ابن عربی، محمد بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (+ناو)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۸۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">
{{کاربردهای دیگر|ابن عربی (ابهام‌زدایی)}}
[[پرونده:NUR00782.jpg|بندانگشتی|آرامگاه ابن‌ عربی،دمشق]]
{{اشتباه نشود|ابوبکر ابن العربی}}
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
|-
| عنوان = ابن عربی
! نام!! data-type="authorName" |ابن‌عربی، محمد بن علی
| تصویر = NUR00782.jpg
|-
| اندازه تصویر =
|نام‌های دیگر
| توضیح تصویر = آرامگاه ابن‌ عربی، دمشق
| data-type="authorOtherNames" | اب‍ن‌ال‍ع‍رب‍ی‌، اب‍وب‍ک‍ر م‍ح‍م‍د ب‍ن ع‍ل‍ی‌
| نام کامل = ابوعبدالله محمد بن علی بن محمد بن العربی الحاتمی الطائی
| نام‌های دیگر = محیی‌الدین ابن عربی، شیخ اکبر، ابن العربی، ابن سراقه، ابن افلاطون، البحر الزاخر فی المعارف، الکبریت الاحمر
| لقب = شیخ اکبر، محیی‌الدین، الحکیم الالهی، خاتم الاولیاء الوارثین
| تخلص =
| نسب = طائی (منسوب به حاتم طائی)
| نام پدر = علی بن محمد
| ولادت = ۱۷ رمضان ۵۶۰ق
| محل تولد = مرسیه، اندلس (اسپانیای کنونی)
| کشور تولد = اسپانیا
| محل زندگی = اندلس، شمال آفریقا، حجاز، مصر، بغداد، موصل، حلب، دمشق
| رحلت = ۲۸ ربیع‌الثانی ۶۳۸ق
| شهادت =
| مدفن = دامنه کوه قاسیون، محله صالحیه، دمشق
| طول عمر = ۷۸ سال
| نام همسر = مریم بنت محمد بن عبدون، فاطمه بنت یونس بن یوسف
| فرزندان = سعدالدین محمد، عمادالدین محمد، زینب (یا زینت)
| خویشاوندان =
| دین = اسلام
| مذهب =
| پیشه = عارف، صوفی، نویسنده، شاعر
| درجه علمی =
| دانشگاه =
| علایق پژوهشی = عرفان نظری، تصوف، تفسیر، حدیث، فقه
| منصب =
| پس از =
| پیش از =
| اساتید = {{فهرست جعبه عمودی | [[ابوجعفر عرینی]] | [[ابوالعباس عرینی]] | [[یوسف الگومی]] | [[صالح عدوی]] | [[محمد بکری]]}}
| مشایخ =
| معاصرین =
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی | [[صدرالدین قونوی]] | [[عبدالله بدر حبشی]] | [[اسماعیل سودکین]]}}
| اجازه اجتهاد از =
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[فصوص الحکم]] | [[الفتوحات المكية]] | [[دیوان ابن‌ عربی]]}}
| سبک نوشتاری =
| وبگاه =
| امضا =
| کد مؤلف = AUTHORCODE00782AUTHORCODE
}}
'''محیی‌الدین ابن عربی''' (۵۶۰-۶۳۸ق)، معروف به شیخ اکبر، از بزرگ‌ترین عارفان و متفکران جهان اسلام و بنیان‌گذار یا تکمیل‌کننده عرفان نظری است. آموزه‌های او در آثارش، به‌ویژه «[[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحکم]]» و «[[الفتوحات المكية|فتوحات مکیه]]»، تأثیر شگرفی بر کل جریان فکری و فرهنگی جهان اسلام، به‌خصوص در ایران، داشته و موجب پیدایش مکاتب فلسفی-عرفانی مهمی شده است. درباره مذهب او (تسنن یا تشیع) میان محققان اختلاف نظر وجود دارد.


اب‍ن‌ال‍ع‍رب‍ی‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن ع‍ل‍ی‌
== ولادت ==
ابوعبدالله محمد بن علی بن محمد بن العربی الحاتمی الطائی در شب هفدهم ماه رمضان سال ۵۶۰ هجری قمری (برابر با ۲۸ ژوئیه ۱۱۶۵ میلادی) در شهر مرسیه در جنوب شرقی اندلس (اسپانیای کنونی) در خانواده‌ای اهل علم، زهد و تقوا به دنیا آمد. پدرش علی بن محمد از فقها و محدثان شهر و دوست فیلسوف مشهور ابن رشد بود. مادرش زنی صالح و عابد به نام «نور» بود. در سال ۵۶۸ قمری، خانواده او به شهر اشبیلیه (سویل)، پایتخت اندلس، نقل مکان کردند.
 
==کنیه و القاب==
 
کنیه‌ى معروف شیخ،«ابوعبدالله»، ابن افلاطون، ابن سراقه، ابن العربى در غرب و ابن عربى در شرق مى‌باشد ولى معروف‌ترین لقب او در بین پیروانش، عنوان بسیار با معنى و با شکوه «الشیخ الاکبر» است.الحکیم الالهى، خاتم الاولیاء الوارثین، برزخ البرازخ، محی الحق و الدین، البحر الزاخر فى المعارف، الکبریت الاحمر، العارف باللّه، از دیگر القاب او مى‌باشد.
 
==ابن عربى، تشیّع یا تسنن==
 
سخن درباره‌ى مذهب ابن عربى از منظر تراجم نگاران و محققان در آثار ابن عربى، مختلف و گاهى در تضاد با هم مى‌نماید و این شاید از عدم تقلید شیخ از مکتب فقهى خاص و عدم فراست تراجم نگاران در تحلیل عقیده‌ى وى در موضوع تشیّع و تسنّن ناشى بوده و تعصّب و تجانب از انصاف نیز نقش مؤثرى در اظهارات آنان نسبت به وى داشته است، پاره‌اى همانند فرقه‌ى اسماعیلیه، آثار و اندیشه‌هاى او را مستمسک خوبى بر تثبیت اندیشه‌ى خویش پنداشته و او را شیعه‌ى اسماعیلى دانسته و از «حجج» خود به شمار آورده‌اند و در نهایت این ادّعا، شب ولادت او را «عید قیام» نامیده‌اند.
 
عده‌اى از اهل سنّت وى را شیعه انگاشته و در نکوهش او چنین گفته‌اند: هو شیعى سوء کذاب بعضى از علماى شیعه همانند [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایى]](ره)، در اربعین به سبب سخنان شیخ اکبر درباره‌ى حضرت مهدى(عج) و نسب و ظهور آن جناب-که خدا تعجیل فرماید-از ابن عربى مدح و حمایت کرده و قائل به تشیّع او شده‌اند.
 
[[شوشتری، سید نورالله بن شریف‌الدین|قاضى نوراللّه شوشترى]] در «مجالس المؤمنين» با توجيه عذر ابن عربى از زبان «سيد‌ ‎محمد نوربخش» در اخفاى محبت على عليه‌السّلام و اولیاى او به سبب وجود دشمنان فراوان شيخ و موقعيت زمانى و مكانى حيات ابن عربى كه مملكت متعصبان و حسودان بوده، با نقل ابياتى از محیی‌الدين آن‌ها را دالّ بر محبت و ارادت وى به اهل‌بيت عصمت عليهم‌السّلام و تشيع وى دانسته است، ابيات شيخ چنين است:{{شعر}}{{ب|''رايت ولايي آل طه وسيلة''|2=''على رغم اهل البعد يورثنى القربى''}}{{ب|''فما طلب المبعوث اجرا على الهدى''|2=''بتبليغه الاّ المودّة في القربى''}}{{پایان شعر}}
 
بنا به نوشته‌ى سید‌ ‎صالح موسوى خوانسارى شارح مناقب منسوب به ابن عربى علاوه بر [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایى]] و [[شوشتری، سید نورالله بن شریف‌الدین|قاضى نوراللّه شوشترى]] از دیگر علماى شیعه همانند میرزا محمد اخبارى، [[ابن فهد حلی، احمد بن محمد|ابن فهد حلى]]،[[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملامحسن فیض کاشانى]]، [[مجلسی، محمدتقی|مجلسى اول]] و [[قاضی سعید قمی، محمدسعید بن محمدمفید|قاضى سعید قمى]] نیز قائل به تشیع ابن عربى بوده‌اند.
 
علی شالچیان ناظر، پژوهشگر علوم اسلامی و آثار عرفانی برای رفع تناقضات در این زمینه، نوشته است: «برخی کوشیده‌اند که با استناد به برخی نوشته‌های محی‌الدین، اثبات کنند که محی الدین از اهل سنّت است؛ و برخی با استناد به نوشته‌های دیگر وی، گفته‌اند که او شیعۀ خالص است. حقیقتِ امر این است که در هر علم و فنی، افرادی وجود دارند که تخصّص و تبحّر و تجربه و تحقیقات ویژه‌ای دارند و اینان همواره نقطه نظرهایِ خاصِّ خود را در مباحث مختلف دارند. در معارف نیز، قضیه همین گونه است؛ و افرادی که نگاهی عمیق و دقّت نظری خاص و تبحّری ویژه دارند همواره تحقیقاتی ویژه و نقطه نظرهایی خاص‌ِ خود دارند که سبب می‌شود ایشان در چارچوب هیچ گروهی قرار نگیرند؛ یعنی دیدگاه‌هایی دارند که خاصِّ خودشان است و با هیچ گروهی، دقیقا قابل انطباق نیست. ابن عربی نیز همین گونه است.» (ترجمه و شرح فصوص الحکم، ج1، ص 134)
 
==ابن عربى، اجتهاد و حفظ حدیث==
 
پاره‌اى همانند شعرانى و عبدالرحمن حسن محمود، به استناد آراى شیخ او را مجتهد صاحب نظر دانسته و پاره‌اى نیز او را «مالکى صوفى» انگاشته‌اند، حسن محمود درباره‌ى اجتهاد شیخ از شعرانى این گونه نقل مى‌کند: «انه کان مجتهدا» و مؤید نظر خود را سخن شیخ در باب سیصد و شصت و هفت از فتوحات مى‌داند آنجا که مى‌گوید: لیس عندنا-بحمد الله تعالى-تقلیدا الاّ للشارع صلى‌الله‌علیه‌و‌سلم حسن محمود این سخن شیخ را دلیل کافى و محکمى بر ردّ ادعاى کسانى مى‌داند که مذهب شیخ را «ظاهریه»پنداشته‌اند، او مى‌گوید: اظن هذا کاف للرد على من ترجم بأنه ظاهرى المذهب، و لا حاجة لتأویل هذه الکلمة، لأن قوله: «للشارع» یدل على اجتهاده فی الفقه بنوع خاص. و به دنبال آن اشعارى چند از دیوان شیخ از باب «التبرى من التقلید» را به عنوان مستمسک نظر خویش آورده است.
 
اسماعیل عجلونى جراحى صاحب «کشف الخفاء و مزیل الالباس»، به نقل از شیخ حجازى واعظ، محیی‌الدین بن عربى را از جمله حفّاظ حدیث به شمار آورده و در تعلیق خود در ذیل حدیث«من عرف نفسه عرف ربه» بدان اذعان کرده است.حسن محمود اصطلاح«الحافظ» را در میان محدثان این گونه تعریف مى‌کند: و الحافظ فی مصطلح المحدثین، یطلق على من یحفظ مأة ألف حدیث.
 
==اساتید ابن عربى==
اساتید ابن عربی را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد که هر کدام در شکل‌گیری شخصیت علمی و عرفانی او نقش بسزایی داشتند:
 
===اساتید علوم رسمی (قرائت، حدیث، فقه)===
 
۱. استادان قرائت قرآن:
 
- ابوبکر محمد بن خلف بن صافی لخمی: ابن عربی در سال ۵۷۸ق در اشبیلیه نزد او علم قرائت و کتاب "الکافی" در قرائات هفتگانه را آموخت.
 
- ابوالقاسم عبدالرحمن بن غالب شراط: از دیگر استادان قرائت او بود.
 
۲.استادان حدیث:
 
- ابومحمد عبدالحق بن محمد ازدی: ابن عربی حدیث و تمام نوشته‌های او را در این علم فراگرفت.
 
- عبدالصمد بن محمد حرستانی: نزد او صحیح مسلم را خواند و اجازه عامه دریافت کرد.
 
- یونس بن یحیی عباسی هاشمی: صحیح بخاری و بسیاری کتب حدیث دیگر را به ابن عربی آموخت.
 
===اساتید عرفان و تصوف===
 
۱. ابوجعفر عرینی:
 
- اولین استاد عرفانی ابن عربی بود.
- اگرچه نوشتن و خواندن نمی‌دانست، اما در تکامل معنوی در سطحی عالی قرار داشت.
 
۲. ابوالعباس عرینی:
 
- از مشایخ بزرگ عرفانی ابن عربی
 
- ابن عربی بارها در [[الفتوحات المکیة (عثمان یحیی)|الفتوحات المکیة]] از او یاد کرده است
 
۳. ابومدین مغربی (شعیب بن حسین):
 
- از بزرگترین مشایخ تصوف در مغرب اسلامی
 
- ابن عربی تحت تأثیر عمیق آموزه‌های او قرار گرفت
 
۴. یوسف الگومی:
 
- از مشایخ برجسته‌ای که ابن عربی در رسالةالقدس از او نام برده است
 
۵. صالح عدوی:


اب‍ن‌ال‍ع‍رب‍ی‌، محیی‌الدین م‍ح‍م‍د
- از دیگر استادان عرفانی ابن عربی


اعرابی‌، محیی‌الدین
۶. محمد بکری:


ح‍ات‍م‍ی طائ‍ی‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن ع‍ل‍ی‌
- از مشایخ تصوف که ابن عربی از محضر او بهره برد


ش‍ی‍خ الاک‍ب‍ر
===دیدارهای مهم===


محیی‌الدین عربی
ابن رشد:
|-
|نام پدر
| data-type="authorfatherName" |علی
|-
|متولد
| data-type="authorbirthDate" |شب هفدهم ماه رمضان المبارک سال 560 هجرى قمرى
|-
|محل تولد
| data-type="authorBirthPlace" |شهر مرسیه در جنوب شرقی اندلس(اسپانیا)
|-
|رحلت
| data-type="authorDeathDate" |638 ق در دمشق
|-
|اساتید
| data-type="authorTeachers" |ابوجعفر عرینى، محمد بکری، ابوالعباس عرینی، یوسف الگومى، صالح عدوى
|-
|برخی آثار
| data-type="authorWritings" |[[دیوان ابن‌عربی]] - [[فصوص الحکم (با تعلیقات ابوالعلاء عفیفی)]]- [[فتوحات مکیه]]
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE00782AUTHORCODE
|}
</div>


- ابن عربی در دوران کودکی با ابن رشد ملاقات کرد


{{کاربردهای دیگر|ابن عربی (ابهام زدایی)}}
- این دیدار زمانی اتفاق افتاد که پدر ابن عربی، ابن رشد را به خانه دعوت کرده بود


- ابن رشد از این دیدار بسیار خرسند شد و پیش‌بینی کرد که ابن عربی به مقامات بالایی دست خواهد یافت


'''ابوبکر محمد بن على بن احمد بن عبداللّه حاتمى''' (560- 638ق)، معروف‌ به‌ شیخ‌ اکبر، اندیشمند، عارف‌ و صوفی‌ بزرگ‌ جهان‌ اسلام‌، از اولاد عبداللّه بن حاتم، برادر «عدى بن حاتم» از صحابه‌ى بزرگوار،
فاطمه قرطبی:


== ولادت ==
- از زنان عارفه بزرگی که ابن عربی از محضر او بهره برد
در شب هفدهم ماه رمضان المبارک سال 560 هجرى قمرى، شب نخستین سالگرد اعلان «عید قیامت» به وسیله حسن بن محمد، برابر با بیست و هشتم ژوئیه 1165 میلادى، در بلده‌ی «مرسیه» از بلاد اندلس در خانواده جاه و جلال و زهد و تقوى متولد شد. در سال 568 ه‍.ق به شهر «أشبیلیه» منتقل و تا سال 598 ه‍.ق در آن اقامت گزید. گویى در سال 597 ه‍.ق وارد شهر «بجایه» از بلاد مغرب شده و از آنجا به سوى شرق به قصد حج و زیارت خانه‌ى خدا کوچ مى‌کند، بعد از آن دیگر به سوى اندلس باز نمى‌گردد. ابن عربى در «رسالة الحجب» از این دوره‌ى زندگى خویش با عنوان «دوران جهالت» یاد مى‌کند، آنجا که مى‌گوید: کنت یوما بمدینه قرطبة و انا ماش الى صلاة الجمعة، و معی جماعة من اخوانی و ذلک فی ایام جهالتی.


بعد از آن مدتى را در مصر اقامت مى‌گزیند و پس از آن به حجاز مى‌رود و در بغداد، موصل و شهرهاى روم نیز مدت کوتاهى را سپرى مى‌کند.
- در [[الفتوحات المکیة (عثمان یحیی)|الفتوحات المکیة]] از مقامات معنوی او یاد کرده است


==کنیه و القاب==
===ویژگی‌های آموزشی===


ابن عربی در رسالةالقدس از ۵۵ شیخ نام برده که از محضر آنها بهره برده است. او همچنین:


کنیه‌ى معروف شیخ،«ابوبکر» و القاب معروف او ابوعبداللّه، ابن افلاطون، ابن سراقه، ابن العربى در غرب و ابن عربى در شرق مى‌باشد ولى معروف‌ترین لقب او در بین پیروانش، عنوان بسیار با معنى و با شکوه «الشیخ الاکبر» است.الحکیم الالهى، خاتم الاولیاء الوارثین، برزخ البرازخ، محی الحق والدین، البحر الزاخر فى المعارف، الکبریت الاحمر، العارف باللّه، از دیگر القاب او مى‌باشد.
- از محدثان بزرگی چون [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] (صاحب [[تاریخ مدینة دمشق|تاریخ مدینه دمشق]]) و [[ابن بشکوال، خلف بن عبدالملک|ابن بشکوال]] اجازه روایت دریافت کرد


==وفات و اولاد==
- از [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابوالفرج ابن جوزی]] اجازه‌نامه‌های عام و خاص داشت


- همسرش مریم بنت محمد بن عبدون نیز سلوک عارفانه داشت و با او تعاملات معنوی داشت


زندگى شیخ فراز و نشیب‌هاى مختلفى داشته و مصادف با مهاجرت‌هاى متعدد جسمانى و روحانى و ملاقات عرفا و علماى عصر خویش بوده، تا این که بعد از هشتاد سال ریاضت و تألیف، در شب جمعه 28 ربیع الاخر سال 638 هجرى برابر با 16 نوامبر 1240 میلادى در شهر دمشق، در خانه‌ى قاضى محیی‌الدین محمّد ملقب به زکىّ‌الدّین در میان خویشان و پیروانش از دنیا رفت و در دامنه‌ى کوه «قاسیون» در جوار قبر زکىّ‌الدّین به خاک سپرده شد. در حال حاضر این منطقه در ناحیه‌ى مسجد معروف «شیخ محیی‌الدین» قرار دارد و به نام خود شیخ شهرت یافته است.
==وفات==
ابن عربی سرانجام در شب جمعه ۲۸ ربیع‌الثانی سال ۶۳۸ هجری قمری (برابر با ۱۶ نوامبر ۱۲۴۰ میلادی) در سن ۷۸ سالگی در خانه قاضی محیی‌الدین محمد زکی‌الدین در دمشق درگذشت و در دامنه کوه قاسیون، در محله صالحیه دمشق، به خاک سپرده شد. آرامگاه او هم‌اکنون در دمشق زیارتگاه است در حال حاضر این منطقه در ناحیه‌ى مسجد معروف «شیخ محیی‌الدین» قرار دارد و به نام خود شیخ شهرت یافته است.


