ترجمه و شرح مقامات الحریری

ترجمه و شرح مقامات الحريري
پدیدآوران	حریری، قاسم بن علی (نويسنده) حسین‌آبادی، نظر علی (مترجم)
عنوان‌های دیگر	المقامات الحريرية، برگزیده، شرح. ** شرح مقامات الحریري
ناشر	فرهنگ سبز
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1394ش
چاپ	1
شابک	‎978-600-6351-35-3
موضوع	حریری، قاسم بن علی، 446 - 516ق. المقامات الحريرية - نقد و تفسیر
زبان	عربی - فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	7083م 4047 PJA
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

ترجمه و شرح مقامات الحريري اثر نظر علی حسین‌آبادی (نظری سبزواری) (متولد 1338ش)، شرح و ترجمه تحت‌اللفظی کتاب «مقامات الحريري» تألیف حریری، قاسم بن علی (446ق-516ق) است.

برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های اثر حاضر، به شرح زیر هست:

1. این ترجمه، حاصل تدریس استاد مترجم، ادیب نیشابوری بوده و مترجم، تنها به تنقیح آن، پرداخته است؛ یعنی جملات تکراری حذف و پاره‌ای از کلمات، پس‌وپیش شده و بعضی از واژگان و تعبیراتی که ادیب نیشابوری داشته نیز تغییر یافته است.
2. ترجمه به‌صورت تحت‌اللفظی صورت گرفته است زیرا هدف مترجم، آشنایی با داستان‌ها و قصه‌های «مقامات حریری» نبوده تا ترجمه آزاد برای آن مناسب باشد، بلکه غرض وی از ترجمه کتاب، تقویت بنیه عربی و عربی‌فهمی طلبه و دانشجو بوده و به نظر وی، این منظور وقتی تأمین می‌شود که ترجمه به‌صورت تحت‌اللفظی انجام گیرد، وگرنه باید تک، تک لغات، به طور جداگانه معنی شود. ازاین‌روی متن کتاب، به‌گونه‌ای ترجمه شده است که اگر ترجمه در زیر جملات نوشته شود، هر کلمه‌ای در برابر کلمه‌ای از متن قرار خواهد گرفت.
3. مترجم از سایر ترجمه‌های صورت‌گرفته از «مقامات حریری»، استفاده کرده است، از جمله ترجمه‌ای که یک‌بار به اهتمام علاءالدین افتخار جوادی و یک‌بار با تحقیق و پژوهش علی رواقی، به چاپ رسیده است. مترجم تصریح نموده که به این آثار، مراجعه و از پاره‌ای از واژه‌های آن در این ترجمه بهره گرفته است، ولی آن ترجمه در بسیاری از موارد، واژه‌ها و ترکیباتی را به کار گرفته که شاید در زبان فارسی آن عصر متداول بوده، ولی در زمان ما کاربردی ندارد و فهم آن جز با مراجعه به فرهنگ‌های مفصل فارسی، میسر نیست. به همین دلیل، مترجم در برخی موارد، از تعبیرات و واژه‌هایی که به نظر زیباتر می‌آمده، بهره گرفته است.
4. قاسم حریری علاوه بر ذوق ادبی فوق‌العاده‌ای که داشته است، واجد بسیاری از علوم بوده و در کنار اقتباس از آیات، از اصطلاحات مربوط به علوم مختلف، بهره گرفته است؛ ازاین‌رو، مترجم کوشیده است تاحدامکان، این اصطلاحات و واژگان را استخراج کرده و توضیح دهد.
5. هرچند متن کتاب «مقامات» به زبان عربی است و مترجم نیز در بخش شرح و تحقیق، به ادبیات عرب و اصطلاحات متعلق به آن پرداخته است، ولی ازآنجایی‌که زبان مقصد، فارسی است، در برخی موارد از ادبیات فارسی و اشعار فارسی، بهره گرفته شده است.

منابع مقاله

1. مقدمه کتاب؛