ترجمۀ تاریخ یمینی (اهری): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی'
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
جز (جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی')
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۹: خط ۹:
[[دوستي، حسين]] (محقق)
[[دوستي، حسين]] (محقق)
|زبان  
|زبان  
| زبان = فارسي  
| زبان = فارسی  
| کد کنگره =‏1399 2041ت2ع / 770 DSR  
| کد کنگره =‏1399 2041ت2ع / 770 DSR  
| موضوع =ايران - تاريخ - غزنويان، 351 - 582ق.
| موضوع =ايران - تاريخ - غزنويان، 351 - 582ق.
نثر فارسي - قرن 7ق.
نثر فارسی - قرن 7ق.
ايران - تاريخ - سامانيان، 279 - 389ق.
ايران - تاريخ - سامانيان، 279 - 389ق.
|ناشر  
|ناشر  
خط ۴۰: خط ۴۰:
او کتاب خود را به درخواست ولیعهد سلطان محمود، امیر جلال‌الدوله ابواحمد محمد به زبان عربی نوشت تا اهل عراق به‌ویژه دانشمندان بغداد از آن استفاده نمایند. این کتاب افزون بر جنبۀ تاریخی، از نظر ادبی نیز مهم تلقی شده و عبارات بدیع و ابیات شیوا و نثر مسجع آن در کنار داستان‌های دلکش و پندآمیز، آن را در ردیف کتب ارزشمند عرب قرار داده که با ترجمۀ آن به زبان فارسی، در میان کتب ادب فارسی نیز جایگاه خوبی کسب کرده است.
او کتاب خود را به درخواست ولیعهد سلطان محمود، امیر جلال‌الدوله ابواحمد محمد به زبان عربی نوشت تا اهل عراق به‌ویژه دانشمندان بغداد از آن استفاده نمایند. این کتاب افزون بر جنبۀ تاریخی، از نظر ادبی نیز مهم تلقی شده و عبارات بدیع و ابیات شیوا و نثر مسجع آن در کنار داستان‌های دلکش و پندآمیز، آن را در ردیف کتب ارزشمند عرب قرار داده که با ترجمۀ آن به زبان فارسی، در میان کتب ادب فارسی نیز جایگاه خوبی کسب کرده است.


اولین «ترجمۀ تاریخ یمینی» به زبان فارسی در سال 603 هـ.ق. به وسیلۀ ابوالشرف ناصح بن ظفر بن سعد منشی جرفادقانی (گلپایگانی) از نویسندگان و مترجمان بنام دورۀ سلجوقی انجام شده است. اما ترجمه‌ای که در این کتاب آورده شده، تا امروز همانند بقیۀ آثار مترجم آن گمنام مانده است. [[اهري، عبدالکريم ‌بن محمدصادق|عبدالکریم بن محمد صادق اهری]] از نویسندگان و علمای معروف دورۀ قاجاری است که در جنگ‌های ایران و روس (1218 ـ 1243 ق) به درخواست قائم‌مقام فراهانی، اقدام به نگارش چهار رسالۀ جهادیه نموده است.
اولین «ترجمۀ تاریخ یمینی» به زبان فارسی در سال 603 ه.ق. به وسیلۀ ابوالشرف ناصح بن ظفر بن سعد منشی جرفادقانی (گلپایگانی) از نویسندگان و مترجمان بنام دورۀ سلجوقی انجام شده است. اما ترجمه‌ای که در این کتاب آورده شده، تا امروز همانند بقیۀ آثار مترجم آن گمنام مانده است. [[اهري، عبدالکريم ‌بن محمدصادق|عبدالکریم بن محمد صادق اهری]] از نویسندگان و علمای معروف دورۀ قاجاری است که در جنگ‌های ایران و روس (1218 ـ 1243 ق) به درخواست قائم‌مقام فراهانی، اقدام به نگارش چهار رسالۀ جهادیه نموده است.


«ترجمۀ تاریخ یمینی» در سال 1261 هـ.ق. به درخواست بهمن میرزا (فرزند عباس میرزای قاجار) که حاکم آذربایجان بوده، توسط عبدالکریم اهری در مدت سه ماه انجام شده است. اهری در این ترجمه، عبارات و اشعار عربی را به فارسی ترجمه کرده و برخی را نیز بدون اینکه به سیر حوادث خدشه‌ای وارد کند، حذف کرده است. البته جرفادقانی نیز گاهی برخی اشعار عربی را نیاورده و به اصل کتاب عتبی ارجاع داده است؛ اما اشعار موجود در ترجمۀ عتبی ـ بر اساس نظریات دکتر جعفر شعار در مقدمۀ «ترجمۀ تاریخ یمینی» ـ گذشته از چند بیت که از شاهنامۀ فردوسی و گشتاسب‌نامۀ طوسی است، مابقی شعرها از معین الاسلام علی بن محمد ابی الغیث، مستوفی ابوالقاسم علی بن حسن، وزیر جمال‌الدین آی ابه الغ‌ باربک است.
«ترجمۀ تاریخ یمینی» در سال 1261 ه.ق. به درخواست بهمن میرزا (فرزند عباس میرزای قاجار) که حاکم آذربایجان بوده، توسط عبدالکریم اهری در مدت سه ماه انجام شده است. اهری در این ترجمه، عبارات و اشعار عربی را به فارسی ترجمه کرده و برخی را نیز بدون اینکه به سیر حوادث خدشه‌ای وارد کند، حذف کرده است. البته جرفادقانی نیز گاهی برخی اشعار عربی را نیاورده و به اصل کتاب عتبی ارجاع داده است؛ اما اشعار موجود در ترجمۀ عتبی ـ بر اساس نظریات دکتر جعفر شعار در مقدمۀ «ترجمۀ تاریخ یمینی» ـ گذشته از چند بیت که از شاهنامۀ فردوسی و گشتاسب‌نامۀ طوسی است، مابقی شعرها از معین الاسلام علی بن محمد ابی الغیث، مستوفی ابوالقاسم علی بن حسن، وزیر جمال‌الدین آی ابه الغ‌ باربک است.


اما اهری گاهی به جای برخی اشعار عربی، ترجمۀ فارسی آن را آورده که احتمالاً سرودۀ خودش می‌باشد. آثار شعری اهری در رساله‌های جهادیۀ او نیز به چشم می‌خورد.
اما اهری گاهی به جای برخی اشعار عربی، ترجمۀ فارسی آن را آورده که احتمالاً سرودۀ خودش می‌باشد. آثار شعری اهری در رساله‌های جهادیۀ او نیز به چشم می‌خورد.