التمهيد لما في الموطأ من المعاني و الأسانید: تفاوت میان نسخهها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR66387J1.jpg | عنوان = التمهيد لما في الموطأ من المعاني و الأسانید | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن عبد البر، یوسف بن عبد الله (نويسنده) علوی، مصطفی بن احمد (محقق) بکری، محمد عبد الکریم ( م...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
''' التمهید لما فی الموطا من المعانی و الاسانید''' ، اثر ابو عمرو یوسف بن عبدالله بن محمد بن عبدالبر نمری | ''' التمهید لما فی الموطا من المعانی و الاسانید''' ، اثر [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابو عمرو یوسف بن عبدالله بن محمد بن عبدالبر نمری اندلسی]]، (368-463ق) محدث و فقیه مالکی در شرح و توضیح احادیث [[موطأ الإمام مالك|موطا (الامام) مالک]] بن انس است. | ||
به دلیل اهمیت [[موطا (الامام) مالک]] | به دلیل اهمیت [[موطأ الإمام مالك|موطا (الامام) مالک بن انس]] در میان اهلسنت، در طول سالها شروح و تعلیقههای متعددی پیرامون آن نوشته شده است. از جمله [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر]] سه شرح به نامهای: التمهید، الاستذکار و المتفضی دارد که اثر حاضر، مهمترین آنها و همچنین از ارزشمندترین آثارش است. <ref> مقدمه محقق، صفحه کا</ref>. | ||
==اهمیت کتاب== | ==اهمیت کتاب== | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
==انگیزه و روش مولف== | ==انگیزه و روش مولف== | ||
وی درباره انگیزه و روش کار خود چنین میگوید: | وی درباره انگیزه و روش کار خود چنین میگوید: | ||
«به نظرم هرکس قصد استخراج حدیث پیامبر(ص) را از موطا | «به نظرم هرکس قصد استخراج حدیث پیامبر(ص) را از [[موطأ الإمام مالك|موطا مالک]]، دارد، به گمانش، اعتماد بر مسند کرده و از منقطع و مرسل حدیث، رویگردان شده است. تامل در سایر شرحها نشانگر عدم رعایت این معیار، در این تالیفات است و گاهی حدیث منقطع را در باب متصل داخل و مرسل را با سند آوردهاند و یا مراسیل موطا را از صحاحی میدانند که احدی حق جرح و تعدیلشان را ندارد؛ چون جمیع ناقلانش را ثقه میدانند. | ||
طبق مذهب مالک و تابعانش، باید به مرسل ثقه احتجاج کرد و عمل به آن را مانند عمل به مسند واجب دانست. | طبق مذهب [[مالک بن انس|مالک]] و تابعانش، باید به مرسل ثقه احتجاج کرد و عمل به آن را مانند عمل به مسند واجب دانست. | ||
اما علمای دیگر، برخی مسند و مرسل را برابر و عمل به هر دو را جایز میدانند و گروهی مرسل را رد کرده و معتقدند که مقطوع شدن حدیث، دلیل بر رد آن است بدین جهت هر آنچه از مالک در الموطا از پیامبر(ص) نقل شده از مسند، مقطوع، مرسل و هر چه که میتوان به آنها اضافه کرد را آوردهام . <ref> ر.ک: متن کتاب ص 11-1و احمد مهرابی، خدیجه، ص43-42</ref>. | اما علمای دیگر، برخی مسند و مرسل را برابر و عمل به هر دو را جایز میدانند و گروهی مرسل را رد کرده و معتقدند که مقطوع شدن حدیث، دلیل بر رد آن است بدین جهت هر آنچه از مالک در الموطا از پیامبر(ص) نقل شده از مسند، مقطوع، مرسل و هر چه که میتوان به آنها اضافه کرد را آوردهام . <ref> ر.ک: متن کتاب ص 11-1و احمد مهرابی، خدیجه، ص43-42</ref>. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
هر جزء نیز به فصول و ابواب مختلفی تقسیم میشود که هرکدام به موضوعات خاصی میپردازند. روش مولف در این کتاب به این صورت است که مؤلف ابتدا حدیثهای موطأ را بیان کرده، سپس به سند و متن آنها میپردازد. | هر جزء نیز به فصول و ابواب مختلفی تقسیم میشود که هرکدام به موضوعات خاصی میپردازند. روش مولف در این کتاب به این صورت است که مؤلف ابتدا حدیثهای موطأ را بیان کرده، سپس به سند و متن آنها میپردازد. | ||
مؤلف به طور خاص، دیدگاههای[[مالک ابن انس]] را تأیید کرده و به رد دیدگاههای مخالف میپردازد. همچنین، این کتاب به علوم حدیث نیز اختصاص دارد، از جمله به بررسی حدیثهای مرسل (که یکی از راویان آن در سلسله سند ذکر نشده باشد) و منقطع (که سلسله سند آن گسسته باشد) میپردازد. | مؤلف به طور خاص، دیدگاههای [[مالک بن انس|مالک ابن انس]] را تأیید کرده و به رد دیدگاههای مخالف میپردازد. همچنین، این کتاب به علوم حدیث نیز اختصاص دارد، از جمله به بررسی حدیثهای مرسل (که یکی از راویان آن در سلسله سند ذکر نشده باشد) و منقطع (که سلسله سند آن گسسته باشد) میپردازد. | ||
==محتوای کتاب== | ==محتوای کتاب== | ||
کتاب "التمهيد" یک اثر جامع در علوم حدیث و فقه است که به شیوه تحلیلی و مقایسهای نگاشته شده است. محتوای کتاب شامل موارد زیر است: | کتاب "التمهيد" یک اثر جامع در علوم حدیث و فقه است که به شیوه تحلیلی و مقایسهای نگاشته شده است. محتوای کتاب شامل موارد زیر است: | ||
شرح و توضیح حدیثها: مؤلف هر حدیث از "الموطأ" را با سند آن ذکر کرده، معانی آن را توضیح میدهد و درباره مسائل فقهی مرتبط با آن بحث میکند. | شرح و توضیح حدیثها: مؤلف هر حدیث از "[[موطأ الإمام مالك|الموطأ]]" را با سند آن ذکر کرده، معانی آن را توضیح میدهد و درباره مسائل فقهی مرتبط با آن بحث میکند. | ||
بررسی اسانید (سلسله راویان): وی بهصورت دقیق به بررسی سندهای حدیثها میپردازد و وضعیت راویان را از نظر ثقه بودن (قابلاعتماد بودن) و عدالت بررسی میکند. بخشهایی مانند "باب معرفة المرسل و المسند و المنقطع و المتصل و الموقوف و معنى التدليس" (فصل شناخت مرسل، مسند، منقطع، متصل، موقوف و معنای تدلیس) به این موضوع اختصاص دارد.<ref>متن کتاب، ج 1، ص 23-22</ref> | بررسی اسانید (سلسله راویان): وی بهصورت دقیق به بررسی سندهای حدیثها میپردازد و وضعیت راویان را از نظر ثقه بودن (قابلاعتماد بودن) و عدالت بررسی میکند. بخشهایی مانند "باب معرفة المرسل و المسند و المنقطع و المتصل و الموقوف و معنى التدليس" (فصل شناخت مرسل، مسند، منقطع، متصل، موقوف و معنای تدلیس) به این موضوع اختصاص دارد.<ref>متن کتاب، ج 1، ص 23-22</ref> | ||
نسخهٔ ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۲۲:۱۷
| التمهيد لما في الموطأ من المعاني و الأسانید | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن عبد البر، یوسف بن عبد الله (نويسنده)
علوی، مصطفی بن احمد (محقق) بکری، محمد عبد الکریم ( محقق) ابن صدیق، عبدالله ( محقق) فلاح، محمد ( محقق) اعراب، سعید احمد ( محقق) جیدی، عمر بن عبدالکریم ( محقق) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 13سده - 1387ق - 1399ق - 1400ق - 1401ق - 1403ق - 1405ق - 1406ق - 1409ق - 1410ق - 1412ق - 1967م - 1979م - 1980م - 1981م - 1983م - 1984م - 1985م - 1989م - 1990م - 1992م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 26 |
| کد کنگره | /م2 م8022 117/5 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
التمهید لما فی الموطا من المعانی و الاسانید ، اثر ابو عمرو یوسف بن عبدالله بن محمد بن عبدالبر نمری اندلسی، (368-463ق) محدث و فقیه مالکی در شرح و توضیح احادیث موطا (الامام) مالک بن انس است.
به دلیل اهمیت موطا (الامام) مالک بن انس در میان اهلسنت، در طول سالها شروح و تعلیقههای متعددی پیرامون آن نوشته شده است. از جمله ابن عبدالبر سه شرح به نامهای: التمهید، الاستذکار و المتفضی دارد که اثر حاضر، مهمترین آنها و همچنین از ارزشمندترین آثارش است. [۱].
اهمیت کتاب
بنا به نظر ابن حزم، در موضوع فقه الحدیث کتابی بهتر و نیکوتر از التمهید نیست[۲].
این کتاب، تاثیر بسزایی بر شروح بعد از خود گذاشت و نویسندگان بعدی از نظریههای موجود در التمهید استفاده کردهاند[۳].
انگیزه و روش مولف
وی درباره انگیزه و روش کار خود چنین میگوید: «به نظرم هرکس قصد استخراج حدیث پیامبر(ص) را از موطا مالک، دارد، به گمانش، اعتماد بر مسند کرده و از منقطع و مرسل حدیث، رویگردان شده است. تامل در سایر شرحها نشانگر عدم رعایت این معیار، در این تالیفات است و گاهی حدیث منقطع را در باب متصل داخل و مرسل را با سند آوردهاند و یا مراسیل موطا را از صحاحی میدانند که احدی حق جرح و تعدیلشان را ندارد؛ چون جمیع ناقلانش را ثقه میدانند.
طبق مذهب مالک و تابعانش، باید به مرسل ثقه احتجاج کرد و عمل به آن را مانند عمل به مسند واجب دانست.
اما علمای دیگر، برخی مسند و مرسل را برابر و عمل به هر دو را جایز میدانند و گروهی مرسل را رد کرده و معتقدند که مقطوع شدن حدیث، دلیل بر رد آن است بدین جهت هر آنچه از مالک در الموطا از پیامبر(ص) نقل شده از مسند، مقطوع، مرسل و هر چه که میتوان به آنها اضافه کرد را آوردهام . [۴].
ساختار و روش کتاب
کتاب در طول 30 سال و در 70 جزء ، نوشته و آن را بر اساس شیوخ مالک بن انس، که در کتاب موطا از آنها حدیث نقل می کند، مرتب کرده است. </ref>ر.ک: ص د</ref>. و در 25 مجلد منتشر شده است.
هر جزء نیز به فصول و ابواب مختلفی تقسیم میشود که هرکدام به موضوعات خاصی میپردازند. روش مولف در این کتاب به این صورت است که مؤلف ابتدا حدیثهای موطأ را بیان کرده، سپس به سند و متن آنها میپردازد.
مؤلف به طور خاص، دیدگاههای مالک ابن انس را تأیید کرده و به رد دیدگاههای مخالف میپردازد. همچنین، این کتاب به علوم حدیث نیز اختصاص دارد، از جمله به بررسی حدیثهای مرسل (که یکی از راویان آن در سلسله سند ذکر نشده باشد) و منقطع (که سلسله سند آن گسسته باشد) میپردازد.
محتوای کتاب
کتاب "التمهيد" یک اثر جامع در علوم حدیث و فقه است که به شیوه تحلیلی و مقایسهای نگاشته شده است. محتوای کتاب شامل موارد زیر است:
شرح و توضیح حدیثها: مؤلف هر حدیث از "الموطأ" را با سند آن ذکر کرده، معانی آن را توضیح میدهد و درباره مسائل فقهی مرتبط با آن بحث میکند.
بررسی اسانید (سلسله راویان): وی بهصورت دقیق به بررسی سندهای حدیثها میپردازد و وضعیت راویان را از نظر ثقه بودن (قابلاعتماد بودن) و عدالت بررسی میکند. بخشهایی مانند "باب معرفة المرسل و المسند و المنقطع و المتصل و الموقوف و معنى التدليس" (فصل شناخت مرسل، مسند، منقطع، متصل، موقوف و معنای تدلیس) به این موضوع اختصاص دارد.[۵]
مسائل فقهی و احکام: که از حدیثها برای استخراج احکام و مسائل فقهی استفاده میکند. به طور مثال، در مورد مسائل طهارت [۶] و نماز شامل اوقات نماز، رکعات، سجده سهو، و اوقات ممنوعه نماز مانند[۷]
روزه شامل قواعد روزه، آغاز و پایان رمضان، رؤیت هلال، و استثنائات (مانند سفر) را توضیح میدهد مانند[۸] حج شامل مناسک حج، از جمله طواف و سعی بین صفا و مروه رمی، هروله در طواف و قربانی موردبررسی قرار میگیرد مانند[۹] نکاح شامل شرایط و موانع ازدواج، مهریه، طلاق خلع، و احکام ولی در ازدواج را شامل میشود مانند[۱۰].
در شرح لغات، کلمات دشوار و غریب در حدیثها و آثار را توضیح میدهد.[۱۱]
پانویس
منابع مقاله
- متن کتاب
- احمد مهرابی، خدیجه، شرح نویسی بر جوامع اولیه، مجله ندای صادق سال پنجم، شماره 17 و 18
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/36051/