==فرزندان==
شیخ اکبر را دو فرزند پسر با نام‌های «سعدالدّین محمّد» و «عمادالدّین ابوعبداللّه محمّد» بوده و گویى سعدالدّین محمد اهل حدیث بوده و شعر به نیکویى مى‌سروده و دیوان شعر او مشهور است، و هر دو در جوار قبر والدشان آرمیده‌اند.گویا شیخ اکبر دخترى به نام «زینب» یا «زینت» نیز داشته و به گفته‌ى خود ابن عربى از ایّام طفولت خود«الهام علوى» را تلقى مى‌کرده و همسر او نیز، سلوکى عارفانه داشته است.
شیخ اکبر را دو فرزند پسر با نام‌های «سعدالدّین محمّد» و «عمادالدّین ابوعبداللّه محمّد» بوده و گویى سعدالدّین محمد اهل حدیث بوده و شعر به نیکویى مى‌سروده و دیوان شعر او مشهور است، و هر دو در جوار قبر والدشان آرمیده‌اند.گویا شیخ اکبر دخترى به نام «زینب» یا «زینت» نیز داشته و به گفته‌ى خود ابن عربى از ایّام طفولت خود«الهام علوى» را تلقى مى‌کرده و همسر او نیز، سلوکى عارفانه داشته است.


==ابن عربى، تشیّع یا تسنن==
==آثار ==
 
ابن عربی را می‌توان پرکارترین نویسنده در تاریخ عرفان اسلامی دانست. درباره تعداد آثار او میان محققان اختلاف نظر وجود دارد:
 
📊 آمار آثار
* - ابن عربی خود در نامه‌ای در سال ۶۳۲ق از ۲۴۰ اثر نام برده است.
* - عبدالوهاب شعرانی: ۴۰۰ اثر
* - عبدالرحمن جامی: بیش از ۵۰۰ جلد
* - عثمان یحیی: ۸۴۸ کتاب و رساله
* - دکتر جهانگیری: ۵۱۱ اثر
* - برخی منابع: تا ۴۰۰۰ اثر (به نقل از خود ابن عربی)
 
 
📚 مهم‌ترین آثار
 
🔸 آثار اصلی و بنیادی
 
* - فصوص الحکم (نگین‌های حکمت)
* - الفتوحات المکیة (گشایش‌های مکّی)
* - ترجمان الاشواق (ترجمان شوق‌ها)
* - عنقاء مغرب (ققنوس مغرب)
 
 
🔸 رساله‌های مهم
 
* - رسالة القدس
* - رسالة الانوار
* - رسالة روح القدس
* - الدرة الفاخرة
* - حلیة الابدال
* - مشکاة الانوار
 


🔸 آثار تفسیری و قرآنی


سخن درباره‌ى مذهب ابن عربى از منظر تراجم نگاران و محققان در آثار ابن عربى، مختلف و گاهى در تضاد با هم مى‌نماید و این شاید از عدم تقلید شیخ از مکتب فقهى خاص و عدم فراست تراجم نگاران در تحلیل عقیده‌ى وى در موضوع تشیّع و تسنّن ناشى بوده و تعصّب و تجانب از انصاف نیز نقش مؤثرى در اظهارات آنان نسبت به وى داشته است، پاره‌اى همانند فرقه‌ى اسماعیلیه، آثار و اندیشه‌هاى او را مستمسک خوبى بر تثبیت اندیشه‌ى خویش پنداشته و او را شیعه‌ى اسماعیلى دانسته و از «حجج» خود به شمار آورده‌اند و در نهایت این ادّعا، شب ولادت او را «عید قیام» نامیده‌اند.
* - تفسیر القرآن الکریم
* - ایجاز البیان فی الترجمة عن القرآن
* - اشارات القرآن فی عالم الانسان
* - تفسیر آية الکرسی
* - رد المتشابه الی المحکم


عده‌اى از اهل سنّت وى را شیعه انگاشته و در نکوهش او چنین گفته‌اند: هو شیعى سوء کذاب بعضى از علماى شیعه همانند [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایى]](ره)، در اربعین به سبب سخنان شیخ اکبر درباره‌ى حضرت مهدى(عج) و نسب و ظهور آن جناب-که خدا تعجیل فرماید-از ابن عربى مدح و حمایت کرده و قائل به تشیّع او شده‌اند.


[[شوشتری، سید نورالله بن شریف‌الدین|قاضى نوراللّه شوشترى]] در «مجالس المؤمنين» با توجيه عذر ابن عربى از زبان «سيد‌ ‎محمد نوربخش» در اخفاى محبت على عليه‌السّلام و اولیاى او به سبب وجود دشمنان فراوان شيخ و موقعيت زمانى و مكانى حيات ابن عربى كه مملكت متعصبان و حسودان بوده، با نقل ابياتى از محیی‌الدين آن‌ها را دالّ بر محبت و ارادت وى به اهل‌بيت عصمت عليهم السّلام و تشيع وى دانسته است، ابيات شيخ چنين است:{{شعر}}{{ب|''رايت ولايي آل طه وسيلة''|2=''على رغم اهل البعد يورثنى القربى''}}{{ب|''فما طلب المبعوث اجرا على الهدى''|2=''بتبليغه الاّ المودّة في القربى''}}{{پایان شعر}}
🔸 آثار فقهی و حدیثی


بنا به نوشته‌ى سید‌ ‎صالح موسوى خوانسارى شارح مناقب منسوب به ابن عربى علاوه بر [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایى]] و [[شوشتری، سید نورالله بن شریف‌الدین|قاضى نوراللّه شوشترى]] از دیگر علماى شیعه همانند میرزا محمد اخبارى، [[ابن فهد حلی، احمد بن محمد|ابن فهد حلى]]،[[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملامحسن فیض کاشانى]]، [[مجلسی، محمدتقی|مجلسى اول]] و [[قاضی سعید قمی، محمدسعید بن محمدمفید|قاضى سعید قمى]] نیز قائل به تشیع ابن عربى بوده‌اند.
* - کتاب الاحکام
* - مختصر صحیح البخاری
* - مختصر صحیح مسلم
* - الاحادیث القدسیة


==ابن عربى، اجتهاد و حفظ حدیث==


🔸 آثار کلامی و فلسفی


پاره‌اى همانند شعرانى و عبدالرحمن حسن محمود، به استناد آراى شیخ او را مجتهد صاحب نظر دانسته و پاره‌اى نیز او را «مالکى صوفى» انگاشته‌اند، حسن محمود درباره‌ى اجتهاد شیخ از شعرانى این گونه نقل مى‌کند: «انه کان مجتهدا» و مؤید نظر خود را سخن شیخ در باب سیصد و شصت و هفت از فتوحات مى‌داند آنجا که مى‌گوید: لیس عندنا-بحمد الله تعالى-تقلیدا الاّ للشارع صلى‌الله‌علیه‌و‌سلم حسن محمود این سخن شیخ را دلیل کافى و محکمى بر ردّ ادعاى کسانى مى‌داند که مذهب شیخ را «ظاهریه»پنداشته‌اند، او مى‌گوید: اظن هذا کاف للرد على من ترجم بأنه ظاهرى المذهب، و لا حاجة لتأویل هذه الکلمة، لأن قوله: «للشارع» یدل على اجتهاده فی الفقه بنوع خاص. و به دنبال آن اشعارى چند از دیوان شیخ از باب «التبرى من التقلید» را به عنوان مستمسک نظر خویش آورده است.
* - العبادلة
* - الکبريت الاحمر
* - مفتاح الغیب
* - کشف المعانی


اسماعیل عجلونى جراحى صاحب «کشف الخفاء و مزیل الالباس»، به نقل از شیخ حجازى واعظ، محیی‌الدین بن عربى را از جمله حفّاظ حدیث به شمار آورده و در تعلیق خود در ذیل حدیث«من عرف نفسه عرف ربه» بدان اذعان کرده است.حسن محمود اصطلاح«الحافظ» را در میان محدثان این گونه تعریف مى‌کند: و الحافظ فی مصطلح المحدثین،یطلق على من یحفظ مأة ألف حدیث.


==اساتید ابن عربى==
🌟 ویژگی‌های آثار


«ابوجعفر عرینى» اولین استاد محیى‌الدّین مى‌باشد، عرینى شیخى بود که نوشتن و خواندن نمى‌دانست ولى در تکامل معنوى در سطحى عالى بود، البته ابن عربى قبل از او در هنگامه‌ى طفولیّت،«[[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]]» را ملاقات مى‌کند و او هم از دیدار ابن عربى بسیار خرسند مى‌شود.
موضوعات متنوع:
* - عرفان نظری و عملی
* - تفسیر و علوم قرآنی
* - فقه و حدیث
* - فلسفه و کلام
* - علوم غریبه
* - شعر و ادبیات


در کتاب [[ابن عربی بزرگ عالم عرفان نظری]] نوشته‌ی استاد [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] در صفحات 44 تا 56 از اساتید و مشایخ ابن عربی یاد می‌کند و کسانی چون: [[ابوالعباس عرینی]]، [[ابومدین غوث تلمسانی]] و [[فاطمه قرطبی]] را یاد می‌کند و از هر کدام از این اساتید در کتاب [[الفتوحات المکیه]] بارها یاد کرده و در شأن و مقامشان نکته ها گفته و از اقوالشان نیز سخنانی را آورده است.


آن چنان که خود محیى‌الدّین در رسالةالقدس بر شمرده، او از محضر پنجاه و پنج شیخ از جمله؛یوسف الگومى، صالح عدوى و دیگران بهره برده و در نزد عارفانى بزرگ حضور داشته است.آورده‌اند که همسر ابن عربى(مریم محمد بن عبدون) نیز سلوک عرفانى داشته و هم مشرب شوى خویش بوده و گویا تعاملاتى با یکدیگر داشته‌اند.از آنجا که شمار شیوخ و اساتید ابن عربى در این پژوهش موجب اطاله‌ى گفتار شود، تنها به پاره‌اى از اساتید ابن عربى در سه رشته اشاره مى‌کنیم:
🔸 سبک نگارش:
* - زبانی رمزآمیز و نمادین
* - مبتنی بر مکاشفات و الهامات
* - ترکیب برهان و عرفان
* - تأویل‌گرایی عمیق


#علم قرائت
#:ابوبکر محمد بن خلف بن صافى لخمى/ابوعبداللّه محمد بن شریح رعینى/ ابوالقاسم عبدالرحمن بن غالب شراط.
#دانش حدیث
#:ابومحمد عبدالحق بن محمد بن عبدالرحمن بن عبداللّه ازدى/عبدالصمد بن محمد بن ابى‌الفضل حرستانى/یونس بن یحیى بن ابى‌الحسن عباسى هاشمى.
#عرفان و تصوف
#:عبدالوهاب بن على بن سکینه/محمد [[بکری، عبدالله بن عبدالعزیز|بکرى]].


شایان ذکر است ابن عربى از محدث و تاریخ نگار مشهور [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]](صاحب [[تاریخ مدینة دمشق |تاریخ دمشق]])، و [[ابن بشکوال، خلف بن عبدالملک|ابن بشکوال]]، و ابوالفرج عبدالرحمن ابن جوزى و تنى چند، اجازه نامه‌هاى عام و خاص داشته است.
📖 شرح‌ها و ترجمه‌ها


==آثار ==
شرح‌های مهم بر فصوص الحکم:


قریب به اکثریت آثار قلمى شیخ در موضوع تصوف و علوم غیبیه‌ى عرفان به نگارش درآمده و در هر شهرى که منزل گزیده کتابى نگاشته است، آن گونه که آثار او در هنگام اقامت وى در مصر بر اهل آن شهر صعب جلوه نمود و آوازه‌ى نقد آراى و افکار او در مصر پیچید و عده‌اى سعى در ریختن خون وى کردند، تا این که «شیخ حسن بجائى» با تأویل سخنان شیخ، جان او را از دست ظاهر بینان مخالف رهایى بخشید.
* - شرح صدرالدین قونوی
* - شرح عبدالرزاق کاشانی
* - شرح داوود قیصری
* - شرح عبدالرحمن جامی


آنچه قابل تأمل است اختلاف فاحشى است که درباره‌ى تعداد آثار شیخ در بین محققان اندیشه‌ى وى دیده مى‌شود، به طورى که [[شعرانی، عبدالوهاب بن احمد|عبدالوهاب شعرانى]] تعداد مؤلفات او را 400 و اندى و [[جامی، عبدالرحمن|عبدالرحمن جامى]] متجاوز از 500 جلد و عثمان یحیى در پژوهش مستوفایش از 848 کتاب و رساله نام برده است.
🔸ترجمه‌ها به فارسی:


دکتر جهانگیرى آثار شیخ را بر حسب پژوهش خود 511 دانسته و عناوین آن‌ها را در کتاب خویش یادآور شده است، گویا آثار شیخ بیش از این مقدارى است که اهل تحقیق بدان رسیده‌اند چرا که خود شیخ، تعداد نوشته‌هاى خود را که توسط شاگردانش ضبط شده بود، حدود 4000 تصنیف بیان مى‌کند، او در این باره مى‌گوید: و کان قد ذکر بعض المحبّین لنا انه قد ضبط لنا نحو اربعة آلاف مصنّف و عدّها بأسمائها.
* - ترجمه فصوص الحکم توسط محمدعلی موحد و صمد موحد
* - ترجمه فتوحات مکیه توسط محمد خواجوی
* - ترجمه ترجمان الاشواق توسط امیرحسین الهیاری


شاید پاره‌اى از این آثار هنوز در چهره‌ى فراموشى در گوشه‌اى از کتاب خانه‌ها و یا جاهاى دیگر به عزلت نشسته و پاره‌ى دیگرى نیز از گزند حوادث زمان مصون نمانده و از بین رفته است.
💎 اهمیت آثار


==آثار قرآن پژوهى ابن عربى==
آثار ابن عربی به‌ویژه "فصوص الحکم" و "فتوحات مکیه" به عنوان:
* - اساس عرفان نظری اسلامی
* - منبع الهام برای مکاتب فلسفی-عرفانی
* - متن درسی در حوزه‌های علمیه
* - منبع پژوهش‌های دانشگاهی


بسیاری از این آثار هنوز به صورت نسخ خطی در کتابخانه‌های جهان نگهداری می‌شوند و زمینه‌ای گسترده برای تحقیق و تصحیح فراهم کرده‌اند.


غیر از دو کتاب «فتوحات مکیه» و «فصوص الحکم» که به سبک برداشت تأویلى- عرفانى از آیات قرآنى نگارش یافته،ابن عربى داراى آثار قرآنى دیگرى نیز هست که بیانگر اهتمام او به کتاب الهى و تبیین معارف آن از منظر خویش مى‌باشد، پاره‌اى از آثار او که به طور خاص و ویژه در زمینه‌ى تفسیر یا علوم مرتبط به قرآن نگاشته است عبارتند از:{{ستون-شروع|2}}
#اشارات القرآن في عالم الانسان.
#ايجاز البيان في الترجمة عن القرآن.
#تفسير «الجمع و التفصيل في اسرار معاني التنزيل».
#المثلثات الواردة في القرآن العظيم مثل قوله تعالى: (''' لا فارض و لا بكر عوان... ''')
#المسّبعات الواردة في القرآن العظيم مثل قوله تعالى:(''' خلق سبع سموات ''') و قوله تعالى ('''...و سبعة اذا رجعتم ''').
#تفسير آية الكرسى.
#تفسير قوله تعالى ''' يا بني آدم '''.
#الكلام في قوله تعالى (''' لا تدركه الابصار ''').
#کتاب الكتب، القرآن و الفرقان و اصناف الكتب كالمسطور و المرقوم و الحكيم و المبين و المحصى و المتشابه و غير ذلك.
#تفسير كشف الاسرار و هتك الاستار.
#سلوك القلب من الوجود الى الفناء ثم البقاء شرح تأویل سورة يوسف.
#رد المتشابه الى المحكم من الآيات القرآنيه و الأحاديث النبویه.
#رحمة من الرحمان في تفسير و اشارات القرآن.(مجموعه‌ى آراى تفسيرى ابن عربى در فتوحات و فصوص)
#تفسير منسوب به ابن عربى«تفسير القرآن الكريم» یا «تفسير القرآن و تأویله باطنيا» در 2 مجلد.
#رسالة في معرفة ليلة القدر.
#تفسير القرآن على الطريقة الشرعية، در 12 مجلد.
#تفسير صغير.{{پایان}}
{{تصوف و عرفان}}
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}


[[مؤلفات ابن عربي تاریخها و تصنیفها]]


[[دیوان ابن‌عربی]]  
[[دیوان ابن‌ عربی]]  


[[التجلیات الإلهیة]]  
[[التجلیات الإلهیة]]  


[[التعریفات]]  
[[التعریفات]]
 
[[الردود و النقود]]
 
[[مجربات إبن عربي في الطب الروحاني]] 
 
[[الكبريت الأحمر]]
 
[[طلای سرخ]]
 
[[الإسرا إلی المقام الأسری أو كتاب المعراج]]
 
[[متن و ترجمۀ الإسرا إلی مقام الأسری؛ نامۀ سریانیه]]


[[نص النصوص في شرح الفصوص لمحيي‌الدين ابن عربي]]
[[نص النصوص في شرح الفصوص لمحيي‌الدين ابن عربي]]
خط ۱۴۹: خط ۲۸۲:
[[کلمات المحققین]]  
[[کلمات المحققین]]  


[[الفتوحات المکیة]]  
[[ترجمه و شرح العبادلة]]
 
[[طریق إلی الله تعالی الشیخ و المرید]]
 
[[الفتوحات المكية]]
 
[[الفتوحات المکیة (عثمان یحیی)]]
 
[[الفتوحات المکية (تصحیح عبدالعزیز منصوب)]]  


[[الفتوحات المکیة (چهارده جلدی)]]  
[[الفتوحات المکیة (چهارده جلدی)]]  
[[فرهنگ واژه‌های فصوص الحکم]]
[[شرح مشکلات الفتوحات المکیه]]


[[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)]]  
[[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)]]  
[[شرح ابن عربی بر فصوص الحکم (میرآخوری)]]
[[نصوص من التراث الصوفي الغرب إسلامي]]
[[نقد النصوص في شرح نقش الفصوص]]


[[نقش الفصوص]]  
[[نقش الفصوص]]  
[[شرح رسالة روح القدس في محاسبة النفس]]


[[انشاء الدوایر]]  
[[انشاء الدوایر]]  


[[کتاب المعرفة]]  
[[کتاب المعرفة]]  
[[شجرة الكون]]
[[لواقح الأسرار و لوامح الأنوار]]
[[شرح فص حكمة عصمتية في كلمة فاطمية]]


[[درخت هستی (ترجمه شجرة الكون)]]  
[[درخت هستی (ترجمه شجرة الكون)]]  


[[رسالتان فی سر الحروف و معانیها]]  
[[رسالتان في سر الحروف و معانیها]]  


[[مجموعة رسائل ابن عربی]]  
[[مجموعة رسائل ابن عربی]]  


[[رسایل ابن عربی(ترجمه فارسی)]]  
[[رسائل ابن عربی (ترجمه فارسی)]]  


[[الکوکب الدری فی مناقب ذی النون المصری]]  
[[الکوکب الدري في مناقب ذي النون المصري]]  


[[کتاب الیقین]]  
[[کتاب الیقین]]  
[[کتاب المسائل]]
[[لوازم الحب الإلهي]]
[[مجموعة ساعة الخبر]]


[[مخطوط نادر من رسائل ابن عربی]]  
[[مخطوط نادر من رسائل ابن عربی]]  
خط ۱۷۹: خط ۳۴۴:
[[متن و ترجمه فصوص الحکم]]  
[[متن و ترجمه فصوص الحکم]]  


[[انسان كامل (ترجمه)]]  
[[انسان كامل (ترجمه سعیدی)]]  


[[محاضرة الأبرار و مسامرة الأخیار فی الأدبیات و النوادر و الأخبار]]  
[[محاضرة الأبرار و مسامرة الأخیار فی الأدبیات و النوادر و الأخبار]]  


[[تفسیر إبن عربی]]  
[[تفسير ابن عربي]]
 
[[مشاهد الأسرار القدسیة و مطالع الأنوار الإلهیة]]  


[[شرح مشاهد الأسرار القدسیة و مطالع الأنوار الإلهیة للشیخ الأکبر ابن عربي]]  
[[شرح مشاهد الأسرار القدسیة و مطالع الأنوار الإلهیة للشیخ الأکبر ابن عربي]]  
خط ۱۸۹: خط ۳۵۶:
[[کتاب الوصایا (رسایل ابن العربی)]]  
[[کتاب الوصایا (رسایل ابن العربی)]]  


[[الیواقیت و الجواهر في بیان عقاید الاکابر و باسفله الکبریت الاحمر في بیان علوم الشیخ الأکبر]]  
[[الیواقیت و الجواهر في بیان عقائد الأکابر]]  


[[رسائل ابن العربي]]  
[[رسائل ابن العربي]]  


[[کشف المعنی عن سر اسماء الله الحسنی]]  
[[رسائل من التراث الصوفي في لبس الخرقة]]
 
[[كشف المعنی عن سر أسماء الله الحسنی (محقق زمانی قمشه‌ای)]]
 
[[كشف المعنی عن سر أسماء الله الحسنی]]
 
[[تجلیات الهیه]]


[[الشجره النعمانیه]]  
[[الشجره النعمانیه]]  


[[ذخائر الأعلاق شرح ترجمان الأشواق]]  
[[ذخائر الأعلاق]]  


[[کتاب الحجب]]  
[[کتاب الحجب]]  
[[مشاهد الاسرار القدسیة و مطالع الانوار الالهیة]]


[[کتاب المسایل (التنزلات لیلیة)]]  
[[کتاب المسایل (التنزلات لیلیة)]]  
خط ۲۰۷: خط ۳۷۸:
[[رحمة من الرحمن في تفسیر و إشارات القرآن]]  
[[رحمة من الرحمن في تفسیر و إشارات القرآن]]  


[[حکم الفصوص و حکم الفتوحات المسمی مجمع البحرین فی شرح الفصین]]  
[[قرة عین الشهود و مرآة عرائس معانی الغیب و الوجود]]
 
[[حکم الفصوص و حکم الفتوحات]]  


[[ترجمان الاشواق (ترجمه و شرح)]]  
[[ترجمان الاشواق (ترجمه و شرح)]]  


[[فصوص الحکم]]  
[[فصوص الحکم (ترجمه)]]  


[[لواقح الأنوار القدسیة المنتقاة من الفتوحات المکیة]]
[[لواقح الأنوار القدسیة المنتقاة من الفتوحات المکیة]]


[[اوراد الشیخ الاکبر المسمی جواهر الدور الاعلی الشریف]]  
[[أوراد الشيخ الأکبر المسمی جواهر الدور الأعلی الشريف]]  


[[التدبیرات الالهیه فی اصلاح المملکه الانسانیه (انشاء الدوایر)]]  
[[التدبیرات الالهیه فی اصلاح المملکه الانسانیه (انشاء الدوایر)]]  
خط ۲۲۹: خط ۴۰۲:
[[کشف الغایات فی شرح ما اکتنفت علیه التجلیات (التجلیات الالهیه)]]  
[[کشف الغایات فی شرح ما اکتنفت علیه التجلیات (التجلیات الالهیه)]]  


[[عنقا مغرب فی ختم الاولیاء و شمس المغرب]]  
[[عنقا مغرب فی ختم الاولیاء و شمس المغرب]]
 
[[عنقاء مغرب في ختم الأولیاء و شمس المغرب (ترجمه اللهیاری)]]


[[تنزل الاملاک فی حرکات الافلاک]]  
[[تنزل الاملاک فی حرکات الافلاک]]  


[[شرح رساله روح القدس فی محاسبه النفس]]  
[[التنزلات الموصلیة فی اسرار الطهارات و الصلوات و الایام الاصلیة (نسخه)]]


[[رسایل ابن عربی شرح مبتدا الطفان و رسایل اخری]]  
[[رسایل ابن عربی شرح مبتدا الطفان و رسایل اخری]]  
[[مجموعه ساعه الخبر]]


[[الحکم الحاتمیة المسمی ب: الکلمات الحکمیة و المصطلحات الجاریة علی السنة الصوفیة]]  
[[الحکم الحاتمیة المسمی ب: الکلمات الحکمیة و المصطلحات الجاریة علی السنة الصوفیة]]  


[[رد المتشابه الی المحکم من الآیات القرآنیة و الاحادیث الشریفة]]  
[[رد المتشابه الی المحکم من الآیات القرآنية و الاحادیث الشریفة]]  


[[تنبیهات علی علو الحقیقة المحمدیة العلیة]]  
[[تنبیهات علی علو الحقیقة المحمدیة العلیة]]  
خط ۲۵۷: خط ۴۳۰:
[[رساله روح القدس]]  
[[رساله روح القدس]]  


[[تهذیب: الاخلاق لابن عربی]]  
[[تهذیب الاخلاق]]  


[[مواقع النجوم و مطالع اهله الاسرار و العلوم]]  
[[مواقع النجوم و مطالع اهله الاسرار و العلوم]]
 
[[شرح کتاب مواقع النجوم المسمی بطوالع منافع العلوم في مطالب مواقع النجوم]]


[[التنزلات الموصلیه فی اسرار الطهارات و الصلوات و الایام الاصلیه، أو، تنزل الاملاک فی حرکات الافلاک]]  
[[التنزلات الموصلیه فی اسرار الطهارات و الصلوات و الایام الاصلیه، أو، تنزل الاملاک فی حرکات الافلاک]]  


[[شجرة الکون]]  
[[شجرة الکون]]  
[[أجوبة إبن عربي علی أسئلة الحکيم الترمذي]]


[[کنه ما لابد للمرید منه]]  
[[کنه ما لابد للمرید منه]]  


[[إصطلاحات الصوفیة]]  
[[إصطلاحات الصوفیة]]  
[[کتاب عنقا مغرب فی ختم الاولیاء و شمس المغرب]]


[[الخلوة المطلقه]]  
[[الخلوة المطلقه]]  
خط ۲۷۶: خط ۴۵۱:


[[ترجمه فتوحات مکیه]]  
[[ترجمه فتوحات مکیه]]  
[[الفكوك في أسرار مستندات حكم الفصوص للشيخ الأكبر محیي‌الدین إبن عربي]]


[[اوراد اللیالی و الایام: نیایش بامدادی و شبانگاهی ابن عربی]]  
[[اوراد اللیالی و الایام: نیایش بامدادی و شبانگاهی ابن عربی]]  


[[المسایل لایضاح المسایل ویلیه رد المتشابه الی الحکم من الآیات القرآنیه و الاحادیث النبویه]]  
[[المسایل لایضاح المسایل ویلیه رد المتشابه الی الحکم من الآیات القرآنيه و الاحادیث النبویه]]
 
[[الرسالة الوجودية]]


[[الرسالة الوجودیة في معنی قوله صلی‌الله‌علیه‌وسلم: «من عرف نفسه فقد عرف ربه»]]  
[[الرسائل الثلاث]]


[[عنقاء مغرب فی ختم الاولیاء و شمس المغرب]]  
[[شرح فصوص الحکم للشيخ الاکبر ابن عربي]]


[[دروس شرح فصوص الحکم قیصری]]  
[[دروس شرح فصوص الحکم قیصری]]  


[[شرح فصوص الحکم للشیخ الأکبر ابن عربي المسمی توضیح البیان]]
[[شرح فصوص الحکم للشیخ الأکبر ابن عربي المسمی توضیح البیان]]
[[شرح فصوص الحکم من کلام الشیخ الأکبر محیي‌الدین بن العربي]]


[[عجائب العرفان في تفسير إيجاز البيان في الترجمة عن القرآن]]  
[[عجائب العرفان في تفسير إيجاز البيان في الترجمة عن القرآن]]  
خط ۲۹۳: خط ۴۷۴:
[[إیمان فرعون]]  
[[إیمان فرعون]]  


[[مواقع النجوم و مطالع أهلة الأسرار و العلوم]]
[[المبادي و الغايات في معاني‌الحروف و الآيات (و يليه العقد المنظوم فيما تحویة الحروف من الخواص و العلوم)]]  
 
[[المبادي و الغايات في معاني الحروف و الآيات (و يليه العقد المنظوم فيما تحویة الحروف من الخواص و العلوم)]]
 
[[نصوص من اللتراث الصوفي الغرب إسلامی]]  


[[نسب الأنبياء و أعمارهم من ولد آدم عليه‌السلام]]  
[[نسب الأنبياء و أعمارهم من ولد آدم عليه‌السلام]]  
خط ۳۰۴: خط ۴۸۱:


[[رسائل ابن عربی (چاپ بيروت)]]  
[[رسائل ابن عربی (چاپ بيروت)]]  
[[أجوبة إبن عربی علي أسئلة الحکيم الترمذي]]


[[إنشاء الدوائر (و يليه... عقله المستوفز - و يليه... التدبيرات الإلهية في إصلاح المملکة الإنسانية)]]  
[[إنشاء الدوائر (و يليه... عقله المستوفز - و يليه... التدبيرات الإلهية في إصلاح المملکة الإنسانية)]]  


[[تنبیهات علی علو الحقیقة المحمدیة و یلیه روح القدس فی محاسبة النفس؛ عقیدة فی التوحید؛ توجهات الحروف؛ الموعظة الحسنة؛ العجالة؛ الوصیة]]  
[[تنبیهات علی علو الحقیقة المحمدیة و یلیه روح القدس فی محاسبة النفس؛ عقیدة فی التوحید؛ توجهات الحروف؛ الموعظة الحسنة؛ العجالة؛ الوصیة]]  
[[مجربات إبن عربی في الطب الروحانی]]


[[عجائب العرفان في تفسير إيجاز البيان في الترجمة عن القرآن]]  
[[عجائب العرفان في تفسير إيجاز البيان في الترجمة عن القرآن]]  
خط ۳۳۰: خط ۵۰۳:


[[روح القدس في مناصحة النفس]]  
[[روح القدس في مناصحة النفس]]  
[[فصوص الحکم]]


[[شرح شطرنج العارفين]]  
[[شرح شطرنج العارفين]]  
[[فصوص الحکم]]
[[الفتوحات المکیة]]


[[فرهنگ اصطلاحات عرفانی محیی‌الدین ابن عربی]]  
[[فرهنگ اصطلاحات عرفانی محیی‌الدین ابن عربی]]  
خط ۳۴۸: خط ۵۱۵:
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:عارفان]]