پایان فارسی در شبه‌قاره‌ی هند: استعمارطلبی؛ فرهنگ چاپ و دگرگونی‌های زبانی

پایان فارسی در شبه‌قارۀ هند: استعمارطلبی؛ فرهنگ چاپ و دگرگونی‌های زبانی
پدیدآوران	رمضان‌نیا، مهرداد (نویسنده)
ناشر	نگارستان اندیشه
مکان نشر	تهران
سال نشر	1396
شابک	‎1ـ43ـ8273ـ600ـ978
موضوع	زبان فارسی - هند - تاریخ - استعمار بریتانیا
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏

پایان فارسی در شبه‌قارۀ هند: استعمارطلبی؛ فرهنگ چاپ و دگرگونی‌های زبانی تألیف مهرداد رمضان‌نیا؛ بررسی روند افول زبان فارسی در شبه‌قاره هند تحت تأثیر سیاست‌های استعماری بریتانیا و تحولات فناوری چاپ در سده‌های 18 و 19 میلادی.

ساختار

این کتاب در سه بخش اصلی و هفت فصل تدوین شده است.

گزارش کتاب

کتاب حاضر به تحلیل عوامل تاریخی و فرهنگی مؤثر در افول زبان فارسی در شبه‌قاره هند می‌پردازد. بخش نخست به «استعمارطلبی زبانی» اختصاص دارد و سیاست‌های زبانی کمپانی هند شرقی بریتانیا را در مواجهه با زبان فارسی بررسی می‌کند. نویسنده نشان می‌دهد چگونه بریتانیایی‌ها با طراحی سیاست‌های آموزشی خاص، به تدریج زبان فارسی را از موقعیت رسمی خود خارج کردند.

بخش دوم با عنوان «فرهنگ چاپ فارسی» به تأثیر فناوری چاپ بر تحولات زبانی می‌پردازد. این بخش شامل بررسی چاپ متون فارسی در خدمت «دانش استعماری»، چاپ کتاب‌های درسی فارسی و تجاری‌سازی چاپ فارسی در شمال هند است. نویسنده با ارائه شواهد تاریخی نشان می‌دهد چگونه چاپ سنگی ابتدا به گسترش فارسی کمک کرد، اما در نهایت به ابزاری برای تقویت زبان اردو تبدیل شد.

بخش سوم تحت عنوان «دگرگونی‌های زبان» به تحلیل چرخش زبانی از فارسی به اردو می‌پردازد. نویسنده عوامل این تحول را در چند سطح بررسی می‌کند: نقش علما و نخبگان محلی در پذیرش اردو، مباحث پارسی‌نگاری و فرهنگ‌نامه‌نویسی، و تأثیر گفتمان استعماری بر این تغییر زبانی.

این کتاب با استفاده از اسناد تاریخی و رویکردی میان‌رشته‌ای، تصویر جامعی از پیچیدگی‌های افول فارسی در هند ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد چگونه عوامل سیاسی، فناورانه و فرهنگی در تعامل با یکدیگر این تحول زبانی را رقم زدند.

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات