۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیهالسلام'
جز (جایگزینی متن - 'محمد باقر' به 'محمدباقر') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیهالسلام') |
||
| (۵۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{کاربردهای دیگر|حجت (ابهامزدایی)}} | |||
{{کاربردهای دیگر|کمرهای (ابهام زدایی)}} | |||
{{جعبه اطلاعات زندگینامه | |||
| | | عنوان = سید محمد حجت کوهکمری | ||
| تصویر = NUR00048.jpg | |||
| | | اندازه تصویر = | ||
| | | توضیح تصویر = | ||
| | | نام کامل = سید محمد حجت کوهکمری | ||
| نامهای دیگر = حجت، محمد؛ حسینی کوهکمری، محمد؛ کوهکمرهای، محمد | |||
| لقب = آیتالله العظمی | |||
| تخلص = | |||
| نسب = حسینی (منتسب به امام سجاد علیهالسلام) | |||
| نام پدر = سید علی | |||
| ولادت = ۱۳۱۰ق | |||
| محل تولد = تبریز | |||
| کشور تولد = ایران | |||
| محل زندگی = تبریز، نجف، قم | |||
| رحلت = ۱۳۷۲ق (۱۳۳۱ش) | |||
| شهادت = | |||
| مدفن = قم، مدرسه حجتیه | |||
| طول عمر = ۶۲ سال | |||
| نام همسر = | |||
| فرزندان = سید محسن حجت، سید حسن حجت | |||
| خویشاوندان = مرتضی حائری یزدی (داماد) | |||
| دین = اسلام | |||
| مذهب = شیعه دوازده امامی | |||
| پیشه = فقیه، اصولی، رجالی، محدث، مرجع تقلید | |||
| درجه علمی = مرجع تقلید | |||
| دانشگاه = حوزه علمیه نجف، حوزه علمیه قم | |||
| علایق پژوهشی = فقه، اصول، حدیث، رجال | |||
| منصب = زعامت حوزه علمیه قم | |||
| پس از = عبدالکریم حائری یزدی | |||
| پیش از = سید حسین بروجردی | |||
| اساتید = {{فهرست جعبه عمودی | [[سید محمدکاظم یزدی]] | [[شریعت اصفهانی، فتحالله|فتحالله شریعت اصفهانی]] | [[محمدحسین نائینی]] | [[ضیاءالدین عراقی]] | [[سید ابوتراب خوانساری]]}} | |||
| مشایخ = | |||
| معاصرین = | |||
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی | [[سید محمدحسین طباطبایی]] | [[سید محمد محقق داماد]] | [[مرتضی حائری یزدی]] | [[لطفالله صافی گلپایگانی]] | [[ناصر مکارم شیرازی]]}} | |||
| اجازه اجتهاد از = {{فهرست جعبه عمودی | [[سید ابوالحسن اصفهانی]] | [[عبدالکریم حائری یزدی]] | [[محمدحسین نائینی]] | [[ضیاءالدین عراقی]]}} | |||
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[تحقیق في مسألة اللباس المشکوک]] | [[البيع (کوهکمری)]] | [[النجم الزاهر فی صلاة المسافر]] | [[المحجة في تقریرات الحجة]] | [[جامع الاحادیث و الاصول]]}} | |||
| سبک نوشتاری = | |||
| وبگاه = | |||
| امضا = | |||
| کد مؤلف = AUTHORCODE00048AUTHORCODE | |||
}} | |||
'''سید محمد حجت کوهکمری''' (۱۳۱۰-۱۳۷۲ق)، از مراجع تقلید شیعه و از شاگردان برجسته [[حائری یزدی، عبدالکریم|عبدالکریم حائری یزدی]] بود که پس از درگذشت استادش، نقش اساسی در حفظ و نگهداری حوزه علمیه قم ایفا کرد. وی در فقه، اصول، حدیث و رجال تبحر داشت و مدرسه حجتیه قم از مهمترین آثار عمرانی اوست. | |||
او برادر زاده آیتالله سيد حسين كوهكمرى تبريزى مىباشد كه از مراجع معروف نجف بودند. [[حائری، مرتضی|مرتضی حائری یزدی]] و [[مصباحزاده، عباس|عباس مصباحزاده]] دامادهای ایشان بودند. | |||
او | |||
==ولادت == | ==ولادت == | ||
سید محمد حجت کوهکمری در 29 شعبان سال ۱۳۱۰ قمری (برابر با 1271 شمسی) در تبریز در خانوادهای مشهور به علم و فضل متولد شد. پدرش آیتالله سید علی کوهکمری از عالمان و فقهای برجسته تبریز بود. نسب وی با ۲۵ واسطه به [[امام سجاد علیهالسلام|امام سجاد(ع)]] میرسد و از سادات حسینی روستای کوهکمر از توابع ارسباران آذربایجان شرقی محسوب میشود. | |||
==تحصیلات== | |||
تحصیلات ابتدایی و مقدماتی را در تبریز نزد پدر و دیگر علما گذراند و علاوه بر ادبیات، فقه و اصول، با علوم عقلی، ریاضیات، طب قدیم و برخی علوم جدید نیز آشنا شد. در ۲۰ سالگی به نجف اشرف مهاجرت کرد و دو دهه از محضر استادانی چون [[یزدی، سید محمدکاظم بن عبدالعظیم|سید محمدکاظم یزدی]]، [[شریعت اصفهانی، فتحالله|آیتالله شريعت اصفهانى]] و [[نائینی، محمدحسین|آیتالله نائينى]] و [[عراقی، ضیاءالدین|آیتالله ضياء عراقى]] بهره برد. به علت بیماری به ایران بازگشت و در سال ۱۳۴۹ق در قم ساکن شد و به تدریس پرداخت. | |||
==فعالیتها== | |||
پس از درگذشت [[حائری یزدی، عبدالکریم|عبدالکریم حائری یزدی]]، به همراه [[خوانساری، سید محمدتقی|سید محمدتقی خوانساری]] و [[صدر، سید صدرالدین|سید صدرالدین صدر]]، اداره حوزه علمیه قم را بر عهده گرفت. در دوران مرجعیت، به ساماندهی حوزه و رسیدگی به معیشت طلاب همت گمارد. مهمترین اقدام عمرانی وی، تأسیس مدرسه حجتیه قم با مساحت هشت هزار متر مربع و ۱۲۶ حجره بود که همراه با کتابخانهای غنی به بهرهبرداری رسید. در زمینههای علمی نیز به احیای میراث مکتوب شیعه همت گماشت و چاپ [[التبيان في تفسير القرآن|تفسیر التبیان]] [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] از جمله خدمات اوست. | |||
== | === ویژگیها و خصوصيات روحى === | ||
از خصوصيات روحى آن مرحوم اين بوده است كه از تظاهر و خودنمائى گريزان بوده است. او به اصحاب و دوستان خود هميشه توصيه داشت كه از تبليغ و ترويج وى، خوددارى نمايند. به اهل منبر مىفرمودند: «راضى نيستم نام مرا بر منابر ببريد.» | از خصوصيات روحى آن مرحوم اين بوده است كه از تظاهر و خودنمائى گريزان بوده است. او به اصحاب و دوستان خود هميشه توصيه داشت كه از تبليغ و ترويج وى، خوددارى نمايند. به اهل منبر مىفرمودند: «راضى نيستم نام مرا بر منابر ببريد.» | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۲: | ||
او از عزم و تصميم قوى برخوردار بوده است و اين ارادههاى استوار و محكم است كه رجال بزرگ و تاريخ ساز را مىسازد و بالندگى مىبخشد. مرحوم استاد [[مطهری، مرتضی|شهيد مرتضى مطهرى]] مىنويسند: | او از عزم و تصميم قوى برخوردار بوده است و اين ارادههاى استوار و محكم است كه رجال بزرگ و تاريخ ساز را مىسازد و بالندگى مىبخشد. مرحوم استاد [[مطهری، مرتضی|شهيد مرتضى مطهرى]] مىنويسند: | ||
«مرحوم آیتالله حجت يك سيگارى بود كه تا كنون نظير او را نديده بودم گاهىسيگار او از سيگار ديگر بريده نمىشد بعضى از اوقات هم كه مىبريد بسيار مدتش كوتاه بود طولى نمىكشيد كه مجددا سيگارى را آتش مىزد در اوقات بيمارى اكثر وقتشان صرف كشيدن سيگار مىگشت. وقتى مريض شدند و او را براى معالجه به تهران بردند، در تهران اطباء گفتند چون بيمارى ريوى داريد بايد سيگار را ترك كنيد و به سينهتان ضرر دارد ايشان ابتدا به شوخى فرموده بودند: من اين سينه را براى كشيدن سيگار مىخواهم اگر سيگار نباشد سينه را مىخواهم چه كنم؟» عرض كردند به هر حال سيگار | «مرحوم آیتالله حجت يك سيگارى بود كه تا كنون نظير او را نديده بودم گاهىسيگار او از سيگار ديگر بريده نمىشد بعضى از اوقات هم كه مىبريد بسيار مدتش كوتاه بود طولى نمىكشيد كه مجددا سيگارى را آتش مىزد در اوقات بيمارى اكثر وقتشان صرف كشيدن سيگار مىگشت. وقتى مريض شدند و او را براى معالجه به تهران بردند، در تهران اطباء گفتند چون بيمارى ريوى داريد بايد سيگار را ترك كنيد و به سينهتان ضرر دارد ايشان ابتدا به شوخى فرموده بودند: من اين سينه را براى كشيدن سيگار مىخواهم اگر سيگار نباشد سينه را مىخواهم چه كنم؟» عرض كردند به هر حال سيگار برایتان ضرر دارد و واقعا مضر است، ايشان فرموده بودند واقعا مضر است گفته بودند بلى واقعا همينطور است. فرموده بودند ديگر نمىكشم. يك كلمه نمىكشم كار را يكسره نمود يك حرف و يك تصميم اين مرد را بهصورت يك مهاجر از عادت قرار داد.» | ||
=== آثار و خدمات === | === آثار و خدمات === | ||
ايشان داراى آثار ارزنده و خدمات برازندهاى بودند كه يكى از آثار بلند ايشان احياء تفسير بزرگ | ايشان داراى آثار ارزنده و خدمات برازندهاى بودند كه يكى از آثار بلند ايشان احياء تفسير بزرگ «[[التبيان في تفسير القرآن|التبيان]]» تألیف [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ بزرگوار طوسى(اعلى الله مقامه الشريف)]] مىباشد. | ||
و از خدمات درخشان ايشان، ايجاد و احداث مدرسه بزرگ حجتيه قم است كه در هشت هزار متر مربع با 126 حجره روشن و مجهز است (البته با مهندسى و طراحىخودشان) هم اكنون مورد استفاده و بهرهبردارى طلاب و فضلا مىباشد و تا كنونفضلاى نامدارى از آن مدرسه برخاستهاند. | و از خدمات درخشان ايشان، ايجاد و احداث مدرسه بزرگ حجتيه قم است كه در هشت هزار متر مربع با 126 حجره روشن و مجهز است (البته با مهندسى و طراحىخودشان) هم اكنون مورد استفاده و بهرهبردارى طلاب و فضلا مىباشد و تا كنونفضلاى نامدارى از آن مدرسه برخاستهاند. | ||
يكى ديگر از خدمات ايشان، كتابخانه نفيس و ذى قيمتى است كه در قلب مدرسه حجتيه جا گرفته است و در | يكى ديگر از خدمات ايشان، كتابخانه نفيس و ذى قيمتى است كه در قلب مدرسه حجتيه جا گرفته است و در تأسیس و راه اندازى آن دانشمند محترم حجتالاسلام حاج آقا مهدى حائرى امام جماعت مسجد ارك تهران نقش مؤثر و همكارى تمام داشته است و اكنون بيش از 25 هزار جلد كتاب متنوع و نفيس در زمينههاى كتب درسى طلاب، تفسير ادبيات، اخبار و احاديث و رجال و تاريخ مىباشد ساكنين مدرسه و ديگر طبقات، طبق وقفنامه، شبانه روز مىتوانند از آن استفاده نمايند. | ||
=== دخالت در امور سياسى === | === دخالت در امور سياسى === | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۱: | ||
=== گفتار صاحب ريحانة الادب === | === گفتار صاحب ريحانة الادب === | ||
مرحوم [[مدرس، محمدعلی|ميرزا محمد على مدرس]] صاحب ريحانة الادب كه همشهرى او و يكىاز تلامذه و شاگردان ايشان مىباشد. در ج 2، ص23، در حق استاد خود مىنويسند: | مرحوم [[مدرس، محمدعلی|ميرزا محمد على مدرس]] صاحب [[ریحانة الأدب فی تراجم المعروفین بالکنیة أو اللقب|ريحانة الادب]] كه همشهرى او و يكىاز تلامذه و شاگردان ايشان مىباشد. در ج 2، ص23، در حق استاد خود مىنويسند: | ||
«سيد سند، حبر معتمد، مولانا الاجل، سيد محمد بن سيد على بن نقى بن محمدحسینى كوه كمرى كه از سادات آبادى كوه كمر نامى از توابع تبريز، به صحت نسب و شرافت حسب، در غايت شهرت معروف مىباشد نسب عاليش به سيد محمد مصرى ملقب به حجازى از اولاد على اصغر بن الامام السجاد عليهالسلام موصول مىگردد. ايشان حاوى فروع و اصول، جامع معقول و منقول، فقيه كامل، عالم عامل، عابد زاهد، محدث، ثقه، رجالى، داراى كمالات نفسانيه، حائز مقامات معنويه مىبودند. در مضمار مقايست، گوى سبقت را از اكابر و اقران ربودند. حاوى قدح معلى و مرجع تقليد گروه انبوهى از | «سيد سند، حبر معتمد، مولانا الاجل، سيد محمد بن سيد على بن نقى بن محمدحسینى كوه كمرى كه از سادات آبادى كوه كمر نامى از توابع تبريز، به صحت نسب و شرافت حسب، در غايت شهرت معروف مىباشد نسب عاليش به سيد محمد مصرى ملقب به حجازى از اولاد على اصغر بن الامام السجاد عليهالسلام موصول مىگردد. ايشان حاوى فروع و اصول، جامع معقول و منقول، فقيه كامل، عالم عامل، عابد زاهد، محدث، ثقه، رجالى، داراى كمالات نفسانيه، حائز مقامات معنويه مىبودند. در مضمار مقايست، گوى سبقت را از اكابر و اقران ربودند. حاوى قدح معلى و مرجع تقليد گروه انبوهى از شیعیان و استاد الكل في الكل مىباشند...» | ||
مرحوم مدرس سپس عين نگارش مرحوم آیتالله حجت را مىآورند كه در سال 1310 متولد شدهاند و اساتيد را نام مىبرد كه از محاضر والد خويش فقه را، و از حوزه درسى آیتالله يزدى، حديث را، و از حوزه درسى آیتالله سيد ابوتراب خوانسارى، فقه و اصول را، و از [[شریعت اصفهانی، فتحالله|آیتالله شريعت اصفهانى]]، [[نایینی، محمدحسین|ميرزا حسين نائينى]]، سيد محمد فيروز آبادى و [[عراقی، ضیاءالدین|شيخ ضياءالدين عراقى]] و ديگر اكابر وقت تلمذ نموده است. آنگاه به منابع رشته تخصصى خود كه بيشتر فن رجال و درايه بوده است مىپردازد كه استاد روايتى ايشان آقاى [[مامقانی، عبدالله|شيخ عبدالله مامقانى]]، شريعت اصفهانى، [[صدر، حسن|سيد حسن صدر]]، سيد ابوتراب خوانسارى، شيخ محمدباقربيرجندى و والد معظم خودشان آیتالله سيد على كوهكمرى بودهاند. | مرحوم مدرس سپس عين نگارش مرحوم آیتالله حجت را مىآورند كه در سال 1310 متولد شدهاند و اساتيد را نام مىبرد كه از محاضر والد خويش فقه را، و از حوزه درسى آیتالله يزدى، حديث را، و از حوزه درسى آیتالله سيد ابوتراب خوانسارى، فقه و اصول را، و از [[شریعت اصفهانی، فتحالله|آیتالله شريعت اصفهانى]]، [[نایینی، محمدحسین|ميرزا حسين نائينى]]، سيد محمد فيروز آبادى و [[عراقی، ضیاءالدین|شيخ ضياءالدين عراقى]] و ديگر اكابر وقت تلمذ نموده است. آنگاه به منابع رشته تخصصى خود كه بيشتر فن رجال و درايه بوده است مىپردازد كه استاد روايتى ايشان آقاى [[مامقانی، عبدالله|شيخ عبدالله مامقانى]]، شريعت اصفهانى، [[صدر، سید حسن|سيد حسن صدر]]، سيد ابوتراب خوانسارى، شيخ محمدباقربيرجندى و والد معظم خودشان آیتالله سيد على كوهكمرى بودهاند. | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
شاگردان زيادى در محضر ايشان كسب فيض نمودند كه به برخى از آنها اشاره میشود: | |||
شاگردان زيادى در محضر ايشان كسب فيض نمودند كه به برخى از آنها اشاره | {{ستون-شروع|4}} | ||
# آقا شيخ | # آقا شيخ ابراهیم رياضى | ||
# شيخ | # شيخ ابراهیم مراغهاى | ||
# سيد | # سيد ابراهیم علوى مقبرهاى | ||
# ميرزا ابوطالب تجليل تبريزى | # ميرزا ابوطالب تجليل تبريزى | ||
# ميرزا ابوطالب فاضلى | # ميرزا ابوطالب فاضلى | ||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۰۴: | ||
# احمد قمى | # احمد قمى | ||
# شيخ اسحاق قفقازى | # شيخ اسحاق قفقازى | ||
# شيخ | # شيخ اسدالله كاشانى | ||
# سيد | # سيد اسدالله ده خرقانى | ||
# شيخ | # شيخ اسدالله اصفهانى | ||
# شيخ اسمعيل بهارى | # شيخ اسمعيل بهارى | ||
# سيد اسمعيل اردبيلى بهارى | # سيد اسمعيل اردبيلى بهارى | ||
| خط ۱۶۱: | خط ۱۵۵: | ||
# شيخ عبدالوهاب روحى | # شيخ عبدالوهاب روحى | ||
# سيد عبدالوهاب يزدى | # سيد عبدالوهاب يزدى | ||
# حاج شيخ | # حاج شيخ عزيزالله نهاوندى | ||
# حاج ميرزا على تهرانى | # حاج ميرزا على تهرانى | ||
# حاج آقا على هاشمى | # حاج آقا على هاشمى | ||
| خط ۱۹۳: | خط ۱۸۷: | ||
# سيد محمدحسین آل طه | # سيد محمدحسین آل طه | ||
# شيخ محمدحسن هرسينى | # شيخ محمدحسن هرسينى | ||
# [[طباطبایی، محمدحسین|سيد محمدحسین طباطبائى]] | # [[طباطبایی، سید محمدحسین|سيد محمدحسین طباطبائى]] | ||
# شيخ محمدحسین دزفولى | # شيخ محمدحسین دزفولى | ||
# شيخ محمد حيسن اردبيلى | # شيخ محمد حيسن اردبيلى | ||
# سيد | # سيد محمدرضا آل محمد | ||
# شيخ | # شيخ محمدرضاى فقيهى | ||
# شيخ محمد صادق قمى | # شيخ محمد صادق قمى | ||
# شيخ محمد صادق تهرانى | # شيخ محمد صادق تهرانى | ||
| خط ۲۲۲: | خط ۲۱۶: | ||
# آقا شيخ مهدى منصورى | # آقا شيخ مهدى منصورى | ||
# شيخ نصرت تبريزى ميانجى | # شيخ نصرت تبريزى ميانجى | ||
# شيخ | # شيخ نعمتالله مهدوى | ||
# شيخ هادى بروجردى | # شيخ هادى بروجردى | ||
# شيخ يحيى فاضل همدانى | # شيخ يحيى فاضل همدانى | ||
| خط ۲۳۱: | خط ۲۲۵: | ||
# حاج سيد يونس اردبيلى | # حاج سيد يونس اردبيلى | ||
# شيخ موسى زنجانى | # شيخ موسى زنجانى | ||
{{پایان}} | |||
==وفات == | |||
آیتالله حجت کوهکمری پس از یک دوره بیماری، در روز دوشنبه سوم جمادیالاول ۱۳۷۲ق مطابق با ۲۹ دی ۱۳۳۱ش در قم درگذشت و در مدرسه حجتیه به خاک سپرده شد. | |||
== | ==آثار== | ||
آثار و تأليفات ايشان عبارت است از: | آثار و تأليفات ايشان عبارت است از: | ||
# الاستصحاب | # الاستصحاب | ||
| خط ۲۴۰: | خط ۲۳۸: | ||
# حاشية الكفاية في الاصول | # حاشية الكفاية في الاصول | ||
# الصلاة | # الصلاة | ||
# لوامع الانوار | # لوامع الانوار الفردیة في مرسلات الآثار النبوية | ||
# مستدرك المستدرك في استدراك ما فات عن صاحب المستدرك | # مستدرك المستدرك في استدراك ما فات عن صاحب المستدرك | ||
# الوقف، كه يك كتاب استدلالى و مشحون از جواهر و لئالى است و غير اينها كه در موضوعات متنوعه بسيار و حواشى و تعليقات بر كتب حديث و رجال و درايه دارد | # الوقف، كه يك كتاب استدلالى و مشحون از جواهر و لئالى است و غير اينها كه در موضوعات متنوعه بسيار و حواشى و تعليقات بر كتب حديث و رجال و درايه دارد | ||
== | ==منابع مقاله== | ||
* آئينه دانشوران: چاپ قديم، ص25 | |||
* گفتارهاى معنوى مقاله هجرت و جهاد: ص255 | |||
* يكصد سال مبارزه روحانیت از [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|ميرزاى شيرازى]] تا [[موسوی خمینی، سید روحالله|امام خمينى]]: چاپ 1359، ص58 - 63، نقل از نهضت دو ماه روحانیت، تألیف آقاى دوانى، ص66 | |||
* نور علم: شماره 140، ص90- 91 | |||
== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[تحقیق في مسألة اللباس المشکوک]] | [[تحقیق في مسألة اللباس المشکوک]] | ||
[[البيع ( | [[البيع (کوهکمری)]] | ||
[[النجم الزاهر فی | [[النجم الزاهر فی صلاة المسافر]] | ||
[[المحجة في تقریرات الحجة]] | [[المحجة في تقریرات الحجة]] | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:مراجع تقلید]] | |||
[[رده:رجالیان]] | |||
[[رده:بازنگری شده(آبان)]] | |||