منطق و نظریه ادبی در شعر فارسی

منطق و نظریۀ ادبی در شعر فارسی
پدیدآوران	روشنی، رضا (نویسنده)
ناشر	داستان
مکان نشر	تهران
سال نشر	1393
شابک	‎9786005614855
موضوع	نقد ادبی، نظریه ادبی، شعر فارسی
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏

منطق و نظریۀ ادبی در شعر فارسی تألیف رضا روشنی؛ این کتاب با هدف به چالش کشیدن ادبیات و تبیین منطق ادبی، به بررسی سه نظام معرفت‌شناسانۀ سنتی، مدرن و پسامدرن در شعر فارسی می‌پردازد و با نشان دادن مبانی و تناقضات هر یک، چشم‌اندازی از منطق و نظریۀ ادبی را فراروی مخاطبان قرار می‌دهد.

ساختار

این کتاب در یک جلد و شش بخش اصلی تنظیم شده است.

گزارش کتاب

کتاب «منطق و نظریۀ ادبی در شعر فارسی» اثر رضا روشنی، پژوهشی عمیق در حوزۀ نقد ادبی و نظریه‌پردازی شعر فارسی است که با نگاهی نظام‌مند به بررسی سه دورۀ مهم معرفت‌شناختی در ادبیات می‌پردازد. نویسنده در این کتاب بر این باور است که گفتمان ادبی همواره یکی از گفتمان‌های مهم و فراگیر در حوزۀ اندیشه و خردورزی انسان بوده و درک و فهم این گفتمان در گرو شناخت منطق خاص آن است. کتاب در شش بخش اصلی سازمان یافته است. بخش نخست به بررسی نظام‌های معرفت‌شناسی ادبی اختصاص دارد و در آن به تحلیل اصول و مؤلفه‌های نظام‌های سنتی، مدرنیسم و پسامدرنیسم در شعر فارسی پرداخته شده است. نویسنده در این بخش با نگاهی انتقادی، مبانی نظری و تناقضات هر یک از این نظام‌ها را مورد واکاوی قرار می‌دهد. بخش دوم با عنوان «تأملاتی پیرامون سنت ادبی» به بررسی مفاهیمی چون شعور متعارف و نظام قیاسی، تحلیل آثار شاعرانی چون حافظ، فردوسی و نیما، و نیز مباحث خلاقیت و نبوغ در ادبیات می‌پردازد. در این بخش نویسنده به تحلیل شعر فی نفسه و مدل‌های شعری مختلف نیز توجه نشان داده است. بخش سوم با عنوان «موانع سر راه نظریه ادبی» به چهار مانع اصلی در راه توسعۀ نظریۀ ادبی اشاره می‌کند: عدم تبیین منطق ادبی، عدم تبیین موضع متن، عدم تبیین موضع مؤلف و عدم تبیین موضع مخاطب. نویسنده معتقد است که رفع این موانع برای دستیابی به یک نظریۀ ادبی جامع ضروری است. بخش چهارم به «تأملاتی پیرامون مدرنیسم و شعر نیمایی» اختصاص یافته است. در این بخش نویسنده به بررسی منازعات ادبی، اهمیت شناخت نیما یوشیج، نظرات و ویژگی‌های الگو-بیان نیمایی، و نقش نیما در توسعۀ خرد ادبی پرداخته است. همچنین در این بخش، تحلیل منظومۀ «مرغ آمین» نیما نیز ارائه شده است. بخش پنجم به بررسی «پسامدرنیسم» به عنوان یک نظریۀ ادبی می‌پردازد و مؤلفه‌های جریان پسامدرن، تحلیل بازی‌های زبانی و ساختارشکنی را مورد تحلیل قرار می‌دهد. نویسنده در این بخش با نگاهی نقادانه به بررسی پیامدهای این نظریه در حوزۀ شعر فارسی می‌پردازد. بخش ششم و پایانی کتاب با عنوان «نظریۀ دیگرگونۀ ادبی» به ارائه چشم‌اندازی جدید از نظریۀ ادبی اختصاص یافته است. در این بخش نویسنده به مباحثی پیرامون مؤلفه‌های عملی و نظری نظریۀ دیگرگونۀ ادبی پرداخته و افق‌های جدیدی در حوزۀ نقد و نظریۀ ادبی فارسی گشوده است. این کتاب با رویکردی تحلیلی-انتقادی و با استفاده از مبانی نظری غنی، توانسته است تصویر روشنی از سیر تحول نظریۀ ادبی در شعر فارسی ارائه دهد و برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به نقد ادبی منبعی ارزشمند محسوب می‌شود. کتاب در ۱۸۴ صفحه توسط انتشارات داستان منتشر شده و تیراژ آن ۱۰۰۰ نسخه می‌باشد.

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات