قضایا أمیرالمؤمنین علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '( ' به '(')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''قضايا أميرالمؤمنين(ع) '''، اثر [[ابواسحاق ابراهیم بن هاشم کوفی قمی]] (قرن سوم هجری)، از مشایخ اجازه و بزرگان اصحاب و مشایخ کتب حدیثی، از جمله کتب اربعه است. این کتاب، مجموعه‌ روایت‌هایی است که قضاوت‌های حضرت امیرالمؤمنین(ع) را نقل می‌کند.
'''قضايا أميرالمؤمنين(ع) '''، اثر [[ق‍م‍ی‌، اب‍راه‍ی‍م ‌ب‍ن‌ ه‍اش‍م|ابواسحاق ابراهیم بن هاشم کوفی قمی]] (قرن سوم هجری)، از مشایخ اجازه و بزرگان اصحاب و مشایخ کتب حدیثی، از جمله کتب اربعه است. این کتاب، مجموعه‌ روایت‌هایی است که قضاوت‌های [[امام علی علیه‌السلام|حضرت امیرالمؤمنین(ع)]] را نقل می‌کند.
 
همان گونه که در سند برخی روایت مشهود است، این کتاب به روایت نوه مؤلف، محمد بن علی بن ابراهیم است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص15</ref>.
همان گونه که در سند برخی روایت مشهود است، این کتاب به روایت نوه مؤلف، محمد بن علی بن ابراهیم است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص15</ref>.


==اهمیت کتاب==
==اهمیت کتاب==
اهمیت کتاب را می‌توان از چند جهت برشمرد:
اهمیت کتاب را می‌توان از چند جهت برشمرد:
• مطالعه و بررسی این کتاب برای شناخت تاریخ و مسیر تحول علوم اسلامی، به‌ویژه فقه و حدیث شیعه در قرون اولیه هجری، بسیار ارزشمند است؛ چراکه به درک عمیق‌تر مسائل فقهی و تحولات آن‌ها در طول تاریخ کمک می‌کند<ref>ر.ک: كلمة المؤتمر، ص‌5</ref>.
• مطالعه و بررسی این کتاب برای شناخت تاریخ و مسیر تحول علوم اسلامی، به‌ویژه فقه و حدیث شیعه در قرون اولیه هجری، بسیار ارزشمند است؛ چراکه به درک عمیق‌تر مسائل فقهی و تحولات آن‌ها در طول تاریخ کمک می‌کند<ref>ر.ک: كلمة المؤتمر، ص‌5</ref>.
• مؤلف کتاب، [[ابواسحاق ابراهیم بن هاشم کوفی قمی]]، از محدثان بزرگ و مورد اعتماد شیعه در دوره‌های نخستین تدوین حدیث بوده است، که این امر بر اعتبار روایات مندرج در کتاب می‌افزاید<ref>ر.ک: همان، ص‌6</ref>.
 
• مؤلف کتاب، [[ق‍م‍ی‌، اب‍راه‍ی‍م ‌ب‍ن‌ ه‍اش‍م|ابواسحاق ابراهیم بن هاشم کوفی قمی]]، از محدثان بزرگ و مورد اعتماد شیعه در دوره‌های نخستین تدوین حدیث بوده است، که این امر بر اعتبار روایات مندرج در کتاب می‌افزاید<ref>ر.ک: همان، ص‌6</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۸: خط ۴۱:


==سبک نگارش==
==سبک نگارش==
سبک نگارش کتاب، ماهیتی حدیثی دارد که هدف اصلی آن نقل روایت با سند از امیرالمؤمنین(ع) است.
سبک نگارش کتاب، ماهیتی حدیثی دارد که هدف اصلی آن نقل روایت با سند از [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنین(ع)]] است.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
احادیث کتاب در چهار فصل و یک ملحقات دسته‌بندی شده است.
احادیث کتاب در چهار فصل و یک ملحقات دسته‌بندی شده است.
فصل اول، شامل روایت‌هایی است که:
فصل اول، شامل روایت‌هایی است که:
الف)- نویسنده با سند از حضرت نقل می‌کند؛
الف)- نویسنده با سند از حضرت نقل می‌کند؛
ب)- نویسنده سند را ذکر نمی‌کند، اما در کتب حدیثی با سند نقل شده است؛
ب)- نویسنده سند را ذکر نمی‌کند، اما در کتب حدیثی با سند نقل شده است؛
ج)- در کتب حدیثی یافت نشده است.
ج)- در کتب حدیثی یافت نشده است.
فصل دوم، حاوی روایت‌هایی است که نویسنده سند آنها را در کتاب ذکر نمی‌کند، اما سند آنها از غیر نویسنده ذکر شده است.
فصل دوم، حاوی روایت‌هایی است که نویسنده سند آنها را در کتاب ذکر نمی‌کند، اما سند آنها از غیر نویسنده ذکر شده است.
فصل سوم، دربردارنده روایت‌هایی است که نویسنده سند آنها را در کتاب ذکر نمی‌کند، اما در کتب حدیثی آنها را از امام باقر(ع) یا امام صادق(ع) نقل می‌کند.
فصل چهارم، مشتمل بر روایت‌هایی است که نویسنده سند آنها را در کتاب ذکر نمی‌کند، اما در کتب حدیثی دیگران آنها را از امام باقر(ع) یا امام صادق(ع) نقل می‌کنند.


احادیث ابراهیم بن هاشم که در موضوع قضاوت‌های حضرت، از منابع دیگر (غیر از این کتاب) است، به کتاب ملحق شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
فصل سوم، دربردارنده روایت‌هایی است که نویسنده سند آنها را در کتاب ذکر نمی‌کند، اما در کتب حدیثی آنها را از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] یا [[امام جعفر صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل می‌کند.
محتوای کتاب در بسیاری از موارد، شامل روایات و احادیثی است که قضاوت‌های امیرالمؤمنین(ع) در مسائل مختلف را گزارش می‌کنند که شامل موضوعاتی، مانند: زنا<ref>ر.ک: متن کتاب، ص19، 32، 36 و 40</ref>، دیات<ref>ر.ک: همان، ص‌21 و 43-20</ref>، سحت<ref>ر.ک: همان، ص‌71</ref>، سرقت<ref>ر.ک: همان، ص‌41</ref>، کشته‌ها و اسرا<ref>ر.ک: همان، ص‌47-46</ref>، پاسخ به سؤالات ابن الکواء<ref>ر.ک: همان، ص‌62-49</ref>، شهادت<ref>ر.ک: همان، ص‌45</ref>، دوجنسیتی<ref>ر.ک: همان، ص‌24</ref>، خنثی<ref>ر.ک: همان، ص‌28</ref>، عنین<ref>ر.ک: همان، ص‌29</ref>، بازی شطرنج<ref>ر.ک: همان، ص‌42</ref>، رباخوار<ref>ر.ک: همان، ص‌44</ref>، پاسخ به سؤالاتی که خلفا از آنها عاجز بودند<ref>ر.ک: همان، ص‌24-21</ref> و... می‌باشد.
 
فصل چهارم، مشتمل بر روایت‌هایی است که نویسنده سند آنها را در کتاب ذکر نمی‌کند، اما در کتب حدیثی دیگران آنها را از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] یا [[امام جعفر صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل می‌کنند.
 
احادیث [[ق‍م‍ی‌، اب‍راه‍ی‍م ‌ب‍ن‌ ه‍اش‍م|ابراهیم بن هاشم]] که در موضوع قضاوت‌های حضرت، از منابع دیگر (غیر از این کتاب) است، به کتاب ملحق شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
 
محتوای کتاب در بسیاری از موارد، شامل روایات و احادیثی است که قضاوت‌های [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنین(ع)]] در مسائل مختلف را گزارش می‌کنند که شامل موضوعاتی، مانند: زنا<ref>ر.ک: متن کتاب، ص19، 32، 36 و 40</ref>، دیات<ref>ر.ک: همان، ص‌21 و 43-20</ref>، سحت<ref>ر.ک: همان، ص‌71</ref>، سرقت<ref>ر.ک: همان، ص‌41</ref>، کشته‌ها و اسرا<ref>ر.ک: همان، ص‌47-46</ref>، پاسخ به سؤالات ابن الکواء<ref>ر.ک: همان، ص‌62-49</ref>، شهادت<ref>ر.ک: همان، ص‌45</ref>، دوجنسیتی<ref>ر.ک: همان، ص‌24</ref>، خنثی<ref>ر.ک: همان، ص‌28</ref>، عنین<ref>ر.ک: همان، ص‌29</ref>، بازی شطرنج<ref>ر.ک: همان، ص‌42</ref>، رباخوار<ref>ر.ک: همان، ص‌44</ref>، پاسخ به سؤالاتی که خلفا از آنها عاجز بودند<ref>ر.ک: همان، ص‌24-21</ref> و... می‌باشد.


محقق در مقدمه به بیان شرح ‌حال مؤلف، اهمیت کتاب، روش تحقیق و نسخه‌های خطی پرداخته است.
محقق در مقدمه به بیان شرح ‌حال مؤلف، اهمیت کتاب، روش تحقیق و نسخه‌های خطی پرداخته است.
فهرست آیات، موضوعات و مصادر تحقیق در پایان کتاب گنجانده شده است.
فهرست آیات، موضوعات و مصادر تحقیق در پایان کتاب گنجانده شده است.