دیوان المفضلیات: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''ديوان المفضليات و هي نخبة من قصائد الشعراء المقلين في الجاهلية و أوائل الإسلام'''، از آثار شاعر، ادیب و تاریخنگار قرن دوم هجری قمری، [[ابوالعباس مفضل بن محمد ضبی]] (متوفی 168 یا 178ق) است که گزیدههایی از قصیدههای شاعران کمگوی جاهلی و اسلامی را عرضه میکند. این اشعار را ادیب، لغوی و محدث قرن سوم هجری قمری، [[ابومحمد قاسم بن محمد بن بشار انباری]]، مشهور به [[انباری]]، (متوفای حدود ۳۰۵ق) شرح کرده است و کهنترین شرح این کتاب بشمار میرود. | '''ديوان المفضليات و هي نخبة من قصائد الشعراء المقلين في الجاهلية و أوائل الإسلام'''، از آثار شاعر، ادیب و تاریخنگار قرن دوم هجری قمری، [[مفضل ضبی، مفضل بن محمد|ابوالعباس مفضل بن محمد ضبی]] (متوفی 168 یا 178ق) است که گزیدههایی از قصیدههای شاعران کمگوی جاهلی و اسلامی را عرضه میکند. این اشعار را ادیب، لغوی و محدث قرن سوم هجری قمری، [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابومحمد قاسم بن محمد بن بشار انباری]]، مشهور به [[ابن انباری، محمد بن قاسم|انباری]]، (متوفای حدود ۳۰۵ق) شرح کرده است و کهنترین شرح این کتاب بشمار میرود. | ||
پژوهشگر معاصر، [[کارلوس یعقوب لایل]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و تعلیقاتی ارزشمند را به زبان عربی و انگلیسی بر آن افزوده، ولی مقدمه به زبان عربی ننوشته و معرفی شخصیت و آثار پدیدآورندگان و همچنین ویژگیها و روش اثر حاضر را نیز به بوته فراموشی سپرده است. لایل البته در مقدمهای جداگانه به زبان انگیسی، اندک توضیحاتی برای مخاطبانش آورده است که در معرفی تفصیلی بررسی میشود. | |||
پژوهشگر معاصر، [[لایل، کارلوس یعقوب|کارلوس یعقوب لایل]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و تعلیقاتی ارزشمند را به زبان عربی و انگلیسی بر آن افزوده، ولی مقدمه به زبان عربی ننوشته و معرفی شخصیت و آثار پدیدآورندگان و همچنین ویژگیها و روش اثر حاضر را نیز به بوته فراموشی سپرده است. لایل البته در مقدمهای جداگانه به زبان انگیسی، اندک توضیحاتی برای مخاطبانش آورده است که در معرفی تفصیلی بررسی میشود. | |||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
* [[کارلوس یعقوب لایل]]، برخی از جملات را دوزبانه مینویسد؛ مثلا اینگونه عربی و انگلیسی نوشته است: «بن k 1 and 2 wrongly insert»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص1، پاورقی a</ref>؛ یعنی نسخه 1 و 2 کلمه بن (ابن) را اشتباهی در بین «ابومحمد» و «قاسم» درج میکنند. دقت [[لایل]] بجاست؛ زیرا [[ابوبکر محمد بن قاسم انبارى]] (271- 328ق)، معروف به [[ابن انباری]] غیر از [[ابومحمد قاسم بن محمد بن بشار انباری]] (متوفای حدود ۳۰۵ق)، مشهور به [[انباری]] است و در برخی منابع، گاه میان آثار پدر و پسر خلط کردهاند. | * [[لایل، کارلوس یعقوب|کارلوس یعقوب لایل]]، برخی از جملات را دوزبانه مینویسد؛ مثلا اینگونه عربی و انگلیسی نوشته است: «بن k 1 and 2 wrongly insert»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص1، پاورقی a</ref>؛ یعنی نسخه 1 و 2 کلمه بن (ابن) را اشتباهی در بین «ابومحمد» و «قاسم» درج میکنند. دقت [[لایل، کارلوس یعقوب|لایل]] بجاست؛ زیرا [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابوبکر محمد بن قاسم انبارى]] (271- 328ق)، معروف به [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابن انباری]] غیر از [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابومحمد قاسم بن محمد بن بشار انباری]] (متوفای حدود ۳۰۵ق)، مشهور به [[ابن انباری، محمد بن قاسم|انباری]] است و در برخی منابع، گاه میان آثار پدر و پسر خلط کردهاند. | ||
* [[ابن انباری]] شرح پدرش ([[انباری]]) را بر «ديوان المفضليات» روایت کرده و افزوده است که این کتاب شعر و تفسیر را بر او قرائت کردم<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص1</ref>. | * [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابن انباری]] شرح پدرش ([[انباری]]) را بر «ديوان المفضليات» روایت کرده و افزوده است که این کتاب شعر و تفسیر را بر او قرائت کردم<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص1</ref>. | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
* در این اثر، تعداد 126 قصیده برگزیده شاعران غیر معروف در دو عصر جاهلیت و اسلام آمده است که کمتر شعر میسرودند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص884</ref>. یادآوری: [[لایل]] برای شمارش تعداد قصیدههای شاعران از اعداد رومی در بالای صفحات استفاده کرده است و عدد رومی cxxvi = 126 و در ملحقات نیز 4 مورد اضافه شده است<ref>ر.ک: همان، ص885-892</ref>. | * در این اثر، تعداد 126 قصیده برگزیده شاعران غیر معروف در دو عصر جاهلیت و اسلام آمده است که کمتر شعر میسرودند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص884</ref>. یادآوری: [[لایل، کارلوس یعقوب|لایل]] برای شمارش تعداد قصیدههای شاعران از اعداد رومی در بالای صفحات استفاده کرده است و عدد رومی cxxvi = 126 و در ملحقات نیز 4 مورد اضافه شده است<ref>ر.ک: همان، ص885-892</ref>. | ||
==نمونه مباحث== | ==نمونه مباحث== | ||
نسخهٔ ۲۰ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۲۲:۵۲
| دیوان المفضلیات | |
|---|---|
| پدیدآوران | ابن انباری، محمد بن قاسم (نويسنده)
مفضل ضبی، مفضل بن محمد (نویسنده) لایل، کارلوس یعقوب (مصحح) |
| عنوانهای دیگر | دیوان. شرح ** شرح المفضلیات ** و هی نخبة من قصائد الشعراء المقلبین فی الجاهلیة و اوائل الاسلام اختارها الراویة العلامة و الامام الفهامة |
| ناشر | ستاد بزرگ ارتشتاران. اداره روابط عمومی. تاریخ و آرشیو نظامی |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1298ش - 1920م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | مفضل ضبی، مفضل بن محمد، - 168ق. المفضلیات -- نقد و تفسیر - شعر عربی - قرن2ق.- تاریخ و نقد |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 2الف708م 3622 PJA |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ديوان المفضليات و هي نخبة من قصائد الشعراء المقلين في الجاهلية و أوائل الإسلام، از آثار شاعر، ادیب و تاریخنگار قرن دوم هجری قمری، ابوالعباس مفضل بن محمد ضبی (متوفی 168 یا 178ق) است که گزیدههایی از قصیدههای شاعران کمگوی جاهلی و اسلامی را عرضه میکند. این اشعار را ادیب، لغوی و محدث قرن سوم هجری قمری، ابومحمد قاسم بن محمد بن بشار انباری، مشهور به انباری، (متوفای حدود ۳۰۵ق) شرح کرده است و کهنترین شرح این کتاب بشمار میرود.
پژوهشگر معاصر، کارلوس یعقوب لایل، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و تعلیقاتی ارزشمند را به زبان عربی و انگلیسی بر آن افزوده، ولی مقدمه به زبان عربی ننوشته و معرفی شخصیت و آثار پدیدآورندگان و همچنین ویژگیها و روش اثر حاضر را نیز به بوته فراموشی سپرده است. لایل البته در مقدمهای جداگانه به زبان انگیسی، اندک توضیحاتی برای مخاطبانش آورده است که در معرفی تفصیلی بررسی میشود.
هدف و روش
- کارلوس یعقوب لایل، برخی از جملات را دوزبانه مینویسد؛ مثلا اینگونه عربی و انگلیسی نوشته است: «بن k 1 and 2 wrongly insert»[۱]؛ یعنی نسخه 1 و 2 کلمه بن (ابن) را اشتباهی در بین «ابومحمد» و «قاسم» درج میکنند. دقت لایل بجاست؛ زیرا ابوبکر محمد بن قاسم انبارى (271- 328ق)، معروف به ابن انباری غیر از ابومحمد قاسم بن محمد بن بشار انباری (متوفای حدود ۳۰۵ق)، مشهور به انباری است و در برخی منابع، گاه میان آثار پدر و پسر خلط کردهاند.
- ابن انباری شرح پدرش (انباری) را بر «ديوان المفضليات» روایت کرده و افزوده است که این کتاب شعر و تفسیر را بر او قرائت کردم[۲].
ساختار و محتوا
- در این اثر، تعداد 126 قصیده برگزیده شاعران غیر معروف در دو عصر جاهلیت و اسلام آمده است که کمتر شعر میسرودند[۳]. یادآوری: لایل برای شمارش تعداد قصیدههای شاعران از اعداد رومی در بالای صفحات استفاده کرده است و عدد رومی cxxvi = 126 و در ملحقات نیز 4 مورد اضافه شده است[۴].
نمونه مباحث
- از اشعار «سُوید بن ابیکاهل»:
| كتب الرحمن و الحمد له | سعة الأخلاق فينا و الضلع |
.
«ضلع»، از اضطلاع به معنای قدرتمندی است[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.