۱۴۴٬۹۹۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هـ' به 'ه') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =3 | | تعداد جلد =3 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =59622 | ||
| کتابخوان همراه نور =59622 | | کتابخوان همراه نور =59622 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|غریب الحدیث (ابهامزدایی)}} | |||
{{کاربردهای دیگر|غریب الحدیث ( | |||
'''غريب الحديث'''، اثر [[بستی خطابی، حمد بن محمد|ابوسلیمان حمد بن محمد بن ابراهیم خطابی بستی]] (متوفی 388ق)، کتاب مهم و مشهور نویسنده درباره واژههای ناآشنا، نامفهوم و یا دیریاب در علم حدیث میباشد که از منابع مهم در موضوع خود بشمار رفته و با تحقیق [[غرباوي، عبدالکريم ابراهيم|عبدالکریم ابراهیم غرباوی]] و تخریج احادیث توسط [[عبدرب النبي، عبدالقيوم|عبدالقیوم عبدربالنبی]]، به چاپ رسیده است. | '''غريب الحديث'''، اثر [[بستی خطابی، حمد بن محمد|ابوسلیمان حمد بن محمد بن ابراهیم خطابی بستی]] (متوفی 388ق)، کتاب مهم و مشهور نویسنده درباره واژههای ناآشنا، نامفهوم و یا دیریاب در علم حدیث میباشد که از منابع مهم در موضوع خود بشمار رفته و با تحقیق [[غرباوي، عبدالکريم ابراهيم|عبدالکریم ابراهیم غرباوی]] و تخریج احادیث توسط [[عبدرب النبي، عبدالقيوم|عبدالقیوم عبدربالنبی]]، به چاپ رسیده است. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۴: | ||
همه آنان که با متون کهن سر و کار دارند و در پی فهم اندیشههای پیشینیان از لابهلای سخنان و نوشتههای بهیادگارمانده آنانند، با مشکل واژههای ناآشنا روبهرو هستند. واژههای نامفهوم و یا دیریاب، گاه در جای حساس و اصلی جمله قرار میگیرند و ازاینرو، همه کلام را گنگ میسازند<ref>ر.ک: مسعودی، عبدالهادی، ص92</ref>. | همه آنان که با متون کهن سر و کار دارند و در پی فهم اندیشههای پیشینیان از لابهلای سخنان و نوشتههای بهیادگارمانده آنانند، با مشکل واژههای ناآشنا روبهرو هستند. واژههای نامفهوم و یا دیریاب، گاه در جای حساس و اصلی جمله قرار میگیرند و ازاینرو، همه کلام را گنگ میسازند<ref>ر.ک: مسعودی، عبدالهادی، ص92</ref>. | ||
ازاینرو غریبنگاران مسلمان، مانند همتایان ادیب خویش، به تلاشهایی سترگ دست یازیدند و در کنار تدوین علوم ادبی و بلاغی، بخشی از کوششهای پیگیر خود را به ترجمه و شرح و تفسیر واژههای ناآشنای متون دینی (قرآن و حدیث)، اختصاص دادند و موفق گشتند در طی چند قرن کار مستمر، از مرحله ابداع و تدوین تا تهیه جوامع و تسهیل دسترسی به آنها، | ازاینرو غریبنگاران مسلمان، مانند همتایان ادیب خویش، به تلاشهایی سترگ دست یازیدند و در کنار تدوین علوم ادبی و بلاغی، بخشی از کوششهای پیگیر خود را به ترجمه و شرح و تفسیر واژههای ناآشنای متون دینی (قرآن و حدیث)، اختصاص دادند و موفق گشتند در طی چند قرن کار مستمر، از مرحله ابداع و تدوین تا تهیه جوامع و تسهیل دسترسی به آنها، آثار ارزشمندی در زمینه غریبنویسی بهیادگار نهند<ref>ر.ک: همان، ص93</ref>، که از جمله آنها عبارتند از ابوعبید قاسم بن سلام (متوفی 224ق)<ref>ر.ک: همان، ص94</ref> و ابن قتیبه (متوفی 276ق)<ref>ر.ک: همان، ص95</ref> که تکنگاریهای حاصل از تراوشهای فکری علما در شرح واژههای غریب و نامأنوسی که بدون ترتیب منطقی، مکتوب شده بود را بهصورت مستندنویسی و با نظم و ترتیب خاصی، ارائه دهند<ref>ر.ک: همان، ص93-95</ref>. دستهبندی ابوعبید و روشمند کردن ارائه مطالب، مراجعان را از رنج تتبع و جستجوی فراوان رهانید<ref>ر.ک: همان، ص95</ref>، اما نقدها و خردهگیریهایی بر کتاب او صورت گرفت<ref>ر.ک:همان</ref> و ابن قتیبه، احادیث دیگری را به اندازه آنچه ابوعبید گرد آورده بود، یافت که دربرگیرنده واژههای غریبی بود که ابوعبید به آنها نپرداخته بود، ولذا ابن قتیبه آنها را گرد آورد و با همان روش مسندی، آنها را ارائه داد<ref>ر.ک: همان، ص96</ref>. توجه ابن قتیبه به احادیثی متفاوت و جدا از آنچه ابوعبید شرح داده بود و اشتمال هر دو کتاب ابن قتیبه و ابوعبید بر کتابهای پیش از خود، [[بستی خطابی، حمد بن محمد|خطابی بستی]]، نویسنده اثر حاضر که سومین غریبنویس بزرگ این سبک (ترتیب مسندی) بشمار میرود را بر آن داشت تا به تکمیل کار این دو تن بپردازد و بخش سوم احادیث دربرگیرنده واژههای ناآشنا را سامان دهد<ref>ر.ک: همان، ص97</ref>. | ||
[[بستی خطابی، حمد بن محمد|خطابی]] به احتوای این دو کتاب بر کتابهای پیشین، آگاه بوده و با تواضع علمی خویش، همه آنچه را آن دو یافتهاند، وامینهد و در اثر حاضر، تنها به شرح لغات احادیثی رو میآورد که پیش از او به آنها پرداخته نشده است. جالب توجه است که او نیز میتواند به اندازه ابوعبید و ابن قتیبه، احادیث نیازمند به شرح بیابد و دانش غريب الحديث را دارای سه کتاب همسنگ و برابر سازد که اثر حاضر، از جمله مهمترین آنهاست<ref>ر.ک: همان</ref>. | [[بستی خطابی، حمد بن محمد|خطابی]] به احتوای این دو کتاب بر کتابهای پیشین، آگاه بوده و با تواضع علمی خویش، همه آنچه را آن دو یافتهاند، وامینهد و در اثر حاضر، تنها به شرح لغات احادیثی رو میآورد که پیش از او به آنها پرداخته نشده است. جالب توجه است که او نیز میتواند به اندازه ابوعبید و ابن قتیبه، احادیث نیازمند به شرح بیابد و دانش غريب الحديث را دارای سه کتاب همسنگ و برابر سازد که اثر حاضر، از جمله مهمترین آنهاست<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۱: | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[غريب الحديث (خطابی)]] | |||
[[غريب الحديث (حربی)]] | [[غريب الحديث (حربی)]] | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۶: | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:حدیث]] | [[رده:حدیث]] | ||
[[رده:فهرستها، کشف الحدیثها، واژهنامهها، غریب | [[رده:فهرستها، کشف الحدیثها، واژهنامهها، غریب لغات الحدیث، سازمانها، انجمنها، دارالحدیثها، کنگرهها]] | ||