۱۴۶٬۵۵۴
ویرایش
جامع السعادات: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'مسکویه، احمد بن محمد' به 'ابن مسکویه، احمد بن محمد'
جز (جایگزینی متن - 'کلانتر، محمد' به 'موسوى کلانتر، سید محمد') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مسکویه، احمد بن محمد' به 'ابن مسکویه، احمد بن محمد') |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =3 | | تعداد جلد =3 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =02169 | ||
| کتابخوان همراه نور =02169 | | کتابخوان همراه نور =02169 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''جامع السعادات'''، اثر [[نراقی، مهدی بن ابیذر|ملا محمدمهدى نراقى]]، با تصحيح و تعليقات سيد محمد كلانتر و مقدمهى [[مظفر، محمدرضا|محمدرضا مظفر]]، كتابى است در اخلاق كه به زبان عربى و در سال 1196ق، نوشته شده است. | '''جامع السعادات'''، اثر [[نراقی، مهدی بن ابیذر|ملا محمدمهدى نراقى]]، با تصحيح و تعليقات [[موسوى کلانتر، سید محمد|سيد محمد كلانتر]] و مقدمهى [[مظفر، محمدرضا|محمدرضا مظفر]]، كتابى است در اخلاق كه به زبان عربى و در سال 1196ق، نوشته شده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
اين اثر به تصريح مؤلف، يك بخش از حكمت عملى قديم (يعنى اخلاق) را در بر مىگيرد و درباره ساير بخشها (يعنى تدبير منزل و سياست مُدُن) سخن نمىگويد؛ زيرا غرض وى از تأليف آن، تنها بحث در چگونگى اصلاح نفس و تهذيب اخلاق بوده است. | اين اثر به تصريح مؤلف، يك بخش از حكمت عملى قديم (يعنى اخلاق) را در بر مىگيرد و درباره ساير بخشها (يعنى تدبير منزل و سياست مُدُن) سخن نمىگويد؛ زيرا غرض وى از تأليف آن، تنها بحث در چگونگى اصلاح نفس و تهذيب اخلاق بوده است. | ||
به نظر مىرسد كه نراقى در مباحث نظرى اخلاق، بيش از همه از كتاب «[[تهذيب الأخلاق و تطهير الأعراق|تهذيب الأخلاق]]» [[مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلى مسكويه]] و «[[اخلاق ناصری]]» [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] بهره برده است. | به نظر مىرسد كه نراقى در مباحث نظرى اخلاق، بيش از همه از كتاب «[[تهذيب الأخلاق و تطهير الأعراق|تهذيب الأخلاق]]» [[ابن مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلى مسكويه]] و «[[اخلاق ناصری]]» [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] بهره برده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمه شيخ | در مقدمه [[مظفر، محمدرضا|شيخ مظفر]]، علاوه بر ارائه زندگىنامه مختصرى از نویسنده، به اقدامات مربوط به تصحيح و تحقيق كتاب اشاره شده است.<ref>ج 1، 3</ref> | ||
در مقدمه مؤلف، به توضيح اهميت تزكيه نفس پرداخته شده است.<ref>ج 1، ص33</ref> | در مقدمه مؤلف، به توضيح اهميت تزكيه نفس پرداخته شده است.<ref>ج 1، ص33</ref> | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
مؤلف بر اين باور بوده كه علماى اخلاق، فضائل و رذائل، ضبط آنها، بيان نحوه تداخل آنها و همچنين بحث درباره قوه عاملِ آنها را بهتفصيلى كه وى ذكر كرده، نياورده، بلكه به برخى از آنها اشاره كردهاند. | مؤلف بر اين باور بوده كه علماى اخلاق، فضائل و رذائل، ضبط آنها، بيان نحوه تداخل آنها و همچنين بحث درباره قوه عاملِ آنها را بهتفصيلى كه وى ذكر كرده، نياورده، بلكه به برخى از آنها اشاره كردهاند. | ||
وى در تأليف اين اثر، به برخى از متون متقدم در علم اخلاق، توجه داشته است؛ چنانكه در مباحث بابهاى اول و دوم - كه غالباً ً درباره مبانى اخلاق و كليات است و نسبت به باب سوم، حجم كمى از كتاب را اشغال كرده - گاه از حكماى پيشين مانند فيثاغورس، افلاطون، [[ارسطو]]، [[مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلى مسكويه]] و ديگر حكما، نقل قول شده است. نراقى، [[مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلى مسكويه]] را استاد علم اخلاق و از اولين دانشمندان مسلمانى دانسته كه كتاب اخلاقى تدوين كرده است، اما در باب سوم - كه در آن جزئيات مباحث اخلاقى را مطرح كرده - غالباً ً به آيات و روايات استناد و از اين طريق مراد خود را اثبات و بيان نموده است. | وى در تأليف اين اثر، به برخى از متون متقدم در علم اخلاق، توجه داشته است؛ چنانكه در مباحث بابهاى اول و دوم - كه غالباً ً درباره مبانى اخلاق و كليات است و نسبت به باب سوم، حجم كمى از كتاب را اشغال كرده - گاه از حكماى پيشين مانند فيثاغورس، افلاطون، [[ارسطو]]، [[ابن مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلى مسكويه]] و ديگر حكما، نقل قول شده است. نراقى، [[ابن مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلى مسكويه]] را استاد علم اخلاق و از اولين دانشمندان مسلمانى دانسته كه كتاب اخلاقى تدوين كرده است، اما در باب سوم - كه در آن جزئيات مباحث اخلاقى را مطرح كرده - غالباً ً به آيات و روايات استناد و از اين طريق مراد خود را اثبات و بيان نموده است. | ||
در باب چگونگى استناد اين كتاب به منقولات، مؤلف به احاديث مرسل اعتماد كرده و بدون التفات به صحت و سقم آنها، به نقل آنها پرداخته و مآخذ آنها را نيز ذكر نكرده است. همچنين از منابعى مانند «جامع الأخبار» و «مصباح الشريعة» حديث نقل كرده؛ درحالىكه برخى از احاديث آنها مجعول است. شايد بتوان اين تسامح را چنين توجيه كرد كه تلاش علماى اخلاق در آثار اخلاقى اين بود كه آموزههاى اخلاقى بهخوبى و به وجهى مؤثر القا شوند و استشهاد به منقولات، وسيلهاى براى نيل به اين منظور بوده است. | در باب چگونگى استناد اين كتاب به منقولات، مؤلف به احاديث مرسل اعتماد كرده و بدون التفات به صحت و سقم آنها، به نقل آنها پرداخته و مآخذ آنها را نيز ذكر نكرده است. همچنين از منابعى مانند «جامع الأخبار» و «مصباح الشريعة» حديث نقل كرده؛ درحالىكه برخى از احاديث آنها مجعول است. شايد بتوان اين تسامح را چنين توجيه كرد كه تلاش علماى اخلاق در آثار اخلاقى اين بود كه آموزههاى اخلاقى بهخوبى و به وجهى مؤثر القا شوند و استشهاد به منقولات، وسيلهاى براى نيل به اين منظور بوده است. | ||