۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'رده:25 خرداد الی 24 تیر' به '') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| چاپ =4 | | چاپ =4 | ||
| تعداد جلد =3 | | تعداد جلد =3 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =10054 | ||
| کتابخوان همراه نور =10054 | | کتابخوان همراه نور =10054 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تاريخ بيهقى'''، تأليف [[بیهقی، محمد بن حسین|ابوالفضل محمد بن حسین بيهقى]]، متعلق به سده پنجم هجرى است. اين تاريخ يك اثر عمومى است. [[بیهقی، محمد بن حسین|بيهقى]] مانند ديگر آثار تاريخنگارى شده توسط مسلمانان، مطالبش را از آفرينش انسان و تاريخ ایران و عرب، آغاز كرده و ادامه داده است. نسخه كامل اين تاريخ در اصل سى مجلد بوده كه امروز فقط شش جلد آن بر جاى مانده است. مطالب باقى مانده، بيشتر در بردارنده حوادث روزگار غزنويان به ويژه دوره سلطان مسعود است و درست به همين علت است كه تاريخ بيهقى را «تاريخ مسعودى» هم مىنامند. | '''تاريخ بيهقى'''، تأليف [[بیهقی، محمد بن حسین|ابوالفضل محمد بن حسین بيهقى]]، متعلق به سده پنجم هجرى است. اين تاريخ يك اثر عمومى است. [[بیهقی، محمد بن حسین|بيهقى]] مانند ديگر آثار تاريخنگارى شده توسط مسلمانان، مطالبش را از آفرينش انسان و تاريخ ایران و عرب، آغاز كرده و ادامه داده است. نسخه كامل اين تاريخ در اصل سى مجلد بوده كه امروز فقط شش جلد آن بر جاى مانده است. مطالب باقى مانده، بيشتر در بردارنده حوادث روزگار غزنويان به ويژه دوره سلطان مسعود است و درست به همين علت است كه تاريخ بيهقى را «تاريخ مسعودى» هم مىنامند. | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۸: | ||
تاريخ بيهقى، از نظر علم جغرافيا نيز منبعى ارزشمند است، اين كتاب نمودار جامع و كم نظيرى از اوضاع و احوال غزنويان هم محسوب مىشود. كمتر پديدهاى از زندگى مردم آن دوره مىتوان يافت كه از ديد تيزبين مؤلف اين كتاب، پنهان مانده باشد. در اين جا به برخى از اين موارد اشاره مىشود: رسم انداختن ملطفه و نامه، رسم خلعت دادن و خلعت پوشيدن، قرآن خواندن در مراسم استقبال، خوازه زدن در مراسم پيشباز، توقيع پادشاهان، برنامه منجنيق بر كار كردن، بخشش به شاعران، مظالم كردن امير، رسم سوگند و امضاء كردن سوگندنامه، مراسم جشن مهرگان، آيين جشن سده، مراسم عيد فطر، نكوداشت عيد نوروز. | تاريخ بيهقى، از نظر علم جغرافيا نيز منبعى ارزشمند است، اين كتاب نمودار جامع و كم نظيرى از اوضاع و احوال غزنويان هم محسوب مىشود. كمتر پديدهاى از زندگى مردم آن دوره مىتوان يافت كه از ديد تيزبين مؤلف اين كتاب، پنهان مانده باشد. در اين جا به برخى از اين موارد اشاره مىشود: رسم انداختن ملطفه و نامه، رسم خلعت دادن و خلعت پوشيدن، قرآن خواندن در مراسم استقبال، خوازه زدن در مراسم پيشباز، توقيع پادشاهان، برنامه منجنيق بر كار كردن، بخشش به شاعران، مظالم كردن امير، رسم سوگند و امضاء كردن سوگندنامه، مراسم جشن مهرگان، آيين جشن سده، مراسم عيد فطر، نكوداشت عيد نوروز. | ||
