دوازده امام شیعه را بسان مثالهای اکمل ولایت لحاظ میکند. | ||
اگر چه ظاهراً [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در مرکز جهان تشیع بوده است اما با وجود این علمای بسیاری از حلقۀ اهل سنت به او جذب شدهاند. شاگردانش در هند مغولی، که اندکی پس از مرگش به آثار او علاقهمند شدند، و همچنین علمای اهل پاکستان کسانی همچون محمد اقبال، مودودی و فضلالرحمن اکثراً سنی بودند. این نکته در باب بسیاری از مفسرین معاصر فلسفهاش نیز صحیح است. در آخرین فصل کتاب در باب تأثیرات فلسفهاش بیش از این گفته شده است. | اگر چه ظاهراً [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در مرکز جهان تشیع بوده است اما با وجود این علمای بسیاری از حلقۀ اهل سنت به او جذب شدهاند. شاگردانش در هند مغولی، که اندکی پس از مرگش به آثار او علاقهمند شدند، و همچنین علمای اهل پاکستان کسانی همچون محمد اقبال، مودودی و فضلالرحمن اکثراً سنی بودند. این نکته در باب بسیاری از مفسرین معاصر فلسفهاش نیز صحیح است. در آخرین فصل کتاب در باب تأثیرات فلسفهاش بیش از این گفته شده است. | ||