شرح و تفسیر دیوان امام خمینی«ره»: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
.ص ۱۵۶ غ ۱۱۸. (به معنای صفحه ۱۵۶، غزل شماره ۱۱۸) <ref> ر.ک: همان، ص 33</ref> | .ص ۱۵۶ غ ۱۱۸. (به معنای صفحه ۱۵۶، غزل شماره ۱۱۸) <ref> ر.ک: همان، ص 33</ref> | ||
3-متن کامل دیوان: مشتمل بر 149 غزل و 117 رباعی و چند قصیده و اشعاره متفرقه است . <ref> مقدمه، ص 16 و متن، ص322 - 227</ref> | 3-متن کامل دیوان: مشتمل بر 149 غزل و 117 رباعی و چند قصیده و اشعاره متفرقه است . <ref> مقدمه، ص 16 و متن، ص322 - 227</ref> | ||
4-شرح و تفسیر دیوان: شامل شرح مبسوط برخی از اشعار [[دیوان امام]] است که موضوعی عرفانی داشته که در حقیت در مقدمه فرهنگ موضوعی به اجمال بیان شده است. <ref>متن، ص 325 و ص 536 - 327</ref> شارح ذیل عناوینی همچون خدا و جهان در | 4-شرح و تفسیر دیوان: شامل شرح مبسوط برخی از اشعار [[دیوان امام]] است که موضوعی عرفانی داشته که در حقیت در مقدمه فرهنگ موضوعی به اجمال بیان شده است. <ref>متن، ص 325 و ص 536 - 327</ref> شارح ذیل عناوینی همچون خدا و جهان در دیوان امام(ره) <ref> ر.ک: همان، ص 327</ref>انسان کامل و امام مهدی(عج)، <ref> ر.ک: همان، ص 337 </ref> رابطه انسان و خدا <ref> ر.ک: همان، ص 351 </ref> و... مفاهیم عرفانی مطرح شده در [[دیوان امام|دیوان امام(ره)]] را در این خصوص توضیح داده است. | ||
==شیوه شرح و تفسیر== | ==شیوه شرح و تفسیر== | ||
شیوه شرح و تفسیر در کتاب عمدتاً بر رویکرد موضوعی و تحلیلی استوار است. رویکرد کلی شرح شامل موارد زیر است: | شیوه شرح و تفسیر در کتاب عمدتاً بر رویکرد موضوعی و تحلیلی استوار است. رویکرد کلی شرح شامل موارد زیر است: | ||
• شرح موضوعی جامع:بهجای تفسیر خطبهخط اشعار، کتاب بر مضامین و مفاهیم اصلی دیوان تمرکز دارد. این موضوعات کلی همچون «خدا و جهان در دیوان امام»، «انسان کامل و امام مهدی(عج)»، «حاکمیت دین و تحقق عدالت»، «مهدی و مهدویت»، «آیینه خدا نما»، «رابطه انسان و خدا» و «عشق و عاشق و معشوق» بهصورت مستقل و عمیق مورد بحثوبررسی قرار میگیرند<ref> ر.ک: همان، ص 409- 327</ref> | • شرح موضوعی جامع: بهجای تفسیر خطبهخط اشعار، کتاب بر مضامین و مفاهیم اصلی دیوان تمرکز دارد. این موضوعات کلی همچون «خدا و جهان در دیوان امام»، «انسان کامل و امام مهدی(عج)»، «حاکمیت دین و تحقق عدالت»، «مهدی و مهدویت»، «آیینه خدا نما»، «رابطه انسان و خدا» و «عشق و عاشق و معشوق» بهصورت مستقل و عمیق مورد بحثوبررسی قرار میگیرند<ref> ر.ک: همان، ص 409- 327</ref> | ||
• تقسیمبندی و دستهبندی: هر موضوع کلی ممکن است به زیرشاخهها و سرفصلهای جزئیتر تقسیم شود تا تحلیل دقیقتری ارائه گردد. بهعنوانمثال، در موضوع «رابطه انسان و خدا»، زیربخشهایی مانند «رابطه وصال و اتحاد» بررسی میشود. <ref> ر.ک: همان، ص 353 </ref> همچنین «عشق و عاشق و معشوق» به «اقسام عشق» (مانند عشق حقیقی، مجازی) تقسیم میشود <ref> ر.ک: همان، ص 359</ref> | • تقسیمبندی و دستهبندی: هر موضوع کلی ممکن است به زیرشاخهها و سرفصلهای جزئیتر تقسیم شود تا تحلیل دقیقتری ارائه گردد. بهعنوانمثال، در موضوع «رابطه انسان و خدا»، زیربخشهایی مانند «رابطه وصال و اتحاد» بررسی میشود. <ref> ر.ک: همان، ص 353 </ref> همچنین «عشق و عاشق و معشوق» به «اقسام عشق» (مانند عشق حقیقی، مجازی) تقسیم میشود <ref> ر.ک: همان، ص 359</ref> | ||
نسخهٔ ۲۳ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۲۰:۴۶
| شرح و تفسیر دیوان امام خمینی «ره» | |
|---|---|
| پدیدآوران | فاضلی، قادر (نويسنده) خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران (نویسنده) |
| عنوانهای دیگر | دیوان امام. شرح ** شرح و تفسیر و موضوع بندی دیوان امام ** متن کامل دیوان امام به همراه فرهنگ موضوعی و شرح و تفسیر آن ** مجموعه اشعار امام خمینی سلام الله علیه |
| ناشر | فضيلت علم |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1379ش |
| چاپ | 3 |
| شابک | 964-91998-6-1 |
| موضوع | خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1368 . دیوان - فهرست مطالب - شعر فارسی - قرن 14 - خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1368. دیوان - نقد و تقسیر |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /م99 د9076 8040 PIR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شرح و تفسیر دیوان امام خمینی «ره»، نوشته قادر فاضلی (متولد 1341ش) پژوهشگر، محقق و شاعر است.
موضوع کتاب
این کتاب به شرح و تفسیر دیوان اشعار امام خمینی(ره) میپردازد و شامل فرهنگ موضوعی است که بیانگر وسعت و تنوع موضوعات اشعار دیوان است بهطوریکه از کل دیوان 653 موضوع استخراج گردیده است. [۱]
انگیزه نگارش
انگیزه نگارش این اثر، غنای عرفانی، ادبی، فلسفی، فقهی، تاریخی، حقوقی و فرهنگی دیوان امام خمینی(ره) است .نویسنده باتوجهبه دشواری دسترسی به ابعاد مختلف دیوان برای عموم مردم و پژوهشگران، تدوین یک فرهنگ موضوعی و شرح جامع را برای تسهیل دسترسی و درک مفاهیم عمیق و گسترده آن ضروری دانسته است. این اثر با هدف ترویج شناخت، معرفت و معنویت نهفته در اشعار ایشان تألیف شده است. [۲]
ساختار و مطالب کتاب
کتاب در چهار قسمت مقدمه، فرهنگ موضوعی دیوان امام خمینی، متن کامل دیوان و شرح و تفسیر آن تنظیم شده است:
1-مقدمه: مشتمل بر مطالبی پیرامون دیوان اشعار امام، شرح و فرهنگ موضوعی آن است. [۳]
2- فرهنگ موضوعی دیوان:
این بخش، شامل ۵۶۳ مدخل بر اساس حروف الفبا است[۴]
شیوه فرهنگ موضوعی
شیوه فرهنگ موضوعی در کتاب به این صورت است که مفاهیم و مضامین اصلی دیوان امام خمینی(ره) در قالب مدخلهای موضوعی دستهبندی شدهاند[۵]
برای هر مدخل، ابیاتی از دیوان که با آن موضوع مرتبط هستند، آورده شده و به دنبال آن آدرس دقیق شعر (شماره صفحه و شماره غزل یا رباعی) در متن اصلی دیوان ذکر میشود. [۶] برای مثال: مدخل "آب حیات": [۷] در این مدخل، ابیات مرتبط با مفهوم «آب حیات» گردآوری شدهاند، از جمله:
| هزار ساغر آب حیات خوردم از آن | لبان و همچو سکندر هنوز عطشانم | |
| این شیفتگان که در صراطند همه | جوینده چشمهٔ حیاتند همه | |
| حق میطلبند و خود ندانند آن را | در آب به دنبال فراتند همه |
.ص ۱۵۶ غ ۱۱۸. (به معنای صفحه ۱۵۶، غزل شماره ۱۱۸) [۸]
3-متن کامل دیوان: مشتمل بر 149 غزل و 117 رباعی و چند قصیده و اشعاره متفرقه است . [۹]
4-شرح و تفسیر دیوان: شامل شرح مبسوط برخی از اشعار دیوان امام است که موضوعی عرفانی داشته که در حقیت در مقدمه فرهنگ موضوعی به اجمال بیان شده است. [۱۰] شارح ذیل عناوینی همچون خدا و جهان در دیوان امام(ره) [۱۱]انسان کامل و امام مهدی(عج)، [۱۲] رابطه انسان و خدا [۱۳] و... مفاهیم عرفانی مطرح شده در دیوان امام(ره) را در این خصوص توضیح داده است.
شیوه شرح و تفسیر
شیوه شرح و تفسیر در کتاب عمدتاً بر رویکرد موضوعی و تحلیلی استوار است. رویکرد کلی شرح شامل موارد زیر است:
• شرح موضوعی جامع: بهجای تفسیر خطبهخط اشعار، کتاب بر مضامین و مفاهیم اصلی دیوان تمرکز دارد. این موضوعات کلی همچون «خدا و جهان در دیوان امام»، «انسان کامل و امام مهدی(عج)»، «حاکمیت دین و تحقق عدالت»، «مهدی و مهدویت»، «آیینه خدا نما»، «رابطه انسان و خدا» و «عشق و عاشق و معشوق» بهصورت مستقل و عمیق مورد بحثوبررسی قرار میگیرند[۱۴]
• تقسیمبندی و دستهبندی: هر موضوع کلی ممکن است به زیرشاخهها و سرفصلهای جزئیتر تقسیم شود تا تحلیل دقیقتری ارائه گردد. بهعنوانمثال، در موضوع «رابطه انسان و خدا»، زیربخشهایی مانند «رابطه وصال و اتحاد» بررسی میشود. [۱۵] همچنین «عشق و عاشق و معشوق» به «اقسام عشق» (مانند عشق حقیقی، مجازی) تقسیم میشود [۱۶]
• استفاده از شواهد شعری و ارجاعات: برای تبیین هر موضوع، ابیات مرتبط از دیوان امام خمینی(ره) نقل شده و سپس به تفسیر و تبیین آنها پرداخته میشود. علاوه بر این، از دیدگاههای سایر عرفا و متفکران (مانند مولوی، حافظ، عطار، ابن عربی) و نیز ارجاعات قرآنی و روایی برای غنای بخش شرح استفاده میشود. [۱۷]
• توضیح اصطلاحات تخصصی:مفاهیم پیچیده و اصطلاحات در فرهنگ موضوعی اشاره شده در این بخش توضیح داده میشوند تا درک آنها برای خواننده تسهیل شود مانند «تعریف عشق» [۱۸]
• بررسی ارتباط حقیقی و مجازی: کتاب به تفاوتها و ارتباط میان مفاهیم حقیقی و مجازی در اشعار عرفانی میپردازد، مانند «ارتباط حقیقی تا مجاز» در بحث رابطه انسان و خدا است. [۱۹]
• ترسیم و تجسم معانی: یکی از شیوهها، «ترسیم و تجسم معانی» است که مفاهیم پیچیده عرفانی و فلسفی را از طریق مثالها و استعارات شعری و قرآنی روشنتر میکند. [۲۰] به طور خلاصه، شیوه شرح در این کتاب تحلیلی، موضوعی و جامعنگر است که با بهرهگیری از منابع متعدد و تقسیمبندی دقیق، به درک عمیقتر و گستردهتر دیوان امام خمینی(ره) کمک میکند.
پانویس
- ↑ مقدمه، ص 16
- ↑ ر.ک: همان، ص 15- 16
- ↑ ر.ک: همان، ص 32 -17
- ↑ ر.ک: همان، ص 16؛ متن، 226 - 33
- ↑ مقدمه، ص ۱۶
- ↑ متن، ص 58
- ↑ ر.ک: همان، ص 33
- ↑ ر.ک: همان، ص 33
- ↑ مقدمه، ص 16 و متن، ص322 - 227
- ↑ متن، ص 325 و ص 536 - 327
- ↑ ر.ک: همان، ص 327
- ↑ ر.ک: همان، ص 337
- ↑ ر.ک: همان، ص 351
- ↑ ر.ک: همان، ص 409- 327
- ↑ ر.ک: همان، ص 353
- ↑ ر.ک: همان، ص 359
- ↑ ر.ک: همان، ص 3۲۸, 361, 367, 3۶۸, 3۶۹
- ↑ ر.ک: همان، ص 361
- ↑ ر.: همان، ص 382- 381
- ↑ ر.ک: همان، ص 390
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.