أمثلة الأبنية في كتاب سيبويه: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره =PJ ۶۱۰۱/س۹ک۲۰۱ | | کد کنگره =PJ ۶۱۰۱/س۹ک۲۰۱ | ||
| موضوع = زبان عربی - صرف و نحو,صرف | | موضوع = زبان عربی - صرف و نحو,صرف | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
'''أمثلة الأبنية في كتاب سيبويه'''، از آثار لغت شناس، شاعر، راوى، نحوى، و فقيه مشهور اندلسى قرن چهارم هجری قمری، [[زبیدی، محمد بن حسن|ابوبکر محمد بن حسن اشبیلی زُبَيدى]] (متوفی 379ق)، است که به تفسیر و شرح معانی مثالهای ابنیه واژگان موجود در [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]] تألیف ادیب و نحوى مشهور ایرانى و پیشواى ممتاز مکتب نحوى بصره [[سیبویه، عمرو بن عثمان|عمرو بن عثمان بن قنبر]]، مشهور به [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] (140-180ق)، میپردازد. پژوهشگر معاصر و استاد نحو عربی دانشگاه قاريونس (بنغازی لیبی)، [[دناع، محمد خلیفة|محمد خلیفة دَنّاع]] این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی سودمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[ابوبکر زبيدى]] و همچنین ویژگیها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است. | '''أمثلة الأبنية في كتاب سيبويه'''، از آثار لغت شناس، شاعر، راوى، نحوى، و فقيه مشهور اندلسى قرن چهارم هجری قمری، [[زبیدی، محمد بن حسن|ابوبکر محمد بن حسن اشبیلی زُبَيدى]] (متوفی 379ق)، است که به تفسیر و شرح معانی مثالهای ابنیه واژگان موجود در [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]] تألیف ادیب و نحوى مشهور ایرانى و پیشواى ممتاز مکتب نحوى بصره [[سیبویه، عمرو بن عثمان|عمرو بن عثمان بن قنبر]]، مشهور به [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] (140-180ق)، میپردازد. پژوهشگر معاصر و استاد نحو عربی دانشگاه قاريونس (بنغازی لیبی)، [[دناع، محمد خلیفة|محمد خلیفة دَنّاع]] این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی سودمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[ابوبکر زبيدى]] و همچنین ویژگیها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
*محقق نوشته است: یک سال پیشازاین، کتابی درباره سیبویه در اندلس آماده کردم و در آن، نسخههای خطی اندلسی را گردآوردم که به شرح، تعلیق و تفسیر [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]] پرداختهاند و کتاب «[[الاستدراک علی أبنیة سیبویه]]» تألیف [[زبیدی، محمد بن حسن|ابوبکر زبيدى]] نیز یکی از این آثار است و [[زبیدی، محمد بن حسن|زبيدى]]، بر تفسیر بناهای کلماتی تمرکز دارد که [[سیبویه]] آورده است و واژگان ناآشنای آن را | *محقق نوشته است: یک سال پیشازاین، کتابی درباره سیبویه در اندلس آماده کردم و در آن، نسخههای خطی اندلسی را گردآوردم که به شرح، تعلیق و تفسیر [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]] پرداختهاند و کتاب «[[الاستدراک علی أبنیة سیبویه]]» تألیف [[زبیدی، محمد بن حسن|ابوبکر زبيدى]] نیز یکی از این آثار است و [[زبیدی، محمد بن حسن|زبيدى]]، بر تفسیر بناهای کلماتی تمرکز دارد که [[سیبویه]] آورده است و واژگان ناآشنای آن را توضیحمیدهد. <ref> مقدمه نویسنده، ص7. </ref> | ||
*[[دناع، محمد خلیفة|محمد خلیفة دناع]] این کتاب را ملحق به کتاب خودش؛ [[سیبویه في أندلس]] شمرده است. <ref> ر.ک: متن کتاب، ص105. و نیز مقدمه محقق، ص7. </ref> البته منظور او از الحاق، تناسب موضوعی و محوریت معرفی کردن دیدگاههای [[سیبویه]] است. | *[[دناع، محمد خلیفة|محمد خلیفة دناع]] این کتاب را ملحق به کتاب خودش؛ [[سیبویه في أندلس]] شمرده است. <ref> ر.ک: متن کتاب، ص105. و نیز مقدمه محقق، ص7. </ref> البته منظور او از الحاق، تناسب موضوعی و محوریت معرفی کردن دیدگاههای [[سیبویه]] است. | ||
*محقق مذکور، تأکید کرده است: توضیحات، تعلیقات و اضافاتی بر اساس [[جمهرة اللغة|الجمهرة]] تألیف [[ابن درید، محمد بن حسن|ابن درید]] و [[لسان العرب]] نوشته [[ابن منظور، محمد بن مکرم|ابن منظور]] و سایر کتابهای اندیشوران اندلسی، بر اثر حاضر افزودم و کلام [[زبیدی، محمد بن حسن|زبیدی]] را در بالای صفحه و تعلیقات را در ذیل آن ثبت کردم. <ref> مقدمه محقق، ص7- 8. </ref> | *محقق مذکور، تأکید کرده است: توضیحات، تعلیقات و اضافاتی بر اساس [[جمهرة اللغة|الجمهرة]] تألیف [[ابن درید، محمد بن حسن|ابن درید]] و [[لسان العرب]] نوشته [[ابن منظور، محمد بن مکرم|ابن منظور]] و سایر کتابهای اندیشوران اندلسی، بر اثر حاضر افزودم و کلام [[زبیدی، محمد بن حسن|زبیدی]] را در بالای صفحه و تعلیقات را در ذیل آن ثبت کردم. <ref> مقدمه محقق، ص7- 8. </ref> | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
*[[زبیدی، محمد بن حسن|ابوبکر زبيدى]] در این اثر مختصر، به مباحث صرفی متعددی پرداخته است از جمله: مثالهای بابهای ثلاثی مجرد، ثلاثی مزید (با اضافه الف، یاء، نون، تاء، میم و واو)، تضعیف در ثلاثی، تضعیف در موضع عین و لام، رباعی مجرد، رباعی مزید (با اضافه واو، یاء، الف، نون)، تضعیف در رباعی، خماسی و الحاق زواند به خماسی. | *[[زبیدی، محمد بن حسن|ابوبکر زبيدى]] در این اثر مختصر، به مباحث صرفی متعددی پرداخته است از جمله: مثالهای بابهای ثلاثی مجرد، ثلاثی مزید (با اضافه الف، یاء، نون، تاء، میم و واو)، تضعیف در ثلاثی، تضعیف در موضع عین و لام، رباعی مجرد، رباعی مزید (با اضافه واو، یاء، الف، نون)، تضعیف در رباعی، خماسی و الحاق زواند به خماسی. | ||
==نمونه مباحث== | ==نمونه مباحث== | ||
*رباعی مجرد و بیان معنای واژگان ناآشنای این باب: [[زبیدی، محمد بن حسن|ابوبکر زبيدى]] گوید: «جَعفر» نهری کوچک است و «سَلهب»، «خَلجَم» و «شَجعَم» هر سه، بلندقامت. | *رباعی مجرد و بیان معنای واژگان ناآشنای این باب: [[زبیدی، محمد بن حسن|ابوبکر زبيدى]] گوید: «جَعفر» نهری کوچک است و «سَلهب»، «خَلجَم» و «شَجعَم» هر سه، بلندقامت.<ref> متن کتاب، ص77. </ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۴۹
| أمثلة الأبنية في كتاب سيبويه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | زبیدی، محمد بن حسن (نويسنده)
سیبویه، عمرو بن عثمان (نویسنده) دناع، محمد خلیفة (محقق) |
| ناشر | دار النهضة العربية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1996م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | زبان عربی - صرف و نحو,صرف |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PJ ۶۱۰۱/س۹ک۲۰۱ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
أمثلة الأبنية في كتاب سيبويه، از آثار لغت شناس، شاعر، راوى، نحوى، و فقيه مشهور اندلسى قرن چهارم هجری قمری، ابوبکر محمد بن حسن اشبیلی زُبَيدى (متوفی 379ق)، است که به تفسیر و شرح معانی مثالهای ابنیه واژگان موجود در الكتاب تألیف ادیب و نحوى مشهور ایرانى و پیشواى ممتاز مکتب نحوى بصره عمرو بن عثمان بن قنبر، مشهور به سیبویه (140-180ق)، میپردازد. پژوهشگر معاصر و استاد نحو عربی دانشگاه قاريونس (بنغازی لیبی)، محمد خلیفة دَنّاع این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی سودمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابوبکر زبيدى و همچنین ویژگیها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است.
هدف و روش
- محقق نوشته است: یک سال پیشازاین، کتابی درباره سیبویه در اندلس آماده کردم و در آن، نسخههای خطی اندلسی را گردآوردم که به شرح، تعلیق و تفسیر الكتاب پرداختهاند و کتاب «الاستدراک علی أبنیة سیبویه» تألیف ابوبکر زبيدى نیز یکی از این آثار است و زبيدى، بر تفسیر بناهای کلماتی تمرکز دارد که سیبویه آورده است و واژگان ناآشنای آن را توضیحمیدهد. [۱]
- محمد خلیفة دناع این کتاب را ملحق به کتاب خودش؛ سیبویه في أندلس شمرده است. [۲] البته منظور او از الحاق، تناسب موضوعی و محوریت معرفی کردن دیدگاههای سیبویه است.
- محقق مذکور، تأکید کرده است: توضیحات، تعلیقات و اضافاتی بر اساس الجمهرة تألیف ابن درید و لسان العرب نوشته ابن منظور و سایر کتابهای اندیشوران اندلسی، بر اثر حاضر افزودم و کلام زبیدی را در بالای صفحه و تعلیقات را در ذیل آن ثبت کردم. [۳]
ساختار و محتوا
- ابوبکر زبيدى در این اثر مختصر، به مباحث صرفی متعددی پرداخته است از جمله: مثالهای بابهای ثلاثی مجرد، ثلاثی مزید (با اضافه الف، یاء، نون، تاء، میم و واو)، تضعیف در ثلاثی، تضعیف در موضع عین و لام، رباعی مجرد، رباعی مزید (با اضافه واو، یاء، الف، نون)، تضعیف در رباعی، خماسی و الحاق زواند به خماسی.
نمونه مباحث
- رباعی مجرد و بیان معنای واژگان ناآشنای این باب: ابوبکر زبيدى گوید: «جَعفر» نهری کوچک است و «سَلهب»، «خَلجَم» و «شَجعَم» هر سه، بلندقامت.[۴]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.