التجرید الصریح‌ لأحا‌دیث‌ الجا‌مع‌ الصحیح‌

التجرید الصریح‌ لأحا‌دیث‌ الجا‌مع‌ الصحیح‌
پدیدآوران	زبیدی، احمد بن احمد (نويسنده) بخاری، محمد بن اسماعیل (نویسنده) داغستانی، عمر بن عبد السلام (گردآورنده)
عنوان‌های دیگر	زوائد الزبیدی ** مختصر صحيح البخاري
ناشر	دار ابن القيم ** دار ابن عفان
مکان نشر	[بی جا] - [بی جا]
سال نشر	13سده
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	ب3ج 2014 119 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

التجريد الصريح لأحاديث «الجامع الصحيح» وهو المشهور ب‍: مختصر صحيح البخاري اثر زین‌الدین احمد بن احمد عبداللطیف زبیدی (متوفی 893ق)، کتابی است در تلخیص و اختصار «صحیح بخاری».

این کتاب، همراه با «زوائد الزبيدي» اثر عمو ضیاءالدین داغستانی منتشر شده است و دربردارنده احادیثی است که زبیدی از ذکر آنها در «التجريد» غفلت نموده است با اینکه تمامی این احادیث غیر تکراری و همگی مسند بوده و مقطوع و معلق نیستند.

صحیح بخاری یکی از مهم‌ترین کتب حدیثی جهان اسلام است که امام بخاری آن را از میان ششصد هزار حدیث محفوظش به رشته تحریر درآورده است. این اثر گرانبها مشتمل بر روایات نقل‌شده از پیامبر(ص) در مورد احکام فقهی و مسایل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مسلمین و آداب اسلامی است. زبیدی در اثر حاضر، با هدف گزینش و خلاصه کردن این کتاب، برخی از مهم‌ترین روایات صحیح آن را انتخاب کرده و در اختیار خوانندگان قرار داده است. متأسفانه در مقدمه مختصر محقق، تنها به ذکر ویژگی‌های چاپ حاضر کتاب نسبت به چاپ‌های پیشین و نیز ارائه شرح حال مختصری از مؤلف اکتفا شده و اطلاع چندانی پیرامون ویژگی‌های و خصوصیات کتاب و یا ملاک و رویکرد زبیدی در انتخاب روایات و نحوه چینش و ترتیب آنها، ذکر نشده است.

اما با دقت و بررسی در روایات مذکور در کتاب، می‌توان دریافت که وی آنها را در قالب 97 باب یا کتاب فقهی، تحت عناوینی همچون: کتاب الوحی، ایمان، علم، وضو، غسل، حیض، تیمم، نماز، اوقات نماز و... تنظیم و مرتب کرده است. زبیدی به منظور رعایت اختصار و کم شدن حجم کتاب، از ذکر سلسله سندها خودداری کرده و تنها نخستین راوی را ذکر نموده است. نخستین روایت کتاب، روایتی از عمر بن خطاب، از پیامبر(ص) که فرمودند: «انما الأعمال بالنيات، وانما لکل امرئ ما نوی، فمن کانت هجرته إلی الدنیا يصيبها، أو امرأة ینکحها، فهجرته إلی ما هاجر أليه» (اعمال به نیت‌ها بستگی دارد و با هرکس، مطابق نیتش رفتار می‌شود. پس هر کس، به خاطر مقاصد دنیوی یا ازدواج با زنی، هجرت نماید، به دنیا دست می‌یابد و با آن زن ازدواج می‌کند و دستاورد هجرت هرکس، چیزی است که به خاطر آن هجرت نموده).

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.