۱۴۴٬۸۸۲
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
(صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگینامه | عنوان = ابن ظافر، جمالالدین ابوالحسن على بن ظافر؛ | تصویر = NUR00000.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = على بن ظافر؛ | نامهای دیگر = ابن ظافر، جمالالدین ابوالحسن على بن ظافر؛ | لقب = جمالالدی...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
| لقب = جمالالدین؛ | | لقب = جمالالدین؛ | ||
| تخلص = ابن ظافر؛ | | تخلص = ابن ظافر؛ | ||
| نسب = | | نسب = الازدی؛ | ||
| نام پدر =ظافر؛ | | نام پدر =ظافر؛ | ||
| ولادت = 569ق؛ | | ولادت = 569ق؛ | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
| علایق پژوهشی = | | علایق پژوهشی = | ||
| سبک نوشتاری = | | سبک نوشتاری = | ||
| آثار = 1- | | آثار = 1-بدائع البدائه، 2- غرائب التنبیهات على عجائب التشبیهات؛ | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE14633AUTHORCODE | | کد مؤلف =AUTHORCODE14633AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
''' ابن ظافر، جمالالدین ابوالحسن على بن ظافر | '''ابن ظافر، جمالالدین ابوالحسن على بن ظافر''' (569 -613ق/ 1174-1216م)، ادیب، شاعر، مورخ و کاتب دولت ایوبیان. | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
وی در قاهره به دنیا آمد، ابتدا نزد پدر فقه و کلام آموخت، سپس به ادب و تاریخ روی آورد و بسیاری از تواریخ شاهان عجم را از حفظ کرد و در همة این علوم چیرگى تمام یافت. | وی در قاهره به دنیا آمد، ابتدا نزد پدر فقه و کلام آموخت، سپس به ادب و تاریخ روی آورد و بسیاری از تواریخ شاهان عجم را از حفظ کرد و در همة این علوم چیرگى تمام یافت. | ||
پدرش ابومنصور که مردی دانشمند بود، در مدرسة مالکیة قاهره که «قمحیه» نام داشت، علوم دین تدریس مىکرد و چون درگذشت فرزند به جایش نشست و این، ظاهراً نخستین شغلى بود که وی در جوانى برعهده گرفت. | پدرش ابومنصور که مردی دانشمند بود، در مدرسة مالکیة قاهره که «قمحیه» نام داشت، علوم دین تدریس مىکرد و چون درگذشت فرزند به جایش نشست و این، ظاهراً نخستین شغلى بود که وی در جوانى برعهده گرفت. | ||
==مناصب== | ==مناصب== | ||
پس از آن در دیوان الملک العزیز به کتابت پرداخت و دیگر دستگاه ایوبیان را ترک نگفت. | پس از آن در دیوان الملک العزیز به کتابت پرداخت و دیگر دستگاه ایوبیان را ترک نگفت. | ||
| خط ۷۹: | خط ۶۹: | ||
اما در هر حال باید او را بیشتر شاعر دربار آن امیر به شمار آورد، زیرا ملاحظه مىکنیم که پیوسته، در سفر و حضر، یا در مجالس گوناگون با وی مصاحبت داشته است و چنانکه اشاره شد، این دوستى حتى پیش از آن بود که ملک اشرف زمام بخش بزرگى از شام را برعهده بگیرد. | اما در هر حال باید او را بیشتر شاعر دربار آن امیر به شمار آورد، زیرا ملاحظه مىکنیم که پیوسته، در سفر و حضر، یا در مجالس گوناگون با وی مصاحبت داشته است و چنانکه اشاره شد، این دوستى حتى پیش از آن بود که ملک اشرف زمام بخش بزرگى از شام را برعهده بگیرد. | ||
ابن ظافر خود گزارشهای گوناگونى از مجالس امیر باقى گذاشته است. مثلاً یکبار در مجلس بزم وی در رأس العین شرکت جسته، بار دیگر هم مجلس غنای او را در رها وصف کرده است. | |||
این دوستى باعث شد که حتى ملک اشرف او را منصب «وزارت» بخشید. وی پس از چندی در 612ق ملک اشرف را ترک کرد و به قاهره بازگشت. علت واقعى این اقدام بر ما پوشیده است، اما او خود، سبب را رهایى از قید وزارت و اشتیاق شدید به وطن ذکر کرده است. | این دوستى باعث شد که حتى ملک اشرف او را منصب «وزارت» بخشید. وی پس از چندی در 612ق ملک اشرف را ترک کرد و به قاهره بازگشت. علت واقعى این اقدام بر ما پوشیده است، اما او خود، سبب را رهایى از قید وزارت و اشتیاق شدید به وطن ذکر کرده است. | ||
پس از بازگشت به قاهره وکالت بیتالمال را عهدهدار شد، اما در این مقام دیری نپایید. | پس از بازگشت به قاهره وکالت بیتالمال را عهدهدار شد، اما در این مقام دیری نپایید. | ||
==آشنایی با بزرگان شعر و ادب== | ==آشنایی با بزرگان شعر و ادب== | ||
مقام والایى که ابن ظافر نزد ملوک ایوبى داشت، موجب شد که با همة بزرگان زمان نیز آشنا شود، چنانکه به مجالس ادبى قاضى فاضل، وزیر صلاحالدین ایوبى، رفت و آمد داشت و برخى از اشعار او را در کتابش ذکر کرده است. | مقام والایى که ابن ظافر نزد ملوک ایوبى داشت، موجب شد که با همة بزرگان زمان نیز آشنا شود، چنانکه به مجالس ادبى قاضى فاضل، وزیر صلاحالدین ایوبى، رفت و آمد داشت و برخى از اشعار او را در کتابش ذکر کرده است. | ||
| خط ۹۳: | خط ۸۱: | ||
بزرگان دیگری هم که با وی دوستى داشتند یا در مجالس شعر و ادب همنشین او بودند، بسیارند و ذکر بیشتر آنان در بدائع آمده است. | بزرگان دیگری هم که با وی دوستى داشتند یا در مجالس شعر و ادب همنشین او بودند، بسیارند و ذکر بیشتر آنان در بدائع آمده است. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
یک سال پس از بازگشت به قاهره، درگذشت و در گورستان سفح المقطمِ قاهره به خاک سپرده شد. | یک سال پس از بازگشت به قاهره، درگذشت و در گورستان سفح المقطمِ قاهره به خاک سپرده شد. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
1. بدائع البدائه، | 1.بدائع البدائه، | ||
این اثر که مایة اصلى شهرت و اعتبار ابن ظافر است، در واقع جُنگى از بدیهه سرایى شاعران در قالبهای گوناگون است. | این اثر که مایة اصلى شهرت و اعتبار ابن ظافر است، در واقع جُنگى از بدیهه سرایى شاعران در قالبهای گوناگون است. | ||
| خط ۱۳۳: | خط ۱۱۷: | ||
این کتاب به کوشش محمد زغلول سلام و مصطفى صاوی جوینى در 1971م در قاهره به چاپ رسیده است. نیز نسخهای خطى از آن در مادرید با عنوان المناقب النوریة موجود است. | این کتاب به کوشش محمد زغلول سلام و مصطفى صاوی جوینى در 1971م در قاهره به چاپ رسیده است. نیز نسخهای خطى از آن در مادرید با عنوان المناقب النوریة موجود است. | ||
3. اخبار الدول المنقطعة، | 3.اخبار الدول المنقطعة، | ||
که به کوشش آندره فریه در قاهره (1972م) به چاپ رسیده و شامل اخبار و حوادث دولتهای حمدانى، ساجى، طولونى، اخشیدی فاطمى و عباسى تا 622ق/1225م است. | که به کوشش آندره فریه در قاهره (1972م) به چاپ رسیده و شامل اخبار و حوادث دولتهای حمدانى، ساجى، طولونى، اخشیدی فاطمى و عباسى تا 622ق/1225م است. | ||
بخشهایى از آن نیز مستقلاً چاپ شده است، از جمله بخش ساجیین آن توسط فرایتاگ در 1823م در بن، نیز اخبار الدولة الحمدانیة بالموصل و حلب و دیار بکر و ثعور، به کوشش تمیمة الرواف در دمشق (1985م) به چاپ رسیده است. | بخشهایى از آن نیز مستقلاً چاپ شده است، از جمله بخش ساجیین آن توسط فرایتاگ در 1823م در بن، نیز اخبار الدولة الحمدانیة بالموصل و حلب و دیار بکر و ثعور، به کوشش تمیمة الرواف در دمشق (1985م) به چاپ رسیده است. | ||
اخبار الشجعان نیز بخشى از الدول المنطقعة است که بروکلمان از آن نام مىبرد. | اخبار الشجعان نیز بخشى از الدول المنطقعة است که بروکلمان از آن نام مىبرد. | ||
| خط ۱۴۵: | خط ۱۳۰: | ||
همچنین کتاب شفاء الغلیل فى ذم الصاحب و الخلیل را به وی نسبت دادهاند که سیوطى خلاصهای از آن تهیه کرده و آن را الشهاب الثاقب فى ذم الخلیل و الصاحب نامیده است<ref>محقق، سیمین، ج4، ص163-162</ref>. | همچنین کتاب شفاء الغلیل فى ذم الصاحب و الخلیل را به وی نسبت دادهاند که سیوطى خلاصهای از آن تهیه کرده و آن را الشهاب الثاقب فى ذم الخلیل و الصاحب نامیده است<ref>محقق، سیمین، ج4، ص163-162</ref>. | ||
== پانویس== | == پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
محقق، سیمین، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377. | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[أخبار الدول المنقطعة]] | |||
[[بدائع البدائة]] | |||
[[غرائب التنبيهات على عجائب التشبيهات]] | |||
[[الشهاب الثاقب فی ذم الخلیل و الصاحب]] | |||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 مهر 1402]] | ||
[[رده:فاقد کد پدیدآور]] | [[رده:فاقد کد پدیدآور]] | ||