۱۴۶٬۲۷۰
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
| (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
| علایق پژوهشی = | | علایق پژوهشی = | ||
| سبک نوشتاری = | | سبک نوشتاری = | ||
| آثار = 1- | | آثار = 1-اَنباء نجباء الاَبناء، 2- خَیرُالبِشَر بخیر البَشَر، 3- سُلوان المُطاع فى عدوان الاَتْباع؛ | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE82094AUTHORCODE | | کد مؤلف =AUTHORCODE82094AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
''' ابن | '''ابن ظَفَر، ابوعبدالله، محمد بن عبدالله بن محمد''' (497- 565ق/ 1104-1170م)، ادیب، لغوی، مفسّر و شاعر. | ||
تاریخ درگذشت او را 567 و 568ق و کنیه او را ابوجعفر و ابوهاشم نیز گفتهاند. [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت]] و [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدی]] زادگاه او را صقلیه، فاسى و سیوطى مکه دانستهاند. | |||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
ابن ظفر دوران کودکى را در مکه گذرانید و نسبت مکى وی نیز از همینجاست. در کودکى موطن خود را ترک کرد و برای کسب دانش راهىِ مصر، مغرب و اندلس شد. در اسکندریه با ابوبکر طرطوشى و در اندلس با ابوبکر ابن عربى و ابو مروان باجى و ابوالولید دبّاغ و ابن مَسرّه ملاقات کرد و احتمالاً از محضر آنان بهره برد. وی [[مقامات الحريري|مقامات حریری]] را نیز نزد حافظ ابوطاهر سلفى فراگرفته و خود از راویان او بوده است. | |||
ابن ظفر دوران کودکى را در مکه گذرانید و نسبت مکى وی نیز از همینجاست. در کودکى موطن خود را ترک کرد و برای کسب دانش راهىِ مصر، مغرب و اندلس شد. در اسکندریه با ابوبکر طرطوشى و در اندلس با ابوبکر ابن عربى و ابو مروان باجى و ابوالولید دبّاغ و ابن مَسرّه ملاقات کرد و احتمالاً از محضر آنان بهره برد. وی مقامات حریری را نیز نزد حافظ ابوطاهر سلفى فراگرفته و خود از راویان او بوده است. | |||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
ابن ظفر در ادبیات و تفسیر اطلاعات وسیع داشته و شاگردان بسیاری در این رشتهها تربیت کرده است. عمادالدین کاتب وی را در تفسیر و ادبیات، امام عصر دانسته و گفته است که ضمن ملاقاتى با او در حماه، طالبان علم را شیفته وی یافته است. از میان شاگردان او مىتوان از ابوالمحاسن عمر بن قرشى، ابوالمواهب ابن بصری و موفق بن قدامه نام برد. | ابن ظفر در ادبیات و تفسیر اطلاعات وسیع داشته و شاگردان بسیاری در این رشتهها تربیت کرده است. عمادالدین کاتب وی را در تفسیر و ادبیات، امام عصر دانسته و گفته است که ضمن ملاقاتى با او در حماه، طالبان علم را شیفته وی یافته است. از میان شاگردان او مىتوان از ابوالمحاسن عمر بن قرشى، ابوالمواهب ابن بصری و موفق بن قدامه نام برد. | ||
==سفرها، تدریس و تألیف== | |||
==سفرها، تدریس و | |||
وی بیشتر عمرش را در سفر گذرانید، مدتى را در مهدیه سپری کرد و در آنجا شاهد جنگهای صلیبى و سقوط این شهر به دست صلیبیان بود. | وی بیشتر عمرش را در سفر گذرانید، مدتى را در مهدیه سپری کرد و در آنجا شاهد جنگهای صلیبى و سقوط این شهر به دست صلیبیان بود. | ||
| خط ۷۵: | خط ۶۴: | ||
پس از این رخداد، اقامت در حلب را جایز ندانست و راهى حماه شد و در آنجا ضمن پرداختن به کار تألیف به تحصیل فقه شافعى نیز همت گماشت. | پس از این رخداد، اقامت در حلب را جایز ندانست و راهى حماه شد و در آنجا ضمن پرداختن به کار تألیف به تحصیل فقه شافعى نیز همت گماشت. | ||
در حماه نورالدین محمود زنگى مقرری ماهانه ناچیزی معادل 7 درهم برای وی معین کرد که کفایت زندگى او را نمىکرد و او ناچار در نهایت تنگدستى روزگار مىگذرانید. | در حماه [[نورالدین محمود زنگى]] مقرری ماهانه ناچیزی معادل 7 درهم برای وی معین کرد که کفایت زندگى او را نمىکرد و او ناچار در نهایت تنگدستى روزگار مىگذرانید. | ||
چنانکه گویند از شدت نیاز دختر خود را به ازدواج با مردی در آورد که او را از حماه برده و در شهری دیگر به معرض فروش گذاشت. | چنانکه گویند از شدت نیاز دختر خود را به ازدواج با مردی در آورد که او را از حماه برده و در شهری دیگر به معرض فروش گذاشت. | ||
این وضع تا پایان عمر ابن ظفر ادامه داشت. | این وضع تا پایان عمر ابن ظفر ادامه داشت. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
مرگ وی نیز در همان شهر(حماه) روی داده است. | مرگ وی نیز در همان شهر(حماه) روی داده است. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
آثاری که از ابن ظفر بر جای مانده، اینهاست: | آثاری که از ابن ظفر بر جای مانده، اینهاست: | ||
===چاپى=== | |||
1. اَنباء نجباء الاَبناء، | 1. اَنباء نجباء الاَبناء، | ||
| خط ۹۷: | خط ۸۲: | ||
در موضوعات مختلف ادبى و شرح حال مشاهیر که با سیره حضرتمحمد(ص) آغاز مىشود. این کتاب یک بار در 1315ق و بار دیگر به کوشش مصطفى قَبّانى در 1322ق در قاهره به چاپ رسیده است؛ | در موضوعات مختلف ادبى و شرح حال مشاهیر که با سیره حضرتمحمد(ص) آغاز مىشود. این کتاب یک بار در 1315ق و بار دیگر به کوشش مصطفى قَبّانى در 1322ق در قاهره به چاپ رسیده است؛ | ||
2. خَیرُالبِشَر بخیر البَشَر، | 2.خَیرُالبِشَر بخیر البَشَر، | ||
شامل پیشگوییهای مربوط به رسالت پیامبر اکرم(ص). این کتاب نخستین بار در 1280ق/1863م در قاهره به چاپ رسیده است؛ | شامل پیشگوییهای مربوط به رسالت پیامبر اکرم(ص). این کتاب نخستین بار در 1280ق/1863م در قاهره به چاپ رسیده است؛ | ||
3. سُلوان المُطاع فى عدوان الاَتْباع، | 3.سُلوان المُطاع فى عدوان الاَتْباع، | ||
این کتاب که در خلال اقامت کوتاه ابن ظفر در صقلیه نوشته شده به سبک کلیله و دمنه و مشتمل بر 5 «سُلوانه» در تفویض، صبر، تأسّى، رضا و زهد است. | این کتاب که در خلال اقامت کوتاه ابن ظفر در صقلیه نوشته شده به سبک کلیله و دمنه و مشتمل بر 5 «سُلوانه» در تفویض، صبر، تأسّى، رضا و زهد است. | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۰۲: | ||
اصل کتاب نخستین بار در 1278ق/1861م در قاهره چاپ سنگى شده و از آن پس بارها در تونس و بیروت و قاهره به چاپ رسیده است. | اصل کتاب نخستین بار در 1278ق/1861م در قاهره چاپ سنگى شده و از آن پس بارها در تونس و بیروت و قاهره به چاپ رسیده است. | ||
===خطى=== | |||
1. ابهام الغواص فى ایهام الخواص، | 1.ابهام الغواص فى ایهام الخواص، | ||
که ذیلى است بر درّه العواص حریری و نسخههایى از آن در دارالکتب و آصفیه موجود است؛ | که ذیلى است بر درّه العواص حریری و نسخههایى از آن در دارالکتب و آصفیه موجود است؛ | ||
2. زاد الملوک المظفری، | 2.زاد الملوک المظفری، | ||
منسوب به وی، مشتمل بر 3 بخش که به نام سلطان امیر حاج بن محمد بن قلاوون تألیف شده و نسخهای از آن در ازهریه موجود است؛ | منسوب به وی، مشتمل بر 3 بخش که به نام سلطان امیر حاج بن محمد بن قلاوون تألیف شده و نسخهای از آن در ازهریه موجود است؛ | ||
3. شرح غریب المقامات یا التنقیب على ما فى المقامات من الغریب، | 3.شرح غریب المقامات یا التنقیب على ما فى المقامات من الغریب، | ||
که شرحى است بر مقامات حریری. نسخههایى از آن در کتابخانههای بارودی در بیروت، گارت موجود است؛ | که شرحى است بر مقامات حریری. نسخههایى از آن در کتابخانههای بارودی در بیروت، گارت موجود است؛ | ||
4. ینبوع الحیاة، | 4.ینبوع الحیاة، | ||
در تفسیر که نسخههایى از مجلدات مختلف آن در آصفیه، دارالکتب مصر، برلین وپاریس موجود است؛ | در تفسیر که نسخههایى از مجلدات مختلف آن در آصفیه، دارالکتب مصر، برلین وپاریس موجود است؛ | ||
| خط ۱۴۰: | خط ۱۲۵: | ||
ابیاتى از اشعار وی نیز در سلوان المطاع و دیگر مآخذ آمده است<ref> فاتحىنژاد، عنایتالله، ج4، ص164-163</ref>. | ابیاتى از اشعار وی نیز در سلوان المطاع و دیگر مآخذ آمده است<ref> فاتحىنژاد، عنایتالله، ج4، ص164-163</ref>. | ||
== پانویس== | == پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
فاتحىنژاد، عنایتالله، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377. | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[تنبيه العقلاء للحذر من الأصدقاء (سلوان المطاع في عدوان الأتباع)]] | |||
[[رياض الملوك في رياضات السلوك]] | |||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 مهر 1402]] | ||
[[رده:فاقد کد پدیدآور]] | [[رده:فاقد کد پدیدآور]] | ||