۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
| تخلص = ابن ماجد، شيخ ماجد، ابن ابى الرکائب؛ | | تخلص = ابن ماجد، شيخ ماجد، ابن ابى الرکائب؛ | ||
| نسب = نجدی؛ | | نسب = نجدی؛ | ||
| نام پدر = | | نام پدر =ماجد بن محمدالنجدی؛ | ||
| ولادت = | | ولادت = | ||
| محل تولد = | | محل تولد = | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| شهادت = | | شهادت = | ||
| مدفن = | | مدفن = | ||
| طول عمر = | | طول عمر = | ||
| نام همسر = | | نام همسر = | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۵: | ||
| پیشه = دريانورد مشهور عرب؛ | | پیشه = دريانورد مشهور عرب؛ | ||
| منصب = | | منصب = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۰: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE73089AUTHORCODE | | کد مؤلف =AUTHORCODE73089AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۰۰: | ||
ابن ماجد در اجرای خواست شاه ملندی موافقت خود را در همکاری و همراهى با گروه واسکودگاما اعلام داشت. وی نقشهای از کليه سواحل هند را به واسکودگاما ارائه کرد که دارای نصفالنهارات و مدارات بسيار دقيق، اما فاقد جهت باد بود. اين نصفالنهارات و مدارات گرچه بسيار کوچک به نظر مىرسيدند، ولى نقشه از دقت فراوان برخوردار بود. | ابن ماجد در اجرای خواست شاه ملندی موافقت خود را در همکاری و همراهى با گروه واسکودگاما اعلام داشت. وی نقشهای از کليه سواحل هند را به واسکودگاما ارائه کرد که دارای نصفالنهارات و مدارات بسيار دقيق، اما فاقد جهت باد بود. اين نصفالنهارات و مدارات گرچه بسيار کوچک به نظر مىرسيدند، ولى نقشه از دقت فراوان برخوردار بود. | ||
شوموفسکى ضمن ارائه نوشته باروس، يادآورد مىشود که واسکودگاما تخته اسطرلاب بزرگى را که با خود آورده بود، همراه با | شوموفسکى ضمن ارائه نوشته باروس، يادآورد مىشود که واسکودگاما تخته اسطرلاب بزرگى را که با خود آورده بود، همراه با دستگاههای فلزی برای تعيين اوج خورشيد و ستارگان، به ابن ماجد عرضه کرد. ابن ماجد گفت راهنمايان عرب در دريای سرخ از ادوات سه گوشه و چهار گوشه برای اندازهگيری نقطه اوج خورشيد، به ويژه ستاره قطبى که برای دريانوردان حائز اهميت فراوان است، بهره مىجويند. وی افزود که دريانوردان هند و نيز خود او از وسايل مذکور با در نظر گرفتن محل ستارگان در شمال، جنوب، شرق و غرب برای ادامه دريانوردی استفاده مىکنند. ابن ماجد اين وسيله را ارائه کرد. واسکودگاما پس از اين گفتوگو دريافت که مخاطبش مردی کاردان است. وی که نمىخواست چنين راهنمای با ارزشى را از دست دهد، پيشنهاد کرد، هر چه زودتر آماده حرکت به سوی هند شود. | ||
فران بر پايه يادداشتهای روزانه فرمانده کشتى در 1498م مطالبى ذکر کرده است. وی ضمن بيان موافقت ابن ماجد در همراهى با واسکودگاما نکتهای را که پيش از حرکت به سوی هند اظهار داشته بود، چنين نقل کرده است: «به ساحل اين تنگه نزديک نشويد [مقصود ساحل شرقى افريقا در شمال ملندی است]، به سوی دريای آزاد حرکت کنيد. در آن صورت به سواحل [هند] نزديک خواهيد شد و از امواج سهمگين محفوظ خواهيد ماند. آنها به گوآ در ساحل دکن رسيدند. بعدها پرتغاليان جزيره هرمز را تصرف کردند و پايگاهى مستحکم در آن جزيره پديد آوردند و راه را بر مسلمانان بستند. چند سال بعد سلطان مظفرشاه بن محمودشاه بن محمدشاه، سلطان گجرات (917-932ق/1511- 1525م) نامهای به سلطان اشرف غوری (906-922ق/1051-1516م) نوشت و در پيکار با فرنگان از او ياری طلبيد. | فران بر پايه يادداشتهای روزانه فرمانده کشتى در 1498م مطالبى ذکر کرده است. وی ضمن بيان موافقت ابن ماجد در همراهى با واسکودگاما نکتهای را که پيش از حرکت به سوی هند اظهار داشته بود، چنين نقل کرده است: «به ساحل اين تنگه نزديک نشويد [مقصود ساحل شرقى افريقا در شمال ملندی است]، به سوی دريای آزاد حرکت کنيد. در آن صورت به سواحل [هند] نزديک خواهيد شد و از امواج سهمگين محفوظ خواهيد ماند. آنها به گوآ در ساحل دکن رسيدند. بعدها پرتغاليان جزيره هرمز را تصرف کردند و پايگاهى مستحکم در آن جزيره پديد آوردند و راه را بر مسلمانان بستند. چند سال بعد سلطان مظفرشاه بن محمودشاه بن محمدشاه، سلطان گجرات (917-932ق/1511- 1525م) نامهای به سلطان اشرف غوری (906-922ق/1051-1516م) نوشت و در پيکار با فرنگان از او ياری طلبيد. | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۲۱: | ||
نام احمد بن ماجد با انتشار کتاب «جغرافيای دريانوردی» تأليف سيدی على رئيس درياسالار ترک از آغاز سده 19م به محافل علمى اروپا راه يافت. ولى کشف متون عربى تأليفات او تا 1912م به تأخير افتاد. | نام احمد بن ماجد با انتشار کتاب «جغرافيای دريانوردی» تأليف سيدی على رئيس درياسالار ترک از آغاز سده 19م به محافل علمى اروپا راه يافت. ولى کشف متون عربى تأليفات او تا 1912م به تأخير افتاد. | ||
پژوهش و تحقيق درباره آثار ابن ماجد در درجه نخست مرهون کوششهای فران، دانشمند فرانسوی است. وی پيرامون دو دريانورد بزرگ، ابن ماجد و سليمان مهری مطالبى به رشته تحرير کشيد که در آثار متعدد او از جمله اثر دو جلدی «بررسيهايى پيرامون جغرافيای عربى و اسلامى1»، کتاب «سفرنامهها و متون جغرافيايى عربى، فارسى و ترکى درباره خاور دور از سده 8 تا 182» [ميلادی]، کتاب «درآمدی بر ستارهشناسى دريانوردی عرب» و ديگر آثار او منعکس است. به نوشته کراچکوفسکى کشفيات فران به آسانى صورت نپذيرفت. به ويژه تعيين شخصيت ابن ماجد نيازمند تحقيقات بغرنج و جالبى بود که تنها با مقايسه مآخذ پرتغالى، عربى و ترکى ميسر گرديد (همان، .(555 | پژوهش و تحقيق درباره آثار ابن ماجد در درجه نخست مرهون کوششهای فران، دانشمند فرانسوی است. وی پيرامون دو دريانورد بزرگ، ابن ماجد و سليمان مهری مطالبى به رشته تحرير کشيد که در آثار متعدد او از جمله اثر دو جلدی «بررسيهايى پيرامون جغرافيای عربى و اسلامى1»، کتاب «سفرنامهها و متون جغرافيايى عربى، فارسى و ترکى درباره خاور دور از سده 8 تا 182» [ميلادی]، کتاب «درآمدی بر ستارهشناسى دريانوردی عرب» و ديگر آثار او منعکس است. به نوشته کراچکوفسکى کشفيات فران به آسانى صورت نپذيرفت. به ويژه تعيين شخصيت ابن ماجد نيازمند تحقيقات بغرنج و جالبى بود که تنها با مقايسه مآخذ پرتغالى، عربى و ترکى ميسر گرديد (همان،. (555 | ||
کشف آثار ابن ماجد با حادثهای آغاز گرديد که تا اندازهای در خور توجه است. | کشف آثار ابن ماجد با حادثهای آغاز گرديد که تا اندازهای در خور توجه است. | ||
| خط ۲۲۷: | خط ۲۲۵: | ||
10.ارجوزه مخمسه، که از بعضى ستارگان شمالى بحث کرده است. | 10.ارجوزه مخمسه، که از بعضى ستارگان شمالى بحث کرده است. | ||
11.ارجوزهای درباره | 11.ارجوزهای درباره ماههای بيزانسى (روم شرقى)، که فران زمان نگارش آن را پيش از 894ق/1489م نوشته است. | ||
12.ارجوزه ضربيهالضرائب (بىتاريخ)، که در آن درباره بهره گيری از ستارگان در کار دريانوردی بحث شده و حاوی آموزشهای کلى برای دريانوردان است. | 12.ارجوزه ضربيهالضرائب (بىتاريخ)، که در آن درباره بهره گيری از ستارگان در کار دريانوردی بحث شده و حاوی آموزشهای کلى برای دريانوردان است. | ||
| خط ۲۳۳: | خط ۲۳۱: | ||
13.منظومهای است نجومى و فاقد عنوان در بحر رجز، که به علىبن ابى طالب(ع) تقديم شده و شامل مطالبى پيرامون منازل قمر و محل صحيح آنها در آسمان است. اين منظومه نيز پيش از 894ق/1489م نوشته شده است. | 13.منظومهای است نجومى و فاقد عنوان در بحر رجز، که به علىبن ابى طالب(ع) تقديم شده و شامل مطالبى پيرامون منازل قمر و محل صحيح آنها در آسمان است. اين منظومه نيز پيش از 894ق/1489م نوشته شده است. | ||
14.منظومه مشهور به القصيده المکيه، که در باره | 14.منظومه مشهور به القصيده المکيه، که در باره راههای دريايى از مکه به جده، دماغه فَرتَک، کاليکوت، دابول، کنکان، گجرات، اطواح، هرمز (هراميزدرمنظومه) است. اينمنظومه نيز فاقد تاريخ است. | ||
15.ارجوزه نادره الابدال، که فران تاريخ تصنيف آن را پيش از 894ق/1489م دانسته است. اين ارجوزه مربوط به بعضى ستارگان است. | 15.ارجوزه نادره الابدال، که فران تاريخ تصنيف آن را پيش از 894ق/1489م دانسته است. اين ارجوزه مربوط به بعضى ستارگان است. | ||
| خط ۲۸۰: | خط ۲۷۸: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
عنايتالله، رضا، | عنايتالله، رضا، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377. | ||