از چهار جلد اول تاريخ بيهقى كه مسلماً دربارهى روزگار باستان و دوران پيش از غزنويان بوده، تنها مطالبى اندك در «زبدهالتواريخ»، [[حافظ ابرو، عبدالله بن لطفالله|حافظ ابرو]] (متوفى 834ق) بر جاى مانده است. هر چه ازاين كتاب بر جاى مانده، به كوشش دكتر «[[خطیب رهبر، خلیل|خليل | از چهار جلد اول تاريخ بيهقى كه مسلماً دربارهى روزگار باستان و دوران پيش از غزنويان بوده، تنها مطالبى اندك در «زبدهالتواريخ»، [[حافظ ابرو، عبدالله بن لطفالله|حافظ ابرو]] (متوفى 834ق) بر جاى مانده است. هر چه ازاين كتاب بر جاى مانده، به كوشش دكتر «[[خطیب رهبر، خلیل|خليل خطیب رهبر]]» در سه مجلد به چاپ رسيده است. | ||
اين اثر با بخشهاى به جا مانده از «مجلد پنجم» آغاز مىشود، در اين مجلد: نامه حشم تگيناباد به امير مسعود، فرمان امير مسعود به على رقيب، نامه حره ختلى به امير مسعود، مذاكره صلح با اعيان رى، حركت مسعود از رى، رسيدن ركابدار به امير مسعود، داستان فضل با عبدالله طاهر، نامه مسعود به غازى و... ثبت و ضبط گشته است. | اين اثر با بخشهاى به جا مانده از «مجلد پنجم» آغاز مىشود، در اين مجلد: نامه حشم تگيناباد به امير مسعود، فرمان امير مسعود به على رقيب، نامه حره ختلى به امير مسعود، مذاكره صلح با اعيان رى، حركت مسعود از رى، رسيدن ركابدار به امير مسعود، داستان فضل با عبدالله طاهر، نامه مسعود به غازى و... ثبت و ضبط گشته است. | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۵: | ||
== وضعيت كتاب== | == وضعيت كتاب== | ||
مصحح كتاب [[خطیب رهبر، خلیل|خليل | مصحح كتاب [[خطیب رهبر، خلیل|خليل خطیب رهبر]]، حواشى ارزشمندى بر كتاب زده و آنها را با شمارهگذارى در پايان هر مجلد از مجلدات ششگانه آورده است تا با در نظر گرفتن صفحه و شماره مطلب كار مراجعه به آسانى صورت پذيرد. از كتاب نسخههاى خطى فراوانى وجود دارد؛ اما در ميان اين نسخههاى فراوان حتى يك نسخهى معتبر كه قابل اعتماد و استناد باشد، وجود ندارد. فهرست مطالب هر يك از مجلدات در ابتداى آن و فهارس آيات و احاديث، امثال و حكم، قوافى اشعار، توضيح درباره برخى واژهها و تركيبها، برخى از قاعدههاى دستورى، مأخذها و اعلام متن [[بیهقی، محمد بن حسین|بيهقى]] در انتهاى كتاب آمده است. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۲: | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[تاریخ بیهقی (فیاض)]] | [[تاریخ بیهقی (فیاض)]] | ||
[[تاریخ بیهقی از منظر «فرهنگشناسی»]] | |||
[[بلاغت ساختارهای نحوی در تاریخ بیهقی]] | |||
[[از چنین حکایتها: گزیده تاریخ بیهقی از ابوالفضل بیهقی]] | |||
[[تاریخ بیهقی به روایتی دیگر]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده: تاریخ]] | [[رده: تاریخ]] | ||
[[رده: تاریخ ایران]] | [[رده: تاریخ ایران]] | ||
[[رده: | [[رده:سلسلهها، تقسیمبندی دورهای]] | ||
[[رده: سلسلههای پس از اسلام]] | [[رده: سلسلههای پس از اسلام]] | ||