افشار، ایرج: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - 'ولي' به 'ولی')
 
(۴۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR00572.jpg|بندانگشتی|افشار، ایرج]]
[[پرونده:NUR00572.jpg|بندانگشتی|افشار، ایرج]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|افشار، ایرج
! نام!! data-type="authorName" |افشار، ایرج
|-
|-
|نام‌های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'|  
| data-type="authorOtherNames" |  
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |محمود افشار
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|1304 ش
| data-type="authorbirthDate" |1304 ش
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |تهران
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|1389 ش
| data-type="authorDeathDate" |1389 ش
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|[[اسناد پادریان کرملی، بازمانده از عصر شاه عباس صفوی]]  
| data-type="authorWritings" |[[اسناد پادریان کرملی، بازمانده از عصر شاه عباس صفوی]]  
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE00572AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE00572AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>
{{کاربردهای دیگر|افشار (ابهام‌زدایی)}}
'''ايرج افشار''' (1304-1389ش)، ایران‌شناس، نسخه‌شناس، کتابدار، پژوهشگر، روزنامه‌نگار و نویسنده‌ای بود که بیش از سیصد کتاب وهزاران مقاله در باره ایران نوشته و هزاران کتاب و مقاله از پژوهشگران و ایران شناسان دیگر به چاپ رسانده بود.


'''ايرج افشار'''، فرزند محمود افشار و نصرت برازنده، در 16 ماه مهر سال 1304ش، در تهران به دنيا آمده است. نياى افشار، از متمولین و ريشه‌دارترين خاندان‌هاى يزد، این فيروزه‌كوير ایران، بوده‌اند. ايرج در چنين خاندانى چشم به جهان گشود و در كنار پدر فرزانه‌اش رسم زيستن و دانستن آموخت. دبستان را در مدرسه زرتشتیان تجريش و دبيرستان را در مدرسه فيروز بهرام به پایان برد و هم‌زمان با تحصيل در دوران متوسطه، به‌عنوان مدير داخلى مجله آينده كه صاحب امتياز آن، پدر نامدارش بود، مشغول به كار شد.
== ولادت ==
او فرزند محمود افشار و نصرت برازنده، در 16 ماه مهر سال 1304ش، در تهران به دنيا آمده است. نياى افشار، از متمولین و ريشه‌دارترين خاندان‌هاى يزد، این فيروزه‌كوير ایران، بوده‌اند. ايرج در چنين خاندانى چشم به جهان گشود و در كنار پدر فرزانه‌اش رسم زيستن و دانستن آموخت.  
 
== تحصیلات ==
دبستان را در مدرسه زرتشتیان تجريش و دبيرستان را در مدرسه فيروز بهرام به پایان برد و هم‌زمان با تحصيل در دوران متوسطه، به‌عنوان مدير داخلى مجله آينده كه صاحب امتياز آن، پدر نامدارش بود، مشغول به كار شد.


بعد از پایان تحصيلات متوسطه، رشته علوم قضايى را در دانشكده حقوق دانشگاه تهران دنبال كرد و در سال 1328، از این رشته و دانشگاه فارغ‌التحصيل شد، اما شوق به فرهنگ و ادب در او بيش از ميل به اشتغال در رشته تحصيلى‌اش بود؛ به همين سبب، هم‌زمان با طى ايام دانشگاه، همكارى با مجله جهان نو را آغاز كرد كه تا سال 34 ادامه يافت. از 1337، به‌عنوان مدرس دانشسراى عالى تهران و از 1348، به‌عنوان استاد رشته تاريخ، در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران مشغول به كار شد.
بعد از پایان تحصيلات متوسطه، رشته علوم قضايى را در دانشكده حقوق دانشگاه تهران دنبال كرد و در سال 1328، از این رشته و دانشگاه فارغ‌التحصيل شد، اما شوق به فرهنگ و ادب در او بيش از ميل به اشتغال در رشته تحصيلى‌اش بود؛ به همين سبب، هم‌زمان با طى ايام دانشگاه، همكارى با مجله جهان نو را آغاز كرد كه تا سال 34 ادامه يافت. از 1337، به‌عنوان مدرس دانشسراى عالى تهران و از 1348، به‌عنوان استاد رشته تاريخ، در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران مشغول به كار شد.
== فعالیتهای علمی ==


در سال 1330، به کتابدارى در دانشگاه تهران روى آورد و به فهرست‌نويسى و کتاب‌شناسى علاقه‌مند شد.
در سال 1330، به کتابدارى در دانشگاه تهران روى آورد و به فهرست‌نويسى و کتاب‌شناسى علاقه‌مند شد.
خط ۵۱: خط ۵۹:
«فهرست مقالات فارسی» كه مقالات فارسی را در زمينه ایران‌شناسى در 6 جلد به چاپ رسانده است، بالغ بر چهل سال از زندگى استاد را در بر گرفته است و هر كسى كه بخواهد در موضوعاتى كه مربوط به ایران و زبان و فرهنگ ایرانى، دست به پژوهش بزند، از مراجعه به این کتاب بى‌نياز نخواهد بود. مجموعه مقالاتى كه ايرج افشار، در مجلات و يادنامه‌ها به چاپ رسانده است شايد بالغ بر دو هزار مقاله باشد. کتاب‌هایى كه ايشان در زمينه فرهنگ، تاريخ و ادب ایران انتشار داده‌اند، بالغ بر سيصد جلد مى‌شود. وى از نظر كثرت آثار، شايد در ميان معاصرين، بى‌نظير باشد.
«فهرست مقالات فارسی» كه مقالات فارسی را در زمينه ایران‌شناسى در 6 جلد به چاپ رسانده است، بالغ بر چهل سال از زندگى استاد را در بر گرفته است و هر كسى كه بخواهد در موضوعاتى كه مربوط به ایران و زبان و فرهنگ ایرانى، دست به پژوهش بزند، از مراجعه به این کتاب بى‌نياز نخواهد بود. مجموعه مقالاتى كه ايرج افشار، در مجلات و يادنامه‌ها به چاپ رسانده است شايد بالغ بر دو هزار مقاله باشد. کتاب‌هایى كه ايشان در زمينه فرهنگ، تاريخ و ادب ایران انتشار داده‌اند، بالغ بر سيصد جلد مى‌شود. وى از نظر كثرت آثار، شايد در ميان معاصرين، بى‌نظير باشد.


== وفات ==
ایرج افشار روز چهارشنبه هجدهم اسفند ۱۳۸۹ در بیمارستان جم در تهران درگذشت.
== آثار ==
برخى از آثار او، اعم از تأليف و تحقيق و ترجمه، عبارت است از:
برخى از آثار او، اعم از تأليف و تحقيق و ترجمه، عبارت است از:


خط ۵۷: خط ۶۹:
#رياض الفردوس خانى؛
#رياض الفردوس خانى؛
#فرهنگ ایران‌زمين؛
#فرهنگ ایران‌زمين؛
#نامه‌هاى تهران (شامل 154 نامه از رجال دوران به سيد‌‎حسن تقى‌زاده)؛
#نامه‌هاى تهران (شامل 154 نامه از رجال دوران به سيد‌ ‎حسن تقى‌زاده)؛
#گلگشت در وطن (سفرنامه)؛
#گلگشت در وطن (سفرنامه)؛
#فهرست دست‌نويس‌هاى فارسی در کتابخانه ملى اتريش و آرشيو دولتى اتريش در وين؛
#فهرست دست‌نويس‌هاى فارسی در کتابخانه ملى اتريش و آرشيو دولتى اتريش در وين؛
خط ۷۲: خط ۸۴:
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}


[[اسناد پادریان کرملی، بازمانده از عصر شاه عباس صفوی]]  
[[اسناد پادریان کرملی، بازمانده از عصر شاه عباس صفوی]]  
خط ۸۳: خط ۹۴:


[[دفتر تاریخ]]  
[[دفتر تاریخ]]  
[[فهرست‌نامه کتاب‌شناسی‌های ایران]]
[[نامه‌های سیاسی دهخدا]]
[[المسالك و الممالك (به اهتمام افشار)]]
[[سیاست‌نامه ذکاءالملک: مقاله‌ها، نامه‌ها و سخنرانی‌های سیاسی محمدعلی فروغی]]
[[زوایای تاریک تاریخ؛ برگرفته از جراید اروپایی در دهۀ 50 و 60 میلادی]]
[[نادره‌کاران؛ سوگنامۀ ناموران فرهنگ و ادبی (1304 ـ 1389)]]
[[سمریه]]
[[اسکندرنامه (ابی‌البرکات)]]


[[ریاض الفردوس خانی]]  
[[ریاض الفردوس خانی]]  
خط ۹۲: خط ۱۱۹:
[[فرخ نامه]]  
[[فرخ نامه]]  


[[اوراد الاحباب و فصول الاداب]]  
[[أوراد الأحباب و فصوص الآداب]]  


[[دو رساله عرفانی در عشق]]
[[دو رساله عرفانی در عشق]]


[[لوامع و لوایح در شرح قصیده خمریه ابن فارض و در بیان معارف و معانی عرفانی (سه رساله در تصوف)]]  
[[لوامع و لوایح در شرح قصیده خمریه ابن فارض و در بیان معارف و معانی عرفانی (سه رساله در تصوف)]]
 
[[نامه‌های هنینگ و تقی‌زاده]]


[[تاریخ جدید یزد]]  
[[تاریخ جدید یزد]]  


[[تاریخ کاشان]]  
[[تاریخ کاشان]]  
[[سفینه بولونیا]]
[[نامه‌های لندن: از دوران سفارت تقی‌زاده در انگلستان]]
[[نامه‌های تهران: شامل 154 نامه از رجال دوران به سید حسن تقی‌زاده]]
[[نامه‌های برلن: از بزرگ علوی در دوران اقامت آلمان]]


[[استر آباد نامه سه سفرنامه، وقفنامه و سرگذشت]]
[[استر آباد نامه سه سفرنامه، وقفنامه و سرگذشت]]
خط ۱۱۸: خط ۱۵۵:
[[روزنامه سفر مازندران]]  
[[روزنامه سفر مازندران]]  


[[خطای نامه: شرح مشاهدات سید علی‌اکبر خطائی معاصر شاه اسماعیل صفوی در سرزمین چین]]  
[[خطای‌نامه؛ شرح مشاهدات سید علی‌اکبر خطائی معاصر شاه اسماعیل صفوی در سرزمین چین]]  


[[أنیس الناس]]  
[[أنیس الناس]]  
[[نخبه سپهری]]
[[نوادر التبادر لتحفة البهادر]]


[[رجال عصر مشروطیت]]  
[[رجال عصر مشروطیت]]  


[[خاطرات دیوان بیگی (میرزا حسین خان) از سال‎های 1275 تا 1317 قمری (کردستان و طهران)]]  
[[خاطرات دیوان بیگی (میرزا حسین‌خان)]]  


[[روزنامه خاطرات عین السلطنه]]  
[[روزنامه خاطرات عین السلطنه]]  
خط ۱۳۶: خط ۱۷۷:
[[جامع جعفری]]  
[[جامع جعفری]]  


[[روزنامه ی اخبار مشروطیت و انقلاب ایران]]  
[[روزنامه اخبار مشروطیت و انقلاب ایران]]
 
[[خاطرات وکیل التولیه (میرزا محمد نواب رضوی)]]


[[خاطرات وکیل التولیه (میرزا محمد نواب رضوی)]]  
[[خاطرات مهاجرت از دولت موقت کرمانشاه تا کمیته ملیون برلن]]  


[[زنگی نامه]]  
[[زنگی‌نامه]]
 
[[گزیده در اخلاق و تصوف]]


