كتاب الخط (زجاجی): تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR20222J1.jpg | عنوان = الخط | عنوان‌های دیگر = کتاب الخط | پدیدآورندگان | پدیدآوران = زجاجی، عبد الرحمان بن اسحاق (نويسنده) عتیبی، ترکی بن سهو (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = | موضوع = |ناشر | ناشر = دار صادر |...» ایجاد کرد)
     
    جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
     
    (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۶: خط ۶:
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[زجاجی، عبد الرحمان بن اسحاق]] (نويسنده)
    [[زجاجی، عبد الرحمان بن اسحاق]] (نويسنده)
    [[عتیبی، ترکی بن سهو ]] (محقق)
    [[عتیبی، ترکی بن سهو]] (محقق)
    |زبان
    |زبان
    | زبان = عربی
    | زبان = عربی
    | کد کنگره =    
    | کد کنگره =  
    | موضوع =
    | موضوع =
    |ناشر  
    |ناشر  
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''كتاب الخط'''، از آثار نحوی قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری قمری، [[ابوالقاسم عبدالرحمان بن اسحاق بغدادی نهاوندی صیمری]]، مشهور به [[زَجّاجی]] (متوفای 320ق)، است که چگونگی نگارش کلمات را در زبان عربی و رسم‌الخطّ قرآنی بیان می‌کند. پژوهشگر معاصر، [[ترکی بن سهو نزّال عتیبی]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[زجاجی]] و به‌خصوص ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را با دقت شناسانده است.
    '''كتاب الخط'''، از آثار نحوی قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری قمری، [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|ابوالقاسم عبدالرحمان بن اسحاق بغدادی نهاوندی صیمری]]، مشهور به [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زَجّاجی]] (متوفای 320ق)، است که چگونگی نگارش کلمات را در زبان عربی و رسم‌الخطّ قرآنی بیان می‌کند. پژوهشگر معاصر، [[عتیبی، ترکی بن سهو|ترکی بن سهو نزّال عتیبی]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زجاجی]] و به‌خصوص ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را با دقت شناسانده است.
    * نام دیگر کتاب حاضر، «الهجاء» است که [[زجاجی]] در کتاب [[الجمل]] با این عنوان به کتاب خودش ارجاع داده است و نام «كتاب الخطّ» که بر روی نسخه خطی نوشته شده، تفاوت چندانی با آن ندارد<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص32</ref>.
    * نام دیگر کتاب حاضر، «الهجاء» است که [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زجاجی]] در کتاب [[الجمل]] با این عنوان به کتاب خودش ارجاع داده است و نام «كتاب الخطّ» که بر روی نسخه خطی نوشته شده، تفاوت چندانی با آن ندارد<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص32</ref>.


    ==هدف و روش==
    ==هدف و روش==
    * [[ترکی بن سهو نزّال عتیبی]]، تأکید کرده است که علی‌رغم پندار بسیاری از پژوهشگران، اثر حاضر از آثار [[زجاجی]] است و جای تردید ندارد<ref>ر.ک: همان، ص5-43</ref>.
    * [[عتیبی، ترکی بن سهو|ترکی بن سهو نزّال عتیبی]]، تأکید کرده است که علی‌رغم پندار بسیاری از پژوهشگران، اثر حاضر از آثار [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زجاجی]] است و جای تردید ندارد<ref>ر.ک: همان، ص5-43</ref>.
    * محقق چند انتقاد را نیز بر نویسنده وارد شمرده است؛ از جمله اینکه بحث از تاریخ و عدد را که در مقدمه وعده داده، فراموش کرده است<ref>ر.ک: همان، ص33</ref>.
    * محقق چند انتقاد را نیز بر نویسنده وارد شمرده است؛ از جمله اینکه بحث از تاریخ و عدد را که در مقدمه وعده داده، فراموش کرده است<ref>ر.ک: همان، ص33</ref>.


    خط ۴۹: خط ۴۹:


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
     
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1403]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محمد خردمند]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محمد خردمند]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۲۲

    الخط
    كتاب الخط (زجاجی)
    پدیدآورانزجاجی، عبد الرحمان بن اسحاق (نويسنده) عتیبی، ترکی بن سهو (محقق)
    عنوان‌های دیگرکتاب الخط
    ناشردار صادر
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1430ق - 2009م
    چاپ2
    شابک9960-34-582-3
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    كتاب الخط، از آثار نحوی قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری قمری، ابوالقاسم عبدالرحمان بن اسحاق بغدادی نهاوندی صیمری، مشهور به زَجّاجی (متوفای 320ق)، است که چگونگی نگارش کلمات را در زبان عربی و رسم‌الخطّ قرآنی بیان می‌کند. پژوهشگر معاصر، ترکی بن سهو نزّال عتیبی، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و شخصیت و آثار زجاجی و به‌خصوص ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را با دقت شناسانده است.

    • نام دیگر کتاب حاضر، «الهجاء» است که زجاجی در کتاب الجمل با این عنوان به کتاب خودش ارجاع داده است و نام «كتاب الخطّ» که بر روی نسخه خطی نوشته شده، تفاوت چندانی با آن ندارد[۱].

    هدف و روش

    • ترکی بن سهو نزّال عتیبی، تأکید کرده است که علی‌رغم پندار بسیاری از پژوهشگران، اثر حاضر از آثار زجاجی است و جای تردید ندارد[۲].
    • محقق چند انتقاد را نیز بر نویسنده وارد شمرده است؛ از جمله اینکه بحث از تاریخ و عدد را که در مقدمه وعده داده، فراموش کرده است[۳].

    ساختار و محتوا

    • این اثر مختصر، فصل‌بندی خاصی ندارد. برخی از مباحث مهمّ آن عبارت است از: اقسام هجای اصطلاحی، حروف زیاده (الف و واو)، حروف محذوف برای اختصار، حذف الف وصل در 3 مورد، شناسایی افعالی که یاء و واو دارند، مهموز، اسامی مقصور و ممدود و معتلّ، همزه و حکایت در خطّ، نگارش افعال مجزوم یا مبنی بر حذف و اجتماع دو همزه در اول فعل، حکم «ما» درصورتی‌که حروف جرّ بر آن داخل شود در استفهام و غیر آن و چگونگی نگارش «الصلاة»، «الزكاة» و «الحياة» و رسم‌الخطّ قرآن حکیم.

    نمونه مباحث

    • بیشتر مردم برای تبعیت از رسم‌الخطّ قرآنی، «الصلوة»، «الزكوة» و «الحيوة» را با واو می‌نویسند.... برخی از کاتبان (نویسندگان)، این 3 واژه را با الف می‌نویسند («الصلاة»، «الزكاة» و «الحياة») و اما غیر از این کلمات، پس اجماع بر آن است که با الف نوشته شود، مانند «القَناة» (نیزه) و «الفَتاة» (زن جوان) و کلمات مشابه که واو دارد و واژگان «الصلاة»، «الزكاة» و «الحياة» در صورت اضافه باید با الف نوشته شود، مانند («صلاتك» و «صلاتي»)، و («زكاتك» و «زكاتي») و («حياتك» و «حياتي»)[۴].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ص32
    2. ر.ک: همان، ص5-43
    3. ر.ک: همان، ص33
    4. ر.ک: متن کتاب، ص96

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها