دیوان المفضلیات: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR163726J1.jpg | عنوان = دیوان المفضلیات | عنوان‌های دیگر = دیوان. شرح ** شرح المفضلیات ** و هی نخبة من قصائد الشعراء المقلبین فی الجاهلیة و اوائل الاسلام اختارها الراویة العلامة و الامام الفهامة | پدیدآورندگان | پدیدآوران...» ایجاد کرد)
     
     
    (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۶: خط ۶:
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[ابن انباری، محمد بن قاسم]] (نويسنده)
    [[ابن انباری، محمد بن قاسم]] (نويسنده)
    [[مفضل ضبی، مفضل بن محمد ]] (نویسنده)
    [[مفضل ضبی، مفضل بن محمد]] (نویسنده)
    [[لایل‌، کا‌رلوس‌ یعقوب‌]] ( مصحح)
    [[لایل‌، کا‌رلوس‌ یعقوب‌]] (مصحح)
    |زبان
    |زبان
    | زبان = عربی
    | زبان = عربی
    خط ۲۶: خط ۲۶:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''ديوان المفضليات و هي‌ نخبة‌ من‌ قصا‌ئد الشعراء المقلين‌ في الجا‌هلية‌ و أوائل‌ الإسلام'''، از آثار شاعر، ادیب و تاریخ‌نگار قرن دوم هجری قمری، [[ابوالعباس مفضل بن محمد ضبی]] (متوفی 168 یا 178ق) است که گزیده‌هایی از قصیده‌های شاعران کم‌گوی جاهلی و اسلامی را عرضه می‌کند. این اشعار را ادیب، لغوی و محدث قرن سوم هجری قمری، [[ابومحمد قاسم‌ بن‌ محمد بن‌ بشار انباری]]، مشهور به [[انباری]]، (متوفای حدود ۳۰۵ق‌) شرح کرده است و کهن‌ترین‌ شرح‌ این‌ کتاب‌ بشمار می‌رود.
    '''ديوان المفضليات و هي‌ نخبة‌ من‌ قصا‌ئد الشعراء المقلين‌ في الجا‌هلية‌ و أوائل‌ الإسلام'''، از آثار شاعر، ادیب و تاریخ‌نگار قرن دوم هجری قمری، [[مفضل ضبی، مفضل بن محمد|ابوالعباس مفضل بن محمد ضبی]] (متوفی 168 یا 178ق) است که گزیده‌هایی از قصیده‌های شاعران کم‌گوی جاهلی و اسلامی را عرضه می‌کند. این اشعار را ادیب، لغوی و محدث قرن سوم هجری قمری، [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابومحمد قاسم‌ بن‌ محمد بن‌ بشار انباری]]، مشهور به [[ابن انباری، محمد بن قاسم|انباری]]، (متوفای حدود ۳۰۵ق‌) شرح کرده است و کهن‌ترین‌ شرح‌ این‌ کتاب‌ بشمار می‌رود.
    پژوهشگر معاصر، [[کا‌رلوس‌ یعقوب لایل]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و تعلیقاتی ارزشمند را به زبان عربی و انگلیسی بر آن افزوده، ولی مقدمه به زبان عربی ننوشته و معرفی شخصیت و آثار پدیدآورندگان و همچنین ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را نیز به بوته فراموشی سپرده است. لایل البته در مقدمه‌ای جداگانه به زبان انگیسی، اندک توضیحاتی برای مخاطبانش آورده است که در معرفی تفصیلی بررسی می‌شود.
     
    پژوهشگر معاصر، [[لایل‌، کا‌رلوس‌ یعقوب‌|کا‌رلوس‌ یعقوب لایل]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و تعلیقاتی ارزشمند را به زبان عربی و انگلیسی بر آن افزوده، ولی مقدمه به زبان عربی ننوشته و معرفی شخصیت و آثار پدیدآورندگان و همچنین ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را نیز به بوته فراموشی سپرده است. لایل البته در مقدمه‌ای جداگانه به زبان انگیسی، اندک توضیحاتی برای مخاطبانش آورده است که در معرفی تفصیلی بررسی می‌شود.


    ==هدف و روش==
    ==هدف و روش==
    * [[کا‌رلوس‌ یعقوب لایل]]، برخی از جملات را دوزبانه می‌نویسد؛ مثلا این‌گونه عربی و انگلیسی نوشته است: «بن k 1 and 2 wrongly insert»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص1، پاورقی a</ref>؛ یعنی نسخه 1 و 2 کلمه بن (ابن) را اشتباهی در بین «ابومحمد» و «قاسم» درج می‌کنند. دقت [[لایل]] بجاست؛ زیرا [[ابوبکر محمد بن قاسم انبارى]] (271- 328ق)، معروف به [[ابن انباری]] غیر از [[ابومحمد قاسم‌ بن‌ محمد بن‌ بشار انباری]] (متوفای حدود ۳۰۵ق‌)، مشهور به [[انباری]] است و در برخی‌ منابع‌، گاه‌ میان‌ آثار پدر و پسر خلط کرده‌اند.
    * [[لایل‌، کا‌رلوس‌ یعقوب‌|کا‌رلوس‌ یعقوب لایل]]، برخی از جملات را دوزبانه می‌نویسد؛ مثلا این‌گونه عربی و انگلیسی نوشته است: «بن k 1 and 2 wrongly insert»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص1، پاورقی a</ref>؛ یعنی نسخه 1 و 2 کلمه بن (ابن) را اشتباهی در بین «ابومحمد» و «قاسم» درج می‌کنند. دقت [[لایل‌، کا‌رلوس‌ یعقوب‌|لایل]] بجاست؛ زیرا [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابوبکر محمد بن قاسم انبارى]] (271- 328ق)، معروف به [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابن انباری]] غیر از [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابومحمد قاسم‌ بن‌ محمد بن‌ بشار انباری]] (متوفای حدود ۳۰۵ق‌)، مشهور به [[ابن انباری، محمد بن قاسم|انباری]] است و در برخی‌ منابع‌، گاه‌ میان‌ آثار پدر و پسر خلط کرده‌اند.
    * [[ابن انباری]] شرح پدرش ([[انباری]]) را بر «ديوان المفضليات» روایت کرده و افزوده است که این کتاب شعر و تفسیر را بر او قرائت کردم<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص1</ref>.
    * [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابن انباری]] شرح پدرش ([[انباری]]) را بر «ديوان المفضليات» روایت کرده و افزوده است که این کتاب شعر و تفسیر را بر او قرائت کردم<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص1</ref>.


