ابن‌ شاطر، على‌ بن‌ ابراهیم‌: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴۰: خط ۴۰:
| وبگاه =  
| وبگاه =  
| امضا =  
| امضا =  
| کد مؤلف = AUTHORCODE44742AUTHORCODE
| کد مؤلف =AUTHORCODE44742AUTHORCODE
}}
}}
''' ابن‌ شاطِر، ابوالحسن‌ علاءالدین‌ على‌ بن‌ ابراهیم‌ بن‌ محمد بن‌ همام‌ انصاری‌ معروف‌ به‌ مطعّم‌ فلکى''' (704-777ق‌/1304-1375م‌)، اخترشناس‌ و ریاضى‌دان‌ مشهور دمشقى‌.
''' ابن‌ شاطِر، ابوالحسن‌ علاءالدین‌ على‌ بن‌ ابراهیم‌ بن‌ محمد بن‌ همام‌ انصاری‌ معروف‌ به‌ مطعّم‌ فلکى'''(704-777ق‌/1304-1375م‌)، اخترشناس‌ و ریاضى‌دان‌ مشهور دمشقى‌.


وی‌ از سوی‌ بیشتر دانشمندان‌ معاصرش‌ لقب‌ علامه‌ یافت‌ و به‌ سبب‌ انتساب‌ به‌ نخستین‌ معلم‌ خود ابن‌ شاطر که‌ بعدها به‌ ابن‌ شاطر ارشد معروف‌ شد، با این‌ عنوان‌ خوانده‌ مى‌شد.
وی‌ از سوی‌ بیشتر دانشمندان‌ معاصرش‌ لقب‌ علامه‌ یافت‌ و به‌ سبب‌ انتساب‌ به‌ نخستین‌ معلم‌ خود ابن‌ شاطر که‌ بعدها به‌ ابن‌ شاطر ارشد معروف‌ شد، با این‌ عنوان‌ خوانده‌ مى‌شد.
خط ۷۸: خط ۷۸:
   
   
4.ساعت‌ آفتابى‌، وسیله‌ای‌ که‌ ابن‌ شاطر مى‌توانست‌ با استفاده‌ از آن‌ در هر ساعت‌ از روز، زمانى‌ را که‌ از طلوع‌ آفتاب‌ گذشته‌ یا به‌ غروب‌ آن‌ مانده‌ بود، برحسب‌ ساعات‌ اعتدالى‌ اندازه‌ بگیرد و اوقات‌ نماز ظهر و عصر و نیز نصف‌النهار محل‌ و از روی‌ آن‌ جهت‌ قبله‌ را تعیین‌ کند. ساعتى‌ که‌ در 767ق‌ ساخت‌ و آن‌ را «صندوق‌ الیواقیت‌ الجامع‌ لاعمال‌ المواقیت‌» نامید و فعلاً در کتابخانه مدرسه احمدیه حلب‌، در مجموعه افندی‌ بن‌ طاها زاده‌ موجود است‌.
4.ساعت‌ آفتابى‌، وسیله‌ای‌ که‌ ابن‌ شاطر مى‌توانست‌ با استفاده‌ از آن‌ در هر ساعت‌ از روز، زمانى‌ را که‌ از طلوع‌ آفتاب‌ گذشته‌ یا به‌ غروب‌ آن‌ مانده‌ بود، برحسب‌ ساعات‌ اعتدالى‌ اندازه‌ بگیرد و اوقات‌ نماز ظهر و عصر و نیز نصف‌النهار محل‌ و از روی‌ آن‌ جهت‌ قبله‌ را تعیین‌ کند. ساعتى‌ که‌ در 767ق‌ ساخت‌ و آن‌ را «صندوق‌ الیواقیت‌ الجامع‌ لاعمال‌ المواقیت‌» نامید و فعلاً در کتابخانه مدرسه احمدیه حلب‌، در مجموعه افندی‌ بن‌ طاها زاده‌ موجود است‌.
این‌ دستگاه‌ از لحاظ اینکه‌ مکمل‌ دستگاههای‌ علمى‌ زمان‌ خود بوده‌، شایان‌ توجه‌ است‌.
این‌ دستگاه‌ از لحاظ اینکه‌ مکمل‌ دستگاه‌های‌ علمى‌ زمان‌ خود بوده‌، شایان‌ توجه‌ است‌.
   
   
ابن‌ ابى‌ الفتح‌ صوفى‌ ستاره‌شناس‌ مصری‌، درباره طرز استفاده‌ از صندوق‌ الیواقیت‌ ابن‌ شاطر رساله مختصره بالعمل‌ بصندوق‌ الیواقیت‌ را در 10 باب‌ نوشته‌ که‌ نسخه‌هایى‌ از آن‌ در کتابخانه‌ها موجود است‌. لوئى‌ ژانن‌1 و دیوید کینگ‌ این‌ اثر را با ترجمه‌ و توضیح‌ ریاضى‌ آن‌ به‌ زبانهای‌ فرانسه‌ و انگلیسى‌ در مجله تاریخ‌2 (س‌ 1، شم 2) منتشر کرده‌اند.
ابن‌ ابى‌ الفتح‌ صوفى‌ ستاره‌شناس‌ مصری‌، درباره طرز استفاده‌ از صندوق‌ الیواقیت‌ ابن‌ شاطر رساله مختصره بالعمل‌ بصندوق‌ الیواقیت‌ را در 10 باب‌ نوشته‌ که‌ نسخه‌هایى‌ از آن‌ در کتابخانه‌ها موجود است‌. لوئى‌ ژانن‌1 و دیوید کینگ‌ این‌ اثر را با ترجمه‌ و توضیح‌ ریاضى‌ آن‌ به‌ زبانهای‌ فرانسه‌ و انگلیسى‌ در مجله تاریخ‌2 (س‌ 1، شم 2) منتشر کرده‌اند.
خط ۱۵۵: خط ۱۵۵:
مشتمل‌ بر یک‌ مقدمه‌ و 10 باب‌؛
مشتمل‌ بر یک‌ مقدمه‌ و 10 باب‌؛


16. رساله الربع‌ التّام‌ ( رساله فى‌ الربع‌ التام‌ الموضوع‌ لمواقیت‌ الاسلام‌)،
16. رساله الربع‌ التّام‌ (رساله فى‌ الربع‌ التام‌ الموضوع‌ لمواقیت‌ الاسلام‌)،


رساله‌ای‌ است‌ مشتمل‌ بر یک‌ مقدمه‌ و 46 باب‌، ابن‌ شاطر این‌ رساله‌ را برای‌ کسانى‌ که‌ طالب‌ ایجاز و اختصار هستند، ترتیب‌ داده‌ است؛
رساله‌ای‌ است‌ مشتمل‌ بر یک‌ مقدمه‌ و 46 باب‌، ابن‌ شاطر این‌ رساله‌ را برای‌ کسانى‌ که‌ طالب‌ ایجاز و اختصار هستند، ترتیب‌ داده‌ است؛
خط ۱۷۴: خط ۱۷۴:
23. رساله فى‌ العمل‌ بدقائق‌ اختلاف‌ الا¸فاق‌ المرئیه،
23. رساله فى‌ العمل‌ بدقائق‌ اختلاف‌ الا¸فاق‌ المرئیه،


24 . رساله فى‌ العمل‌ بالربع‌ الجامع‌، مشتمل‌ بر یک‌ مقدمه‌ و 18 باب‌؛
24.رساله فى‌ العمل‌ بالربع‌ الجامع‌، مشتمل‌ بر یک‌ مقدمه‌ و 18 باب‌؛


25. النجوم‌ الزاهره فى‌ العمل‌ بالربع‌ المجیب‌ بلامری‌ و لادائره،
25. النجوم‌ الزاهره فى‌ العمل‌ بالربع‌ المجیب‌ بلامری‌ و لادائره،
خط ۲۴۵: خط ۲۴۵:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==


دیانت‌، ابوالحسن‌، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.
دیانت‌، ابوالحسن‌، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.