پرش به محتوا

ادیب‌ نیشابوری‌، عبدالجواد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'شرح قطر الندی و بل الصدی' به 'شرح قطر الندي و بل الصدي'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'شرح قطر الندی و بل الصدی' به 'شرح قطر الندي و بل الصدي')
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۴۲: خط ۴۲:
| کد مؤلف = AUTHORCODE82585AUTHORCODE
| کد مؤلف = AUTHORCODE82585AUTHORCODE
}}
}}
'''اَدیبِ نِیشابوری‌، عبدالجواد'''(1281- ذیقعدۀ 1344ق‌/ 1864- مۀ 1926م‌)، ادیب‌، مدرس‌ و شاعر نامدار دورۀ مشروطیت كه‌ در بسیاری‌ از علوم‌ از سرآمدان‌ عصر خویش‌ بود.
'''عبدالجواد اَدیبِ نِیشابوری‌''' (1281- ذیقعدۀ 1344ق‌/ 1864- مۀ 1926م‌)، ادیب‌، مدرس‌ و شاعر نامدار دورۀ مشروطیت كه‌ در بسیاری‌ از علوم‌ از سرآمدان‌ عصر خویش‌ بود.




خط ۵۵: خط ۵۵:
عبدالجواد پس‌ از فراگیری‌ خواندن‌ و نوشتن‌ و آموختن‌ مقدمات‌ زبان‌ عربی‌ در زادگاه‌ خود، رهسپار نیشابور شد و در مدرسۀ گلشن‌ دروس‌ مقدماتی‌ عربی‌ را ادامه‌ داد و به‌ فراگیری‌ منطق‌ نیز پرداخت‌. سپس‌ برای‌ تكمیل‌ آموخته‌های‌ خویش‌ در حدود سال‌ 1297ق‌ راهی‌ مشهد شد و در مدارس‌ خیرات‌خان‌، فاضل‌ خان‌ و نواب‌ مسكن‌ گزید.   
عبدالجواد پس‌ از فراگیری‌ خواندن‌ و نوشتن‌ و آموختن‌ مقدمات‌ زبان‌ عربی‌ در زادگاه‌ خود، رهسپار نیشابور شد و در مدرسۀ گلشن‌ دروس‌ مقدماتی‌ عربی‌ را ادامه‌ داد و به‌ فراگیری‌ منطق‌ نیز پرداخت‌. سپس‌ برای‌ تكمیل‌ آموخته‌های‌ خویش‌ در حدود سال‌ 1297ق‌ راهی‌ مشهد شد و در مدارس‌ خیرات‌خان‌، فاضل‌ خان‌ و نواب‌ مسكن‌ گزید.   


ادیب‌ در مشهد، برخی‌ از متون‌ عربی‌ مانند [[شرح قطر الندی و بل الصدی|شرح‌ قطر الندى‌]] اثر [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن‌ هشام‌]]، [[البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك|شرح‌ سیوطی‌ بر الفیۀ ابن‌ مالك‌]] و [[شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو|شرح‌ جامی‌ بر كافیۀ ابن‌ حاجب‌]] را نزد چند تن‌ از استادان‌ آموخت‌، اما پس‌ از آن‌ دیگر نزد استادی‌ نرفت‌ و سطح‌ عالی‌ ادبیات‌ عرب‌ و كتاب‌هایی‌ چون‌ [[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب|مغنی‌ اللبیب‌]] [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن‌ هشام‌]]، [[المطول|مطوّل‌ تفتازانی‌]]، مقامات‌ بدیعی‌ و مقامات‌ حریری‌ را با مطالعه‌ و ممارست‌ خویش‌ فرا می‌گرفت‌ و در همان‌ حال‌ در سطوح‌ پایین‌تر به‌تدریس‌ می‌پرداخت‌.  
ادیب‌ در مشهد، برخی‌ از متون‌ عربی‌ مانند [[شرح قطر الندي و بل الصدي|شرح‌ قطر الندى‌]] اثر [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن‌ هشام‌]]، [[البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك|شرح‌ سیوطی‌ بر الفیۀ ابن‌ مالك‌]] و [[شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو|شرح‌ جامی‌ بر كافیۀ ابن‌ حاجب‌]] را نزد چند تن‌ از استادان‌ آموخت‌، اما پس‌ از آن‌ دیگر نزد استادی‌ نرفت‌ و سطح‌ عالی‌ ادبیات‌ عرب‌ و كتاب‌هایی‌ چون‌ [[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب|مغنی‌ اللبیب‌]] [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن‌ هشام‌]]، [[المطول|مطوّل‌ تفتازانی‌]]، مقامات‌ بدیعی‌ و مقامات‌ حریری‌ را با مطالعه‌ و ممارست‌ خویش‌ فرا می‌گرفت‌ و در همان‌ حال‌ در سطوح‌ پایین‌تر به‌تدریس‌ می‌پرداخت‌.  
==تدریس==
==تدریس==


خط ۱۰۹: خط ۱۰۹:
==اشعار صوفیانۀ ادیب==
==اشعار صوفیانۀ ادیب==


ادیب‌ در اشعار صوفیانۀ خود توانست‌ مضامین‌ عرفان‌ ابن‌ عربی‌ و اصطلاحات‌ وحدت‌ وجودی‌ چون‌ فیض‌ اقدس‌، كمون‌ ذات‌، واهب‌ الصور و ... را در قالب‌ وزن‌های‌ خوش‌ آهنگ‌ بیان‌ كند و زبان‌ عرفان‌ و تصوف‌ را با سبك‌ خراسانی‌ به‌ خوبی‌ درآمیزد. افزون‌ بر این‌، شطحیات‌ زیبایی‌ نیز در قالب‌ اینگونه‌ اشعار گنجانده‌ است‌. اگرچه‌ برخی‌ او را واقعاً صوفی‌ مسلك‌ دانسته‌اند، برخی‌ دیگر برآنند كه‌ او تنها به‌ یاری‌ حافظۀ نیرومند و ذوق‌ شعری‌ در این‌ وادی‌ طبع‌آزمایی‌ كرده‌ است‌.
ادیب‌ در اشعار صوفیانۀ خود توانست‌ مضامین‌ عرفان‌ ابن‌ عربی‌ و اصطلاحات‌ وحدت‌ وجودی‌ چون‌ فیض‌ اقدس‌، كمون‌ ذات‌، واهب‌ الصور و... را در قالب‌ وزن‌های‌ خوش‌ آهنگ‌ بیان‌ كند و زبان‌ عرفان‌ و تصوف‌ را با سبك‌ خراسانی‌ به‌ خوبی‌ درآمیزد. افزون‌ بر این‌، شطحیات‌ زیبایی‌ نیز در قالب‌ اینگونه‌ اشعار گنجانده‌ است‌. اگرچه‌ برخی‌ او را واقعاً صوفی‌ مسلك‌ دانسته‌اند، برخی‌ دیگر برآنند كه‌ او تنها به‌ یاری‌ حافظۀ نیرومند و ذوق‌ شعری‌ در این‌ وادی‌ طبع‌آزمایی‌ كرده‌ است‌.
ادیب‌ با به‌كار بردن‌ تعبیراتی‌ چون‌ «ادیب‌ الكل‌»، «ادیب‌ فحل‌ خراسان‌»، «سخنور طوس‌» و مانند آن‌ها، گاه‌ به‌ خودستایی‌ پرداخته‌، و در سخن‌ سرایی‌ نیز خود را پس‌ از سعدی‌ بی‌همتا دانسته‌ است‌.
ادیب‌ با به‌كار بردن‌ تعبیراتی‌ چون‌ «ادیب‌ الكل‌»، «ادیب‌ فحل‌ خراسان‌»، «سخنور طوس‌» و مانند آن‌ها، گاه‌ به‌ خودستایی‌ پرداخته‌، و در سخن‌ سرایی‌ نیز خود را پس‌ از سعدی‌ بی‌همتا دانسته‌ است‌.


خط ۱۵۹: خط ۱۵۹:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==


بادكوبۀ هزاوه‌، احمد، دایره المعارف، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، سال1377
بادكوبۀ هزاوه‌، احمد، دایرةالمعارف، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، سال1377


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==