کتاب‌شناسی انتقادی جامعه‌شناسی تشیع

کتاب‌شناسی انتقادی جامعه‌شناسی تشیع
پدیدآوران	شریعتی، سارا (نویسنده)
ناشر	نگاه معاصر
مکان نشر	تهران
سال نشر	۱۳۹۶
چاپ	اول
شابک	‎978-964-7763-55-4
موضوع	شیعه امامیه - کتابشناسی
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	BP۲۱۳/ش۴ک۲ ۱۳۹۶

کتاب‌شناسی انتقادی جامعه‌شناسی تشیع تألیف سارا شریعتی و دیگران؛ این کتاب به بررسی و نقد ۹۷ اثر منتشرشده با رویکرد اجتماعی به تشیع از زمان ورود صنعت چاپ به ایران تا سال ۱۳۹۲ می‌پردازد و مسائل اساسی این حوزه را تحلیل می‌کند.

ساختار

این کتاب از یک مقدمه، نه بخش اصلی و دو پیوست تشکیل شده است.

گزارش کتاب

کتاب «کتاب‌شناسی انتقادی جامعه‌شناسی تشیع» به کوشش سارا شریعتی و همکاران، پژوهشی جامع در حوزه مطالعات اجتماعی تشیع ارائه می‌دهد. این اثر با بررسی ۹۷ عنوان کتاب، به تحلیل انتقادی آثاری می‌پردازد که با رویکردی جامعه‌شناختی به مطالعه تشیع پرداخته‌اند.

در مقدمه کتاب، دکتر شریعتی به چگونگی شکل‌گیری این پروژه تحقیقاتی اشاره کرده و ضرورت مطالعات جامعه‌شناختی در حوزه تشیع را تبیین می‌نماید. وی بر تمایز میان پژوهش‌های علمی دین و پروژه‌های اصلاح دینی تأکید دارد و لزوم رعایت «سخت‌گیری ارزشی» در تحقیقات علمی را یادآور می‌شود.

کتاب در نه بخش اصلی سازمان یافته است:

۱. تاریخ اجتماعی: بررسی رویکردهای اجتماعی و کلامی به تاریخ تشیع

۲. روحانیت و مرجعیت: تحلیل جایگاه روحانیت با تأکید بر جنبه‌های سیاسی

۳. سیاست و قدرت: بررسی تشیع سیاسی و نسبت آن با تاریخ

۴. هنر، ادبیات و فرهنگ: مطالعه تعزیه به عنوان هنر غالب شیعی

۵. مناسک (اعیاد و عزاداری): تحلیل مضمون عزاداری در مناسک شیعی

۶. عرفان و تصوف: بررسی نسبت تشیع و تصوف

۷. اماکن مذهبی و زیارت: مطالعه زیارت به عنوان پدیده‌ای مردمی

۸. انتظار و مهدویت: نقد غیبت جامعه‌شناسی از مطالعه این موضوع

۹. سایر کتاب‌ها

نویسندگان با تحلیل این آثار به چند نکته کلیدی دست یافته‌اند: نخست آنکه مطالعات جامعه‌شناختی تشیع بسیار محدود بوده و اغلب به جنبه‌های رسمی و نهادی تشیع پرداخته‌اند، در حالی که تشیع زیسته و روزمره کمتر مورد توجه قرار گرفته است. همچنین غیبت روحانیون و روشنفکران از این حوزه مطالعاتی مشهود است.

در بخش پیوست‌ها، فهرست زمانی کتاب‌های بررسی شده و مشخصات نویسندگان آنها ارائه شده است. این کتاب با رویکردی انتقادی اما متعهد به اصول علمی، گامی مهم در شناسایی و ارزیابی مطالعات اجتماعی تشیع در ایران محسوب می‌شود.

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات