التفهیم لأوائل صناعة التنجیم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
جز (جایگزینی متن - 'سرگذشت نامه' به 'سرگذشت‌نامه ')
جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
 
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[ابو ریحان بیرونی، محمد بن احمد]] (نويسنده)
[[ابو ریحان بیرونی، محمد بن احمد]] (نويسنده)
[[همایی، جلال‌الدین]] (محقق و مقدمه نویس)
[[همایی، جلال‌الدین]] (محقق و مقدمه‌نویس)
|زبان
|زبان
| زبان = فارسی
| زبان = فارسی
| کد کنگره =   ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ت‎‏7 23 ‏ًQB‎‏  
| کد کنگره =/‎‏الف‎‏2‎‏ت‎‏7 23 ‏ًQB‎‏  
| موضوع =ابو ریحان بیرونی، محمد بن احمد، 362 - 440ق. - سرگذشت‌نامه - اختر گویی - متون قدیمی تا قرن ۱۴ - ریاضیات - متون قدیمی تا قرن 14 - نثر فارسی - قرن 5ق. - نجوم اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
| موضوع =ابو ریحان بیرونی، محمد بن احمد، 362 - 440ق. - سرگذشت‌نامه- اختر گویی - متون قدیمی تا قرن ۱۴ - ریاضیات - متون قدیمی تا قرن 14 - نثر فارسی - قرن 5ق. - نجوم اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
|ناشر  
|ناشر  
| ناشر = بابک
| ناشر = بابک
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''کتاب التفهیم لأوائل صناعة التنجیم''' تالیف [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابو‌ریحان بیرونی]] (362 تا 440 ق)، اثری است به فارسی برای آموزش علم نجوم.
'''کتاب التفهیم لأوائل صناعة التنجیم''' تألیف [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابو‌ریحان بیرونی]] (362 تا 440 ق)، اثری است به فارسی برای آموزش علم نجوم.


این کتاب،‌ یکی از کهن‌ترین و معتبرترین متون علمی در ریاضیات و نجوم است که تأثیر علمی عمیقی در‌ جهان‌ داشته است، چنانکه بسیاری از دانشمندان‌ ایرانی‌ و غیر‌ ایرانی‌ در‌ کتاب‌ها و مقاله‌ها از‌ آن‌ بهره برده‌اند<ref>خاکپور، علی، ص75</ref>.
این کتاب،‌ یکی از کهن‌ترین و معتبرترین متون علمی در ریاضیات و نجوم است که تأثیر علمی عمیقی در‌ جهان‌ داشته است، چنانکه بسیاری از دانشمندان‌ ایرانی‌ و غیر‌ ایرانی‌ در‌ کتاب‌ها و مقاله‌ها از‌ آن‌ بهره برده‌اند<ref>خاکپور، علی، ص75</ref>.
خط ۳۳: خط ۳۳:
اگرچه کتاب التفهیم را بدون تردید‌ خود‌ [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابو‌ریحان]] در کمال مهارت و استادی‌، با‌ موجزترین‌ عبارات، به دو زبان فارسی و عربی نگاشته است، به ترتیبی که هرکدام از آن‌ها تألیفی مستقل می‌نماید، بدون این‌که یکی‌ ترجمه‌ دیگری‌ باشد، ولی باید گفت که‌ این‌ خودآموز‌ نجوم، اساساً برای دختری فارسی‌زبان نوشته‌شده و کتاب انباشته از واژه‌ها‌ و اصطلاحات اصیل و کهن فارسی، به‌ویژه درباره تاریخ، آداب‌ورسوم، ایام معروف و روش گاه‌شماری ایرانیان است. درواقع این اثر، چکیده‌ای‌ از‌ دانش‌ [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|بیرونی]] در ریاضی و نجوم و گنجینه‌ای مالامال از فواید علمی و ادبی است<ref>همان</ref>.
اگرچه کتاب التفهیم را بدون تردید‌ خود‌ [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابو‌ریحان]] در کمال مهارت و استادی‌، با‌ موجزترین‌ عبارات، به دو زبان فارسی و عربی نگاشته است، به ترتیبی که هرکدام از آن‌ها تألیفی مستقل می‌نماید، بدون این‌که یکی‌ ترجمه‌ دیگری‌ باشد، ولی باید گفت که‌ این‌ خودآموز‌ نجوم، اساساً برای دختری فارسی‌زبان نوشته‌شده و کتاب انباشته از واژه‌ها‌ و اصطلاحات اصیل و کهن فارسی، به‌ویژه درباره تاریخ، آداب‌ورسوم، ایام معروف و روش گاه‌شماری ایرانیان است. درواقع این اثر، چکیده‌ای‌ از‌ دانش‌ [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|بیرونی]] در ریاضی و نجوم و گنجینه‌ای مالامال از فواید علمی و ادبی است<ref>همان</ref>.


التفهیم‌ از‌ گذشته تا امروز، همواره به دلیل شیوه پژوهشی [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوریحان]] که او را در مقایسه باهم‌عصران‌ بزرگی‌ چون‌ [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‌سینا]] شاخص می‌کند، برای تعلیم ریاضیات و نجوم موردتوجه دانشمندان و پژوهشگران این‌ عرصه‌ بوده‌ است. شگفتا که این کتاب در نیمه اول سده پنجم هجری برای دختر نوآموز ایرانی‌ نوشته‌شده‌ است، ولی فهم پاره‌ای از مسائل آن، امروز برای تحصیل‌کردگان دانشگاهی ریاضی و نجوم دشوار می‌نماید‌<ref>همان</ref>.
التفهیم‌ از‌ گذشته تا امروز، همواره به دلیل شیوه پژوهشی [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوریحان]] که او را در مقایسه باهم‌عصران‌ بزرگی‌ چون‌ [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‌ سینا]] شاخص می‌کند، برای تعلیم ریاضیات و نجوم موردتوجه دانشمندان و پژوهشگران این‌ عرصه‌ بوده‌ است. شگفتا که این کتاب در نیمه اول سده پنجم هجری برای دختر نوآموز ایرانی‌ نوشته‌شده‌ است، ولی فهم پاره‌ای از مسائل آن، امروز برای تحصیل‌کردگان دانشگاهی ریاضی و نجوم دشوار می‌نماید‌<ref>همان</ref>.


اهمیت‌ این کتاب سبب شده است تا افزون بر چاپ‌های متعدد، این اثر به چندین‌ زبان‌ زنده‌ دنیا چون انگلیسی، ایتالیایی، آلمانی، روسی و تاجیکی نیز ترجمه شود<ref>همان</ref>.
اهمیت‌ این کتاب سبب شده است تا افزون بر چاپ‌های متعدد، این اثر به چندین‌ زبان‌ زنده‌ دنیا چون انگلیسی، ایتالیایی، آلمانی، روسی و تاجیکی نیز ترجمه شود<ref>همان</ref>.
خط ۵۱: خط ۵۱:
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[نجوم به روایت بیرونی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:نجوم]]
[[رده:نجوم]]