[[رجال وزارت خارجه در عصر ناصری و مظفری]]  
[[رجال وزارت خارجه در عصر ناصری و مظفری]]  


[[نامه‌های مشروطیت و مهاجرت (از رجال سیاسی و بزرگان محلی به سیدحسن تقی زاده) (سالهای 1325 قمری به بعد)]]  
[[نامه‌های مشروطیت و مهاجرت (از رجال سیاسی و بزرگان محلی به سید حسن تقی زاده) (سالهای 1325 قمری به بعد)]]  


[[خاطرات سردار اسعد بختیاری (جعفر قلی خان سردار بهادر)]]  
[[خاطرات سردار اسعد بختیاری (جعفر قلی خان سردار بهادر)]]  
خط ۱۶۰: خط ۲۰۵:
[[اخبار مغولان (650-683) در انبانه ملا قطب]]  
[[اخبار مغولان (650-683) در انبانه ملا قطب]]  


[[آداب المضيفين و زاد الآکلين]]  
[[آداب المضيفين و زاد الآكلين]]  


[[ذخیره خوارزمشاهی]]  
[[ذخیره خوارزمشاهی (تصحیح سعیدی سیرجانی)]]  


[[استر آباد نامه (طبع قديم)]]  
[[استر آباد نامه (طبع قديم)]]  
خط ۱۷۴: خط ۲۱۹:
[[خاطرات عارف قزوینی به همراه اشعار چاپ نشده]]  
[[خاطرات عارف قزوینی به همراه اشعار چاپ نشده]]  


[[فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران]]  
[[فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران]]
 
[[مسالک و ممالک (مترجم ناشناس)]]  


[[نامه مینوی: مجموعه سی و هشت گفتار در ادب و فرهنگ ایرانی به پاس پنجاه سال تحقیقات و مطالعات مجتبی مینوی]]  
[[نامه مینوی: مجموعه سی و هشت گفتار در ادب و فرهنگ ایرانی به پاس پنجاه سال تحقیقات و مطالعات مجتبی مینوی]]  
خط ۱۸۲: خط ۲۲۹:
[[نشريه کتابخانه مرکزی دانشکاه تهران «درباره نسخه‌های خطی»]]  
[[نشريه کتابخانه مرکزی دانشکاه تهران «درباره نسخه‌های خطی»]]  


[[تاريخ هرات (دستنوشتي نو يافته)]]  
[[تاريخ هرات (دست‌نوشتي نو يافته)]]  


[[جواهر نامه نظامی]]  
[[جواهر نامه نظامی]]  
خط ۱۹۸: خط ۲۴۵:
[[رساله جلدسازی (طیاری جلد)]]  
[[رساله جلدسازی (طیاری جلد)]]  


[[نسخه شناخت: پژوهشنامه نسخه شناسی نسخ خطی فارسی]]  
[[نسخه شناخت: پژوهشنامه نسخه‌شناسی نسخ خطی فارسی]]  


[[فروغستان (دانشنامه فن استیفا و سیاق همراه با شناخت اوقات و اعیاد و مقیاسهای زمانی و مکانی مرتبط با علم استیفا)]]  
[[فروغستان (دانشنامه فن استیفا و سیاق همراه با شناخت اوقات و اعیاد و مقیاسهای زمانی و مکانی مرتبط با علم استیفا)]]  
خط ۲۰۴: خط ۲۵۱:
[[جامع مفیدی]]  
[[جامع مفیدی]]  


[[این دفتر بی‌معنی: یادگارنمای فرهنگی از ایرج افشار]]
[[فیروزشاه‌نامه: دنبالۀ دار‌اب‌نامه بر اساس روایت محمد بیغمی]]
[[مختصر مفید (جغرافیای ایران‌زمین در عصر صفوی)]]
[[مقالات تقی‌زاده (سرمقاله‌های کاوه، 1916 ـ 1922 میلادی)]]




[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:نویسندگان]]
[[رده:درگذشتگان 1389]]
[[رده:کتاب‌شناسان]]