إعراب نهج‌البلاغة و بیان معانیه

إعراب نهج البلاغة و بیان معانیه
پدیدآوران	زاهد، زهیر غازی (نويسنده)
ناشر	محمد مصطفی العدوی (مولف)
مکان نشر	عراق - نجف اشرف
سال نشر	1436ق - 2014م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

إعراب نهج البلاغة و بیان معانیه، از آثار استاد پیشین دانشگاه بغداد، دکتر زهیر غازی زاهد است و به تفسیر ادبی و نحوی تعدادی از خطبه‌های نهج‌البلاغه می‌پردازد و می‌کوشد پیام‌های امام علی(ع) را با توجه به سیاق و آیات قرآن کریم و روایات رسول اکرم(ص) توضیح بدهد.

هدف و روش

• دکتر زهیر غازی زاهد تأکید دارد نهج‌البلاغه را نه با روش سنتی اعراب که تنها بر جمله متمرکز است، بلکه با توجه به بافتار و کلیت معنایی متن هر خطبه، تحلیل و تفسیر کند. او معتقد است که نهج‌البلاغه به دلیل جایگاه رفیعش که برگرفته از دانش الهی و عطر کلام نبوی است، نیاز به روشی متناسب با عظمت خود دارد. نویسنده اذعان می‌کند که رویکرد او از آنچه ادیبان درباره وحدت متن گفته‌اند الهام گرفته و بیان می‌کند که فهم عمیق متون نهج‌البلاغه نیاز به شرح و توضیح فراوان دارند و اغلب با آیات قرآنی غنی شده‌اند.

ساختار و محتوا

• این اثر در واقع شرحی ادبی (به ‌شکل گسسته –غیرمزجی-) است که به توضیح الفاظ و مفاهیم نهج‌البلاغه می‌پردازد ولی به پایان نرسیده و فقط شامل شرح خطبه 1 تا 82 است.

نمونه مباحث

• 77- از سخنانی که امام علی(ع) با آن دعا می‌کرد: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّي، فَإِنْ عُدْتُ فَعُدْ عَلَيَّ بِالْمَغْفِرَةِ، اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي مَا وَأَيْتُ مِنْ نَفْسِي وَ لَمْ تَجِدْ لَهُ وَفَاءً عِنْدِي، اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي مَا تَقَرَّبْتُ بِهِ إِلَيْكَ بِلِسَانِي ثُمَّ خَالَفَهُ قَلْبِي، اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي رَمَزَاتِ الْأَلْحَاظِ وَ سَقَطَاتِ الْأَلْفَاظِ وَ شَهَوَاتِ الْجَنَانِ وَ هَفَوَاتِ اللِّسَانِ‏».
• این دعاها با صیغه‌ی تعظیم (اللهم) و با تکرار فعل امر برای دعا (اغفر) آمده‌اند. همچنین جملات مصدری به عنوان مفعول به، تکرار شده‌اند (مانند «ما أنت أعلم... »، « ما وأیتُ... »، « ما تقربت به... » سپس مفعول‌های جمع مؤنث سالم مانند رمزات، سقطات، شهوات و هفوات پشت سر هم آمده‌اند و تمام این موارد تأثیری در موسیقی کلام و تناسب آن دارد.

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب.