ابن شرف قیروانی، محمد بن ابوسعید: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۹: خط ۲۹:
| پیش از =  
| پیش از =  
| اساتید = ابوالحسن‌ قابسى‌، ابوعمران‌ فاسى‌، ابواسحاق‌ ابراهیم‌ حُصْری‌، محمد بن‌ جعفر قزّاز، على‌ بن‌ ابى‌ الرجال‌
| اساتید = ابوالحسن‌ قابسى‌، ابوعمران‌ فاسى‌، ابواسحاق‌ ابراهیم‌ حُصْری‌، محمد بن‌ جعفر قزّاز، على‌ بن‌ ابى‌ الرجال‌
| مشایخ =  
| مشایخ=  
| معاصرین = ابن‌ رشیق، مأمون‌ بن‌ ذی‌ النون‌ ‌
| معاصرین = ابن‌ رشیق، مأمون‌ بن‌ ذی‌ النون‌ ‌
| شاگردان =  
| شاگردان =  
خط ۶۳: خط ۶۳:
   
   
==آشفتگی زندگی==
==آشفتگی زندگی==
روزگار آشفتگى‌ زندگى‌ ابن‌ شرف‌ از 447ق‌/ 1055م‌ با سقوط قیروان‌ و ویرانى‌ شهرها و آبادی‌های‌ اطراف‌ آن‌ آغاز گردید. پس‌ از این‌ رویداد امرمعزّ شهر بندری‌ مهدیه‌ را مرکز حکومت‌ خود قرار داد و شاعران‌ دربارش‌ از جمله‌ ابن‌ شرف‌ و [[ابن رشیق، حسن بن رشیق|ابن‌ رشیق‌]] را نیز همراه‌ برد و این‌ دو شاعر چند سالى‌ دیگر در خدمت‌ امیر معز و جانشین‌ او امیر تمیم‌ به‌ سر بردند، اما گویا ابن‌ شرف‌ بیش‌ از آن‌ نتوانست‌ در مهدیه‌ بماند و به‌ صِقِلّیَّه‌(سیسیل) سفر کرد و در مازر مقیم شد و [[ابن رشیق، حسن بن رشیق|ابن‌ رشیق‌]] نیز به‌ او پیوست‌، اما در آنجا نیز دیری‌ نماند و به‌ همراه‌ همسر و فرزندانش‌ با تحمل‌ دشواریهای‌ فراوان‌ در 449ق/1057م به کشتی نشست و  به اسپانیا رفت و پس از آن که چندین بار بخت خود را در دربارهای ملوک الطوائف آزمود، سرانجام در بَرجَه، نزدیک المریه ساکن شد، و سرانجام‌ در اشبیلیه‌ رحل‌ اقامت‌ افکند و تا پایان‌ عمر در آن‌ شهر بماند.
روزگار آشفتگى‌ زندگى‌ ابن‌ شرف‌ از 447ق‌/ 1055م‌ با سقوط قیروان‌ و ویرانى‌ شهرها و آبادی‌های‌ اطراف‌ آن‌ آغاز گردید. پس‌ از این‌ رویداد امرمعزّ شهر بندری‌ مهدیه‌ را مرکز حکومت‌ خود قرار داد و شاعران‌ دربارش‌ از جمله‌ ابن‌ شرف‌ و [[ابن رشیق، حسن بن رشیق|ابن‌ رشیق‌]] را نیز همراه‌ برد و این‌ دو شاعر چند سالى‌ دیگر در خدمت‌ امیر معز و جانشین‌ او امیر تمیم‌ به‌ سر بردند، اما گویا ابن‌ شرف‌ بیش‌ از آن‌ نتوانست‌ در مهدیه‌ بماند و به‌ صِقِلّیَّه‌(سیسیل) سفر کرد و در مازر مقیم شد و [[ابن رشیق، حسن بن رشیق|ابن‌ رشیق‌]] نیز به‌ او پیوست‌، اما در آنجا نیز دیری‌ نماند و به‌ همراه‌ همسر و فرزندانش‌ با تحمل‌ دشواریهای‌ فراوان‌ در 449ق/1057م به کشتی نشست وبه اسپانیا رفت و پس از آن که چندین بار بخت خود را در دربارهای ملوک الطوائف آزمود، سرانجام در بَرجَه، نزدیک المریه ساکن شد<ref>یارشاطر، احسان، ج5، ص659</ref>، و سرانجام‌ در اشبیلیه‌ رحل‌ اقامت‌ افکند و تا پایان‌ عمر در آن‌ شهر بماند.


ابن‌ شرف‌ واپسین‌ سالهای‌ عمر خویش‌ را (حدود 11 سال‌) در شرایط بسیار سختى‌ گذراند، گرچه‌ مورد علاقه‌ و توجه‌ فرمانروایان‌ متعدد اندلس‌ بود و در غرناطه‌ از وی‌ به‌ گرمى‌ استقبال‌ شد و به‌ ویژه‌ نزد آل‌ عبّاد جایگاهى‌ ارجمند یافت‌ و از معتضد - با آنکه‌ از وی‌ بیمناک‌ بود و گویا به‌ همین‌ سبب‌ هرگز نزد او نرفت‌ - برای‌ قصیده‌ای‌ که‌ در مدح‌ او سروده‌ بود، 100 مثقال‌ طلای‌ مسکوک‌ صله‌ دریافت‌ کرد، با اینهمه‌ غم‌ غربت‌ و اندوه‌ از دست‌ دادن‌ روزگار خوش‌ قیروان‌، هیچ‌ گاه‌ وی‌ را رها نساخت‌، چندانکه‌ پیوسته‌ در سروده‌های‌ خویش‌ از روزگار سخت‌ آوارگى‌ خود و هموطنانش‌ سخن‌ مى‌گفت‌. بسیاری‌ از آثار وی‌ نیز دستاورد همین‌ دوران‌ است‌.
ابن‌ شرف‌ واپسین‌ سالهای‌ عمر خویش‌ را (حدود 11 سال‌) در شرایط بسیار سختى‌ گذراند، گرچه‌ مورد علاقه‌ و توجه‌ فرمانروایان‌ متعدد اندلس‌ بود و در غرناطه‌ از وی‌ به‌ گرمى‌ استقبال‌ شد و به‌ ویژه‌ نزد آل‌ عبّاد جایگاهى‌ ارجمند یافت‌ و از معتضد - با آنکه‌ از وی‌ بیمناک‌ بود و گویا به‌ همین‌ سبب‌ هرگز نزد او نرفت‌ - برای‌ قصیده‌ای‌ که‌ در مدح‌ او سروده‌ بود، 100 مثقال‌ طلای‌ مسکوک‌ صله‌ دریافت‌ کرد، با اینهمه‌ غم‌ غربت‌ و اندوه‌ از دست‌ دادن‌ روزگار خوش‌ قیروان‌، هیچ‌ گاه‌ وی‌ را رها نساخت‌، چندانکه‌ پیوسته‌ در سروده‌های‌ خویش‌ از روزگار سخت‌ آوارگى‌ خود و هموطنانش‌ سخن‌ مى‌گفت‌. بسیاری‌ از آثار وی‌ نیز دستاورد همین‌ دوران‌ است‌.
خط ۷۳: خط ۷۳:
وی‌ در نقد اشعار، به‌ معنى‌ بیش‌ از لفظ اهمیت‌ داده‌ و بر پایه همین‌ نظریه‌ در ارزیابى‌ شعر و بررسى‌ شخصیت‌ شاعران‌، بسیاری‌ از اعتقادات‌ دینى‌ و اخلاقى‌ خود را دخالت‌ داده‌ است‌.  
وی‌ در نقد اشعار، به‌ معنى‌ بیش‌ از لفظ اهمیت‌ داده‌ و بر پایه همین‌ نظریه‌ در ارزیابى‌ شعر و بررسى‌ شخصیت‌ شاعران‌، بسیاری‌ از اعتقادات‌ دینى‌ و اخلاقى‌ خود را دخالت‌ داده‌ است‌.  


از گزارش‌ ابن‌ بسام‌  درباره گفت‌ و گوی‌ ابن‌ شرف‌ با مأمون‌ بن‌ ذی‌ النون‌ - فرمانروای‌ ادیب‌ و دانشمند طلیطله‌ - چنین‌ برمى‌آید که‌ وی‌ خود را با شاعران‌ بزرگى‌ چون‌ متنبى‌ برابر مى‌دانسته‌ است‌. با این‌ حال‌ وی‌ گاه‌ به‌ ویژه‌ در واپسین‌ سالهای‌ عمر خویش‌ در مدیحه‌سرایى‌ و قصیده‌پردازی‌، بدان‌ گونه‌ که‌ شایسته شاعری‌ درباری‌ است‌، موفق‌ نبوده‌ است‌، اما نقل‌ اشعار و آراء وی‌ در منابع‌ مهم‌ ادبى‌ و تاریخى‌ چون‌ تحریر التحبیر، تحفه القادم‌، الحله السیراء، اعتاب‌ الکُتّاب‌، وفیات‌ الاعیان‌، نهایه الارَب‌، مسالک‌ الابصار نمایانگر جایگاه‌ والای‌ او در عالَم‌ شعر و ادب‌ و تاریخ‌ نقد ادبى‌ است‌.
از گزارش‌ ابن‌ بسام‌درباره گفت‌ و گوی‌ ابن‌ شرف‌ با مأمون‌ بن‌ ذی‌ النون‌ - فرمانروای‌ ادیب‌ و دانشمند طلیطله‌ - چنین‌ برمى‌آید که‌ وی‌ خود را با شاعران‌ بزرگى‌ چون‌ متنبى‌ برابر مى‌دانسته‌ است‌. با این‌ حال‌ وی‌ گاه‌ به‌ ویژه‌ در واپسین‌ سالهای‌ عمر خویش‌ در مدیحه‌سرایى‌ و قصیده‌پردازی‌، بدان‌ گونه‌ که‌ شایسته شاعری‌ درباری‌ است‌، موفق‌ نبوده‌ است‌، اما نقل‌ اشعار و آراء وی‌ در منابع‌ مهم‌ ادبى‌ و تاریخى‌ چون‌ تحریر التحبیر، تحفه القادم‌، الحله السیراء، اعتاب‌ الکُتّاب‌، وفیات‌ الاعیان‌، نهایه الارَب‌، مسالک‌ الابصار نمایانگر جایگاه‌ والای‌ او در عالَم‌ شعر و ادب‌ و تاریخ‌ نقد ادبى‌ است‌.


==فرزند ابن شرف==
==فرزند ابن شرف==
خط ۸۱: خط ۸۱:


نواده ابن‌ شرف‌، ابوعبدالله‌ محمد نیز در عصر مرابطون‌ به‌ شعر و ادب‌ و فلسفه‌ شهرت‌ یافت‌. [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطى‌]] تاریخ‌ وفات‌ وی‌ را به‌ اشتباه‌ به‌ جای‌ تاریخ‌ وفات‌ جدّش‌ ذکر کرده‌ است‌.
نواده ابن‌ شرف‌، ابوعبدالله‌ محمد نیز در عصر مرابطون‌ به‌ شعر و ادب‌ و فلسفه‌ شهرت‌ یافت‌. [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطى‌]] تاریخ‌ وفات‌ وی‌ را به‌ اشتباه‌ به‌ جای‌ تاریخ‌ وفات‌ جدّش‌ ذکر کرده‌ است‌.
==وفات==
سرانجام در اول محرم سال 460ق برابر با 11 نوامبر 1067م در اِشبیلیه(سِویل) درگذشت.<ref>همان</ref>


==آثار==
==آثار==
خط ۱۰۲: خط ۱۰۵:


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
 
#لسانى‌ فشارکى‌، محمدعلى، دائره‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377
لسانى‌ فشارکى‌، محمدعلى، دائره‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377
#یارشاطر، احسان، دانشنامه ایران و اسلام، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، طهران، 2536 شاهنشاهی


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
خط ۱۱۲: خط ۱۱۵:
[[رده:زندگی‌نامه]]  
[[رده:زندگی‌نامه]]  
[[رده:مقالات بازبینی شده2 مهر 1402]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 مهر 1402]]
[[رده:ادیبان]]
[[رده:شاعران]]