۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR92342J1.jpg | عنوان = دیوان غیاث الدین کججی | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = کجج تبریزی، محمدبن ابراهیم (نويسنده) راستی پور، مسعود (مقدمه نويس) پور ابریشم، احسان ( مقدمه...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[کجج تبریزی، محمد بن ابراهیم]] (نويسنده) | ||
[[راستی پور، مسعود ]] ( | [[راستی پور، مسعود]] (مقدمهنويس) | ||
[[پور ابریشم، احسان ]] ( | [[پور ابریشم، احسان]] (مقدمهنويس) | ||
[[راستی پور، مسعود ]] ( مصحح) | [[راستی پور، مسعود]] (مصحح) | ||
[[پور ابریشم، احسان]] ( مصحح) | [[پور ابریشم، احسان]] (مصحح) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = دانشگاه تبریز. | | ناشر = دانشگاه تبریز. مؤسسه تحقیقاتی علوم اسلامی - انسانی ** مرکز پژوهشی ميراث مکتوب | ||
| مکان نشر = ایران - تبریز ** ایران - تهران | | مکان نشر = ایران - تبریز ** ایران - تهران | ||
| سال نشر = 1395ش | | سال نشر = 1395ش | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''دیوان غیاثالدین | '''دیوان غیاثالدین کُجُجی خواجه غیاثالدین محمد کججانی (تبریزی) مشهور به خواجه شیخ (سدۀ هشتم هجری)'''، مجموعه اشعار [[کجج تبریزی، محمد بن ابراهیم|خواجه غیاثالدین شیخ محمد کججانی (تبریزی)]]، مشهور به خواجه شیخ (سده هشتم هجری) است که با مقدمه، تصحیح و تعلیقات [[راستی پور، مسعود|مسعود راستیپور]] و [[پور ابریشم، احسان|احسان پورابریشم]]، منتشر شده است. | ||
در این دیوان، طبعآزمایی خواجه شیخ در قالبهای شعری مختلف، با مضامین متنوع، از ادبیات تعلیمی و عرفانی تا مدح و مرثیه و سرودههای عاشقانه به چشم میخورد. از دیگر وجوه اهمیت این دیوان، میتوان به ذکر چهارده دوبیتی فهلوی (به زبان آذری) اشاره نمود؛ گرچه نشان بعضی از فهلویات خواجه شیخ را در «جامع الألحان» نیز مییابیم<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه بیستودو</ref>. | در این دیوان، طبعآزمایی [[کجج تبریزی، محمد بن ابراهیم|خواجه شیخ]] در قالبهای شعری مختلف، با مضامین متنوع، از ادبیات تعلیمی و عرفانی تا مدح و مرثیه و سرودههای عاشقانه به چشم میخورد. از دیگر وجوه اهمیت این دیوان، میتوان به ذکر چهارده دوبیتی فهلوی (به زبان آذری) اشاره نمود؛ گرچه نشان بعضی از فهلویات خواجه شیخ را در «جامع الألحان» نیز مییابیم<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه بیستودو</ref>. | ||
از جمله ویژگیهای دیوان کججی، آن است که نمیتوان شاعر آن را از شعرای فارسیگوی طراز اول، بشمار آورد؛ زیرا در دیوان او، نشانهای از چیرگیاش بر زبان فارسی، دیده نمیشود؛ ازاینروی کاربرد واژگان با معانی تازه در شعر او را میتوان حمل بر ناآگاهیاش از معانی این واژگان کرد<ref>ر.ک: راستیپور، مسعود، ص229</ref>. | از جمله ویژگیهای دیوان کججی، آن است که نمیتوان شاعر آن را از شعرای فارسیگوی طراز اول، بشمار آورد؛ زیرا در دیوان او، نشانهای از چیرگیاش بر زبان فارسی، دیده نمیشود؛ ازاینروی کاربرد واژگان با معانی تازه در شعر او را میتوان حمل بر ناآگاهیاش از معانی این واژگان کرد<ref>ر.ک: راستیپور، مسعود، ص229</ref>. | ||
حضور برخی کاربردهای کمتر شناختهشده، یا کاربردهایی که در دوران شاعری کججی از رواج افتاده بودهاند، در دیوان حاضر، نشانهای است از انس وی با اشعار سرایندگان بزرگ معاصر و متقدم بر او. ازهمینروی، توجه به معانی تازه یا نادر واژگان در دیوان او، گاه به روشن شدن معانی این واژگان، در آثار دیگر گویندگان فارسیزبان، کمک کرده و همین امر، باعث اهمیت دیوان حاضر، گردیده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | حضور برخی کاربردهای کمتر شناختهشده، یا کاربردهایی که در دوران شاعری [[کجج تبریزی، محمد بن ابراهیم|کججی]] از رواج افتاده بودهاند، در دیوان حاضر، نشانهای است از انس وی با اشعار سرایندگان بزرگ معاصر و متقدم بر او. ازهمینروی، توجه به معانی تازه یا نادر واژگان در دیوان او، گاه به روشن شدن معانی این واژگان، در آثار دیگر گویندگان فارسیزبان، کمک کرده و همین امر، باعث اهمیت دیوان حاضر، گردیده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
واژهها و ترکیبهای ویژه دیوان حاضر، به سه گروه، تقسیم میشوند: | واژهها و ترکیبهای ویژه دیوان حاضر، به سه گروه، تقسیم میشوند: | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
بهعنوان مثال، از جمله واژگان فارسی که یکی از کاربردهای آنها پیش از سده هشتم از رواج افتاده و کججی از کاربرد نارایج آن، بهره برده است، «اگر» معادل «یا» در بیت زیر میباشد: | بهعنوان مثال، از جمله واژگان فارسی که یکی از کاربردهای آنها پیش از سده هشتم از رواج افتاده و کججی از کاربرد نارایج آن، بهره برده است، «اگر» معادل «یا» در بیت زیر میباشد: | ||
{{شعر}} | |||
{{ب|''گر بر سرم زجور تو تیغ جفا فتد''|2=''«گر» بر دلم ز هجر تو تیر بلا رسد''<ref>ر.ک: همان، ص230</ref>}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۱: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# پیشگفتار. | # پیشگفتار. | ||
# راستیپور، مسعود، «فواید واژگانی دیوان غیاثالدین کججی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، آینه میراث، بهار و تابستان 1396- شماره | #[[:noormags:1297656|راستیپور، مسعود، «فواید واژگانی دیوان غیاثالدین کججی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، آینه میراث، بهار و تابستان 1396- شماره 60]]. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۹: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبانشناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط عباس مکرمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط عباس مکرمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||