    ==ساختار و محتوا==
    ==ساختار و محتوا==
    * در این اثر، تعداد 126 قصیده برگزیده شاعران غیر معروف در دو عصر جاهلیت و اسلام آمده است که کمتر شعر می‌سرودند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص884</ref>. یادآوری: [[لایل]] برای شمارش تعداد قصیده‌های شاعران از اعداد رومی در بالای صفحات استفاده کرده است و عدد رومی cxxvi = 126 و در ملحقات نیز 4 مورد اضافه شده است<ref>ر.ک: همان، ص885-892</ref>.
    * در این اثر، تعداد 126 قصیده برگزیده شاعران غیر معروف در دو عصر جاهلیت و اسلام آمده است که کمتر شعر می‌سرودند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص884</ref>. یادآوری: [[لایل‌، کا‌رلوس‌ یعقوب‌|لایل]] برای شمارش تعداد قصیده‌های شاعران از اعداد رومی در بالای صفحات استفاده کرده است و عدد رومی cxxvi = 126 و در ملحقات نیز 4 مورد اضافه شده است<ref>ر.ک: همان، ص885-892</ref>.


    ==نمونه مباحث==
    ==نمونه مباحث==
    خط ۵۴: خط ۵۵:


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
     
    [[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:زبان و ادبیات شرقی]]
    [[رده:زبان و ادبیات عربی]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 اردیبهشت 1404]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ فروردین 1404 توسط محمد خردمند]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ فروردین 1404 توسط محمد خردمند]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ فروردین 1404 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ فروردین 1404 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۲۲:۵۵

    دیوان المفضلیات
    دیوان المفضلیات
    پدیدآورانابن انباری، محمد بن قاسم (نويسنده)

    مفضل ضبی، مفضل بن محمد (نویسنده)

    لایل‌، کا‌رلوس‌ یعقوب‌ (مصحح)
    عنوان‌های دیگردیوان. شرح ** شرح المفضلیات ** و هی نخبة من قصائد الشعراء المقلبین فی الجاهلیة و اوائل الاسلام اختارها الراویة العلامة و الامام الفهامة
    ناشرستا‌د بزرگ‌ ارتشتا‌ران‌. اداره‌ روابط عمومی‌. تا‌ریخ‌ و آرشیو نظا‌می‌
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1298ش - 1920م
    چاپ1
    موضوعمفضل‌ ضبی‌، مفضل‌ بن‌ محمد، - 168ق‌. المفضلیا‌ت‌ -- نقد و تفسیر - شعر عربی - قرن2ق.- تاریخ و نقد
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    2الف708م 3622 PJA
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    ديوان المفضليات و هي‌ نخبة‌ من‌ قصا‌ئد الشعراء المقلين‌ في الجا‌هلية‌ و أوائل‌ الإسلام، از آثار شاعر، ادیب و تاریخ‌نگار قرن دوم هجری قمری، ابوالعباس مفضل بن محمد ضبی (متوفی 168 یا 178ق) است که گزیده‌هایی از قصیده‌های شاعران کم‌گوی جاهلی و اسلامی را عرضه می‌کند. این اشعار را ادیب، لغوی و محدث قرن سوم هجری قمری، ابومحمد قاسم‌ بن‌ محمد بن‌ بشار انباری، مشهور به انباری، (متوفای حدود ۳۰۵ق‌) شرح کرده است و کهن‌ترین‌ شرح‌ این‌ کتاب‌ بشمار می‌رود.

    پژوهشگر معاصر، کا‌رلوس‌ یعقوب لایل، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و تعلیقاتی ارزشمند را به زبان عربی و انگلیسی بر آن افزوده، ولی مقدمه به زبان عربی ننوشته و معرفی شخصیت و آثار پدیدآورندگان و همچنین ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را نیز به بوته فراموشی سپرده است. لایل البته در مقدمه‌ای جداگانه به زبان انگیسی، اندک توضیحاتی برای مخاطبانش آورده است که در معرفی تفصیلی بررسی می‌شود.

    هدف و روش

    ساختار و محتوا

    • در این اثر، تعداد 126 قصیده برگزیده شاعران غیر معروف در دو عصر جاهلیت و اسلام آمده است که کمتر شعر می‌سرودند[۳]. یادآوری: لایل برای شمارش تعداد قصیده‌های شاعران از اعداد رومی در بالای صفحات استفاده کرده است و عدد رومی cxxvi = 126 و در ملحقات نیز 4 مورد اضافه شده است[۴].

    نمونه مباحث

    • از اشعار «سُوید بن ابی‌کاهل»:
    كتب الرحمن و الحمد لهسعة الأخلاق فينا و الضلع

    .

    «ضلع»، از اضطلاع به معنای قدرتمندی است[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: متن کتاب، ص1، پاورقی a
    2. ر.ک: مقدمه نویسنده، ص1
    3. ر.ک: متن کتاب، ص884
    4. ر.ک: همان، ص885-892
    5. ر.ک: همان، ص399

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها