شعله آه: قصه عاشقانه ملک‌محمد و شمس‌بانو: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NURشعله آهJ1.jpg | عنوان =شعلۀ آه: قصۀ عاشقانه ملک‌محمد و شمس‌بانو | عنوان‌های دیگر = |پدیدآورندگان | پدیدآوران = غیوری دهلوی، لچهمن سنگه (نویسنده) جعریجزی، مسعود (محقق) |زبان | زبان =فارسی | کد کنگره =‏PIR ۷۵۳/۵ /ج۹ش۸ ۱۳...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[غیوری دهلوی، لچهمن سنگه]] (نویسنده)
[[غیوری دهلوی، منشی]] (نویسنده)
[[جعریجزی، مسعود]] (محقق)
[[جعفری‌جزی، مسعود]] (محقق)
|زبان  
|زبان  
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏PIR ۷۵۳/۵ /ج۹ش۸ ۱۳۹۳
| کد کنگره =PIR ۶۷۵۳/۵/ش۷ ۱۳۹۴
| موضوع =داستانهای عاشقانه فارسی - قرن ۱۲ق. -- داستانهای فارسی - قرن ۱۲ق.
| موضوع =داستانهای عاشقانه فارسی - قرن ۱۲ق. -- داستانهای فارسی - قرن ۱۲ق.
|ناشر  
|ناشر  
خط ۲۷: خط ۲۷:
}}
}}


'''شعلۀ آه: قصۀ عاشقانه ملک‌محمد و شمس‌بانو''' تألیف منشی غیوری دهلوی (لچهمن سنگه) (قرن ۱۲ق)، ادیب و نویسنده هندی‌الاصل؛ مصحح مسعود جعفری جزی (متولد ۱۳۲۵ش)، محقق و مصحح؛ داستان عاشقانه‌ای به نثر مصنوع و آراسته از دورۀ آخرین عصر طلایی ادبیات فارسی در هند است که به دستور شاه عالم دوم گورکانی نگاشته شده و از نظر زبانی، ادبی و جامعه‌شناختی حائز اهمیت است.<ref>ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات</ref>
'''شعلۀ آه: قصۀ عاشقانه ملک‌محمد و شمس‌بانو''' تألیف [[غیوری دهلوی، منشی|منشی غیوری دهلوی (لچهمن سنگه)]] (قرن ۱۲ق)، ادیب و نویسنده هندی‌الاصل؛ مصحح [[جعفری‌جزی، مسعود|مسعود جعفری جزی]] (متولد ۱۳۲۵ش)، محقق و مصحح؛ داستان عاشقانه‌ای به نثر مصنوع و آراسته از دورۀ آخرین عصر طلایی ادبیات فارسی در هند است که به دستور شاه عالم دوم گورکانی نگاشته شده و از نظر زبانی، ادبی و جامعه‌شناختی حائز اهمیت است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۳: خط ۳۳:


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
کتاب «شعلۀ آه» که با نام کامل «شعلۀ آه: قصۀ عاشقانه ملک‌محمد و شمس‌بانو» شناخته می‌شود، اثر منشی غیوری دهلوی، نویسنده‌ای هندی‌الاصل از قوم بانیه اگرواله است که در قرن دوازدهم هجری قمری می‌زیسته است. او که لقب فارسی و اسلامی‌اش «منشی غیوری دهلوی» است، نزد میرزا شمس‌الدین فقسر دهلوی ادبیات آموخت و از همکاری با انگلیسی‌ها سر باز زد. وی پیرو آیین تشیع بود و افزون بر نویسندگی، شاعری نیز می‌کرد. این کتاب به فرمان شاه عالم دوم گورکانی (۱۱۷۲-۱۲۲۱ ق) تألیف شده و منشی غیوری در دیباچه، امر این پادشاه را انگیزۀ اصلی نگارش اثر دانسته است. کار او به گفتۀ خودش، آراستن قصه‌ای موجود با «الفاظ تازه»، «تشبیه و استعاره» و «صنایع بدیع» بوده است و نگارش آن را در مدت سه ماه به پایان برده است.
کتاب «شعلۀ آه» که با نام کامل «شعلۀ آه: قصۀ عاشقانه ملک‌محمد و شمس‌بانو» شناخته می‌شود، اثر [[غیوری دهلوی، منشی|منشی غیوری دهلوی]]، نویسنده‌ای هندی‌الاصل از قوم بانیه اگرواله است که در قرن دوازدهم هجری قمری می‌زیسته است. او که لقب فارسی و اسلامی‌اش «منشی غیوری دهلوی» است، نزد میرزا شمس‌الدین فقسر دهلوی ادبیات آموخت و از همکاری با انگلیسی‌ها سر باز زد. وی پیرو آیین تشیع بود و افزون بر نویسندگی، شاعری نیز می‌کرد. این کتاب به فرمان شاه عالم دوم گورکانی (۱۱۷۲-۱۲۲۱ ق) تألیف شده و منشی غیوری در دیباچه، امر این پادشاه را انگیزۀ اصلی نگارش اثر دانسته است. کار او به گفتۀ خودش، آراستن قصه‌ای موجود با «الفاظ تازه»، «تشبیه و استعاره» و «صنایع بدیع» بوده است و نگارش آن را در مدت سه ماه به پایان برده است.


پیرنگ داستان، شناخته شده و مشابه بسیاری از قصه‌های عامیانۀ فارسی است و می‌توان آن را از پیش‌نیاهای قصه‌ای مانند «امیرارسلان نامدار» دانست. داستان، ماجرای عاشقانۀ ملک‌محمد و شمس‌بانو را روایت می‌کند. زبان کتاب، همچون دیگر قصه‌های عامیانۀ عصر صفوی، آکنده از واژه‌ها، ترکیب‌ها و تعابیر کم‌کاربرد و نامأنوس است که با نثر کلاسیک فارسی تفاوت دارد. از جملۀ این ویژگی‌ها می‌توان به ترکیب‌سازی‌های افراطی نویسنده اشاره کرد. با این حال، نثر کتاب به غیر از مقدمه و خاتمه، overall ساده و روان توصیف شده است.
پیرنگ داستان، شناخته شده و مشابه بسیاری از قصه‌های عامیانۀ فارسی است و می‌توان آن را از پیش‌نیاهای قصه‌ای مانند «امیرارسلان نامدار» دانست. داستان، ماجرای عاشقانۀ ملک‌محمد و شمس‌بانو را روایت می‌کند. زبان کتاب، همچون دیگر قصه‌های عامیانۀ عصر صفوی، آکنده از واژه‌ها، ترکیب‌ها و تعابیر کم‌کاربرد و نامأنوس است که با نثر کلاسیک فارسی تفاوت دارد. از جملۀ این ویژگی‌ها می‌توان به ترکیب‌سازی‌های افراطی نویسنده اشاره کرد. با این حال، نثر کتاب به غیر از مقدمه و خاتمه، به طور کلی ساده و روان توصیف شده است.


یکی از ویژگی‌های بارز کتاب، استفاده فراوان از اشعار مناسب با وقایع داستان است که عمدتاً از شاعران نامدار همان عصر مانند وحشی بافقی، محتشم کاشانی، صائب تبریزی، بابافغانی و حزین لاهیجی، و همچنین شاعران گمنامی مانند ضمیری اصفهانی و شفایی اصفهانی برگزیده شده‌اند. البته اشعاری از شاعران کهن‌تر مانند نظامی، فردوسی و خاقانی نیز در متن به کار رفته است.
یکی از ویژگی‌های بارز کتاب، استفاده فراوان از اشعار مناسب با وقایع داستان است که عمدتاً از شاعران نامدار همان عصر مانند [[وحشی بافقی، کمال‌الدین|وحشی بافقی]]، [[محتشم، علی بن احمد|محتشم کاشانی]]، [[صائب، محمدعلی|صائب تبریزی]]، [[بابافغانی]] و [[حزین لاهیجی، محمدعلی بن ابی‌طالب|حزین لاهیجی]]، و همچنین شاعران گمنامی مانند [[ضمیری اصفهانی]] و [[شفایی اصفهانی]] برگزیده شده‌اند. البته اشعاری از شاعران کهن‌تر مانند [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]]، [[فردوسی، ابوالقاسم|فردوسی]] و [[خاقانی، بدیل بن علی|خاقانی]] نیز در متن به کار رفته است.


افزون بر فواید ادبی و زبانی، این کتاب از جنبۀ اجتماعی و جامعه‌شناختی نیز حائز اهمیت است؛ چرا که در لابلای حوادث تخیلی و افسانه‌وار داستان، می‌توان نشانه‌هایی از آداب و رسوم، اعتقادات عامۀ مردم و طبقات ممتاز جامعه آن دوران هند را مشاهده کرد. همچنین گرایش مؤلف به تشیع و نیز آشنایی او با هندسه و ریاضیات در جای جای متن کتاب بازتاب یافته است.
افزون بر فواید ادبی و زبانی، این کتاب از جنبۀ اجتماعی و جامعه‌شناختی نیز حائز اهمیت است؛ چرا که در لابلای حوادث تخیلی و افسانه‌وار داستان، می‌توان نشانه‌هایی از آداب و رسوم، اعتقادات عامۀ مردم و طبقات ممتاز جامعه آن دوران هند را مشاهده کرد. همچنین گرایش مؤلف به تشیع و نیز آشنایی او با هندسه و ریاضیات در جای جای متن کتاب بازتاب یافته است.


مصحح کتاب، آقای مسعود جعفری جزی، در تصحیح متن از دو نسخۀ خطی و یک چاپ سنگی استفاده کرده است. نسخۀ نخست در کتابخانۀ بادلیان آکسفورد (مجموعه اوزلی ۱۶۷) نگهداری می‌شود که میکروفیلم آن در کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران موجود است. نسخۀ دوم در کتابخانۀ دیوان هند بریتانیا به شمارۀ ۸۴۸ نگهداری می‌شود. سومین نسخه، چاپ سنگی کتاب است که در سال ۱۲۶۲ قمری در لکهنو منتشر شده و نسخه‌ای از آن در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی موجود است. کتاب حاضر در ۳۲۸ صفحه توسط نشر سخن در تهران به چاپ رسیده است.<ref>[https://literaturelib.com/books/2097 ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>
مصحح کتاب، آقای [[جعفری‌جزی، مسعود|مسعود جعفری جزی]]، در تصحیح متن از دو نسخۀ خطی و یک چاپ سنگی استفاده کرده است. نسخۀ نخست در کتابخانۀ بادلیان آکسفورد (مجموعه اوزلی ۱۶۷) نگهداری می‌شود که میکروفیلم آن در کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران موجود است. نسخۀ دوم در کتابخانۀ دیوان هند بریتانیا به شمارۀ ۸۴۸ نگهداری می‌شود. سومین نسخه، چاپ سنگی کتاب است که در سال ۱۲۶۲ قمری در لکهنو منتشر شده و نسخه‌ای از آن در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی موجود است. کتاب حاضر در ۳۲۸ صفحه توسط نشر سخن در تهران به چاپ رسیده است.<ref>[https://literaturelib.com/books/2097 ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>


==پانويس ==
==پانويس ==
خط ۵۳: خط ۵۳:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
[[رده:مقالات(شهریور 1404) باقی زاده]]
[[رده:مقالات(شهریور 1404) باقی زاده]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1404]]
[[رده:فاقد اتوماسیون]]
[[رده:فاقد اتوماسیون]]