شکوه اسلامی در تاریخ ادبیات آذربایجان

شکوه اسلامی در تاریخ ادبیات آذربایجان
پدیدآوران	کریمی، محمدرضا (نویسنده)
ناشر	اختر
مکان نشر	تبریز
سال نشر	1395
شابک	‎978-964-517-718-6
موضوع	ادبیات ترکی آذربایجانی - ایران - تاریخ و نقد
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	PL ۳۱۳/۵/ک۴ش۸

شکوه اسلامی در تاریخ ادبیات آذربایجان تألیف محمدرضا کریمی (متولد 1333ش)، پژوهشگر و ادیب آذربایجانی؛ این کتاب به بررسی تحولات ادبیات آذربایجان در دوره اسلامی (قرون 6 تا 10 هجری) می‌پردازد. نویسنده در این اثر به تحلیل جایگاه ادبیات سه‌زبانه (فارسی، ترکی و عربی) در آذربایجان و نقش این منطقه در شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی پرداخته است.

ساختار

کتاب در قالب فصول متعدد به بررسی ادبیات آذربایجان در دوره‌های مختلف تاریخی و معرفی ادیبان و شاعران برجسته این منطقه اختصاص دارد.

گزارش کتاب

نویسنده در این اثر ابتدا به بررسی کلی ادبیات آذربایجان در دوره اسلامی می‌پردازد و سپس به ترتیب تاریخی به تحلیل ادبیات در دوره غزنویان، خوارزمشاهیان و حکومت‌های محلی آذربایجان می‌پردازد. بخش قابل توجهی از کتاب به معرفی و تحلیل آثار ادیبان و شاعران بزرگ آذربایجان مانند نظامی گنجوی، خاقانی شیروانی، شهاب‌الدین سهروردی، محمود شبستری، مولوی، یونس امره، شیخ صفی‌الدین اردبیلی، عمادالدین نسیمی و دیگران اختصاص یافته است.

ویژگی ممتاز این کتاب پرداختن همزمان به ادبیات سه‌زبانه آذربایجان است. نویسنده نشان می‌دهد که چگونه آذربایجان در این دوره به کانون مهمی برای تولید آثار ادبی و علمی به هر سه زبان فارسی، ترکی و عربی تبدیل شده بود. بخش دیگری از کتاب به بررسی تحولات عروض و قالب‌های شعری در ادبیات ترکی آذربایجانی اختصاص دارد.

کتاب همچنین به بررسی تأثیر متقابل ادبیات و دیگر هنرها مانند موسیقی، نقاشی و خوشنویسی در آذربایجان می‌پردازد و نقش مراکز علمی مانند ربع رشیدیه تبریز را در توسعه فرهنگ و ادب تحلیل می‌کند. این اثر منبع ارزشمندی برای پژوهشگران ادبیات تطبیقی و تاریخ فرهنگی آذربایجان محسوب می‌شود.

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات